26. Thuốc chống lao

Question 1

5 thuốc chống lao thường dùng

Answer 1

isoniazid ( H ), rifampicin ( R ), ethambutol ( E ), Streptomycin ( S ), Pyrazinamid ( Z )

Question 2

vi khuẩn lao

Answer 2

trực khuẩn lao ( M.tuberculosis ) là Mycobacterium

Question 3

phong để lại các tổn thương gì

Answer 3

nhiều tổn thương trên cơ thể như ăn cụt đầu chi,gây dị dạng, tàn tật người bệnh

Question 4

lao gì chiếm tỉ lệ nhiều nhất

Answer 4

lao phổi

Question 4

tiêm phòng lao khi

Answer 4

trong vòng 1 tháng đầu sau sinh

Question 5

Streptomycin được phân lập từ

Answer 5

nấm

Question 6

đặc điểm trực khuẩn lao

Answer 6

kháng cồn, kháng axit, nhuộm gram không bắt màu, ưa khí, phát triển chậm ( chu kỳ phân chia 20 giờ)

Question 7

cần làm gì khi nhuộm lao để bắt màu

Answer 7

khử tính kháng cồn, kháng axit của trực khuẩn lao

Question 8

nơi trực khuẩn lao hay tập trung

Answer 8

⅓ trên ở phần đỉnh phổi
vì trực khuẩn lao ưa khí

Question 9

film chụp X-quang bn lao thấy

Answer 9

một đám mờ tập trung ở vùng ⅓ trên ở phần đỉnh phổi
(vk lao)

Question 10

vì sao lao khó điều trị

Answer 10

chu kỳ phân chia 20 giờ → thuốc rất khó tác động vì kém nhạy cảm

Question 11

lao siêu kháng thuốc

Answer 11

kháng 1 hoặc 2 loại thuốc isoniazid và rifampicin

Question 12

cách vk lao xâm nhập gây lao phổi

Answer 12

lao xâm nhập qua đường thở, theo các giọt bắn

Question 13

lao lây qua đường tiêu hóa gây

Answer 13

lao dạ dày, ruột

Question 14

lao sơ nhiễm

Answer 14

có vi khuẩn lao trong người nhưng không có triệu chứng & không lây nhiễm ( điều trị đơn giản hơn)

Question 15

lao bệnh

Answer 15

ngược lại với lao sơ nhiễm

Question 16

triệu chứng lâm sàng lao

Answer 16

ho, khạc đờm kéo dài > 2 tuần
sốt về chiều, mồ hôi trộm
gầy sút cân

Question 17

nhuộm đặc trưng của lao ( các vi khuẩn kháng cồn, kháng axit)

Answer 17

Ziel - Neelsen

Question 17

cấu trúc vách vi khuẩn lao

Answer 17

giàu lipid, không thấm nước
có thành vách dày ở phía ngoài → thuốc rất khó xâm nhập
acid mycolic nằm ở phía ngoài cùng
Enzym desaturase: enzym giúp kéo dài chuỗi axid mycolic
isoniazid tác động vào sự tổng hợp kéo dài chuỗi acid mycolic bằng sự tác động vào enzym desaturase

Question 18

đặc điểm hang lao ( quần thể A)

Answer 18

giàu oxy → vi khuẩn nhiều, sinh sản nhanh

Question 19

các thuốc tác động được vào hang lao

Answer 19

H, R, S

Question 20

đặc điểm đại thực bào ( quần thể B)

Answer 20

pH acid → không có nhiều thuốc có thể tác động được vào vị trí này
vi khuẩn phát triển chậm, khả năng sống sót cao, nguy cơ tái phát

Question 21

thuốc tác động đại thực bào (quần thể B)

Answer 21

thuốc tác động tốt nhất là Z
ngoài ra có thể dùng H, R

Question 22

đặc điểm ổ bã đậu ( quần thể C)

Answer 22

ít oxy

Question 23

thuốc tác động ổ bã đậu

Answer 23

E

Question 24

đặc điểm tổn thương xơ, vôi hóa ( quần thể D)

Answer 24

không có thuốc nào có thể tác động được số lượng vi khuẩn ít, ở thể ngủ

Question 25

khi điều trị lao bắt buộc

Answer 25

phối hợp tất cả các thuốc

Question 26

thuốc chống lao hàng 1

Answer 26

S,R,H,Z,E

Question 27

thuốc chống lao hàng 2 dùng khi

Answer 27

các thuốc chống lao hàng 1 bị đề kháng hoặc 0 đáp ứng

Question 28

so sánh thuốc chống lao hàng 1 và hàng 2

Answer 28

thuốc hàng 1 ít tác dụng không mong muốn hơn hàng 2

Question 29

H ( isoniazid) là dẫn xuất

Answer 29

axit isonicotinic

Question 30

H ( isoniazid) điều trị

Answer 30

dùng để điều trị tất cả các thể lao & dự phòng ở một số đối tượng nhiễm HIV

Question 31

thận trọng thuốc H

Answer 31

BN đái tháo đường, nghiện rượu mạn tính, viêm đa dây tk, người bị co giật, tiền sử rối loạn tâm thần

Question 32

tại sao thận trọng H ở bn đtđ

Answer 32

BN đái tháo đường hay có biến chứng tổn thương thần kinh ngoại biên → tăng sự tổn thương tk

Question 33

tại sao thận trọng H ở bn nghiện rượu

Answer 33

nghiện rượu giảm sự hấp thu vitB → tăng sự tổn thương tk

Question 34

tại sao thận trọng dùng H ở bn tiền sử rối loạn tâm thần

Answer 34

khi điều trị bằng H → thiếu hụt GABA → tổn thương nặng hơn về các rối loạn tâm thần

Question 35

thời gian dùng thuốc H

Answer 35

dùng liên tục trong vòng 3 - 6 tháng

Question 36

thuốc H tác dụng đặc hiệu với

Answer 36

kìm và diệt khuẩn lao ( 0 tác dụng với các vi khuẩn khác)

Question 37

H tác dụng trên loại vk lao nào

Answer 37

tác dụng trên vi khuẩn đang nhân lên cả trong & ngoài tb → không tác động trên vi khuẩn ở thể ngủ

Question 38

thuốc H có ảnh hưởng bởi thức ăn k

Answer 38

thức ăn làm giảm sự hấp thu → uống khi đói ( 5 thuốc hàng 1 đều thế)

Question 39

tương tác thuốc H

Answer 39

thuốc chứa nhôm làm giảm sự hấp thu của thuốc ( thuốc kháng axit tại chỗ) → phải uống cách xa nhau tăng độc tính khi dùng cùng các thuốc cảm ứng cyt P450 ( rifampicin, phenobarbital)

Question 40

tại sao thuốc H độc với gan, biểu hiện là gì

Answer 40

chuyển hóa ở gan nhờ quá trình acetyl hóa bởi NAT vàng da, viêm gan, hoại tử gan, tăng men gan

Question 41

ngoài độc với gan, thuốc H còn độc với cơ quan nào khác

Answer 41

thận

Question 41

R ( Rifampicin) là

Answer 41

kháng sinh phổ rộng, bán tổng hợp diệt khuẩn cả trong và ngoài tb

Question 42

tác động của thuốc H lên thần kinh ngoại biên

Answer 42

gây tổn thương thần kinh ngoại biên ( giảm tổng hợp vit B6) bao gồm cả dây thần kinh thị giác nên có thể gây viêm dây thần kinh thị giác → thường kê bổ sung theo vit B6

Question 43

đặc điểm của R ( Rifampicin)

Answer 43

môi trường axit tác dụng mạnh gấp 5 lần → tác động tốt trong đại thực bào độc tính cao, ít dùng để điều trị các nhiễm khuẩn khác

Question 44

tác dụng cuả R ( Rifampicin)

Answer 44

đặc trị lao, phong, 1 số vi khuẩn đường ruột, gram dương và âm khác

Question 45

uống xong nước tiểu màu đỏ cam là đặc điểm của thuốc

Answer 45

R (rifampicin)

Question 46

khả năng gây độc của R (rifampicin)

Answer 46

có khả năng cảm ứng/ tự cảm ứng enzym oxy hóa thuốc ở gan: cyt P450 → gây tăng độc tính

Question 47

thuốc nào chuyển thuốc tránh thai thành dạng không có hoạt tính

Answer 47

thuốc R (rifampicin)

Question 48

sinh khả dụng của rifampicin

Answer 48

sau 14 ngày t/2 bị rút ngắn lại còn 1,5h hoặc ít hơn

Question 49

rifampicin dùng để điều trị

Answer 49

lao và phong

Question 50

rifampicin có khả năng gây viêm gan không

Answer 50

có

Question 51

E ( ethamnbutol) có tác dụng

Answer 51

kìm khuẩn, tác dụng vào giai đoạn vi khuẩn đang nhân lên đặc hiệu ở trực khuẩn lao

Question 52

ethamnbutol chủ yếu tác động ở

Answer 52

ổ bã đậu

Question 53

cơ chế tác động của ethamnbutol

Answer 53

gần giống H nhưng không tác động vào enzym mà tác động vào sự sáp nhập ax mycolic vào vi khuẩn lao

Question 54

ethamnbutol tập trung nhiều ở đâu

Answer 54

dây tk thị giác → độc dây tk thị giác → viêm dây tk thị giác → nhìn mờ & mù màu ở người sử dụng kéo dài

Question 55

tdkmm của pyrazinamid

Answer 55

gây tổn thương gan, tăng axit uric máu

Question 55

chống chỉ định ethamnbutol

Answer 55

trẻ dưới 5 tuổi

Question 56

Z ( Pyrazinamid) có tác dụng

Answer 56

kìm khuẩn

Question 57

đặc điểm pyrazinamid

Answer 57

tác dụng mạnh trong môi trường axit → tác dụng tốt với thể lao trong đại thực bào có khả năng đi qua hàng rào máu não tốt hơn → ưu tiên điều trị trong lao màng não

Question 58

tương tác thuốc pyrazinamid

Answer 58

giảm tác dụng của NSAIDS do tranh chấp thải trừ ở thận làm tăng tác dụng của sulfonamid hạ đường huyết

Question 59

chống chỉ định pyrazinamid

Answer 59

bệnh gout, viêm gan

Question 60

S ( Streptomycin) là thuốc gì, dùng ở đâu

Answer 60

kháng sinh nhóm aminoglycosid diệt trực khuẩn lao mạnh → dùng trong hang lao

Question 61

thời điểm dùng streptomycin

Answer 61

dùng trong giai đoạn tấn công

Question 62

đường dùng streptomycin

Answer 62

chỉ dùng đường tiêm → rất ít khi kê điều trị kéo dài

Question 63

tdkmm của streptomycin

Answer 63

gây tổn thương viêm da tiếp xúc ( hay gặp ở y tá phải tiếp xúc với thuốc nhiều bị thuốc bắn lên tay) gây tổn thương ống thận, tiền đình ốc tai → điếc không hồi phục

Question 64

Lao kháng thuốc là

Answer 64

tình trạng bệnh mà vi khuẩn lao kháng lại các thuốc chống lao khiến việc điều trị trở nên khó khăn và bản thân trở thành nguồn lây bệnh

Question 65

lao kháng thuốc gồm mấy loại

Answer 65

3: Kháng thuốc tiên phát, kháng thuốc thứ phát, đa kháng thuốc

Question 66

Kháng thuốc tiên phát là

Answer 66

sự kháng thuốc xảy ra ở bệnh nhân chưa được dùng thuốc chống tao lần nào

Question 67

nguyên nhân kháng thuốc tiên phát

Answer 67

do vi khuẩn lao kháng thuốc lan truyền từ bệnh nhân này sang bệnh nhân khác

Question 68

Kháng thuốc mắc phải hay còn gọi là kháng thuốc thứ phát là

Answer 68

sự kháng thuốc sau khi dùng các thuốc chống Iao Ít nhất một tháng

Question 69

nguyên nhân kháng thuốc thứ phát

Answer 69

dùng thuốc không đóng liều lượng và phối hợp thuốc không đúng gây nên sự chọn lọc

Question 70

Đa kháng thuốc là

Answer 70

hiện tượng vi khuẩn lao kháng lại ít nhất hai loại thuốc chống lao trong đó có kháng rifampicin và INH và kháng cùng với các thuốc chống lao khác

Question 71

nguyên tắc dùng thuốc chống lao

Answer 71

Phối hợp các thuốc chống lao Dùng thuốc đúng liều Dùng thuốc đều đặn: uống cùng một lần vào thời gian nhất định trong ngày và xa bữa ăn Dùng thuốc đủ thời gian và theo 2 giai đoạn tấn công và duy trì Hóa trị ngắn ngày trực tiếp có kiểm soát (DOTS) Liệu pháp dự phòng bằng INH/6 tháng cho người tiếp xúc với bệnh nhân Thường xuyên theo dõi TDKMM của thuốc Thay thuốc khi trực khuẩn lao kháng thuốc hoặc gặp các TDKMM

Question 72

liều dùng thuốc ở bn lao đa kháng

Answer 72

dùng thuốc 6 ngày/tuần, 1 lần vào buổi sáng

Question 73

phối hợp thuốc chống lao để làm gì

Answer 73

nâng cao hiệu quả điều trị, giảm tác dụng không mong muốn