Neuropsihološki testovi i baterije testova 3

Question 1

šta je apraksija?

Answer 1

poremećaj vršenja vještih, naučenih motornih obrazaca u odsustvu drugih poremećaja (pareza, gubitak senzibiliteta, narušena pažnja)

Question 2

šta je konstrukciona praksija?

Answer 2

bilo koja aktivnost u kojoj se djelovi sklapaju tako da čine jednu cjelinu ili predmet

Question 3

šta je konstrukciona apraksija?

Answer 3

poremećaj sposobnosti prostorne organizacije elemenata

• može da se ispolji u dvo- i/ili trodimenzionalnim konstrukcionim aktivnostima

Question 4

za šta služi prvi dio RCFa?

Answer 4

za procjenu konstrukcione praksije u dvije dimenzije

Question 5

(((proceduralni tipovi (strategije) na RCF?)))

Answer 5

1. ispitanik crtanje počinje sa centralnim pravougaonikom, pa zatim dodaje detalje
2. ispitanik crtanje počinje sa detaljima koji su povezani sa centralnim pravougaonikom ili sa nekim njegovim dijelom, završava pravougaonik i dodaje ostatak detalja
3. ispitanik počinje crtanjem opšte konture, a potom dodaje unutrašnje detalje
4. ispitanik ređa detalje kako se nalaze na modelu, ali bez organizovane strukture
5. ispitanik kopira manje djelove crteža bez sličnosti sa osnovnom organizacijom
6. ispitanik crta konkretizovanu figuru (npr. kuću ili brod)
7. ispitanik pravi neprepoznatljiv crtež

Question 6

(((tumačenje strategija crtanja na RCF?)))

Answer 6

• zdravi ispitanici najčešće crtaju prema tipu 1 i 2, manji broj prema tipu 4, a rijetko prema tipu 3
• frontalne lezije narušavaju strategiju kopiranja, a parijeto-okcipitalne prostornu organizaciju crteža

Question 7

čemu služi i kakav je VITI suptest mozaik?

Answer 7

• za procjenu konstrukcione aktivnosti u 3 dimenzije
• to je test vizuospacijalnih i konstrukcionih sposobnosti
• najbolja mera vizuospacijalne organizacije u celoj bateriji
• do izražaja dolazi i sistematičnost i planiranje
• sposobnost uviđanja greške i sposobnost da se opažena greška ispravi
• posebno je zasićen faktorima perceptivne organizacije i prostorne vizualizacije

Question 8

na šta ukazuje slab skor na VITI suptestu mozaik?

Answer 8

na probleme prostorne konceptualizacije

može se uočiti kroz:
- nesposobnost da obuhvati koncept koji uključuje dijagonalnu podjelu
- nesposobnost manipulisanja kockama
- rješavanje po principu pokušaj-pogreška
- konstruisanje po vertikali
- rotacija cijele konstrukcije ili pojedinačnih kockica

Question 9

ideatorna i ideomotorna praksija?

Answer 9

ispitivanje praksije u kliničkim uslovima se sprovodi zadavanjem naloga za vršenje nekih radnji:
1. pantomimom - ukucavanje eksera, sječenje makazama, ubacivanje konca u iglu, paljenje šibice
2. na verbalnu instrukciju - ideatorna praksija
3. imitativno - ideomotorna praksija

prostorne komponente praksije (praksija poze) se još bolje ispituju davanjem pojedinih poza imitativno

Question 10

kako se ispituje dinamička praksija?

Answer 10

aka melokinetička

ispituje se davanjem naloga bolesniku da izvodi seriju pokreta koju mu demonstrira ispitivač (npr. serija pesnica, brid, dlan ili naimjenično dodirivanje podloge prstima kao kod sviranja instrumenta sa klavijaturom “prvi drugi, prvi peti”

Question 11

šta je i kako se ispituje gnozija?

Answer 11

gnozija je proces prepoznavanja opaženog

ispituju se pojedinačni modaliteti jer se poremećaji gnozije uvijek javljaju unimodalni, vezani za vizuelno, slušno i taktilno opažanje

Question 12

(((razlike između agnozije, iluzije i halucinacije?)))

Answer 12

agnozije (neprepoznavanja) se razlikuju od iluzija gdje se objekti uočavaju kao cjeline, ali se pogrešno prepoznaju, a od halucinacija gdje se javlja opažanje bez objekta opažanja

Question 13

(((kako razlikujemo aperceptivnu od asocijacione agnozije?)))

Answer 13

tako što se bolesniku daje da nacrta predmet ili da u grupi predmeta izabere pokazani predmet

aperceptivni nivo poremećaja je u pitanju kada crtanje ili pokazivanje nije moguće

Question 14

kako se ispituje vizuelna agnozija?

Answer 14

davanjem zadataka imenovanja vizuelno pokazanih objekata i njihovih slikak i suptestom dopune iz VITIa

Question 15

koji test se koristi za ispitivanje vizuelne gnozije, kako?

Answer 15

VITI suptest dopune
- angažuje koncentraciju na vizuelno percipirani sadržaj sa ciljem otkrivanja nekonzistentnosti ili defektnosti u datom sadržaju

(((implicitno je zastupljen faktor perceptivne organizacije - sposobnost organizovanja vizuelno percipiranog sadržaja i interpretacije tog sadržaja

• služi za procjenu premorbidnog intelektualnog nivoa kod slabije obrazovanih subjekata, čija je percepcija adekvatna, ali je sposobnost verbalne produkcije siromašna)))

Question 16

šta je astereognozija i kako se ispituje?

Answer 16

taktilna agnozija

prepoznavanje objekata dodirom može da se sprovodi kao nestandardizovani klinički test sa poznatim predmetima svakodnevne upotrebe

ispituje se svaka ruka posebno pri čemu se obezbjeđuje da ispitanik ne može da vidi predmete koji mu se stavljaju u ruku

Question 17

šta je grafestezija, kako se ispituje?

Answer 17

funkcija čitanja napisanih cifara, slova ili geometrijskih figura na koži

može da se ispituje kliničkim testom:
- koristi se zatupljena igla kojom se na koži ispisuju brojevi, rjeđe sloba
- preporučuje se veličina oko 4cm

poremećaj se zove grafanestezija

Question 18

kako se ispituje auditivna agnozija?

Answer 18

proizvode se neverbalni zvukovi tipa zveckanja ključevima, šuštanja papira, pucketanja prstima i slično, a ispitanik treba da ih prepozna (tokom ispitivanja treba da žmuri)

Question 19

kako se ispituje agnozija prstiju?

Answer 19

• zadaci nominacije prstiju ili
  pokazivanja imenovanih prstiju (u
  suštini, otkrivaju jezičke poremećaje)
• radi utvrđivanja agnozije prstiju
  moraju se primeniti vizuelni, taktilni i
  vizuotaktilni zadaci

Question 20

šta je simultanaagnozija?

Answer 20

• poremećaj složenih aspekata vizuelne gnozije
• poremećaj vizuelne percepcije gdje izostaje mogućnost shvatanja opšteg smisla kompleksne scene
• nesposobnost da se interpretiraju kompleksni vizuelni nizovi uprkos očuvanom prepoznavanju pojedinačnih objekata
• nemogućnost prepoznavanja cjeline mada je očuvano prepoznavanje pojedinačnih djelova

Question 21

HVOT?

Answer 21

aka Huperov test vizuelne organizacije
- prvobitno namijenjen identifikaciji osoba sa moždanim oštećenjem

zadatak se sastoji u tome da se konceptualno organizuju slike koje su date u dezorganizovanom obliku (slike isječene na djelove kao u dječiji slagalicama)

• sastoji se od 30 na delove isječenih slika objekata, manje ili više poznatih
• djelovi su nacrtani u nelogičnom rasporedu kako bi se otežalo prepoznavanje i vizuelna organizacija
• ispitanik treba da prepozna koji je objekat u pitanju
• test može da se primjenjuje i grupno kada se traži pismeni odgovor

neki delovi su namjerno nacrtani
tako da provociraju fragmentarni
odgovor

Question 22

šta su egzekutivne funkcije? gdje se nalaze?

Answer 22

najviši oblik ljudske aktivnosti koja omogućava osobi da uspešno organizuje samostalno i svrsishodno ponašanje

nalaze se u prefrontalnim režnjevima

Question 23

WCST?

Answer 23

Viskonsin test sortiranja karata

najčešće se koristi u svrhe procjene funkcije frontalnog režnja i djelova mozga koji su u bliskoj anatomofunkcionalnoj vezi sa njima

najpoznatiji test za otkrivanje perseverativnosti i mentalne rigidnosti (nesposobnost promjene koncepta i održavanja seta)

ispituje način na koji se rješavaju problemi, smatra se da ima veliku korelaciju sa životnim situacijama

Question 24

kako se sprovodi WCST?

Answer 24

• ispitaniku se daju dva istovjetna špila od po 64 karte (ukupno 128) sa nacrtanim figurama (trougao, krst, zvezdica, krug) u crvenoj, zelenoj, žutoj i plavoj boji
• broj figura na karti je od 1 do 4, sve figure na jednoj karti su iste boje
• ispitaniku se daju i 4 model karte/stimulusne karte ispod kojih ređa svoje karte, sparujući ih

ispitivač jedino može da da povratnu informaciju u vidu odgovora: “to je tačno” ili “to nije tačno”
- na osnovu tog komentara ispitanik sam otkriva aktuelni princip sparivanja, koji se 6 puta u toku testiranja mijenja po unaprijed određenom pravilu, posle svakih 10 uspješnih pokušaja

• jedna od najznačajnijih strana ovog testa je bilježenje perseverativnih odgovora

Question 25

na šta je WCST osjetljiv?

Answer 25

na poremećaje sposobnosti formiranja koncepta i perseverativnost - poremećaj konceptualnih funkcija podrazumijeva konkretno mišljenje i mentalnu rigidnost - bolesnik teško formira koncepte, kategorizuje i generalizuje iz iskustva, te mu izmiču suptilnosti situacije, ne snalazi se u zadatku i bira jednostavna, obično neadekvatna rješenja

Question 26

čime se ispituje pažnja?

Answer 26

odsječcima velikih neuropsiholoških baterija kao što su: - raspon ponavljanja brojeva - subtest Aritmetika i Šifra iz VITI - vizuelni raspon ponavljanja i mentalna kontrola iz WMS-R

Question 27

suptest mentalne kontrole?

Answer 27

aka WMS-R test pažnje, sastoji se iz 3 zadatka: - brojanje unazad od 20 do 1 - nabrajanje redom slova azbuke - brojanje po 3 od 1 do 40 (1, 4, 7...) zdrave osobe ne bi trebalo da griješe na ovom testu

Question 28

šifra iz VITI?

Answer 28

- osetljiva mjera pažnje, mada uključuje i vizuomotornu komponentu - od značaja su i oštrina vida, manuelna spretnost, vizuomotorna koordinacija - relativno je nezavisan od intelektualnog nivoa, pamćenja i učenja - najosjetljiviji test moždanog oštećenja u cijeloj bateriji

Question 29

čime može da se procijeni produžena pažnja?

Answer 29

prema broju neodržavanja seta iz WCST i krivom učenja iz RAVLT

Question 30

čime se procjenjuje jednostavna verbalna pažnja?

Answer 30

aka raspon verbalne pažnje suptestom brojevi iz VITI - ponavljanje verbalnog niza unaprijed - slabija efikasnost je proporcionalna ozbiljnosti poremećaja pažnje - od krucijalne važnosti za uspjeh na ovom testu je nivo mentalne budnosti ova vrsta pažnje je pasivna i predstavlja slobodnu receptivnost

Question 31

(((suptest brojevi iz VITI?)))

Answer 31

određuje nivo subjektove pažnje za jednostavne situacije, odnosno sposobnost održavanja pažnje i neposrednog upamćivanja slabija efikasnost je proporcionalna ozbiljnosti poremećaja pažnje

Question 32

šta procjenjujemo suptestom aritmetika iz VITI?

Answer 32

koncentraciju - aktivan odnos prema realnosti - to je svjesni napor angažovan za receptivne ili produktivne psihičke aktivnosti - skor zavisi od brzine procesiranja informacije - na test utiču i neposredno upamćivanje, koncetracija, konceptualno praćenje aritmetika zajedno sa suptestom brojevi predstavlja odlično sredstvo za procjenu distaktibilnosti

Question 33

TMT test?

Answer 33

aka trail making test sastoji se od 2 dijela od kojih svaki ima specifičnu namjenu dio A procjenjuje: - uglavnom pažnju - koncentraciju - vizuelno opažanje - vizuospacijalnu procenu - vizuomotorne sposobnosti dio B procjenjuje: - sve što i A - podijeljenu pažnju - kompleksno konceptualno praćenje (što spada u egzekutivne sposobnosti) - prije svakog dijela se daje po jedan mali zadatak za vježbanje, kako bi se ispitivač uvjerio da ispitanik shvata zadatak - u oba dijela se mjeri vrijeme (štopericom) od trenutka kada se ispitaniku da nalog da radi test do trenutka kada ga završi