ZO.1 - Basale kernen en functiestoornissen

Question 1

Front

Answer 1

Back

Question 2

Waarom is de term ‘basal ganglia’ verwarrend?

Answer 2

• ‘Ganglia’ verwijst normaal naar zenuwcelgroepen buiten het CZS, terwijl de basale kernen in het CZS liggen

Question 3

Welke structuur doorklieft het oppervlakkige deel van de basale kernen?

Answer 3

• De capsula interna

Question 4

Welk onderdeel van de basale kernen bevindt zich geheel in de wand van de laterale ventrikel?

Answer 4

• De nucleus caudatus

Question 5

Wat is de relatie tussen de nucleus caudatus en het striatum?

Answer 5

• De nucleus caudatus is een onderdeel van het striatum (samen met het putamen)

Question 6

Welke twee additionele structuren worden vaak bij de basale kernen gerekend?

Answer 6

• De nucleus subthalamicus en de substantia nigra

Question 7

Waar bevinden zich de vier hoofddelen van de basale kernen?

Answer 7

• Striatum en globus pallidus: telencephalon
• Nucleus subthalamicus: diencephalon
• Substantia nigra: mesencephalon

Question 8

Is de output van de cerebrale schors GABAerg?

Answer 8

Onjuist – glutamaterg

Question 9

Is de output van het striatum GABAerg?

Answer 9

Juist

Question 10

Bevat het striatum alleen medium spiny neurons?

Answer 10

Onjuist – bevat ook o.a. cholinerge neuronen

Question 11

Bevat alleen het striatum medium spiny neurons?

Answer 11

Juist

Question 12

Vertonen medium spiny neurons veel spontane activiteit?

Answer 12

Onjuist – ze hebben weinig spontane activiteit

Question 13

Zijn medium spiny neurons actief door het uitvoeren van een beweging?

Answer 13

Onjuist – ze zijn actief als voorbode of begeleiding van een beweging

Question 14

Wat is het directe circuit van de basale ganglia (in eigen woorden)?

Answer 14

Cortex (exciteert) → striatum (inhibeert) → GPi (inhibeert minder) → thalamus (exciteert motorcortex)

Question 15

Welke gebieden zijn verantwoordelijk voor de output van de basale ganglia?

Answer 15

• GPi en substantia nigra pars reticulata (SNr)
• Tonisch actief, kunnen fasisch onderdrukt worden
• Doelgebieden: thalamus (VA/VL), colliculus superior

Question 16

Wat toont het permissieve karakter van basale kernen bij beweging?

Answer 16

• Basale kernen bepalen wanneer remming op thalamus wordt opgeheven → beweging mogelijk

Question 17

Waarom zijn het directe en indirecte circuit antagonistisch?

Answer 17

• Directe circuit vergemakkelijkt beweging (remt GPi)
• Indirecte circuit remt beweging (via n. subthalamicus activeert GPi)

Question 18

Welke neuronen ontvangen dopaminerge input in de basale kernen, en waar ligt de bron?

Answer 18

• Medium spiny neurons in striatum
• Dopamine afkomstig uit substantia nigra pars compacta

Question 19

Wat is het netto effect van dopamine op directe en indirecte circuit?

Answer 19

• Stimuleert directe circuit
• Remt indirecte circuit
  → Netto effect: vergemakkelijken van beweging

Question 20

Wat is ‘reinforcement learning’ in relatie tot dopamine?

Answer 20

• Dopamine wordt vrijgegeven bij beloning en versterkt gedragingen die voordelig zijn

Question 21

Waarom treden hypokinetische symptomen op bij Parkinson (zie fig. 18.9)?

Answer 21

• Minder dopamine → verhoogde inhibitie van thalamus → minder motorische output

Question 22

Waarom treden hyperkinetische symptomen op bij Huntington (zie fig. 18.10)?

Answer 22

• Degeneratie van D2-spiny neurons → verzwakt indirect circuit → minder remming op thalamus

Question 23

Wat gebeurt er bij hemiballisme?

Answer 23

• Laesie in rechter nucleus subthalamicus → verminderde excitatie van GPi → hyperkinesie links

Question 24

Wat is het effect van DBS op subthalamicus en GPi bij Parkinson?

Answer 24

• Beide leiden tot minder remming van de thalamus → meer beweging mogelijk

Question 25

Welk basaal kern circuit is betrokken bij verslaving aan drugs?

Answer 25

- Het limbische circuit (limbic loop)

Question 26

Hoe beïnvloedt cocaïne het basale kernen circuit?

Answer 26

- Versterkt dopaminewerking in nucleus accumbens (beloningssysteem, fig. 31.11 Purves)