Pulmonologia 3 Flashcards
(99 cards)
Pierwotne nowotwory płuc: klasyfikacja
- raki niedrobnokom (80-85%)
a. gruczolakorak 40%
b. rak płaskonabłonkowy 30%
c. rak wielkokom
- rak drobnokom (15%)
- Inne rzadkie neo płuc (<5%)
Rak płaskonabłonkowy: przyczyna, płeć, lokalizacja
- przyczyną - czynne lub bierne narażenie na dym tytoniowy
- częściej u mężczyzn
- zwykle w dużych oskrzleach - guz przywnękowy powoduje zwężenia światła oskrzeli z niedodmą i zmianami zapalnymi w miąższu płucnym, może powstawać centralna martwica guza przypominająca ropień
- rozwija się dość wolno
Gruczolakorak: przyczyna, płeć, lokalizacja
- w mniejszym stopniu zw. z narażeniem na dym tytoniowy
- częściej u kobiet
- najczęściej w drobnych drogach oddechowych - obwodowe części płuc
- kilka podtypów o różnym przebiegu klinicznym
Rak wielkokomórkowy: przyczyna, płeć, lokalizacja
- najrzadszy <10%
- w dużych i średnich oskrzelach, ale nierzadko występuje także w obwodowych częściach płuc
- zbudowany z dużych kom, czasem z cechami różnicowania neuroendokrynnego
Rak drobnokomórkowy:
- agresywny, szybki wzrost - u większości chorych przerzuty w chwili rozpoznania
- silnie zw. z paleniem tytoniu
- guz pierwotny najczęściej przywnękowo
- często objawy paranowotworowe
Nowotwory płuc ogólnie: obraz kliniczny
- we wczesnej fazie zwykle bezobjawowy
- objawy niespecyficzne (późno) postępująca utrata masy ciała i osłabienie
- objawy specyficzne dzielimy na 3 grupy:
- związane z miejscowym wzrostem
- związane z przerzutami
- zespoły paranowotworowe
Nowotwory płuc ogólnie: objawy związane z miejscowym wzrostem (9)
- kaszel - najczęstszy objaw (u palaczy zmiana charakteru kaszlu)
- duszność i ból w klatce piersiowej
- krwioplucie
- nawracające zap płuc
- zespół żyły głównej górnej
- ból opłucnowy, ból barku
- Zespół Hornera (ptosis - zwężenie szpary, Miosis - zwężenie źrenicy, Enophthalmus - zapadnięcie się gałki ocznej)- wywołany przez guz Pancoasta
- Zaburzenia rytmu serca
- chrypka w wyniku porażenia nerwu krtaniowego wstecznego
Nowotwory płuc ogólnie: przerzuty
- ww chłone - powiększenie nadobojczykowych, szyjnych lub pachowych
- kości - ból
- OUN - bóle głowy, objawy ogniskowe inne objawy neurologiczne, zmiany zachowania i zab osobowości
- wątroba - powiększenie, ból w nadbrzuszu, nudności, spadek masy ciała, żółtaczka
Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - endokrynologiczne
- z. Cushinga
- SIADH
- z. rakowiaka
- hiperkalcemia
Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - nerwowo - mięśniowe
- neuropatie obwodowe
- encefalopatia
- zwyrodnienie kory móżdżku
- z. miasteniczny Laberta i Eatona
- zap. wielomięśniowe
Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - skórne
- rogowacenie brunatne
- zap skórno-mięśniowe
- SLE
- twardzina układowa
Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - kostne
- osteoartropatia przerostowa
- palce pałeczkowate
Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - naczyniowe
- wędrujące zakrzepowe zap żył powierzchownych
- niebakt zakrzepowe zap wsiedzia
- ukł zap naczyń
Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - hematologiczne
- niedokrwistość, DIC
Nowotwory płuc ogólnie: skala sprawności wg Zubroda = ECOG
0 - prawidłowa sprawność, zdolność wykonywania normalnych czynności bez ograniczeń
1 - obecność objawów choroby, możliwość chodzenia i zdolność wykonywania lekkiej pracy
2 - zdolność do wykonywania czynności osobistych, niezdolność do pracy, konieczność spędzania w łóżku lub w fotelu więcej niż połowy dnia
3 - ograniczona zdolność do wykonywania czynności osobistych, konieczność spędzania w łóżku lub w fotelu więcej niż poły dnia
4- konieczność spędzania w łóżku lub w fotelu całego dnia, konieczność stałej opieki z powodu choroby
5 - zgon
Nowotwory płuc ogólnie: markery
- CEA - antygen rakowo- płodowy
- CYFRA 21.1 - fragm CK19 cytokeratyny
- NSE - swoista enolaza neuronowa - rak drobnokom.
Nowotwory płuc ogólnie: rokowanie
10-15% 5-letnie przezycie
Rak drobnokomórkowy: badania wykorzystywane do oceny zaawansowania
- TK klatki i brzucha z kontrastem
- MR/TK OUN
- Scyntygrafia kośćca
- jeśli przerzut odległy to nie szukamy więcej bo nie zmienia to kwalifikacji zasięgu choroby
Rak drobnokomórkowy: Postać ograniczona (LD)
- neo nieprzekraczający jednej połowy klatki z możliwością zajęcia ww chłonnych wnękowych po stronie zmiany oraz węzłów śródpiersiowych i nadobojczykowcyh po obu stronach, a także obecny wysięk nowotworowy w jamie opłucnej po stronie guza
Rak drobnokomórkowy: Postać rozsiana (ED)
- ogniska neo są obecne poza obszarem LD
Rak drobnokomórkowy: leczenie ogólnie (jaka chemia), postać ograniczona i postać rozsiana
- chemioterapia 4-6 cykli: cisplatyna lub karboplatyna + etopozyd
- po chemii ocena RECIST (response evaluation criteria in solid tumors)
Postać ograniczona:
- radio + chemio
- operacja tylko w I stopniu, zawsze w połączeniu z chemią i napromienianiem mózgu
Postać rozsiana:
- w dobrym stanie klinicznym - chemio -> później ew radio
Rak drobnokomórkowy: rokowanie
postać ograniczona 5-letnie u 15%
u rozsianych przezycie sporadyczne
Rak niedrobnokomórkowy: ocena zaawansowania badania
- TK klatki z kontrastem + górna cz brzucha
- MR/TK OUN
- scyntygrafia
- PET/TK - N2 to przerzuty węzłowe w śródpiersiu po stronie zmiany
Rak niedrobnokomórkowy: stopień i leczenie ogólnie
stopień 0 - IB (Tis-T2a) - operacyjne
Stopień IIA-IIB (T2b-3; N1*) lecz operacyjnie + chemio pooperacyjna
Stopień IIIA - radio lub radiochemioterapia, u wybranych leczenie operacyjne
Stopień IV - obevne M - chemio, leczenie celowane, immunoterapia, leczenie objawowe