ZO 13.1 Een patiënt met huiduitslag na het zonnen Flashcards

1
Q

Waaruit bestaat het zonlicht? En wat hiervan is belangrijk voor de huid?

A

Zonlicht bestaat in principe uit licht van verschillende golflengtes. Voor de huid zijn met name ultraviolet B (280-320 nanometer) en ultraviolet A (320-400 nanometer) belangrijk. Deze zijn grotendeels verantwoordelijk voor het ontstaan van verschillende lichtgevoelige huidaandoeningen en spelen een voorname rol bij het ontstaan van huidmaligniteiten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waarvoor kan ultraviolet B worden ingezet?

A

Daarentegen wordt bij chronische inflammatoire dermatosen, zoals psoriasis UVB-lichttherapie ingezet als een zeer effectieve fysische behandelingsmethode.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe kan roodheid van de huid ontstaan door zonlicht?

A

Door zonlicht geïnduceerde roodheid kan berusten op excessieve expositie of overgevoeligheidsreactie. Bij deze laatste groep is het belangrijk diagnostische testen te verrichten ter bepaling voor welk deel van het zonlichtspectrum de huid daadwerkelijk overgevoelig is. Dit onderzoek wordt verricht aan de hand van de bepaling van de minimale erytheemdosis (MED).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe kan zonlichtovergevoeligheid worden behandeld?

A

Chronische polymorfe lichtdermatose (‘zonlichtovergevoeligheid’) kan jaarlijks in het voorjaar preventief adequaat worden behandeld middels UVB- of UVA-harding.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Welke huidaandoening kan verergerd worden door zonlicht? En wat kan je doen om dit te voorkomen?

A

Verscheidene huidaandoeningen, zoals bijvoorbeeld lupus erythematodes of eczeem kunnen verergerd worden door zonlichtexpositie. Het gebruik van een antizonnebrandcrème met een adequate zonprotectiefactor (SPF) is dan zeer belangrijk.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Door welke geneesmiddelen kan zonlicht minder goed te verdragen zijn?

A

Door het gebruik van sommige geneesmiddelen, zoals bijvoorbeeld het antibioticum minocycline kan zonlicht minder goed worden verdragen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Aan welke laag van de huid treedt er vrijwel altijd schade op na zonlichtexpositie? En hoe wordt deze schade hersteld? Welk ziektebeeld kan dit niet en wat is hiervan het gevolg?

A

Bij zonlichtexpositie treedt er vrijwel altijd schade op ter plaatse van de epidermis. Deze schade wordt doorgaans gerepareerd door cellulaire DNA-herstelmechanismen. Zo wordt het ziektebeeld xeroderma pigmentosum gekenmerkt door een deficiëntie van deze DNA-herstelmechanismen. Hierdoor kunnen zeer gemakkelijk huidmaligniteiten optreden. Bij deze patiënten is het absoluut van belang totale zonprotectie aan te bieden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Welk UV-licht dringt dieper in de huid?

A

UVA, hoe langgolviger het licht, hoe dieper het UV licht de huid binnendringt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Welke deel van het zonlichtspectrum kan roodheid van de huid veroorzaken?

A

Ultraviolet licht geeft roodheid. Zichtbaar en infrarood licht geven warmte.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Een gat in de ozonlaag is ‘slecht’ voor de huid. Waarom?

A

Een gat in de ozonlaag is ‘slecht’ voor de huid, aangezien minder UV-licht wordt gefilterd. Hierdoor ontstaat er meer UV-gemedieerde immuunsuppressie, leidend tot meer infecties en huidkanker.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Op welke twee belangrijke manieren kan warmteafgifte via de huid gerealiseerd worden?

A
  1. Vasodilatatie van de bloedvaten in de dermale papillen.
  2. Toename zweetproductie via de eccriene zweetklier.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zie je op dit plaatje?

A

Je ziet een EM-opname van een melanocyt met hierin multipele donkergekleurde melanosomen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Welke diagnose hoort bij dit ziektebeeld?

A

De diagnose is psoriasis guttata (‘druppelvormig’). Deze reageert goed op UVB-lichttherapie. Het werkingsmechanisme van deze behandeling berust op de immuunsuppressieve effecten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Welke diagnose hoort bij deze dermatose?

A

Dit is rosacea. Rosacea en acne vulgaris zijn beide primaire talgklier- aandoeningen. In tegenstelling tot acne zijn er bij rosacea geen comedonen zichtbaar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zie je bij contactallergisch eczeem en bij dermatomyositis?

A

Contactallergisch eczeem is vuurrood en heftig jeukend en niet follikel-gebonden. Bij systeemaandoening dermatomyositis is in het gelaat zgn. halvemaan vormig (=heliotroop) erytheem aanwezig.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Speelt zonlicht een pathogenetische rol bij rosacea?

A

Ja, zonlicht veroorzaakt warmte-geïnduceerde roodheid in het gelaat. Roodheid berust op vasodilatatie van de bloedvaten in de dermale papillen. Hierdoor meer kans op inflammatie in de huid, waardoor rosacea verergerd kan worden.

17
Q

Wat is de therapie van rosacea?

A

Therapie: minocycline 1 dd 100 mg per os gedurende 1 maand en metronidazol crème voor lokaal gebruik.

18
Q

Welke diagnose hoort bij deze dermatose?

A

Dit is Psoariasis vulgaris. Psoriasis huidafwijkingen reageren doorgaans gunstig op de immuunsuppressieve effecten van zonlicht.

19
Q

Wat is keratosis actinica?

A

Keratosis actinica zijn zonlichtgerelateerde huidafwijkingen en worden beschouwd als voorloper van plaveiselcelcarcinooom. Deze worden voornamelijk op oude leeftijd gezien.

20
Q

Waar zien we pityriasis rosea en waarmee is het geassocieerd?

A

Pityriasis Rosea komt voornamelijk op de romp voor en is geassocieerd met een herpes virus type 6 en 7 infectie.

21
Q

Welke diagnose hoort bij deze dermatose?

A

Dit is een vorm van lupus erythematosus die lelijke littekens en op het behaarde hoofd kale plekken geeft er is vaak een verergering door zonlichtexpositie.

22
Q

Welke huidziekten zijn lichtgevoelig?

A

Alle genoemde huidziekten zijn lichtvoelig, maar zowel in positieve als in negatieve zin! Atopisch eczeem en psoriasis vulgaris reageren doorgaans goed op UV-lichttherapie. De andere genoemde huidziekten worden veroorzaakt en/of verergerd door zonlichtexpositie: Lupus erythematosus, Acne vulgaris, Rosacea, Herpes simplex infectie, Erythema multiforme.

23
Q

Welke anatomische lokalisaties worden bij een fotodermatose doorgaans gespaard?

A
  • Infranasale regio
  • Nates
  • Voetzolen
  • Bovenste oogleden
  • Buik
24
Q

Welke medicijnen kunnen fotoallergische en/of fototoxische reacties veroorzaken?

A
  • Amiodaron
  • Chloorpromazine
  • Ibuprofen
  • Minocyline
  • Minoxidil
    Enkel systemische geneesmiddelen kunnen allergische huidreacties veroorzaken in combinatie met zonlicht.
25
Q

Een 40 jarige man heeft een chronische polymorfe lichtdermatose. Door de dermatoloog werd hem geadviseerd zonlichtexpositie zoveel mogelijk te mijden en een anti-zonnebrandmiddel te gebruiken. Ondanks het strikt navolgen van deze leefmaatregelen, is er bij hem sprake van een verergering van de huidafwijkingen.
Wat is hier aan de hand?

A

Fotoallergische reactie op een bestanddeel van het door hem gebruikte anti- zonnebrandmiddel. Deze type IV allergie (‘delayed’) kan aangetoond worden middels fotoplakproeven.

26
Q

Een 22 jarige vrouw heeft sinds enkele jaren last van ‘wintertenen’. Afgelopen zomer kreeg zij tijdens haar vakantie in Suriname plotseling ronde, rode huidafwijkingen in het gelaat. Deze gingen gepaard met gewrichtsklachten. Verder vermeldt de voorgeschiedenis 2 doorgemaakte miskramen.
Wat is de (differentiaal)diagnose? Welk specifiek onderzoek kan deze diagnose bevestigen?

A

Diagnose: Subacute cutane lupus erythematodes. Bij immuunserologisch onderzoek wordt in het bloed vaak een positieve anti-ENA (SSA/SSB) gevonden.

27
Q

Een 56 jarige vrouw heeft sinds enkele jaren last van met name bij zonlichtexpositie optredende blaarvorming op de handruggen. Zij consumeert jarenlang grote hoeveelheden jenever. Toen bij een ongeval (ten gevolge van dronkenschap) zij ‘veel bloed’ verloor, had zij ondanks fel zonlicht geen last van deze blaren.
Wat is de (differentiaal) diagnose?
Welk specifiek onderzoek kan deze diagnose bevestigen?
Wat is het therapeutisch beleid bij deze aandoening?

A

Diagnose: Porphyria cutanea tarda. Specifiek onderzoek dat deze diagnose bevestigt is porfyrinebepaling in bloed, urine en feces. Therapeutisch beleid bij deze aandoening: aderlating!

28
Q

Is de zon (aantal zonverbrandingen) de enige risicofactor voor het ontwikkelen van een melanoom?

A

Nee, ook een veranderende moedervlek, klinisch atypische naevi, melanoom in de voorgeschiedenis en een positieve familie anamnese zijn risicofactoren.

29
Q

Noem drie potentieel nadelige effecten van te vaak en te veel zonnen.

A
  1. Immuunsuppressie, waardoor meer infectie en huidkanker
  2. Meer cumulatieve DNA-schade, waardoor meer huidkanker
  3. Snelle huidveroudering
30
Q

Noem drie fysiologisch gunstige effecten van UV-straling voor een menselijk lichaam.

A
  1. Bruining, waardoor betere bescherming tegen UV-schade
  2. Stimulatie vitamine D productie
  3. Stimulatie endorfine productie (‘antidepressief effect’)