Hoorcollege 5

Question 1

Waarom is een medisch psycholoog vaker nodig voor/tijdens zwangerschap en menopauze?

Answer 1

Het is een medisch proces geworden. Vrouwen moeten goed geïnformeerde keuzes maken, en ervaren ook vaak meer stress omdat ze hun rolraken moeten balanceren en vaker te maken hebben met geweld

Question 2

Hoe oud is een vrouw gemiddeld tijdens de menarche?

Answer 2

Tussen 11 en 15 jaar

Question 3

Hoe oud is de gemiddelde vrouw wanneer ze voor de eerste keer seksueel actief zijn?

Answer 3

15.5 jaar

Question 4

Hoe oud zijn vrouwen gemiddeld wanneer ze hun 1e kind krijgen?

Answer 4

30, maar 34 wanneer ze hoogopgeleid zijn

Question 5

Hoe oud is de gemiddelde vrouw wanneer ze de menopauze in gaat?

Answer 5

51 jaar

Question 6

Premenstrueel syndroom

Answer 6

Wanneer er fysieke, psychologische en/of gedragsmatige veranderingen zijn in de laatste fase van de menstruele cyclus, die zo erg zijn dat ze resulteren in het verslechteren van relaties met anderen of normale activiteiten in de weg zitten
Gekenmerkt door prikkelbaarheid en slechte stemming

Question 7

Welke vrouwen hebben vaker last van PMS?

Answer 7

Vrouwen met een slechte lichamelijke gezondheid, veel psychische stress, die single zijn, tussen 35-44 jaar, en niet de pil gebruiken

Question 8

Wat zijn normale veranderingen in gedrag en emotie tijdens de laatste fase van de menstruele cyclus?

Answer 8

Depressie, prikkelbaarheid, verminderde concentratie, meer eten/alcohol drinken, pijn aan borsten, hoofdpijn, vermoeidheid, en vasthouden van vocht

Question 9

Hoe behandel je (de symptomen van) PMS?

Answer 9

Wanneer het niet door PMS komt pak je onderliggend probleem aan. Als het wel door PMS komt dan:
1. Kan de diagnose al validerend zijn, het de klachten voorspelbaar maken
2. Gedragsmatige aanpassingen (sport, dieet, slaap, etc.) CGT kan depressieve of angstige klachten verminderen en ervoor zorgen dat symptomen minder iemands leven beïnvloeden

Question 10

Is er een medicamenteuze behandeling voor PMS?

Answer 10

Een lage dosis antidepressiva slikken in de laatste fase van de menstruele cyclus blijkt te werken bij ongeveer 60% van de vrouwen met PMS

Question 11

Wat kenmerkt het eerste trimester van de zwangerschap?

Answer 11

Dit is een kritieke fase in de ontwikkeling van de foetus
Voor de vrouw: misselijkheid, vermoeidheid, vaak plassen, cravings/aversies, pijnlijke borsten

Question 12

Wat kenmerkt het tweede trimester van de zwangerschap?

Answer 12

Minder fysieke symptomen
Je bezoekt elke maand de arts, en wordt ook getest op zwangerschapsdiabetes. Testen op genetische afwijkingen is mogelijk

Question 13

Wat kenmerkt het derde trimester van de zwangerschap?

Answer 13

De fysieke symptomen worden weer erger: de buik wordt groter en gaat in de weg zitten –> moeilijker bewegen en slapen
Je bent gemiddeld 14 kilo aangekomen, vermoeid. Je kunt gezwollen voeten en oefenweeën krijgen

Question 14

NIPT-test

Answer 14

Een non-invasieve test die het bloed van de moeder kan testen op chromosomale afwijkingen in de foetus. Kan vanaf 10 weken

Question 15

Vlokkentest

Answer 15

Een test op genetische afwijkingen waarbij een stukje van de placenta afgenomen wordt. De kans op miskraam is hier vrij hoog, 1 op 100

Question 16

Vruchtwaterpunctie

Answer 16

Een test op genetische afwijkingen waar er met een naald wat vruchtwater uit de baarmoeder gehaald wordt, waardoor de foetus cellen gekweekt worden en getest

Question 17

Hoe vaak komt prenatale depressie voor?

Answer 17

Ongeveer net zo vaak als normale depressie, 8-11%

Question 18

Hoeveel mensen met prenatale depressie ontwikkelen ook postnatale depressie?

Answer 18

Ongeveer de helft

Question 19

Waarom kunnen pre- en postnatale depressie de gezondheid van het (ongeboren) kind beïnvloeden?

Answer 19

Omdat het er voor kan zorgen dat de moeder minder gezond leeft
Het kan er ook voor zorgen dat moeders minder lang borstvoeding geven, hun kinderen niet vaccineren of minder snel medische zorg opzoeken

Question 20

Postnatale depressie

Answer 20

Depressie die ontstaat binnen 4 weken na de bevalling

Question 21

Wat zijn 6 risicofactoren voor postnatale depressie?

Answer 21

1. Eerdere depressies
2. Neuroticisme
3. Laag zelfbeeld
4. Stressvolle levensgebeurtenissen
5. Slechte relatie met de partner
6. Ervaring van verminderde sociale steun

Question 22

Wat zijn meer specifieke stressoren die de kans kunnen verhogen op postnatale depressie?

Answer 22

Dingen zoals slaapontregeling, hormonale veranderingen, minder tijd hebben voor de partner, etc.

Question 23

Hoe vaak komt postnatale depressie voor?

Answer 23

Ongeveer 10-16% van de vrouwen

Question 24

Hoe wordt postnatale depressie behandeld?

Answer 24

Hetzelfde als een normale depressie, maar dan met meer focus op de nieuwe rol van het moeder zijn, en eventuele relatieproblemen.

Question 25

Kan antidepressiva gebruikt worden bij postnatale depressie?

Answer 25

Ja, maar niet als de moeder borstvoeding geeft.

Question 26

Postnatale psychose

Answer 26

Psychose die binnen 4 weken na de geboorte ontstaat

Question 27

Hoe vaak komt postnatale psychose voor?

Answer 27

Bij 1 of 2 op de 1000, de kans is 70% als je het het bij een eerdere bevalling ook hebt gekregen

Question 28

Wat zijn 5 kenmerken van postnatale psychose?

Answer 28

1. Depressie of hele blije stemmingen, met snelle wisselingen 2. Onsamenhangende gedachten en gedrag 3. Waanbeelden en hallucinaties 4. Suïcidale gedachten 5. (Gedachten aan) moord van het kind

Question 29

Hoe wordt postnatale psychose behandeld?

Answer 29

Medicatie in combinatie met CGT. Ziekenhuisopname is mogelijk.

Question 30

Perinatale angst

Answer 30

Angst tijdens de zwangerschap Kan algemeen zijn of specifiek.

Question 31

Wat zijn mogelijke gevolgen van perinatale angst?

Answer 31

Een laag geboortegewicht, vroege bevalling, benauwdheid, meer keizersnedes, problemen met het opbouwen van een band met het kind

Question 32

Hoe vaak komt een miskraam voor?

Answer 32

Bij 15% van de zwangerschappen

Question 33

Hoe vaak komt een doodgeboren kindje voor?

Answer 33

Bij 1% van de zwangerschappen

Question 34

Wanneer is het een miskraam, wanneer is het een doodgeboren kindje?

Answer 34

Miskraam tot 20 weken, daarna is het een doodgeboren kindje

Question 35

Hoe kan een medisch psycholoog helpen bij perinataal verlies?

Answer 35

Depressieve klachten verminderen, iemand helpen met het communiceren erover, het verdriet er laten zijn, gevoelens over eventuele volgende zwangerschappen bespreken, helpen met coping, helpen met omgaan met andere zwangere vrouwen in de omgeving

Question 36

Hoe wordt perinataal verlies vaak "behandeld" op een psychologisch gebied?

Answer 36

CGT of mindfulness, kan individueel of als koppel

Question 37

Wanneer is er sprake van onvruchtbaarheid?

Answer 37

Wanneer je na een jaar goed getimede seks nog steeds niet zwanger bent

Question 38

Hoeveel stellen hebben problemen met de vruchtbaarheid?

Answer 38

10-15%

Question 39

Wat zijn 3 medische behandelopties bij onvruchtbaarheid?

Answer 39

1. Ovulatie inductie. Kan zorgen voor bloating, emotionele labiliteit, geheugenproblemen, etc. Maar is wel "natuurlijk" 2. ISCI, vorm van IVF waarbij de eicel handmatig wordt bevrucht. Kan toegepast worden als de problemen bij de man liggen 3. IVF, eicel wordt samengebracht met de spermacellen en je wacht op spontane bevruchting. Kan ook toegepast worden wanneer de eileiders niet goed functioneren of wanneer sterilisatie van de vrouw niet hersteld kan worden

Question 40

Waarom hebben koppels die vruchtbaarheidsproblemen hebben vaak behoefte aan een medisch psycholoog?

Answer 40

Het kan stressvol zijn, omdat de slagingspercentages niet altijd even hoog zijn. Mensen krijgen soms een schuldgevoel of last van het gevoel van controleverlies. Soms moeten mensen hun levensdoelen erdoor aanpassen, of moeilijke keuzes over de behandeling aangaan. Het verhoogt ook de kans op depressie en relatieproblemen

Question 41

Hoe verloopt de assessment bij koppels met vruchtbaarheidsproblemen?

Answer 41

Semi-gestructureerde interviews die over psychologische problemen gaan, behoeftes, geschiedenis met seksuele en vruchtbaarheidsproblemen, coping, etc.

Question 42

Waar moet je aan werken en op letten bij de behandeling van koppels met vruchtbaarheidsproblemen?

Answer 42

Pre-treatment counseling: hoe staan ze er tegenover, zijn hun verwachtingen realistisch, zijn hun percepties hetzelfde, welke ethische overwegingen zijn er, toekomstperspectief als het niet werkt? En ook letten op contra-indicaties zoals externe druk, verleden van kindermishandeling, gebruik van IVF om te compenseren voor seksuele dysfunctie, etc.

Question 43

POP-poli

Answer 43

Poli's voor vrouwen die zwanger zijn of kinderen willen, en die psychologische problemen hebben/hun zwangerschap of bevalling als traumatisch ervaren Er is een mix van psychiatrie, verloskunde, en pediatrie

Question 44

Wat zorgt ervoor dat vrouwen in de menopauze vaker behoefte hebben aan een medisch psycholoog?

Answer 44

Er zijn fysieke veranderingen maar ook andere grote veranderingen zoals kinderen die uit huis gaan of weduwe worden. Maar fysieke veranderingen kunnen ook voor seksuele problemen zorgen Lichaamsbeeld verandert, en verwachtingen kunnen afwijken van de realiteit.

Question 45

Hoe behandel je als medisch psycholoog een vrouw in de menopauze?

Answer 45

Je laat haar een symptoomdagboek bijhouden, kunt hormoontherapie aanraden, psychische resources en levensstijlfactoren aanpakken via counceling/CGT/psychoeducatie, en relaxatietechnieken aanleren

Question 46

Hoeveel % van de vrouwen heeft last van minimaal 1 seksueel probleem?

Answer 46

43%

Question 47

Stress incontinentie

Answer 47

Wanneer druk vanuit de buik zorgt voor een relaxatie in de bekkenbodem, en hierdoor urine vrijkomt

Question 48

Urge incontinentie

Answer 48

Wanneer de blaas gevoelig is en je constant het gevoel hebt dat je moet plassen, door bijv. een infectie of neurologisch probleem

Question 49

Hoe kun je incontinentie behandelen?

Answer 49

Levensstijlverandering, fysiotherapie, operatie, medicatie, en CGT om symptomen te verlichten