HC1.2: Functionele anatomie bewegingsapparaat Flashcards
(27 cards)
1
Q
Bewegingsapparaat
A
- Skelet
- Gewrichten
- Spieren
- Bloedvaten
- Zenuwen
Vanaf de 8ste week van de embryologische ontwikkeling is alles al in aanleg aanwezig
Bij gebruik zal het zich gaan ontwikkelen en aanpassen
2
Q
Verbening (osteogenese)
A
- Uit mesenchymaal BW
- Hyalien kraakbeen
3
Q
Mesenchymaal BW
A
- Desmale osteogenese/directe botvorming naar perichondraal gevormd bot (appositionele diktegroei)
- Platte botten ontwikkelen op deze manier
- Twee harde lagen bot met spongieus bot ertussen
- In platte botten zit rood beenmerg waar bloedcelvorming plaatsvindt
4
Q
Hyalien kraakbeen
A
- Chondrale osteogenese/indirecte botvorming naar echondraal gevormd bot (interstitiële lengtegroei)
- Pijnbeenderen ontwikkelen zo
- Buis van hart bot met spongiosa aan uiteinden
- In pijpbeen vettige mergholte waar geen bloedcelvorming plaatsvindt
5
Q
Na vorming onrijp vezelbot bij zowel pijpbeenderen als platte botten vindt dezelfde ontwikkeling plaats naar lamellair (rijp) bot
A
- Door functionele ombouw
- Wordt in gang gezet door hogere belasting
6
Q
Ontwikkeling pijpbeenderen
A
- Pericondrium
- Gemineraliseerd kraakbeen
- Diafysair bloedvat
- Distale epifyse
- Secundaire botkern van distale epifyse
- Sluiting distale epifysairschijf
- Gewrichtskraakbeen
7
Q
Wanneer verbening?
A
- Wanneer er bloedvaten aanwezig zijn
- Dus botvorming volgt circulatie
8
Q
Twee aspecten bot
A
- Pijnvormige middenstuk
- Metafysen met epifysairschijven
9
Q
Waar lengtegroei?
A
- Epifysairschijven
- Als epifysairschijf gesloten is, kunnen botten niet meer in de lengte groeien
- = enchondrale botvorming
10
Q
Waar breedtegroei?
A
- Vanuit periost
- Breedtegroei betekent dat BW aan bot gaat zitten
- = desmale botvorming
11
Q
Waar verbening?
A
Vanuit het vlies vindt tevens verbening plaats
12
Q
Sluiting epifysairschijf bovenste extremiteit
A
- Van de humerus sluit al heel vroeg rond 6-7 jaar
- Daarna de rest van de botten rond 14-16 jaar
- Ontwikkeling scapula pas klaar na 18-25 jaar
13
Q
Sluiting epifysairschijf onderste extremiteit
A
- Vrij homogene verbening
- Alleen epifysairschijf van het os pubis sluit rond 5-7 jaar
- De rest ontwikkelt zich tot leeftijd van 15-20 jaar
- Verbening van patella pas laat o.i.v. drukbelasting, nog amper bij kind 9 jaar
14
Q
Krachten
A
- Vectoren
- Hebben een grootte en richting
- In termijn van 6-8 weken is er al te zien dat het bot zich aanpast aan de daarop werkende krachten
- Als men meer belast, ontwikkelt er meer bot
- Richting van kracht bepaalt de richting van botgroei
- Belangrijk om rekening te houden met zwaartekracht en zitten of staan
15
Q
Door uitoefenen van kracht kan het bot groeien
A
- Ook als het een volwassen bot is
- Bot wordt dikker wanneer er meer kracht op komt
- Gebeurt bij bepaalde vormen van sport
- Zwemmen
- Fietsen
- Wandelen
- Hardlopen
- Turnen
- Gewichtheffen
- Mate van invloed op botmassa is afhankelijk van start leeftijd: hoe jonger beginnen, hoe groter effect
16
Q
Conclusies uit review artikel van Pearson en Lieberman
A
- Sporten op jonge leeftijd (puberteit) heeft gunstig effect op skeletontwikkeling (botdichtheid)
- Asymmetrie kan ontstaan m.b.t. dominante extremiteit
- Mogelijk gunstig effect van sporten op osteoporose op latere leeftijd
17
Q
Waar is bot op gericht?
A
- Op het opvangen van compressiekrachten
- Zwaartekracht zorgt ervoor dat de verticale botbalkjes dikker zijn
- Opbouw bot is van spongieus bot chaotisch wat een teken is dat krachten in alle richtingen worden uitgeoefend
- Richting van kracht bepaalt dat bepaalde botbalkjes verdwijnen en vervangen worden door botbalkjes in nieuwe richting van belasting
18
Q
Waar is BW op gericht?
A
- Opvangen van tractiekrachten
- Hoe meer tractiekrachten, hoe dikker BW
- Richting wordt weergegeven door verloop van vezels
- Hoe meer kracht, hoe meer collageen
19
Q
Effect compressiekrachten ook zichtbaar in BW of kapsels
A
- Meniscus is bijvoorbeeld ontstaan door een drukkracht van buitenaf
- Oorspronkelijke gewrichtskapsel werd tussen femur en tibia geduwd om de congruentie daartussen te vergroten
- Drukkrachten zijn alle kanten op en dus lopen de collageenvezels ook gekruist
20
Q
Voorbeeld ontwikkeling t.g.v. tractiekrachten
A
- Tractus iliotibialis
- Verdikking van laterale fascie van bovenbeen
- Bij het op 1 been staan zijn er krachten die de femurkop uit het acetabulum duwen
- Tractus iliotibialis verdikt o.i.v. deze kracht
21
Q
Synoviaal gewricht
A
- Opgebouwd uit kop, kom, kraakbeen, gewrichtsholte, synovia
- Synovia wordt vanuit gewrichtskapsel geproduceerd
22
Q
Gewrichtskapsel 2 delen
A
- Membrana fibrosa en membrana synovialis
- Binnenlaag van kapsel bevat een laag cellen dat constant synovia aanmaakt
- Synovia zorgt voor voeding van het kraakbeen
- Afvalstoffen worden via synovia afgevoerd, via membrana synovialis richting bloed
- Membrana synovialis maakt synovia vanuit het bloed door het als het ware te destilleren
- Bij kapselletsel komen er problemen in kraakbeen
23
Q
Soorten gewrichten
A
- Primair gewricht: hieruit ontstaan andere soorten gewrichten
- Junctura synovialis
- Junctura cartilaginea: kraakbeenverbinding, tussen sternum en ribben
- Junctura fibrosa: BW verbinding, membrana interossea van onderarm, maar ook in benen
24
Q
Wanneer gewrichtsvorming van synoviaal gewricht?
A
- O.b.v. beweging
- Experiment heeft laten zien dat er verstoorde ontwikkeling van menisci kan ontstaan door immobilisatie
- Menisci bleken hierdoor helemaal niet te ontwikkelen
- Door beweging ontstaan dus gewrichten
25
Uncovertebrale gewrichten in cervicale wervelkolom
- Gewrichten van groot belang voor stabiliteit nek
- Kind net geboren, hoofd niet omhoog houden
- Door o.a. ontwikkeling nekspieren gaat kind wel doen waarbij er veel krachten komen op wervels
- Hierdoor degeneratie van tussenwervelschijven
- Aan zijkanten van tussenwervelschijven een soort inscheuring waardoor er aan de zijkant twee stukken kraakbeen met ertussen synovia ontstaan wat eigenlijk een synoviaal gewricht vormt
26
Spiersegmenten volgen zenuwsegmenten
- Zenuwen worden eigenlijk meegetrokken door spieren
- Als spieren verspringen en van mediaal naar lateraal lopen zullen zenuwen dus volgen
- Hierdoor plexussen
- Ontwikkeling skeletspier 41 dagen
- Spieren van extremiteiten ontwikkelen uit cervicale en lumbale myotomen
- Daarna zorgen spieren voor beweging en stabiliteit
Tractie en compressie zorgen mede voor vorm
27
Kraakbeenmatrix
- Bij duwen op BW
- Bij vrij constante druk: bot
- Dit is gebeurt bij patella, maar kan ook op ongewenste locaties gebeuren: Osgood-Schlatter
- Door overmatige trekkrachten op tuberositas tibiae kan dit stukje extra gaan verbenen waardoor dit stuk bot gaat uitsteken
