Pulmonologia 3 Flashcards

(99 cards)

1
Q

Pierwotne nowotwory płuc: klasyfikacja

A
  1. raki niedrobnokom (80-85%)

a. gruczolakorak 40%
b. rak płaskonabłonkowy 30%
c. rak wielkokom

  1. rak drobnokom (15%)
  2. Inne rzadkie neo płuc (<5%)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Rak płaskonabłonkowy: przyczyna, płeć, lokalizacja

A
  1. przyczyną - czynne lub bierne narażenie na dym tytoniowy
  2. częściej u mężczyzn
  3. zwykle w dużych oskrzleach - guz przywnękowy powoduje zwężenia światła oskrzeli z niedodmą i zmianami zapalnymi w miąższu płucnym, może powstawać centralna martwica guza przypominająca ropień
  4. rozwija się dość wolno
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Gruczolakorak: przyczyna, płeć, lokalizacja

A
  1. w mniejszym stopniu zw. z narażeniem na dym tytoniowy
  2. częściej u kobiet
  3. najczęściej w drobnych drogach oddechowych - obwodowe części płuc
  4. kilka podtypów o różnym przebiegu klinicznym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Rak wielkokomórkowy: przyczyna, płeć, lokalizacja

A
  1. najrzadszy <10%
  2. w dużych i średnich oskrzelach, ale nierzadko występuje także w obwodowych częściach płuc
  3. zbudowany z dużych kom, czasem z cechami różnicowania neuroendokrynnego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Rak drobnokomórkowy:

A
  1. agresywny, szybki wzrost - u większości chorych przerzuty w chwili rozpoznania
  2. silnie zw. z paleniem tytoniu
  3. guz pierwotny najczęściej przywnękowo
  4. często objawy paranowotworowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Nowotwory płuc ogólnie: obraz kliniczny

A
  • we wczesnej fazie zwykle bezobjawowy
  • objawy niespecyficzne (późno) postępująca utrata masy ciała i osłabienie
  • objawy specyficzne dzielimy na 3 grupy:
  • związane z miejscowym wzrostem
  • związane z przerzutami
  • zespoły paranowotworowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Nowotwory płuc ogólnie: objawy związane z miejscowym wzrostem (9)

A
  1. kaszel - najczęstszy objaw (u palaczy zmiana charakteru kaszlu)
  2. duszność i ból w klatce piersiowej
  3. krwioplucie
  4. nawracające zap płuc
  5. zespół żyły głównej górnej
  6. ból opłucnowy, ból barku
  7. Zespół Hornera (ptosis - zwężenie szpary, Miosis - zwężenie źrenicy, Enophthalmus - zapadnięcie się gałki ocznej)- wywołany przez guz Pancoasta
  8. Zaburzenia rytmu serca
  9. chrypka w wyniku porażenia nerwu krtaniowego wstecznego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Nowotwory płuc ogólnie: przerzuty

A
  1. ww chłone - powiększenie nadobojczykowych, szyjnych lub pachowych
  2. kości - ból
  3. OUN - bóle głowy, objawy ogniskowe inne objawy neurologiczne, zmiany zachowania i zab osobowości
  4. wątroba - powiększenie, ból w nadbrzuszu, nudności, spadek masy ciała, żółtaczka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - endokrynologiczne

A
  • z. Cushinga
  • SIADH
  • z. rakowiaka
  • hiperkalcemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - nerwowo - mięśniowe

A
  • neuropatie obwodowe
  • encefalopatia
  • zwyrodnienie kory móżdżku
  • z. miasteniczny Laberta i Eatona
  • zap. wielomięśniowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - skórne

A
  • rogowacenie brunatne
  • zap skórno-mięśniowe
  • SLE
  • twardzina układowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - kostne

A
  • osteoartropatia przerostowa

- palce pałeczkowate

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - naczyniowe

A
  • wędrujące zakrzepowe zap żył powierzchownych
  • niebakt zakrzepowe zap wsiedzia
  • ukł zap naczyń
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Nowotwory płuc ogólnie: zespoły paranowotworowe - hematologiczne

A
  • niedokrwistość, DIC
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Nowotwory płuc ogólnie: skala sprawności wg Zubroda = ECOG

A

0 - prawidłowa sprawność, zdolność wykonywania normalnych czynności bez ograniczeń
1 - obecność objawów choroby, możliwość chodzenia i zdolność wykonywania lekkiej pracy
2 - zdolność do wykonywania czynności osobistych, niezdolność do pracy, konieczność spędzania w łóżku lub w fotelu więcej niż połowy dnia
3 - ograniczona zdolność do wykonywania czynności osobistych, konieczność spędzania w łóżku lub w fotelu więcej niż poły dnia
4- konieczność spędzania w łóżku lub w fotelu całego dnia, konieczność stałej opieki z powodu choroby
5 - zgon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Nowotwory płuc ogólnie: markery

A
  1. CEA - antygen rakowo- płodowy
  2. CYFRA 21.1 - fragm CK19 cytokeratyny
  3. NSE - swoista enolaza neuronowa - rak drobnokom.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Nowotwory płuc ogólnie: rokowanie

A

10-15% 5-letnie przezycie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Rak drobnokomórkowy: badania wykorzystywane do oceny zaawansowania

A
  1. TK klatki i brzucha z kontrastem
  2. MR/TK OUN
  3. Scyntygrafia kośćca
  4. jeśli przerzut odległy to nie szukamy więcej bo nie zmienia to kwalifikacji zasięgu choroby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Rak drobnokomórkowy: Postać ograniczona (LD)

A
  • neo nieprzekraczający jednej połowy klatki z możliwością zajęcia ww chłonnych wnękowych po stronie zmiany oraz węzłów śródpiersiowych i nadobojczykowcyh po obu stronach, a także obecny wysięk nowotworowy w jamie opłucnej po stronie guza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Rak drobnokomórkowy: Postać rozsiana (ED)

A
  • ogniska neo są obecne poza obszarem LD
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Rak drobnokomórkowy: leczenie ogólnie (jaka chemia), postać ograniczona i postać rozsiana

A
  • chemioterapia 4-6 cykli: cisplatyna lub karboplatyna + etopozyd
  • po chemii ocena RECIST (response evaluation criteria in solid tumors)

Postać ograniczona:

  • radio + chemio
  • operacja tylko w I stopniu, zawsze w połączeniu z chemią i napromienianiem mózgu

Postać rozsiana:
- w dobrym stanie klinicznym - chemio -> później ew radio

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Rak drobnokomórkowy: rokowanie

A

postać ograniczona 5-letnie u 15%

u rozsianych przezycie sporadyczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Rak niedrobnokomórkowy: ocena zaawansowania badania

A
  1. TK klatki z kontrastem + górna cz brzucha
  2. MR/TK OUN
  3. scyntygrafia
  4. PET/TK - N2 to przerzuty węzłowe w śródpiersiu po stronie zmiany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Rak niedrobnokomórkowy: stopień i leczenie ogólnie

A

stopień 0 - IB (Tis-T2a) - operacyjne
Stopień IIA-IIB (T2b-3; N1*) lecz operacyjnie + chemio pooperacyjna
Stopień IIIA - radio lub radiochemioterapia, u wybranych leczenie operacyjne
Stopień IV - obevne M - chemio, leczenie celowane, immunoterapia, leczenie objawowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Rak niedrobnokomórkowy: leczenie operacyjne
- metoda otwarta lub wideotorakoskopowa (VATS) - metoda z wyboru w stadium I, II, mała część IIIa - płat płuca lub całe płuco oraz regionalne ww chłonne n1 i N2
26
Rak niedrobnokomórkowy: leczenie gdy N2
radykalna radioterapia w połaczeniu z chemio lub operację w skojarzeniu z chemią
27
Rak niedrobnokomórkowy: leczenie, kwalifikacja do zabiegu
- TK klatki - proste testy wysiłkowe - gazometria w spoczynku i po wysiłku - spirometria (FEV1, VC) - ocena ukł sercowo-naczyniowego
28
Rak niedrobnokomórkowy: metody wewnątrzoskrzelowe
Tylko w przypadku raka miejscowo zaawansowanego ! - brachyterapia (iryd) - fototerapia (fotouczulające porfiryny + laser) - elektrokoagulacja, krioterapia, laseroterapia - protezy wewnątrzoskrzelowe
29
Rak niedrobnokomórkowy: chemioterapia
- jako wyłączna metoda stosowana w leczeniu paliatywnym u chorych z rozsiewem nowotworu - 2-lekowe schematy: zawierające cisplatynę lub karboplatynę w skojarzeniu z winorelbiną, taksoidami (paklitaksel i docetaksel), gemcytabiną lub pemetreksedem
30
Rak niedrobnokomórkowy: leczenie ukierunkowane molekularnie (celowane)
U chorych w stadium zaawansowanym raka z mutacja genu EGFR: - stosuje się inh kinaz tyrozynowych rec ludzkiego czynnika wzrostu naskórka (EGFR): np. erlotynib, gefitynib, afatynib i ozymertynib U chorych z rearanżacją genu ALK dużą aktywnośc wykazują doustne inh kinazy ALK np. alektynib, brygatynib, certynib, kryzotynib
31
Rak niedrobnokomórkowy: rokowanie
5 lat przezywa ok 10% chorych | po resekcji 5 lat przeżywa 40%
32
Przerzuty nowotworowe do płuc: lokalizacje
- rak jelita grubego - rak piersi - rak nerki - czerniak - mięsaki kości i tk miękkich
33
Przerzuty nowotworowe do płuc: objawy
1. bezobjawowe 2. ból w klatce 3. duszność 4. krwioplucie
34
Przerzuty nowotworowe do płuc: leczenie
1. wycięcie klinowe (pojedynczego przerzutu z marginesem zdrowego miąższu płuca) 2. radioterapia - lecz paliatywne u chorych z krwawieniem, dusznością lub bólem 3. w rozsianych przerzutach nowotworowych o dużej chemiowrażliwości stosuje się typową dla danego nowotworu chemioterapię (np. chłoniak Hodgkina, kosmówczak złośliwy, neo jąder) 4. hormonoterapia (rak piersi z obecnością rec hormonalnych ) 5. leki molekularne 6. immunoterapia: ipilimumab, nivolumab/ pembrolizumab
35
Przerzuty nowotworowe do płuc: rokowanie
większość w ciągu roku od ujawnienia się rozsiewu
36
Międzybłoniak opłucnej: info ogólne
- neo z kom surowiczych bł wyściełającej jamę opłucną - może się również rozwinąć w otrzewnej i osierdziu - narażenie na azbest - 3-5x częściej M ok 60rż
37
Międzybłoniak opłucnej: objawy
1. najczęściej ból w klatce piersiowej 2. duszność 3. kaszel 4. ubytek mc.
38
Międzybłoniak opłucnej: przebieg i rokowanie
1. przebieg agresywny 2. dominuje naciekanie miejscowe 3. mediana czasu przeżycia 4-18 msc
39
Międzybłoniak opłucnej: badania obrazowe
RTG: - płyn w jamie opłucnej (95% przypadków) - rozległe pogrubienia i guzki opłucnej - często naciekanie szczelin międzypłatowych
40
Międzybłoniak opłucnej: bad morfologiczne
1. bad cytologiczne płynu opłucnowego | 2. bad histologiczne (drogą wideotorakoskopii)
41
Międzybłoniak opłucnej: leczenie
1. operacyjne: - zewnątrzopłucnowa pleuropneumonektomia z wycięciem przepony i osierdzia - pleurektomia i dekortykacja - zabieg paliatywny 2. radioterapia 3. po chemioterapii (antracykliny, pochodne platyny) remisja na ogół niepełna i krótkotrwała
42
Płyn w jamie opłucnej: wyróżniamy
- przesięk - wysięk - krwiak - chłonkotok
43
Płyn w jamie opłucnej: kryteria Lighta
różnicowanie przesięku i wysięku opłucnowego: 1. białko w płynie/ białko w surowicy > 0,5 2. LDH w płynie/ LDH w surowicy > 0,6 3. LDH w płynie/ górna granica wartości ref LDH w surowicy > 2/3 PŁYN WYSIĘKOWY
44
Płyn w jamie opłucnej: objawy
1. duszność 2. kaszel 3. ból w klatce 4. objawy choroby podstawowej 5. asymteryczne ruchy klatki 6. stłumienie wypuku 7. osłabione drżenie głosowe 8. szmer pęcherzykowy nieobecny/ ściszony
45
Płyn w jamie opłucnej: przesięk cechy płynu
- przejrzysty - kolor słomkowy - mała zawartość białka - mała akt LDH - pH > 7.35 - mało kom, gł limfocyty
46
Płyn w jamie opłucnej: wysięk - nowotworowy
1. rak płuca najczęstszą przyczyną wysięku nowotworowego w opłucnej 2. neo pierwotne - międzybłoniak opłucnej 3. neo przerzutowe - najczęściej z płuca (37%) i piersi (17%) oraz chłoniaki (11%), przerzuty z żołądka, trzustki, j. grubego, nerki, pęcherza moczowego, jajnika
47
Płyn w jamie opłucnej: wysięk nowotworowy - leczenie
1. mała ilość płynu, bez objawów = obserwacja 2. narastający wysięk = nakłucie opłucnej, u większości nawrót (1tydzien-1 miesiąc) 3. nawracający wysięk = drenaż jamy opłucnej przez przestrzeń międzyżebrową i doopłucnowe podanie środka obliterującego
48
Płyn w jamie opłucnej: wysięk - leczenie
Antybiotykoterapia: - iv zgodnie z posiewem - w każdym przypadku płynu towarzyszącemu zap płuc - sama skuteczna tylko w niepowikłanym płynie (bez drenażu np) - gdy posiew jałowy, stosuj antybiotyki typowe dla zakażeń pozaszpitalnych i bak beztl.
49
Płyn w jamie opłucnej: wysięk - antybiotykoterapia
cefuroksym 1,5g 3x dziennie + metronidazol 500mg 3 x dziennie LUB penicylina benzylowa 1,2g 4x dz + cyprofloksacyna 400mg 2xdz LUB meropenem 1g 3xdz + metronidazol 500mg 3xdz
50
Płyn w jamie opłucnej: wysięk - powikłany płyn parapneumoniczny
1. odpowiada wczesnemu stadium włóknikowo- ropnemu, kiedy cechy zakażenia, lecz płyn nie ma jeszcze wyraźnie ropnego charakteru 2. przejrzysty lub mętny 3. pH < 7,2; LDH > 1000IU/l, glukoza <2,2mmol/l 4. można stwierdzić bakterie 5. zwykle konieczny drenaż opłucnej
51
Ropniak opłucnej: info ogólne
1. płyn ma charakter ropny - mętny i często cuchnący 2. bad biochemiczne nie są konieczne, taki jak w płynie parapneumonicznym (pH < 7,0) 3. bakterie czasem do stwierdzenia
52
Ropniak opłucnej: przyczyny
1. powikłany płyn parapneumoniczny 2. operacje klatki 3. powikłanie urazu klatki 4. powikłanie perforacji przełyku 5. powikłanie nakłucia jamy opłucnej 6. powikłanie zakażenia podprzeponowego
53
Ropniak opłucnej: powikłania
- powstanie przegród w obrębie płynu - zwłóknienia opłucnej utrudniające rozprężenie płcua - przetoka oskrzelowo-opłucnowa, sepsa, niedożywienie i wyniszczenie
54
Ropniak opłucnej: leczenie - antybiotykoterapia
>tak jak w towarzyszącym bak zap płuc >gdy następstwo zakażenia wewnątrzszpitalnego, to: - piperacylina z tazobaktamem 4,5g 4xdz - ceftazydym 2g 3xdz - meropenem 1g 3xdz ORAZ metronidazol 500mg 3xdz oraz antybiotyk akt wobec MRSA (np wanko)
55
Ropniak opłucnej: wskazania do drenażu
1. płyn ropny lub mętny 2. pH < 7,2 3. obecność drobnoustrojów 4. płyn otorbiony
56
Ropniak opłucnej: leczenie
można rozważyć doopłucnowe podanie leku fibrynolitycznego (urokinaza, streptokinaza) w przypadku wielu zbiorników otorbionego, zakażonego płynu
57
Ropniak opłucnej: leczenie operacyjne
1. zabieg wideotorakoskopowe - otwarty drenaż jamy opłucnej 2. torakotomia, dekortykacja do rozważenia gdy płyn utrzymuje się > 7 dni mimo antybiotykoterapii i drenażu
58
Krwiak opłucnej: info ogólne
- obecność krwi w jamie opłucnej wskutek urazu gdy Hct płynu opłucnowego >=50% Hct krwi obwodowej * różnicować z krwistym wysiękiem - mniejszy Hct i zwykle towarszyszy neo lub zawałowi płuca
59
Krwiak opłucnej: objawy
``` - tak jak płyn w płucnej + - niedokrwistość - tachykardia - hipotensja ```
60
Krwiak opłucnej: powikłania
1. zak bakteryjne 2. ropniak opłucnej 3. zwłóknienie opłucnej
61
Krwiak opłucnej: leczenie
``` pilny drenaż opłucnej ! wskazania do torakotomii: - nieskuteczność drenażu - utrzymujące się krwawienie - podejrzenie tamponady serca, uszkodzenie dużych naczyń, rana klatki - zmiany martwicze w opłucnej - duży przeciek powietrza z oskrzeli ```
62
Wysięk chłonny: definicja
= chłonkotok - wysięk utworzony przez chlonkę, która przedostaje sie z uszkodzonego przewodu piersiowego lub dużego naczynia chłonnego
63
Wysięk chłonny: przyczyny
1. nowotwory: chłoniak, przerzuty 2. urazy - operacje, urazy klatki 3. limfangioleiomiomatoza 4. niedrożność żył głównych 5. amyloidoza
64
Wysięk chłonny: charakter płynu
1. mlecznobiały 2. bezwonny 3. zawiera chylomikrony 4. TAG(TG) > 1,24mmol/l 5. nie stwierdza się kryształów cholesterolu 6. st cholesterolu < 2,59 mmol/l
65
Wysięk chłonny: Pseudochylothorax
nagromadzenie kryształów cholesterolu w długo utrzymującym sie płynie w jamie opłucnej, najczęściej w przebiegu gruźlixy, RZS lub źle leczonego ropniaka * st TAG <0,56 mmol/l * obecne są kryształy cholesterolu * st cholesterolu wynosi > 6,45 mmol/l
66
Wysięk chłonny: leczenie
1. drenaż jamy opłucnej 2. całkowite żywienie pozajelitowe w celu zmniejszenia wytwarzania chłonki i zamknięcia przetoki między naczyniem chłonnym, a jamą opłucnej 3. w 2/3 przypadków po upływie 12-14 dni dochodzi do wyleczenia 4. stały wypływ chłonki > 500ml/d jest wskazaniem do leczenia operacyjnego 5. pseudochylothorax - leczenie przyczynowe
67
Odma opłucnowa: podział ze względu na wielkość
oceniamy w RTG w projekcji PA: - mała < 2 cm - duża > =2 cm
68
Odma opłucnowa: objawy
1. ból w klatce o charakterze opłucnowym 2. duszność 3. kaszel 4. ruchy oddechowe asymetryczne 5. wypuk bębenkowy 6. brak drżenia głosowego 7. ściszenie szmeru pęcherzykowego 8. szmery oddechowe nieobecne 9. przesunięcie śródpiersia w stronę przeciwną
69
Odma opłucnowa: prężna dodatkowe objawy
- gwałtowna duszność - hipotensja - sinica, tachypnoe, tachykardia - poszerzenie żył szyjnych - NZK
70
Odma opłucnowa: leczenie
TLEN !!! 1. odma prężna: II przestrzeń międzyżebrowa w linii środkowoobojczykowej (górna krawędź III żebra) niezwłocznie wprowadź kaniulę (4-5cm 14-16G) i pozostaw ją do czasu wprowadzenia drenu - mała odma, zamknięta odma jatrogenna: jeśli po 3-6h się nie powiększa rozważ leczenie ambulatoryjne - kontrolne RTG po 2-4 tyg
71
Odma opłucnowa: leczenie operacyjne - wskazania
1. drugi epizod odmy po tej samej stronie klatki 2. nawrót odmy po przeciwnej stronie klatki 3. obustronna odma samoistna 4. utrzymujący się przeciek powietrza 5. odma krwotoczna 6. praca w zawodzie ze zwiększonym ryzykiem odmy 7. mukowiscydoza
72
Odma opłucnowa: leczenie operacyjne: zabiegi
1. pleurodeza - najczęściej z użyciem talku, techniką wideotorakoskopową 2. pleurektomia - całkowite usunięcie opłucnej ściennej doprowadzające do trwałego zarośnięcia jamy opłucnej
73
Odma opłucnowa: zalecenia po przebyciu odmy
1. 6-tygodniowy zakaz latania samolotem 2. trwałe przeciwwskazanie do nurkowania (chyba że pleurektomia) 3. zaprzestanie palenia tytoniu
74
Niewydolność oddechowa: definicja
zab czynności ukł oddechowego zaburzają wymianę gazową i prowadzą do hipoksemii (PaO2 < 60mmHg) lub hiperkapnii (PaCO2 > 45mmHg)
75
Niewydolność oddechowa: typy
typ 1: hipoksemiczna - bez hiperkapnii ( częściowa) | typ 2: hipoksemiczno - hiperkapnicza (całkowita)
76
Niewydolność oddechowa: następstwa hipoksemii
1. nadciśnienie płucne 2. niedotlenienie tkanek 3. reakcje wyrównawcze: wzrost tętna, CTK, CO 4. niewydolność prawokomorowa 5. czerwienica prawdziwa = policytemia 6. palce pałeczkowate
77
Niewydolność oddechowa: przyczyny hipowentylacji -
1 - zwiększenie pracy oddychania 2 - upośledzenie sprawności mm oddech i ukł nerwowego 3 - zwiększenie wentylacji fizjolog przestrzeni martwej
78
Niewydolność oddechowa: następstwa hiperkapnii:
1. kwasica oddechowa 2. ból głowy i zab świadomości 3. hipoksemiczny napęd oddechowy
79
ARDS - zespół ostrej niewydolności oddechowej: lrtyeria wg def berlińskiej 2012
1. w ciągu tygodnia od zachorowania lub nasilenia objawów 2. obustronne zacienienia w bad obrazowych 3. niewyjaśniona przyczyna obrzęku płuc 4. utleniowanie krwi tętniczej PaO2/FiO2: 200-300mmHg - łagodny 200-100 mmHg - umiarkowany <100mmHg - ciężki
80
ARDS - zespół ostrej niewydolności oddechowej: objawy podmiotowe
- DUSZNOŚĆ - kaszel - gorączka - ból w klatce - krwioplucie
81
ARDS - zespół ostrej niewydolności oddechowej: objawy przedmiotowe
- sinica, tachy-kardia -pnoe - objawy choroby podstawowej - nasilona praca mm dodatkowych
82
ARDS - zespół ostrej niewydolności oddechowej: leczenie
1. udrożnienie dróg oddech 2. tlenoterapia 3. wentylacja mechaniczna płuc 4. leczenie ch. podstawowej 5. fizjoterapia oddechowa 6. odżywianie
83
Przewlekła niewydolność oddechowa: def
- rozwija się stopniowo - często z zaostrzeniami - nie jest w pełni odwracalna
84
Przewlekła niewydolność oddechowa: objawy podmiotowe
- dusznosć - zmniejszona tolerancja wysiłku - senność i ból głowy (hiperkapnia) - objawy ch podstawowej
85
Przewlekła niewydolność oddechowa: objawy przedmiotowe
- tachy- pnoe, kardia, sinica, palce pałeczkowate, objawy niewydolności PK serca - poszerzenie naczyń krwionośnych: zaczerwienienie spojówek i skóry - akt dodatkwoych mm oddech - obajwy ch podstawowej
86
Obturacyjny bezdech senny (OBS): bezdech def
- zmniejszenie amplitudy oddychania o >=90% przez >=10 sek
87
Obturacyjny bezdech senny (OBS): spłycenie oddychania def
zmniejszenie amplitudy zmian ciśnienia w jamie nosowej p >=30% + spadek spO2 o >=3 % lub mikroprzebudzenie
88
Obturacyjny bezdech senny (OBS): wskaźnik AHI
liczba bezdechów i spłyceń oddychania na godzinę snu
89
Obturacyjny bezdech senny (OBS): przebudzenia zw z wysiłkiem oddechowym (RERA)
zab oddychania przez >=10sek niespelniające kryteriów bezdechu lub spłycenia, prowadzące do przebudzenia
90
Obturacyjny bezdech senny (OBS): wskaźnik RDI
liczba bezdechów, spłyceń oddychania oraz RERA na godzinę
91
Obturacyjny bezdech senny (OBS): czynniki sprzyjające
``` 1. otyłość: obw szyi > 43cm u M i > 40cm u K 2. długi języczek 3. przerost migdałków podniebiennych 4. skrzywienie przegrody nosa 5. picie alkoholu 6. palenie tytoniu 7. niektóre leki uspokajające i nasenne 8. nadczynność tarczycy 9. akromegalia ```
92
Obturacyjny bezdech senny (OBS): objawy w ciagu dnia
1. senność 2. poranny ból głowy 3. zab pamięci i koncentracji 4. osłabienie libido 5. zab emocjonane
93
Obturacyjny bezdech senny (OBS): objawy w nocy
- chrapanie - bedechy - wzmożona potliwość - przebudzenia z uczuciem dusznosci - nykturia - kołatanie serca - suchośc w jamie ustnej po przebudzeniu
94
Obturacyjny bezdech senny (OBS): diagnostyka
1. objawy 2. skala Epworth - senność dzienna 3. bad poligraficzne 4. polisomnografia ew.
95
Obturacyjny bezdech senny (OBS): kryteria rozpoznania
bad snu + obajwy wg kryteriów AASM (RDI>=15 lub RDI >=5 i >= z objawów: - zasypianie wbrew własnej woli - nadmierna senność dzienna - nieefektywny sen - zmęczenie/ bezsennosć - przebudzenia z uczuciem zatrzymania oddechu, dusznosci lub dławienia - osoba sypiająca z chorym stwierdza głośne chrapanie lub bezdechy)
96
Obturacyjny bezdech senny (OBS): klasyfikacja cięzkości na podstawie RDI
5-15 lekki 15-30 umiarkowany > 30 ciężki
97
Obturacyjny bezdech senny (OBS): leczenie - wspomaganie oddechu
- CPAP, BIPAP - dodatnie ciśnienie - rozważyć modafinil - aparaty wewnątrzustne
98
Obturacyjny bezdech senny (OBS): leczenie operacyjne
1. przywrócenie drożności GDO | 2. wszczepienie stymulatora nerwu podjęzykowego
99
Zespół wrodzonej centralnej hipowentylacji pęcherzykowej:
- rzadka choroba genetyczna - niewydolność wegetatywnej kontroli oddychania - mutacja genu PHOX2B