6.1 tolerantie en autoimmuniteit Flashcards
lichaam herkent antigenen. wat doet het lichaam bij lichaamseigen antigenen en wat gebeurd er als dit fout gaat?
als immuunsysteem een lichaamseiegen antigeen erkend toont het immuunsysteem tolerantie. als dit niet gebeurd ontstaat er een auto immuun ziekten
lichaam herkent antigenen. wat doet het lichaam bij lichaamsvreemden antigenen en wat gebeurd er als dit fout gaat?
als het immuunsysteem een lichaamsvreemd antigeen herkend komt er een afweer reactie op gang. als deze fout gaat ontstaat er een infectie
welke AIZ komen meesr coor in NL?
reumatoide artritis
ziekte van Hashimoto
type 1 diabetes
wat doet immunologische tolerantie?
voorkomt reactiviteit tegen autoantigenen
wat is de immunologische tolerantie?
immunologische tolerantie is het gecontroleerd niet reageren van lymfocyten op (auto)antigenen, waartegen potentieel een reactie kan plaatsvinden
het is antigeen specifiek
welke 2 mechanismen heeft immunologische tolerantie?
centrale tolerantie inductie (deletie) in primaire lymfoide organen: beenmerg en thymus
perifere tolerantie inductie (anergie, suppressie) in secundaire lymfoide organen: milt, lymfeklieren en MALT
wat is centrale tolerantie inductie (deletie)?
Als tijdens de positieve selectie in de cortex een MHC-TCR interactie helemaal niet plaats vindt OF als deze interactie te sterk is vindt er apoptose plaats (alleen als een zwakke interactie is blijven ze leven)
Hierna negatieve selectie in de medulla, als er een interactie plaats vindt tussen de DCs (dendritische cel) die autoantigeen (lichaamseigen antigeen) presenteerdten de T-cel gaan ze alsnog in apoptose
geef voorbeeld centrale tolerantie van t-lymfocyt selectie en deletie in thymus
in cortex zijn 3 mogelijke situaties (positieve selectie):
1. onrijpe t-lymfocyten gaan geen interactie aan met MHC-TCR–> apoptose
2. onrijpe t lymfocyten gaan een sterke interactie aan met MHC-TCR–> apoptose
3. onrijpe t lymfocyten gaan zwakke interactie aan met MHC-TCR–> ze gaan door naar de medulla
in de medulla 2 situaties (negatieve selectie):
1. goede t lymfocyten gaan naar de periferie
2. dendritische cel presenteert autoantigeen aan t- lymfocyt. bij interactie gaat de lymfocyt in apoptose
wat zijn de benodigde signalen voor t cel activatie?
signaal 1: interactie T cel receptor en HLA molecuul
signaal 2: co stimulatoire moleculen (CD80/CD86 van APC bindt aan CD28 op t cel)
signaal; 3: cytokinen
wat is anergie?
anergie zit bij de perifere tolerantie inductie.
inactivatie van lymfocyten door binding van (auto)antigeen aan de antigeenreceptor in afwezigheid van co-stimulatoire signalen
- signaal 1 (binding HLA en t cel receptor) zonder signaal 2 (stimulatoire moleculen)
hoe gaat de suppressie bij de perifere tolerantie inductie?
gaat met regulatoire t cellen (Treg). zij zullen immuunreactie onderdrukken
hoe gaat der actieve suppressie van lymfocyten door Treg
Treg heeft CD25 receptor welke hoge affiniteit heeft voor IL2. IL2 wordt weggevangen. IL2 is groeifactor voor Th-cellen. pathogene T cel kan niet expanderen
productie suppressieve cytokinen IL-10 en TGF-beta
productie cytotoxische granzyme: maakt gaatjes in membraan van potentieel gevaarlijke T cellen waardoor ze dood gaan
wegvangen CD80/CD86 costimulatie door CTLA-4 (zorgt dat cel in anergie gaan want signaal 2 is er niet)
hoe wordt tolerantie doorbroken (er ontstaat dan dus een AIZ)?
- een virus activeert de B-cel direct (=antigeen onafhankelijke activatie van B-lymfocyten of T-lymfocyten); bijvoorbeeld door EBV (productie van auto-antistoffen)
- activatie door superantigenen. bijv staphylococcus, antigeen onafhankelijke activatie van t-lymfocyten
- moleculaire mimicry: antigeen van micro-organisme lijkt heel erg op een autoantigeen (bijv GBS)
- bystander activatie: mede-activatie autoreactieve lymfocyten tijdens infectie
- vrijkomen afgeschermde autoantigenen. immune priviliged sites doorbroken (bv sympatische oftalmopathie)
- neoantigenen: immuunstimulerende posttranslationele modificatie of haptenisatie
- defect in Treg (bv ipex syndroomza)
wat is Guillain Barre syndrome (GBS)?
post infectieuze autoimmuun-polyneuropathie
snel progressieve verlamming armen en benen
ontstaat door campylobacter
de gemaakt antistoffen gaan auto reactief werken tegen de zenuwen (antigenen in zenuwen lijken op antigenen van campylobacter; celmembraan campylobacter heeft dezelfde structuur als de axonen van een zenuwcel)
ontstaat bij 1 op 2000 tot 5000 infecties
tolerantie doorbraak door molecular mimicry
wat is sympatische oftalmopathie?
voorbeeld van vrijkomen afgeschermde autoAg
bij schade aan oog komen antigenen vrij uit immune priviliged sites. Ag wordt in secundaire lymfoide organen gepresenteert aan T cellen (deze worden nu geactiveerd), er komt een afweer op gang in beide ogen
normaal komt de buitenkant van het oog niet in contact met het immuunsysteem dus als er beschadiging is kan er een auto reactieve immuunreactie plaatsvinden op deze delen van het oog die normaal niet worden getoont aan het immuunsysteem, ze worden herkend als lichaamsvreemd
