Essentie Locomotor II Flashcards

Question

Compartiment Syndroom consequenties onbehandeld

Answer 1

CONSEQUENTIES VAN EEN NIET BEHANDELD ACS - Ischemische myonecrose o Ischemie spiercontractuur - Ischemische neuropathie - Crush syndroom o Rhabdomyolyse o Nierfalen o => sterven (moment als iemand onder het puin halen, en er terug bloed komt)

Answer 2

PROGNOSE - Diagnose/tijd voor injury - < 6h - < 12h: 68% normaal lidmaat functie - > 12h: 8% normaal lidmaat functie = zeer korte tijd - Diep posterieur compartiment

Answer 3

DIAGNOSE GESCHIEDENIS - Accident mechanisme - Discrepantie van pijn > niet wachten tot alle P’s, disproportionele pijn → denken aan compartimentsyndroom - Time frame KLINISCH ONDERZOEK (6P'S) - Paresthesie - Pijn bij stretch - Parese - Pink color - Puls aanwezig - Pressure → Als de 6 p’s er zijn, ben je te laat → Je moet handelen voor de 6 p’s er zijn - Aanvullend voor geschiedenis en klinische bevindingen - Bij niet-coöperatieve patiënten: o Verdoofd, dronken, anesthesie, hoofdwond, 1/5 in Antwerpen gebruiken drugs o => meten druk in het compartiment, als te hoog → openen => Kan verschil zijn om been te verliezen, of schade

Answer 4

BEHANDELING - Volledig openen + openlaten → spier popt uit - Dubbele incisie o Anterolateraal o Posteromediaal - Enkele incisie o Lateraal

Answer 5

IIIA-B-C: grote wonde (totaal geen coverage)  Letter hangt af van contaminatie en vascular injury  je hebt plastische chirurgie nodig Beter te behandelen <-> meer kans infectie en moeilijker  Manier om problemen te herkennen Belang: refers to behandeling van patiënt en risico om been te verliezen, IIIC likely om been te verliezen 3/ groepen: alle hebben open fractuur I: in-out problem, bot is door de huid, maar terugin het lichaam gegaan II: zelfde, maar grotere wond

Answer 6

- Anatomische reductie van fractuur fragmenten (bij volwassen, in lange botten + rond gewricht => anders risico voor artrose) - Stabiele interne fixatie - Behoud van bloedtoevoer (preservation of blood supply) => nood om bot te genezen - Vroege mobilisatie

Answer 7

- Specifieke spinale aandoeningen (10-15% o Aangeboren/congenitaal o Ontwikkelingsstoornissen/developmental o Traumatisch o Infectieus o Metabool o Degeneratief o Alle kennis hier is voor 10-15% o Pt onderzoeken om anatomische redenen eruit te halen, maar bij meeste pt moeten uitleggen niet de oorzaak van pt weten o Van bio-anatomisch model (chirurg anatomie veranderen) -> - Niet-specifieke spinale aandoeningen (85-90%) o 90% oorzaak niet goed weten waarom pijn = non-specifiek o Geen echte reden weten oorzaak pijn o Niet-specifieke axiale nekpijn o Niet-specifieke axiale dorsale pijn o Niet-specifieke axiale rugpijn EX! Anatomie goed kennen!

Answer 8

- Acuut: < 1 maand - Subacuut: tot 3 maanden - Chronisch: > 3 maanden

Answer 9

Congenitaal: musculair (SCM), verworven: atlantoaxiale subluxatie (Griessel syndroom): virale infectie bij kindje → reactieve torticolllis (**hoge luchtweginfectie → 2-3w later torticollis door atlantoaxiale subluxatie → verdwijnt vanzelf)

Answer 10

=> Jonge patiënt met hoofd naar één kant getild en weg geroteerd van die kant => Tilled + rotated

Answer 11

Hoofd tilit in 1 kant (lateroflexe aangedanen zijden = waar SCM niet zelfde), rotatie hoofd naar niet aangedane zijde/andere kant) <= fibrose van SCM => kunnen palperen: 1 kant verkort en tens !!! Vroeg herkennen (ouder kind ogen niet op de juiste manier ingeplant => niet meer kunnen herkennen => vroeg herkennen = vroeg kunnen aanpakken)

Answer 12

Triade: korte nek met webbing, lage haarlijn, gelimiteerde nek mobiliteit; + symptomen die later ontwikkelen

Answer 13

Boven vertebra C6 => C5-C6; L1 onder vertebra L1 => L1-L2

Answer 14

Level Root Betrokken spieren Sensorisch verlies. Reflex C3-C4 C4 Scapulair Laterale nek, schouder. Geen C4-C5 C5 Deltoïdeus, biceps Laterale arm. Biceps Dermatomen upper en lat humerus C5-C6 C6 Pols extensoren, biceps, triceps (supinatie) => Radiale zijde van de vooram, duim, wijsvinger; Onderelleboog (wsh C6, duim zeker C6) => Brachioradialis C6-C7 C7 Triceps, pols flexoren (pronatie). Middelvinger. Triceps C7-T1 C8 Vinger flexoren, interossei /Ulnaire zijde hand, ring en pinkvinger /Geen T1-T2 T1 Interossei / Ulnaire voorarm /Geen

Answer 15

pondylose = degeneratie, slijtage of artrose van de wervelkolom EPIDEMIOLOGIE - Begint meestal op de leeftijd van 40-50 jaar - Mannen > Vrouwen - C5-C6 > C6-C7 (flexie/extensie)

Answer 16

1. Axiale nekpijn => belangrijk: Excluderen cervicaal radiculopathie: gevoel, spier, reflexen (zeer belangrijk! Niet op mogen falen) 2. CERVICALE RADICULOPATHIE → dermatomen, spier + reflexen 3. CERVICALE MYELOPATIE > Vervolg in een nieuw puntje + Helemaal anders

Answer 17

Degeneratieve aandoening - Klinische presentatie- Moeilijkheden bij de fijne motoriek van de handen o Geen (meestal) pijn maar problemen met handen controle (niet knopjes kunnen toedoen), niet een papier kunnen handtekenen o Vinger onhandigheid, handschrift - Loopstoornis  brede gang - Urineretentie - Zwakte van de onderste ledematen Typisch gait problemen (zoals dronken), soms urinaire problemen, soms weakness  compleet ander symptomen Belangrijk om eruit te halen → brachialgie (gevoel, spiersterkte, reflex) <-> Hier zoek voor upper motor neuron – inhibitor er niet uithalen → nieuwe testen nodig

Answer 18

o Finger escape sign (A) - Je vraagt aan de patiënt om de vingers samen te houden en de 4de en 5de vinger ontsnappen ervan (niet meer middelijn) - Typisch probleem voor Myelopathy **o Hyperreflexie (C van pectoralis) - Normaal is er een inhibitoir neuron, deze valt weg** o Babinsky - Laterale zijde van de voetzool  spreiding en extensie van de grote teen o Clonus? - Patiënt ligt neer en heft voet op  hyperreflexie van de voet o Hoffman-Trömner (E)? - belangrijk - Hyperreflexie van de bovenste lidmaat o Lhermitte? - Hoofd neerduwen en je voelt elektriciteit over het hele lichaam

Answer 19

3 presentaties 1. Stapsgewijze verslechtering, gevolgd door periode van stabiliteit (65-80%) 2. Langzaam voortschrijdende achteruitgang (20-25%) 3. Snel achteruitgaan (uncommon)  Meeste pt niet zelf herstellen, ernstige ziekte die niet vanzelf overgaat + vroeg willen detecteren DIAGNOSE Aan de hand van een MRI => belangrijk verschil tussen spinaal kanaal stenose en brachialgie BEHANDELING - Conservatief => geen/tijdelijk => Chirurgisch → openen spinaal kanaal

Answer 20

Mechanische pijn

Answer 21

Nachtelijke pijn, pijn die naar, de benen gaat, ochtendstijfheid - Voorgeschiedenis van carcinoom  metastasen mogelijk - Systemische steroïden  risico op fracturen - Drugsmisbruik, HIV  risico op infectie - Systemisch onwel  extraspinale pathologie (aorta-aneurysma, pancreatitis, enz.) - Gewichtsverlies  maligniteit of infectie - Lumbale stijfheid  ontstekingsaandoening, b.v. spondylitis ankylopoetica - Wijdverspreide neurologische symptomen  mogelijke intradurale tumor of neurologische aandoening, b.v. demyelinisatie - Structurele misvorming (deformity) - Scoliose, tuberculose - Leeftijd: kinderen + 50j+ (maligniteit) - Trauma

Answer 22

Geruststelling + blijven bewegen → verwachten in 6w pijn verbeteren

Answer 23

Gelokaliseerde verplaatsing van nucleus, annulus of/en kraakbeenachtige eindplaat met als gevolg: - 1/ kant Mechanische compressie van zenuwwortel  o Oedeem o Verminderde doorbloeding en vloeistofstroom o Acuut of chronisch (chronisch spinaal kanaal o Doorsnede van het wervelkanaal - Door compressie → 2/ Chemische reactie o Directe invloed van kern op zenuwwortel o Pro-inflammatoire cytokines  Specifieke symptomen

Answer 24

- Mediaan = centraal - Posterolateraal  meer naar de zijkant toe - Foraminaal  in het foramen - Extra-foraminaal  buiten het foramen Cauda equina Tussen L4 en L5 - Posterolateraal: L5 gekneld - Centraal: L5 gekneld - Neuroforaminaal: L4 gekneld - Extra-foraminaal: L4 gekneld - L4 > escaping zenuwwortel Soms eerst buiging → als buiging is iets groter = protrusion → anulus fibrosus niet meer intact = extrusion → sequstration als los Als sequstraton → niet meer met conservatieve terug naar binnen gaan – operatie evt nodig

Answer 25

KLINISCHE PRESENTATIE 1. Irradiatie/Gevoel a. L4-L5-S1 kennen! (EX!!!) b. L4 voorkant femur, naar zijkant tibia, vaak stoppen pijn op knie niveau c. L5 zijkant dij gaat naar grote teen d. S1 gaat post, naar kleine teen e. Oorzaak door van dier naar rechtstaand 2. Motor function a. L4 extensie quadricep i. Hand onder knie (pt ligt op rug) vragen been strekken b. L5 dorsiflexie grote teen en voet i. Voet naar hoofd c. S1 planetaire flexie van grote teen en voet i. Gas geven + voelen 3. Reflexen a. L4 knie pees b. L5 geen c. S1 Achilles pees d. Babinski door medulla probleem > pathologische reflexen e. Wanneer pathologische reflex? i. Te sterk: normaal of upper motor neuron probleem ii. Afwezig iii. => vergelijken met ander been om te bepalen of reflex normaal is (hyper of hyporeflexia) Belangrijkste van deze les!

Answer 26

NEUROLOGISCH ONDERZOEK 1. Houding en looppatroon - Thoraco-lumbale scoliose - Lumbale fixatie - Anthalgisch lopen - Hanetred 2. Wortelprikkeling - Lasègue (L4, L5, S1) – straight leg test o Positief wanneer de pijn trekt door het hele been (hand op patiënt zijn knie houden > anders minder druk op L5 als flexie knie), en been opheffen) o Pijn moet in been zijn voor positieve - Kemp, Naffiziger, Bragard o Bagard + dorsiflexie > extra pijn door extra stretch op L5 o Reversered Bragard > minder pijn - Omgekeerde Lasègue (L2, L3, L4) – altijd ook omgekeerd - Stoeltest > grond raken + cold feet test (= flip test (koude voeten vragen om af te lijden)) 3. Kracht/atrofie - MRC score 0-5 - Spieren Wortel o M. iliopsoas o M. quadriceps femoris o M. tibialis anterior o M. peronei o M. extensor hallucis longus o M. gastrocnemicus o M. biceps femoris L2, L3 L3, L4 L4-L5 L5 L5 S1 S1 4. Reflexen - Knie pees reflex L3-L4 - Achillespees reflex S1 5. Sensibiliteit 

Answer 27

o CSF lek o Infectie (wond lekkage, discitis) **o Hematoom** (testen als wakker worden gevoel hebben) - Eerst normaal neurologie, paar uur later terug druk → terug open maken o Lage rugpijn o Foute level chirurgie - Als pt niet beter na operatie → nieuwe MRI om te kijken of het juiste niveau o Fibrose (niet zo belangrijk, enkel maakt het moeilijker als opnieuw moeten opereren)

Answer 28

Cauda equina is an urgent condition caused by severe compression of the nerve roots in the thecal sac of the lumbar spine, asking for an urgent treatment (48 hours) => URGENTIE!

Answer 29

 Verschillende zenuwenwortels betrokken + urgentie – verschil kunnen maken voor pt

Answer 30

PATHO-ANATOMY (! Signs en symptomen belangrijk) - Conus medullaris (T12/L1) - L1-S5 perifere zenuwen - PS zenuwssyteem (splanchische zenuwen) o Contractie van detrusor o Relaxatie van interne sfincter - OS zenuwsysteem (plexus hypogstricus, rond aorta) o Relaxatie detrusor o Contractie interne sfincter - Nervus pudendus o Externe blaas sfincter controle (willekeurig) Volle blaas 1/ spier zegt naar brein dat blaas vult → externe urethra sfincter contraheren →

Answer 31

- Acute rugpijn! (Disk meestal geen rugpijn, wel als centraal) - Unilateraal of bilateraal beenpijn - Zadel anesthesie (meestal pt zeggen; altijd aanwezig) - Sensorimotorisch verlies in onderste ledematen - Neurogenic blaas o Urinaire retentie o Overflow incontinentie o 1ste niet naar toilet kunnen → daarna moeten naar de WC en kunnen het niet tegenhouden - Milde bilaterale ischias en progressieve gevoelloosheid rond de billen, genitaliën en voetzolen. - Pijntoename - Kan niet met een rechte rug staan, loopafstand werd teruggebracht tot enkele meters door combinatie van pijn en zwakte - Niet plassen, geen ongemak in de suprapubische regio - Fecale vervuiling van ondergoed

Answer 32

KLINISCH ONDERZOEK Neurologisch onderzoek - Sacrale dermatomale gevoelloosheid – Zadel anesthesie - SLR enkel + als L4-L5 (niet hoger - Afwezige enkelreflexen (S1) - Zwakke plantairflexie van beide voeten (S1) - De test om het gestrekte been op te heffen was aan beide zijden beperkt tot 45° o Test van Lasègue, positief (S1) Compressie van lage sacrale zenuwen - **Perinatale + rond genitaliën gevoelloosheid: zadel anesthesie => Verder onderzoeken! = pathogonomisch** - Een volle blaas kon worden gedetecteerd met overflow incontinentie o Overflow bladder → niet ledigen van de blaas, de blaas is nooit leeg, maar sfincter is wel soms open door het grote volume - Rectaal onderzoek onthulde een verminderde tonus van de anale sfincter - Seksuele dysfunctie **Rectaal onderzoek/PPE bij cauda equina (spoed, EX, LEX)** - Peri-anal pin prick/ vinger sensatie → vragen of normaal aanvoelen → zullen niet voelen - In anus vinger → zullen niet voelen - Voelen voor anus tonus - Vragen contractie van anus (externe sfincter) → gaat niet lukken

Answer 33

Symptomen en signs - MRI o Voor bellen en zeggen symptomen signs voor cauda equina - CT o Niet goed, als groot kunnen missen (alles zelfde kleur) o Enkel bij fractuur kunnen gebruiken

Answer 34

Dit is chronisch

Answer 35

CLASSIFICATIE/PATHOGENESE - Congenitaal o Aangeboren smal kanaal o Achondroplasie (foto R) - Ontwikkelingsstoornissen o Degeneratief (meest voorkomend) o Infectieus o Tumor o Iatrogeen Evolueren in degeneratief L normaal, R patho-anatomie - 1/ disk minder elastisch → Discus bulging (post) - Veranderde mobiliteit → Flavum hypertrofie o => Soft stenosis <- discus bulging en flavum hypertrofie) - → osteofyt vorming → harde stenose - Facetgewricht hypertrofie o Superieur facet o Hard stenosis - Facet cyst (in spinaal kanaal → verder vernauwen kanaal) o Instabiliteit → glijden van wervels Pathogenese! Soft en hard stenose => vernauwd spinaal kanaal, soms instabiliteit + verdere vernauwing bij facet cyst

Answer 36

SYMPTOMEN! - Neurogene claudicatio (= etalagebenen) o Loopafstand wordt kleiner - Typisch eerst jaren lage rugpijn dan problemen met wandelen → loopafstand wordt kleiner - Geen paralyse, maar kunnen geen lange afstanden wandelen – ook rolstoel o Eenzijdig/bilateraal - Even stoppen met wandelen, naar voor buigen: spinaal kanaal openen → pijn gaat beetje weg - Na terug te wandelen → weer naar voor buigen, want vermindert de pijn - Paresthesie (niet vaak, meeste mensen met spinaal kanaal stenose = chronisch → weinig neurologische symptomen <-> cauda equina) - Indruk van beenzwakte - Fietsen o Circulatie is niet goed → niet genoeg O2 voor de spieren o Ze kunnen wel fietsen (want dan buigen ze wat naar voor – verandert niet vasculair) → vermindert de pijn → meer kans neurogeen o Kunnen fietsen, niet wandelen → meer kans neurogeen - Vasculaire claudicatio (dd) o Oudere mensen hebben vaak vasculaire problemen, is moeilijk deze twee van elkaar de differentiëren o DD vraag: hoe naar bakker gaan?

Answer 37

KLINISCH ONDERZOEK! - Bijna altijd normaal, negatieve lasègue, geen zwakte, soms algemene spieratrofie o Pijnverdeling (pain distribution) o Paresthesie o Parese o => omdat chronische → weinig signs => belangrijk compleet onderzoek – meer exclusie diagnose - Differentiële diagnose o Heup o Vasculaire claudicatio o Bovenste wervelkolom o … Ook verschil met cauda equina goed kennen

Answer 38

Osteofyten, sclerose, gewrichtspleetvernwauwing, subcondrale cysten … (5)

Answer 39

Freiberg test, Paice test

Answer 40

- Pijn die uitstraalt in een segmentaal patroon langs dermatomen - Sensorische tekorten van analgesie of hypalgesie - Spierzwakte - Spieratrofie o S1: m. peroneus + gastrocnemicus atrofie, L5: m. tibialis anterior en extensor hallucis longus, L4: m. quadriceps - Afwezige of verminderde reflexen - Resultaat van een "laesie" van zenuwweefsel o Hernia o Wervelkanaalstenose o Neuroforaminale stenose L3: knie; L4: voorkant van het been + scheenbeen; L5: grote teen S1: kleine teen

Answer 41

Tibia fractuur

Answer 42

GEREFEREERDE SYMPTOMEN - Geen rustpijn, bewegingspijn - Lokale tenderness - Triggerpunt - Diffuse pijnstraling - Geen sensorische tekorten - Geen spierzwakte of atrofie - Autonome stoornissen (zweten, …)

Answer 43

- Type 2: isthmic! - Type 3: degeneratief!

Answer 44

- 82% op L5-S1 o L5 hier entrapped (enkel vanaf graad 2 – S1 radiculopathie) - 11% op L4-L5

Answer 45

- 5 keer vaker bij L4-L5 (NIET L5-S1, niet istmus) o Niet door coronair, maar hier sagitaal facetgewricht)

Answer 46

Lythic = isthmic (type 2) Jonge mensen Mannen >= vrouwen L5-S1 → L5 root EN Istmus Compressie op neuroforamen → L5 pathologie Symptomen - Axiale rugpijn (periodieke episodes). - Beenpijn (L5-wortel op L5-S1). - Neurogene claudicatio (zeldzaam, meer dan graad 2)). - Cauda-equina (zeer zelden) Degeneratief (type 3) - Oudere mensen - Meer bij vrouwen - Afro-Amerikanen (door de hyperlordose) - L4-L5 → L5 root - Compressie op centraal kanaal (stenose) → L5 pathologie - Symptomen - Mechanische lage rugpijn - Cauda-equinasyndroom - Neurogene claudicatio

Answer 47

- Lage rugpijn - Oefening afhankelijk (sport induced) - Terugkerend (= recurrent) - Geen neurologie (geen radiculopathie) Stoppen vaak even met sporten door de pijn, beginnen weer met sporten en pijn komt gewoon terug Belangrijk goede diagnose, als het te lang blijft kan het zijn dat het niet meer weggaat Gradueel proces + Phalen-Dickson sign: op speciale manier wandelen

Answer 48

- Soms vind je een lysthesis (L4-L5) - Kan ook normaal klinisch onderzoek zijn o Soms spatie tussen procesus spinosus: 1 voor de andere - Dan RX

Answer 49

- Botscan (diagnosticeren van een stressfractuur) o Laat activiteit (overmatig) zien - MRI (stress factuur) o Makkelijker zien wat het gevoel is voor het spinaal kanaal zien (RX en CT gaat ook)

Answer 50

Decompressie + fuseren (stabiliseren) => fusie zeer belangrijk

Answer 51

SYSTEMISCHE LUPUS ERYTHEMATOSUS (SLE) = lupus erythematosus disseminatus (LED) = prototype systeemziekte PROTOTYPE (EX!) – belangrijkste + DD - Jonge vrouw - Artralgie (Inflammatoir, soms zwellling) - Fotosensitiviteit, huid lesions, Raynaud fenomeen (minstens 2 fase – wit (vasoconstrictie → blauw → rood) - Proteïnurie, leukopenie - Sterk positieve ANA en anti-dsDNA antilichamen (anti-dsDNA 50-69% meer prone voor ernstige ziekte, zeker nier)  Hierbij denken aan lupus DD: RA, Sjörgen, scleroderma, fibromyalgie … ACR criteria

Answer 52

- **Vlindererytheem ** o Verergert/veroorzaakt door zonlicht - Orale ulceraties - **Discoid rash ** - Fotosensitiviteit o Belangrijke vraag om te stellen bij inflammatoire articulaire klachten → DD RA (lupus 10x minder waarschijnlijk dan RA) - **Arthritis** (kleine gewrichten, symm, **niet erosief**, laxiteit) => **50% SLE pt ** o In reumatoïde artritis is die wel erosief - Serositis (pleura, pericard > pericarditis, pleuritis, pleurocarditis) - Neurologische aandoening (epileptische aanval, psychose) > zeldzaam maar ernstig - **Nieraantasting (proteinurie, >0,5g) ** o => als betrokken → belangrijk voor prognose → slechtere uitkomst + ernstigere immuunsupressie nodig o Belangrijk + vaak betrokken, lupus glomerfilitratis - Hematologische aandoeningen - Immunologische aandoeningen o Trombocytopenie, leukopenie, lyfmocytopenie, hemolytische anemie o → auto-immuun hematologisch fenomeen - **ANA positief **  Geen diagnostische criteria, maar classificatiecriteria

Answer 53

Artralgie en milde artritis: bijna altijd, 40% pleuritis, Pericarditis (klinisch 25%, echo tot 65%), hematurie, proteïnurie en/of verminderde nierfunctie: 50% van SLE pt (terminale nierinsufficiëntie zelden met huidige behandeling, wel als diagnose missen), Glomerulonephritis: van mild (mesangiaal) tot ernstige diffuse proliferatie

Answer 54

Immunologie: ▪ ANA > 95% ▪ Anti-ds DNA: actieve SLE ▪ RF: lage titer ▪ => bijna altijd sterk positief, zeker als dubble streng

Answer 55

Afhankelijk van de ernst van de ziekte Milde ziekte = Artralgie/artritis Myalgie Huid lesions Serostitis (pericarditis/pleuritis) NSAID Antimalaria (hydroxyhloroquine) (Lage dosis corticosteroïden als NSAID onvoldoende) Ernstige ziekte = Proliferatieve GN (ernstig) CNS schade (niet vaak voorkomend, kan zeer ernstig) AI hematologische stoornissen Ernstige vasculitis Hoge dosis corticosteroïden Immuunsupresieva (1mg/kg → 60mg prednisolone)

Answer 56

= SICCA-complex + autoimmuun fenomeen (antilichamen, biopsie) o Primaire Sjörgen (enkel) o Secundaire: geassocieerd met RA, SLE, SD (met andere AIZ, 1/3 tot ½ hebben ook Sjörgen) → bij droge ogen en mond niet altijd Sjörgen, maar wel + AIZ SICCA complex = keratoconjunctivitis sicca (KCS = droge ogen) + xerostomie (= droge mond)

Answer 57

o Vrouwen 50 jaar o Xerostomie, xeroftalmie (droge ogen, gevoel zand in ogen, kan fotosensitiviteit → DD niet altijd makkelijk met lupus) o Raynaud o ANA+, ENA + (DD-A, SS-B), RF+ => sterk + (niet ds zoals lupus) o Anti-schildklier antilichamen + (soms AS tegen andere organen) o Bengaals-rosé en Schirmer + o Saxon test+ o Labiale speekselklier biopsie: focusgroep 3 (indien nodig)

Answer 58

- XEROSTOMIA: o Ouderdom o Medicatie ▪ Antidepressive agents • Antihistaminics • Diuretics • Antihypertensive drugs (clonidine, beta-blockers) • Anti-Parkinson medication (L-dopa) ▪ TCA → geven geen AS (in hoge titers) o Post-radiotherapie - SALIVARY GLAND ENLARGEMENT: o Viral Infecties (HIV, EBV, CMV, Mumps) o Tumor, Lymphoom → geven niet typische AS o Sarcoidose, tuberculose, actinomycosis, syphilis

Answer 59

lymfoom, sarcoidosis, graft vs host ziekten en AIDS (geeft zelfde klachten)

Answer 60

o Secundaire maligniteit → Non-Hodgkin lymfoom x 40 → bij (pijnlijke) zwelling lymfeklieren bedacht op zijn bij deze pt’en

Answer 61

- Goede behandeling: levenslange anti-coagulatie therapie - ! infarct

Answer 62

= systeemziekte met bindweefselschade =>Ernstige, slechtste prognose, geeft interne orgaan problemen (zeker longen) o Huid: sclerodactyly + proximaalSy o Interne organen: longen, GI, nieren, hart, bloedvaten, spieren o 2 types o Limited cutaneous scleroderma (CREST) o Diffuse cutaneous scleroderma > ook armen, benen, romp

Answer 63

- Localized scleroderma (morphea, “coup de sabre”) → meer puur dermatologisch - Scleroderma-like: o Toxisch (PVC, trichloorethylene, silicosis), medicamenteus (bleomycine) o Eosinofiele fasciitis o Metabool (diabetes, amyloidosis, porphyria) o Graft versus host disease o Tumoraal (carcinoid, broncho-alveolarcellcarcinoma) - Overlap: o Mixed Connectieve Tissue Disease (MCTD) o Primaire Billiaire Cirrose

Answer 64

- Calcinosis: Kalkafzettingen in de huid (zichtbaar op röntgenfoto’s) - Raynaud-fenomeen: Bloedvatkrampen in vingers en tenen → kan leiden tot zweren - Esophageale dismotiliteit: Slokdarmproblemen, reflux - Sclerodactylie: Verharde en misvormde vingers, klauwstand - Teleangiëctasieën: Verwijdde bloedvaatjes op de huid (gezicht en handpalmen)

Answer 65

- Capillaroscopie o => belangrijk punt in DD bij Renauyd fenomeen o Witte licht microscoop – nagelbeld capilairen, normaal niet gedilateerd - Biochemie: o Hematologie - Normochrome normocytische anemie (= inflammatoire anemie) - (Auto immuun anemie, - thrombopenie => minder dan bij lupus) o Immunologie - Polyclonale hypergammaglobulinemie - RF: meestal negatief (of in lage titers) - **Anti-kern antilichamen (ANA) in 75%, fijn gespikkeld patroon, nucleolair • Anti-centromeer 70% CREST**, 4% gegeneraliseerd SD • Anti-Scl70 (anti-topoisomerase) 25% generaliseerde SD

Answer 66

RAYNAUD/DIGITALE ULCERATIES - Stoppen met roken! - Vermijd koud - Calciumantagonisten (nifedipine, diltiazem) o 1ste keuze ernstige vormen ulceraties o Bijwerkingen nifedipine (arteriële vaatverwijder): hypotensie (en enkeloedeem) => BP controleren bij geven medicatie HUID - Cave wondinfectie, vertraagde wondheling ARTRITIS - (Geen antimalaria, enkel voor lupus en Sjörgen) ACUTE HYPERTENSIE / RENALE ZIEKTE - Preventie: regelmatige RR meten (<140/90) GASTRO-INTESTINAAL - PPI - reflux => (door oesofagaal) elke pt moet geëvalueerd worden voor reflux met gastroscopie, aanwezig = levenslang PPI PROGNOSE - 5-jaar overleving: > 70% - Verminderde prognose: belangrijkste bij long betrokkenheid, algemeen viscerale betrokkenheid (long, nier)

Answer 67

DEFINITIE - Algemene ontsteking van dwarsgestreepte spieren (schouder- en bekkengordel, farynx). - Bij dermatomyositis (DM) zijn er ook huidafwijkingen. - Diagnostische criteria 1. Symmetrische spierzwakte (schouders/bekken) 2. Verhoogde spierenzymen (CPK) 3. Abnormaal EMG 4. Histologische afwijkingen (spierbiopt) 5. Huidafwijkingen (alleen bij DM)  Diagnose - Definitief: 3 criteria voor DM, 4 (zonder huid abnormaliteiten) voor PM - Waarschijnlijk: 2 criteria voor DM, 2 voor PM - Mogelijk: 1 criterium voor DM, 2 voor PM

Answer 68

Zeldzame ziekte; kan samen voorkomen met Malginiteit → screenen GI en longen; andere systemische ziekten (SLE, scleroderma)

Answer 69

o ==>Inflammatoire pijn, CPK verhoogd, frequent ANA aanwezig

Answer 70

- 75% spierzwakte - 25% huidafwijkingen - Soms systemische symptomen (koorts, gewichtsverlies) én Nieren NIET betrokken

Answer 71

= Ontstekingspijn en stijfheid in nek-, schouder- en bekkenspieren bij ouderen (>50 jaar). (Wel een exclusie diagnose) - Significatie gestegen ESR/crp - Spectaculaire respons op corticoïden

Answer 72

= Inflammatie van bloedvat (+ necrose) AG in bloed → AS maken kunnen participatie vooral in capilaire bed → immuuncomplex in capilair bed Als in wand → vasculatis = inflammatie bloedvat - Gewichtsverlies - (Onverklaarde) koorts - Palpabele purpura - Orgaan betrokkenheid

Answer 73

• algemeen: gewichtsverlies, onverklaarde koorts, purpura • Orgaan betrokkenheid/sytemisch ◦ Enkel huid: purpura ◦ CNS: beroerte ◦ Hart: MI, hypertensie ◦ GI: abdominaal pijn/infarct ◦ Veel pt hebben inflammatoire gewrichts of spierpijn ‣ Vaak ‘porte a entree’ ◦ Ooginflammatie ‣ Wegner ziekte • => behandeling afh orgaan en ernst

Answer 74

GROTE VATEN - Arteritis temporalis (giant cell arteritis) o ! Komt voor in onze populatie en ernstige gevolgen o Vaak geassocieerd met polymyalgica reumatica; kan opthalmica aantasten → blind - Takayasu vasculitis (heel zeldzaam) MEDIUM SIZED - Polyarteritis nodosa (PAN) - Kawasaki (kinderen) - ANCA vasculitis KLEINE VATEN - ANCA vasculitis - Cryoglobuline - Henöch - Schönlein

Answer 75

- 1. SYSTEMIC NECROTIZING VASCULITIS (PAN-group) o PAN classic - Cutaneous Kawasaki o Overlap syndromes - 2. LEUKOCYTOCLASTIC VASCULITIS o Meest voorkomend o Leuke = wit, clastic = sterven/disrupted o => WBC sterven rond bloedvaten o En bloedvaatwand betrokken - inflammatie o Meestal klinisch gezien als purpura o Kan door infecties (streptokokken), allergie (vb AB - type 3 immuuncomplex depositie), systeemziekten (immuuncomplex depositie), metastatic tumor ziekten o Infections o Medication o Systemic diseases o Tumors o Specific types: Microscopic polyangiitis (micr. PAN), Henoch-Schönlein, cryoglobulinemia, serum sickness - 3. GRANULOMATOUS VASCULITIS o Wegener o Churg-Strauss (allergic granulomatosis) - 4. GIANT CELL ARTERITIS o Arteritis temporalis o Takayasu - NB OVERLAP

Answer 76

- Oudere recent ontzettende hoofdpijn +- visueel niets meer kunnen zien - Risico: A opthalmica (kan bilateraal) – blindheid! - Associatie polymyalgia rheumatica 50% - Onderzoeken o Labo: sed ++, CRP ++ o PET/CT o Biopsie A temporalis (segmentair) - Therapie: corticosteroïden (bij visueel verstoring => immunosuppressiva)  Oudere recent ontzettende hoofdpijn +- visueel niets meer kunnen zien -> onmiddellijke therapie corticosteroïden en immunosuppressiva - Plotse hoofdpijn

Answer 77

- Zeer zeldzaam - Kleine en medium musculaire arteries - Diagnose o Biopsie ▪ Nier / Huid / Spier / Zenuw (niet veel doen door dysesthesiën) ▪ => Voorkeur histologische diagnose (afh betrokken orgaan)

Answer 78

Palpabele purpura

Answer 79

- Kliniek – denken aan vasculitis/systeemziekten o Mononeuritis multiplex (= Motor disturbantion, zoals dropvoet of hand; Multiplex = meerdere regio’s o Vb eerst drophand, daarna dropvoet => suggestief vasculitis o (Onverklaarde) koorts o Palpabele purpura o Myositis o Onverklaarde artritis o Systeemziekte o **Urine sediment abnormaliteit**

Answer 80

o Bij vermoeden altijd volledig bloedbeeld o Sedimentatie / RB / WBC / Thrombo’s o CK o **Urine sediment + proteïne => niet vergeten** o RF, ANA o **Complement, cryoglobulines** o ANCA (= Wegener), antifosfolipide AS (=> bij miskramen) o Serologie hepatitis B, C … (=> kan geassocieerd worden, pt kan onderliggend chronische HBV of HCV hebben)

Answer 81

o EMG o Biopsie huid, nier, spier en zenuw o PT/ct o Arteriografie o Echo a temporalis

Answer 82

rnstige vasculitis met belangrijke orgaanschade (PAN, Wegener, RA, SLE) - Immunosuppressiva + immuunsupressieve dosis corticosteroïden (= 1 of meer 1mg/kg prednisolone) - Rituximab o Arteritis temporalis - Immuunsupressieve dosis corticosteroïden (zonder extra immuunsupressiva) o Milde (leukocytoclastische vasculitis - Symptomatisch - Lage dosis corticosteroïden

Answer 83

SARCOÏDOSE (BBS = BESNIER BOECK SCHAUMANN) = chronische inflammatoire systeemziekte - M + V, alle leeftijden, alle geografische locaties - Prevalentie 10-40/100.000 - 2/3 remissie, 1/3 chronisch - Symptomen o 30% asymptomatisch – goede prognose o Constitutionele symptomen - Koorts, anorexia, gewichtsverlies, vermoeidheid, nachtzweten, malaise o Orgaan-specifieke symptomen

Answer 84

DIFFERENTIAALDIAGNOSE - Infecties: tuberculose, mycoses o Maar hier verkazende granulomen - Lymfomen, tumoren

Answer 85

MEEST AANGETASTE ORGAANSYSTEMEN - Longen o Vrijwel altijd aangetast - Bot en gewrichten ook vaak aangetast o Van arthralgia tot (peri)artritis o (Datylatis) ▪ Zeldzaam ▪ Specifiek voor kristal, spondyl o Pt met niet alleen gewrichtsproblemen - Ogen → N. opticus granuloma, anterior uveitis - Huid → erythema nodosum (= Pijnlijke verheven roodbruine huidletsels vooral op benen doch ook op armen) - Speekselklieren: SICA symptomen + perotis zwellingDD Sjogren - Hart minderheid van pt ook belangrijk als aangetast (artihymia en plotse dood) => altijd voor screening - Vasculatis

Answer 86

- Soms alleen op klinische presentatie o Door patroon diagnose stellen - Vaak biopsie nodig bij niet-necrotiserende (= non-caseating) granulomen o Als necrotiserend meestal infectie → TB o Sarcoïdose → non-necrotiserend - 1 vorm meest frequente vorm die moeten herkennen met goede prognose: Löfgren syndroom - Sarcoïdose kan spectaculaire beeldvorming geven, die asymptomatisch is => op MRI of PET/CT - Bij alarmsymptomen wel biopsie nodig

Answer 87

- Meest frequente vorm in Europa bij caucasis - Zelflimiterend voor 1 jaar + komt niet terug - Eerstelijnsbehandeling: NSAIDs Triade: 1. Erythema nodosum o Rood, bult voelen, pijnlijk, vnl op benen (kan op alle plaatsen o Blijven voor weken 2. Longen: Hilar adenopahtie (vergrote lymfeklieren naast hart) o Asymptomatisch of droge hoest o Vragen aan radioloog Löfgren syndroom o = pulmonary sarcoidosis stadium I o => niet moeten behandelen, wat geeft geen probleem o Bij jonge pt met nachtzweten … → DD malginicent 3. (Stadium I) Arthritis, gewrichtspijn o Acute artritis van beide enkels (voet + deel been) o = periarthritis (= artritis + tenosynovitis + weke delen oedeem) o Die zeer pijnlijk (komen hierdoor vaak naar spoed) ➔ Goede prognose, geen biopsie nemen (tenzij alarmsignalen) NSAIDs geven BEHANDELING - NSAIDs - Corticosteroïden - Corticosteroïd-sparing agents, vnl methotrexaat of anti-TNF behandeling (als corticosteroïden langer dan 3-4m nodig) - => dosis reductie (en vaak volledige stop therapie mogelijk na maanden/jaren), behalve als ernstige orgaan betrekking (vb cardiaal)

Answer 88

Level Root Betrokken spieren Sensorisch verlies. Reflex C3-C4 C4 Scapulair Laterale nek, schouder. Geen

Answer 89

Level Root Betrokken spieren Sensorisch verlies. Reflex C4-C5 C5 Deltoïdeus, biceps Laterale arm. Biceps Dermatomen upper en lat humerus

Answer 90

Level Root Betrokken spieren Sensorisch verlies. Reflex C5-C6 C6 Pols extensoren, biceps, triceps (supinatie) => Radiale zijde van de vooram, duim, wijsvinger; Onderelleboog (wsh C6, duim zeker C6) => Brachioradialis

Answer 91

Level Root Betrokken spieren Sensorisch verlies. Reflex C6-C7 C7 Triceps, pols flexoren (pronatie). Middelvinger. Triceps

Answer 92

Level Root Betrokken spieren Sensorisch verlies. Reflex C7-T1 C8 Vinger flexoren, interossei /Ulnaire zijde hand, ring en pinkvinger /Geen

Answer 93

Level Root Betrokken spieren Sensorisch verlies. Reflex T1-T2 T1 Interossei / Ulnaire voorarm /Geen