Week 9

Question 1

Juridisering

Answer 1

• Toename van regels
• Alles wordt steeds meer juridisch geregeld
• Kwesties die voorheen niet juridisch waren, worden nu wel juridisch gemaakt: door er wetgeving over te maken, door ze te vangen in rechtspraak etc.
• Steeds meer zaken worden juridisch vastgelegd om staatsmacht te legitimeren en uit te breiden
  ➔ Juridisering neemt toe

Question 2

Law explosion (Friedmann)

Answer 2

• Deze zou gevolgd moeten worden door een explosie van uitvoerings- en handhavingsorganisaties maar daarvan is geen sprake: aanzet institutionele crisis in de rechtsstaat (er worden meer regels gemaakt, maar er worden niet meer personen ingezet om ze bijvoorbeeld te controleren, dit leidt tot law explosion/ institutionele crisis)

Question 3

Werkgroep-Van Kemenade identificeert 6 aspecten van juridisering

Answer 3

• De werkgroep-Van Kemenade identificeert verschillende aspecten van juridisering:
  1. Overvloed aan gedetailleerde regels
  2. Toegenomen bezwaar- en beroepsmogelijkheden (leidt tot extra regelgeving)
  3. Primaat van het recht: het recht heeft de overhand in relatie bestuur/burger
  4. Formalistische jurisprudentie: nadruk ligt op het volgen van de juiste procedures i.p.v. of het inhoudelijke rechtvaardig is.
  5. Bestuurlijke opstelling van rechters
  6. Juridische normering van het bestuur

Question 4

kritiek op werkgroep Kemenade

Answer 4

de wetgever heeft zich onvoldoende bezig gehouden met de ontwikkelingen vanuit een bredere staatkundige visie (de wetgever kijkt alleen naar regels procedures, normen etc. en niet naar brede plaatje, wat de samenleving belangrijk vindt.)

Question 5

De twee oorzaken van juridisering

Answer 5

• Politieke bestuurlijke oorzaken
• Maatschappelijke / sociaalwetenschappelijke oorzaken

Question 6

politieke bestuurlijke oorzaken van juridisering:

Answer 6

Controlitis: zeer gedetailleerde regels

Ambtelijke specialisatie en bureaucratisering: zeer gedetailleerde regels

Incident regel reflex: eenmalige incidenten leiden tot uitgebreide wetgeving (bv. toeslagenaffaire)

Internationalisering: EU als nieuwe bron van regels

Streven naar uniformiteitsdenken: bijv. gedecentraliseerde zorgtaken (denk aan escortbranche, daar is vergunningsplicht voor die in iedere gemeente hetzelfde is)

Question 7

leg het volgende begrip uit mbt de politiek bestuurlijke oorzaak van juridisering:
controlitis

Answer 7

zeer gedetailleerde regels

Question 8

leg het volgende begrip uit mbt de politiek bestuurlijke oorzaak van juridisering:
incident regelreflex

Answer 8

eenmalige incidenten leiden tot uitgebreide wetgeving (bv. toeslagenaffaire)

Question 9

leg het volgende begrip uit mbt de politiek bestuurlijke oorzaak van juridisering: Internationalisering

Answer 9

EU als nieuwe bron van regels

Question 10

leg het volgende begrip uit mbt de politiek bestuurlijke oorzaak van juridisering:
streven naar uniformiteitsdenken

Answer 10

Het streven naar uniformiteitsdenken draagt bij aan juridisering doordat het leidt tot meer regels, minder discretionaire ruimte en een focus op standaardisatie. Hoewel dit rechtszekerheid en gelijkheid kan bevorderen, brengt het ook risico’s met zich mee, zoals rigiditeit en een gebrek aan maatwerk. Het vinden van een balans tussen uniformiteit en flexibiliteit is cruciaal om negatieve effecten van juridisering te beperken.

Question 11

Voorstellen werkgroep-Van Kemenade
Om verdere juridisering tegen te gaan, doet de Werkgroep enkele voorstellen:

Answer 11

1. Herformulering van het evenredigheidsbeginsel:
   Rechters kunnen besluiten alleen nog vernietigen als deze kennelijk onevenredig zijn gevolg ➔ toetsing van besluiten wordt minder streng
2. Mogelijkheden voor schendingen van beginselen van behoorlijk bestuur:
   Rechters moeten meer ruimte krijgen om bepaalde schendingen te tolereren
3. Vermijden van bezwaarprocedures na inspraak:
   Belanghebbenden hebben hun mening al kunnen uiten tijdens de inspraakronde