VO 14.1 DD immunologie II

Question 1

Welke beelden passen bij ‘s ochtends moe wakker worden?

Answer 1

psychisch, slaapproblemen (stress, slaapapneu)

Question 2

Welke beelden passen bij moeheid die verergerd bij inspanning?

Answer 2

lichamelijke vermoeidheid

Question 3

Op welk ziektebeeld lijkt het syndroom van Sjögren? Wat is de prevalentie van beide ziektebeelden?

Answer 3

Sarcoïdose kan erg lijken op het syndroom van Sjögren. Syndroom van Sjögren is de meest voorkomende AID bij vrouwen (1:500). Prevalentie sarcoïdose bij vrouwen (1:1000).

Question 4

Welke onderzoeken kun je doen om onderscheid te maken tussen sarcoïdose en het syndroom van Sjögren?

Answer 4

Question 5

Welke antistoffen moet je hebben om de diagnose SLE te stellen?

Answer 5

Je moet een positieve ANA hebben om de diagnose SLE te stellen.

Question 6

Welke antistoffen moet je hebben om de diagnose SvS te stellen?

Answer 6

anti-SS-A, je ziet hierbij een gespikkeld patroon

Question 7

Wat zijn de beschikbare technieken voor detectie van auto-antistoffen?

Answer 7

Anti-nucleaire antistof (ANA):
- Indirecte immunofluorescentie
Anti-dsDNA en anti-ENA (extraheerbaar nucleair antigeen):
- ELISA
- Immunoblot
- FEIA (ImmunoCAP)
Anti-CCP (past bij reumatoïde artritis) en reumafactor
- ELISA
- FEIA (ImmunoCAP)

Question 8

Wat zie je bij sarcoïdose op de X-thorax?

Answer 8

Sarcoïdose X-thorax, biliaire lymfadenopathie

Question 9

Waarop hebben mensen een hoger risico bij SvS?

Answer 9

Mensen met SvS hebben een hoger risico op een lymfoom. Vragen naar B-symptomen: gewichtsverlies, koorts, nachtzweten.

Question 10

Wat is de prognose van SvS?

Answer 10

• leven: goed
• kwaliteit van leven: slecht
• 5-8 % ontwikkelt een non-Hodgkin lymfoom

Question 11

Wat is de behandeling van SvS?

Answer 11

• hydroxychloroquine (Plaquenil)
  o disease modifying
  o ontstekingsremmend
  o normaliseert hypergammaglobulinemie
  o helpt soms voor de moeheid
• pilocarpine (stimuleert muscarine M3-receptor)
  o stimuleert speeksel- en traanvorming bij ong. 60%
• medicatie tegen schimmelinfectie van de mond, bv.

Question 12

Waardoor wordt Raynaud getriggerd?

Answer 12

Raynaud wordt getriggerd door kou en lichamelijke stress.
- Vasoconstrictie door stress

Question 13

Wat zijn de verschillende kleurveranderingen van de vingers die we zien bij het fenomeen van Raynaud?

Answer 13

Wit ischemie, blauw cyanose, rood doorbloeding op gang. (hyperaemie)

Question 14

Wat kun je doen om onderscheid te maken tussen primaire of secundaire Raynaud?

Answer 14

Nagelriemmicroscopie. Primaire vorm vaatbed nagelriem normaal, secundair vaat structuur verstoord en beschadigd. Secundaire raynaud: kan leiden tot ischemische complicaties, met ulceratie en amputatie.

Question 15

Wat is de behandeling van Raynaud?

Answer 15

Handen warm houden

Question 16

Wat is het longbeeld dat we tegenkomen bij veel auto-immuunziekten?

Answer 16

Bij veel AID een interstitieel longbeeld: droge hoest, dyspnoe d’effort, fibrose.

Question 17

Wat zijn de afwijkingen in organen die kunnen ontstaan bij systemische sclerose?

Answer 17

Question 18

Wat is een kenmerk van de huid dat past bij SSc?

Answer 18

Teleangiëctasieën past ook bij SSc. Ook rond de lippen en in de mondholte.

Question 19

Welke antistoffen passen bij SSc?

Answer 19

Anti-Scl70 past bij SSc. Vaak ernstiger en progressiever beeld dan anti-centromeer.

Question 20

Welke twee vormen van SSc onderscheiden we?

Answer 20

Question 21

Wat is de aantasting van de huid door SSc?

Answer 21

fragmentatie van de reticulinevezels, toename van collageenvezels. Vervagen van de grens tussen reticulaire en papillaire dermis. Daarnaast zien we fibrosering. Toename collageenvezels –> doorbloeding minder –> fibrose.
Collageenvezels zorgen er ook voor dat je jonger lijkt. Ook zorgt het strakker worden van de huid voor minder bewegingsmogelijkheden van de vingers.

Question 22

Wat is de epidemiologie van SSc? En wat zijn de oorzaken van SSc-gerelateerde sterfte?

Answer 22

Question 23

Wat is de behandeling van SSc?

Answer 23

Geen bewezen effectieve behandeling. Remming collageensynthese met behulp van colchicine / HCQ. Nut corticosteroïden is twijfelachtig. MTX / MMF etc. Gericht op complicaties, bv bij pulmonale (botensan, sildenafil) en renale HT (ACE-remmers). Experimenteel in ernstige gevallen: autologe SCT, imatinib, biologics.

Question 24

Noem een aantal voorbeelden van systemische auto-immuunziekten waarbij artritis kan voorkomen?

Answer 24

• RA
• SvS
• SLE
• MCTD
• SSc
• PM/DM

Question 25

Wat is de behandeling van SLE?

Answer 25

• hydroxychloroquine (Plaquenil®)
  o ontstekingsremmend en disease-modifying
  o remt productie auto-antistoffen
• carbasalaatcalcium 38 mg (“kinderaspirine”) i.v.m. fenomeen van Raynaud
• verder afhankelijk van orgaanbetrokkenheid: prednisolon, azathioprine, cyclofosfamide, mycofenolaten, belimumab (blokkade van B-lymphocyte stimulator, BLyS)
• statine i.v.m. grote kans op vroege atherosclerotische complicaties?