kościoły w belgii i holandii Flashcards
(5 cards)
gotyk w Belgii
Również tutaj pierwsze obiekty gotyckie zawdzięczamy cystersom (ceglane kościoły na wybrzeżu z drewnianymi kolebkami i pojedynczymi wieżami). Z Tournai (S. Quentin, przed 1200) wywodzi się gotyk dorzecza Skaldy”, pojawiający się w XII w. pod wpływem architektury Szampanii, którego specyficzne formy spotyka się nawet w kościołach prowincjonalnych.
- Galerie zewnętrzne wydłużające górną kondygnację okien
- wieża na skrzyżowaniu naw z czterema narożnymi wieżyczkami, wewnątrz 8-dzielne sklepienie
- ukośnie ustawione kaplice przytranseptowe w Ypres, S. Martin, zaczęty 1221 (wg wzoru Braisne, 185*)
- filary okrągłe w przekroju, z 8-bocznymi głowicami pączkowymi
- w tryforiach przemienność filarków i kolumienek, wyjątkowo nawet bez arkadek
- do poł. XIII w. służki na wspornikach, obejście bez kaplic, brak łuków przyporowych.
gotyk w Holandii
Holandia do poł. XVII w. należy do Niemiec i stamtąd przyjmuje najsilniejsze impulsy:
- wielkoprzestrzenne, surowe i jasne wnętrza
- cegła, m.in. w Alkmaar, z kontrastującymi elementami z piaskowca
- nawa główna, prezbiterium i transept dosyć wysokie
- jedna wieża z gładkim, kwadratowym przyziemiem, na każdej kolejnej kondygnacji silniej artykułowana, na końcu 8-boczna, z niskim hełmem
- skromna artykulacja zewnętrzna, mało rozczłonkowane portale i przypory
- wpływy francuskie (Soissons), szczególnie w katedrze w Utrechcie, XIV w., a najsilniejsze w’s-Hertogenbosch, S. Jan, 1419-1529, z bogatą dekoracją (wimpergi, płd. portal, przypory, szczyty transeptu i maswerki).
gotyk brabancki
Na terenie dzisiejszej Belgii
rozwinął się gotyk brabancki. Świątynie Brukseli i Antwerpii pod względem planu
i bryły architektonicznej w dużej mierze przypominają francuskie. Ich fasady ozdobione są
masywnymi wieżami z wbudowanymi przyporami. Zamiast rozet nad portalami pojawiły
się wielkie ostrołukowe okna. Oryginalnym elementem dekoracyjnym popularnym w kręgu
gotyku brabanckiego było zdobienie głowic motywem liści kapusty.
- Wielkie budowle o 2-4 nawach bocznych, prezbiterium z obejściem i kaplicami
- cegła skontrastowana z piaskowcem
- fasada dwuwieżowa
- filary okrągłe w przekroju, bardziej rozbudowane tylko w skrzyżowaniu naw albo filary wiązkowe bez impostów
- figury na filarach międzynawowych
- wielkie okna górne o laskowaniach przedłużonych w dół (ślepe tryforium)
- prześwietlone tryforium (Antwerpia)
- galeria przed górnymi oknami korpusu i pod oknami prezbiterium (grupa brukselska)
- sklepienia 4-dzielne, także z dodatkowymi żebrami dzielącymi wysklepki wg wzorów angielskich (Gandawa, S. Bavo)
Katedra w Antwerpii w Belgii
Budowla wznoszona od połowy XIV
wieku po lata dwudzieste XVI stulecia
jest przykładem gotyku brabanckiego.
Wnętrze tej jedynej siedmionawowej
świątyni gotyckiej w Europie zdobią
liczne obrazy barokowego malarza
Petera Paula Rubensa
Katedra św. Rumbolda w Mechelen
zaczęta 1341. Gotyk brabancki. Bazylika z okrągłymi filarami, Tryforium połączone z górnymi oknami. Rzeźby przy filarach.
