Week 7

Question 1

Gowder definieert ‘rechtsstatelijk bestuur’ a.d.h.v. drie kenmerken:

Answer 1

regularity, publicity en generality

Question 2

Gowder en regularity in bestuurswetenschappelijk perspectief:

Answer 2

vooraf opstellen van bepaalde regels waaraan het bestuur zich dient te gedragen

Question 3

Gowder en publicity in bestuurswetenschappelijk perspectief:

Answer 3

Kenbaarheid van regels en verantwoording van het bestuur (op moment dat de overheid rechtstatelijk bestuur wil hebben, moeten ze de regels dus kenbaar maken zodat het volk zich eraan kan houden en ze moeten zich verantwoorden naar het volk.

Question 4

Gowder en generality in bestuurswetenschappelijk perspectief:

Answer 4

Onpartijdig bestuur— Geen persoonlijke overwegingen maar puur toepassing van een algemene regel. Op deze manier wordt corruptie voorkomen

De regels en procedures zijn algemeen toepasbaar

Question 5

Fundamenten waarop de organisatie van de rechtsstaat is gebaseerd
Deze principes worden verwacht wanneer de rechtsstaat een ‘mode of government’ vormt

Answer 5

1. Principe van bureaucratie
2. Principe van machtenscheiding
3. Principe van het gerechtelijk model

Question 6

Weber beschrijft de uitdrukking van gezag adhv 6 kenmerken

Answer 6

1. Behörde: communicatie binnen instanties verloopt vaak schriftelijk, wat resulteert in een stroom van documenten i.p.v. directe communicatie
2. Hiërarchische principes en beroepsinstanties: zorgt voor eenduidig gezag verschillende lagen, zoals bovenaan het bestuur en dan onderaan de ambtenaren.
3. Processen o.b.v. geschreven documentatie geschreven stukken
4. Grondige training: autoriteiten moeten goed voorbereid/getraind worden (denk aan ambtenaren die de taken uitvoeren)
5. Voltijdse functies: diepere betrokkenheid (als je fulltime in dienst bent ben je meer betrokken bij de organisatie dan als je bijv maar 2 dagen werkt)
6. Beheer o.b.v. algemene regels: sterkere focus op algemene/objectieve regels i.p.v. persoonlijke kenmerken (dat hoort niet bij bureaucratie)

Question 7

Behörde (Weber uitdrukking v an gezag):

Answer 7

communicatie binnen instanties verloopt vaak schriftelijk, wat resulteert in een stroom van documenten i.p.v. directe communicatie

Question 8

Hiërarchische principes en beroepsinstanties (Weber uitdrukking v an gezag):

Answer 8

zorgt voor eenduidig gezag verschillende lagen, zoals bovenaan het bestuur en dan onderaan de ambtenaren.

Question 9

Processen o.b.v. geschreven documentatie (Weber uitdrukking v an gezag):

Answer 9

geschreven stukken

Question 10

Grondige training (Weber uitdrukking v an gezag):

Answer 10

autoriteiten moeten goed voorbereid/getraind worden (denk aan ambtenaren die de taken uitvoeren)

Question 11

Voltijdse functies(Weber uitdrukking v an gezag):

Answer 11

diepere betrokkenheid (als je fulltime in dienst bent ben je meer betrokken bij de organisatie dan als je bijv maar 2 dagen werkt)

Question 12

Beheer o.b.v. algemene regels (Weber uitdrukking v an gezag):

Answer 12

sterkere focus op algemene/objectieve regels i.p.v. persoonlijke kenmerken (dat hoort niet bij bureaucratie)

Question 13

Rationeel/formeel legaal gezag (volgens weber):

Answer 13

• Gezag dat wordt uitgeoefend o.b.v. grondige training, voltijdse functies en algemene regels
• Besluiten worden genomen naar rationaliteit en rechtmatigheid

Question 14

Deze vorm van gezag staat tegenover: (tegenovergestelde van weber)

Answer 14

• Charismatisch gezag: gezag gebaseerd op persoonlijke aantrekkingskracht en dus niet op wetten
• Traditioneel gezag: gezag gebaseerd op tradities en historische continuïteit en dus niet op een rationele/legale basis

Question 15

Sitkin en Bies (1994)
Naarmate een bestuursorganisatie meer legalistisch wordt (dus naarmate de organisatie op meer regels leunt), doen zich in toenemende mate vier paradoxen voor:

Answer 15

1. Machtsparadox:
2. Rationaliteitsparadox:
3. Formaliseringsparadox:
4. Rechtvaardigheidsparadox:

Question 16

Sitkin en Bies (1994) Machtsparadox

Answer 16

regels kunnen de controle van machtige partijen (zoals leidinggevende over werknemers) versterken.

Question 17

Sitkin en Bies (1994) Rationaliteitsparadox

Answer 17

hoe meer gedetailleerde regels er zijn, hoe meer deze het werk van medewerkers uiteindelijk kunnen belemmeren

Question 18

Sitkin en Bies (1994) Formaliseringsparadox

Answer 18

té formele procedures kunnen onbetrouwbaarheid van de organisatie in de hand werken. Als je stikte/formule procedures hebt kan het zijn d

Question 19

Sitkin en Bies (1994) Rechtvaardigheidsparadox

Answer 19

strikte naleving van formele regels kan sociale rechtvaardigheid ondermijnen ➔ kan ongelijkheden vergroten (rijkere kunnen wel advocaat betalen)

Question 20

… voerde de basis voor machtenscheiding en …. breidde dit later uit

Answer 20

John Locke, Montesquie

Question 21

Lipky’s theorie over ‘street-level bureaucracy’

Answer 21

• Het werk van uitvoerders van de staat wordt gekenmerkt door schaarste en discretie (de belastingdienst bijv is gebonden aan een bepaald budget, dus ze kunnen nooit iedereen controleren want niet voldoende mankracht)
• Schaarste + discretie: dwingt bestuurders tot het maken van keuzes in de uitvoering van regels en beleid

Question 22

Tweede-orde juridische bewustwording’

Answer 22

Het verwijst naar de manier waarop overheidsfunctionarissen (zoals handhavers of iemand die bij de gemeente werkt) de impact van juridische regels en voorschriften op staatniveau begrijpen en interpreteren.

Question 23

Informele socialisatie:

Answer 23

D. Van Kleef, T. Steen & C. Schott (2019).