3.2 calciumstofwisseling

Question 1

wat is de rol en lokalisatie van calcium?

Answer 1

bot (hydroxyapatiet)
klein deel in plasma

van belang voor

• membraanpotentiaal
• signaaltransductie
• spiercontractie
• bloedstolling
• hormoonafgifte

Question 2

wat is de lokalisatie en rol van fosfaat?

Answer 2

in bot
DNA, RNA, ATP, ADP

• fosforylering receptoren en eiwitten
• kleine fractie in serum als anorganisch fosfaat

Question 3

wat is verdeling van calcium en fosfaat in skelet en extracellulair vloeistof?

Answer 3

skelet: calcium 99%, fosfaat 85%

extracellulaire vloeistof: calcium 1%, 15%

Question 4

wat is de concentratie van calcium extracellulair en intracellulair?

Answer 4

extracellulair: 10^-3 M
intracellulair: 10^-6 M

Question 5

Door wat wordt de regulatie van calcium homeostase intracellulair en extracellulair geregeld?

Answer 5

extracellulair: 
calciotrope hormonen:
- PTH
- 1,25-(OH)2D3
- calcitonine

intracellulair:
- pompen
- plasmamembraan
- mitochondrien
etc

Question 6

hoe komt calcium voor in de circulatie?

Answer 6

50% geinosieerd calcium (actief)
40% eiwit gebonden, pH afhankelijk
10% gecomplexeerd calcium (bijv citaat, sulfaat, fosfaat)

Question 7

hoe kan je gecorrigeerd calcium meten?

Answer 7

gecorr ca= gemeten [Ca] + ({40-[Alb]} X 0.02)= …. mmol/L

Question 8

wat zijn de effecten van PTH?

Answer 8

mobilisatie Ca en P uit skelet via stimulatie osteoclastaire botresorptie

verhoging renale C- drempel en verlaging van de P-drempel

stimulatie 1a-hydroxylase nier

belangrijkste effect is constant houden calcium

Question 9

wat is fysiologie PTH?

Answer 9

vrijmaken Ca uit boy
terugresorptie Ca in nieren
synthese van 1,25(OH)2D3
absorptie Ca en PO4 in darmen

zorgt er allemaal voor dat de serum calcium spiegels constant worden gehouden

Question 10

wat is relatie tussen serum calcium en PTH?

Answer 10

hoe meer calcium, hoe minder PTH

Question 11

hoe gaat synthese vitamine D?

Answer 11

inactief vitamine D komt binnen via voedsel of UV straling
het gaat naar de lever waar het wort omgezet tot 25(OH)D3. bij een lage concentratie Ca/ hoge concentratie PTH. lage fosfaatconcentratie, wordt het omgezet tot actief vitamine D

Question 12

wat doet vitamine D wanneer het actief is?

Answer 12

het remt, wanneer er teveel is, zijn eigen aanmaak met 24-hydroxylase enzym (bevindt zich in nier).

het zorgt voor intestinale absorptie van calcium

Question 13

hoe gaat intestinale absorptie van calcium?

Answer 13

actief transport

• afhankelijk van 1.25-(OH)2D3
• verzadigbaar

passief transport
- afhankelijk gradiënt lumen vs bloed

Question 14

wat is het effect van calcitonine?

Answer 14

directe remming osteoclastaire botresorptie

receptoren in de hersenen (pijn?)

geen duidelijke effecten calcium huishouding bij verwijderen schildklier

geen duidelijke effect en calcium huishouding bij medullair schildkliercarcinoom

het speelt een ondergeschikte rol in de calciumhuishouding

Question 15

waarvoor is PO4 (fosfaat) nodig?

Answer 15

bot (mineralisatie)
DNA
fosforylering van receptoren, eiwitten
energie opslag (ATP)
zuur-base buffer

Question 16

waar bevindt PO4 zich?

Answer 16

bot, intracellulair (meer calcium) en extracellulair

Question 17

welke hormonen zijn betrokken bij de fosfaathuishouding?

Answer 17

PTH
Vitamine D
FGF23

Question 18

wat doet PTH bij de fosfaat huishouding?

Answer 18

remt NaPi transport in de nier waardoor remming P reabsorptie

stimuleert 1-a hydroxylase waardoor verhoogde productie vitamine D

stimuleert osteoclaire botresorptie via de osteoblast (stimulatie RANKL, remming OPG)

Question 19

wat doet vitamine D bij de fosfaathuishouding ?

Answer 19

stimuleert calcium en fosfaat absorptie in de darm
stimuleert osteoclaire botresorptie
stimuleert productie van FGF23

Question 20

wat doet FGF23?

Answer 20

remt NaPi–> minder fosfaat reabsortpie
remt vitamine D–> minder fosfaat absortpie

zorgt bij beide gevallen voor een hypofosfatemie

Question 21

wat doet teveel FGF23?

Answer 21

fosfatonine= fosfaturische factor

leidt tot fosfaatverlies via de nier
soms aangeboren verhoogde spiegels van FGF23
soms verworven

Question 22

wat zijn klachten van hypofosfatemie?

Answer 22

skelet: rachitis (jeugd) osteomalacie (ouderen) met verkrommingen, bospijnen en breuken
spieren: spierpijn en spierzwakte

dysfunctie van hart en hersenen

Question 23

wat zijn kenmerken van vitamine D tekort?

Answer 23

risicogroep zijn bejaarden en allochtonen

leidt tot mineralisatie defect skelet en secundaire hyperparathyreoidie

lage inneming van calcium doet bij vitamine D tekort de ernst van de secundaire hyperparathyreoidie toenemen

Question 24

welke soorten hyperparathyreoiden zijn er?

Answer 24

primaire hyperparathyreoidie:
- toegenomen PTH-afgifte op basis van primaire bijschildklierziekte

secundaire hyperparathyreoidie:
- toegenomen PTH afgifte als gevolg van langdurige hypocalciemie

tertiaire hyperparathyreoidie
- autonome PTH-overproductie

Question 25

wat zijn neurologische symptomen van hypercalciemie?

Answer 25

concentratiestoornissen
depressie
verwardheid, coma
verminderde spierkracht

Question 26

wat zijn gastrointestinale symptomen van een hypercalciemie?

Answer 26

misselijk, braken
obstipatie
ulcus pepticum, pancreatitis

Question 27

wat zijn urologische symptomen hypercalciemie?

Answer 27

polyurie

nierstenen

Question 28

wat zijn cardiale klachten hypercalciemie?

Answer 28

ritmestoornissen

• bradycardie
• AV blok

Question 29

waarom zijn calcium en fosfaathuishouding van belang?

Answer 29

voor het functioneren van het organisme
wordt geregeld door hormonen zoals PTH, vit D, FGF23 via darmen, nieren, skelet

verstoring kunnen leiden tot klachten of zelfs overlijden