module 3: college 9

Question 1

hoe wordt de geneeskundige behandelingsovereenkomst juridisch gezien?

Answer 1

als een bijzondere overeenkomst van opdracht → artikel 7:400 BW e.v.

Question 2

Welke vorm van recht is de GBO?

en wat is het voordeel daarvan

Answer 2

De GBO is een privaatrechtelijke overeenkomst met publiekrechtelijke randvoorwaarden. Het
voordeel dat het privaatrechtelijk is, is dat de patiënt dan zelf ook rechten kan afdwingen

Question 3

Dwingend recht?

Answer 3

grotendeels is dwingend recht dus geen afwijking mogelijk ten nadele patiënt.

7:468

Question 4

Wie zijn de partijen bij een geneeskundige behandelingsovereenkomst?

Answer 4

 Patiënt (soms vertegenwoordiging door ouders of voogd, curator of mentor of iemand met
volmacht).
- kinderen van 16 kunnen het zelfstandig sluiten
 Hulpverlener: degene met wie GBO wordt gesloten. (vaak t ziekenhuis)

Question 5

Waar ziet de geneeskundige behandelovereenkomst op?

Answer 5

art. 7:446 lid 2 en 3 BW
o Genezen, preventie, beoordelen gezondheidstoestand, verloskunde → BW ziet op cure niet care
o Andere handelingen verricht door een (tand)arts (ook cosmetische ingrepen)

Question 6

Waar ziet de geneeskundige behandelovereenkomst niet op?

Answer 6

Enkel verzorging valt niet onder de GBO. (maar wel als je na een behandeling in het ziekenhuis verzorgt wordt)

• sportmassage
• intelligentietest doe
  -Ook een medische keuring voor werk of verzekeraar

Question 7

Hoe komt de totstandkoming van deze GBO?

Answer 7

aanbod en aanvaarding - dus advies vragen bij huisarts leidt vaak tot een raamovereenkomst

Question 8

Bestaat er een plicht om zorg te verlenen?

Answer 8

In een acute situatie: JA
(stel een arts helpt je als je bewusteloos bent - zaakswaarneming

stel iemand belt voor jou een ambulance, dan sluit hij voor jou een GBO)

maar zorg afdwingen is lastig wanneer deze niet noodzakelijk is

Question 9

kan een hulpverlener zomaar de overeenkomst opzeggen?

Answer 9

• Niet opzegbaar door de hulpverlener, tenzij gewichtige redenen (art. 7:460 BW)

Question 10

wat zijn gewichtige redenen (7:460 BW?

Answer 10

bijv. persoonlijke gevoelens hulpverlener, verstoring wederzijdse vertrouwensband – ernstige meningsverschillen, afstand (patient verhuist) , beëindiging praktijk

Question 11

Welke andere elementen moet de hulpverlener overwegen bij het opzeggen van een GBO naast zwaarwegende redenen?

7

Answer 11

✓ Zwaarwegende gezondheidsbelang
✓ Terughoudend opzegmogelijkheid geboden
✓ Rekening houden met gezondheidstoestand patiënt
✓ Herhaaldelijk wijzen op gedrag patiënt + dat dit reden voor opzegging is
✓ Reden voor opzegging bespreken
✓ Adequate vervanging regelen
✓ Gegevens en materiaal (met toestemming patiënt) verstrekken aan opvolgende hulpverlener

Question 12

Kan de patient de GBO opzeggen?

Answer 12

ja, Patiënt kan altijd opzeggen (art. 7:408 lid 1 BW)

Question 13

kan de hulpverlener in de gbo zetten dat hij alle aansprakelijkheid wegneemt?

Answer 13

nee: Exoneratieverbod (artikel 7:463 BW): hulpverlener mag aansprakelijkheid niet beperken of
uitsluiten → vanwege de afhankelijkheidsrelatie: patient heeft vitaal belang en arts is
deskundig (dit conflicteert ingeval van exoneratiebeding).

Question 14

Wat als er geen gbo is, zijn er dan nog wel dezelfde plichten etc van toepassing?

Answer 14

Schakelbepaling, zoals omschreven in art 7:464 BW. Deze geeft aan dat er veel regels zijn
vanuit het perspectief van de patiënt dat deze ook van toepassing zijn op medische
handelingen zonder de geneeskundige behandelingsovereenkomst

Question 15

Door welke jurisprudentie wordt de open norm van ‘goed hulpverlener’ (art. 7:453 BW)
ingevuld?

Answer 15

Codificatie (van arrest) van de norm: Redelijk bekwaam, redelijk handelend arts
(HR 9 november 1990 Speeckaert/Gradener)

“de gemiddelde arts” - objectief maar met omstandigheden in gedachten

Question 16

Welk protocol is van belang bij de invulling van de norm van goed hulpverlener?

Answer 16

Zie ook de professionele standaard en
kwaliteitsstandaarden van art. 1 lid 1 Wkkgz (wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg)

Question 17

Noodremprocedure en wwkkgz?

Answer 17

De Minister heeft dan de mogelijkheid om de kwaliteitsstandaard in het belang van toegankelijke, goede en betaalbare zorg te blokkeren.

is nu nog niet gebruikt

Question 18

wetwijziging? De Wkkgz en WGBO?

Answer 18

‘financiële toetsing voorgedragen kwaliteitsstandaarden’ in werking. De wetswijziging introduceert de mogelijkheid om een kwaliteitsstandaard voorafgaand te toetsen indien deze substantiële gevolgen kan hebben voor de collectieve zorguitgaven

Question 19

wat wordt er bedoeld met Informed consent?

Answer 19

Denk hierbij aan het recht op informatie en het recht op toestemming. De toestemming ziet op
uitvoering van de medische verrichtingen. De toestemming geef je op basis van informatie.

Question 20

welke beginselen horen bij Informed consent

Answer 20

autonomie/zelfbeschikking en het beschermingsbeginsel

• Waarborgfunctie
  dat niet zomaar inbreuk wordt gemaakt op jouw lichaam etc.
• Legitimatiefunctie
  is ook een vreemd gevoel als je niet kan instemmen

Question 21

kort

Welk twee aspecten kent het recht op informatie 7:488?

Answer 21

1. informeren
2. overleggen

Question 22

Recht op informatie (art. 7:448 BW)

wat wordt bedoelt met informeren?

Answer 22

het moet passen bij de patient.
Gaan over de behandeling, onderzoek, ontwikkelingen en de gezondheidstoestand van de patient

• zo ook de alternatieven en verwachten risico’s van wel en niet behandelen
• • rekening houdend met taalbarriere

Question 23

Recht op informatie (art. 7:448 BW)

wat wordt bedoeld met overleggen?

Answer 23

o tijdig
o situatie en behoefte patiënt
o patiënt uitnodigen vragen te stellen
o desgevraagd schriftelijk of electronisch informatie verschaffen
- rekening houdend met taalbarriere

Question 24

Informeren, wanneer wel wanneer niet?

Answer 24

• Het karakter en de ingrijpendheid van het onderzoek
• Algemeen aanvaarde en bekende behandelingen vs. experimentele/niet-reguliere behandelingen
• Wel of niet medisch noodzakelijk
• De ernst en de frequentie van de risico’s en de gevolgen
• Relevante omstandigheden aan de kant van de patiënt
• Meningen of vragen van de patiënt
  Verder van belang:
• Taalbarriѐs overbruggen
• Controleren of informatie is begrepen, speciale aandacht kind
• Bedenktijd

Question 25

Wat als de arts toegeeft dat hij iets fout deed?

Answer 25

Indien een verzekering bepaalde erkenningen verbied, heeft dat geen gevolg voor zover de erkenning juist is. (7:953 BW) anders wel gevolgen maar vaak zegt de verzekering wel dat de arts zich dus moet onthouden van fouten toegeven

Question 26

Welke uitzondering bestaat er op het recht van informatie en hoe heet dit?

Answer 26

Therapeutische exceptie (lid 4) o Wanneer dit ernstig nadeel heeft voor de patiënt; o Indien in het belang patiënt een ander informeren; o Achteraf te informeren; o Collegiale toetsing. - Een voorbeeld is wanneer er een placebo wordt toegediend in plaats van een slaaptablet. | moet wel terughoudend worden toegepast

Question 27

Waar vinden we het recht op GEEN informatie en wat houdt dit in?

Answer 27

De patient kan kiezen om geen info te weten TENZIJ: er sprake is van erfelijke ziektes of infectieziektes bv OF de arts bv denkt dat de ziekte echt wel behandeld kan worden art. 7:449 BW - dus derden of zichzelf

Question 28

waarvoor geeft een patient toestemming en wanneer is dit impliciet?

Answer 28

de toestemming gaat alleen over de behandeling zelf en niet verder dan dat. impliciet: terwijl je bewusteloos bent of ja knikt deze toestemming kan je intrekken

Question 29

Wie moet toestemming geven?

Answer 29

o Patiënt o (Wettelijk)vertegenwoordiger ▪ Tot 12 jaar > ouders/voogden (art. 7:465 lid 1 BW) ▪ 12 tot 16 jaar > dubbele toestemming: minderjarige patiënt en diens ouders/voogd (art. 7:450 lid 2 BW) ▪ Wilsonbekwame meerderjarigen > vertegenwoordiger (art. 7:450 lid 3, 7:465 lid 2 en 3 BW)

Question 30

Wat wordt bedoeld met 'share decision making'?

Answer 30

Dat de arts met de patient overlegd, inplaats van alleen informeert

Question 31

Is de norm van shared decision making nieuw?

Answer 31

Niet echt, het wordt wel als de regelende norm opgenomen bij het tuchtcollege (2022) maar kan ook gezien worden als algemeen 'goed hulpverlener schap'

Question 32

waar moet de arts op letten bij share decision making?

Answer 32

persoonlijke situatie en behoefte en verwachtingen patient relevant overleg relevant over welke informatie de patient precies nodig heeft informeren over gevolgen en alternatieven patient toezetten tot vragen stellen en informatie zoeken

Question 33

Discussie: is shared decision making niet een te zware plicht voor hulpverleners?

Answer 33

want je moet constant het gesprek aangaan en actief de patient stimuleren tot vragen stellen

Question 34

# informed consent Waar vinden we shared decision making nu terug?

Answer 34

Het vereiste van informed consent geeft uitdrukking aan het grote gewicht dat wordt verbonden aan de persoonlijke wil van het individu en diens subjectieve waarden. Dit element wordt ondersteund door de wetswijziging van artikel 7:448 BW, van kracht sinds januari 2020.4 Met deze wetswijziging is het vereiste van informed consent in het teken komen te staan van ‘samen beslissen’ ook wel ‘shared decision making’ genoemd.