8.7 antimicrobiele therapie I en II

Question 1

waneer geef je een profylaxe?

Answer 1

om infectie te voorkomen, er is nog geen sprake van infectie

bijv:
- postecpositie profylaxe na contact met meningokok
- profylaxe ter voorkoming postoperatieve wondinfecties
- tetanusvaccinatie

Question 2

wat bepaalde de (empirische) keuze voor een antibioticum?

Answer 2

wat is het focus van de infectie?

wat zijn de meest voorkomende verwekkers van deze infectie?

zijn er oude kweekuitslagen bekend?

wat is de beste toedieningsweg en dosering?

zijn er relatieve contra indicaties voor bepaalde middelen?

kosten

Question 3

keuze voor antibioticum wordt oa bepaald door de focus van de infectie. vertel

Answer 3

waar komen de klachten vandaan?
hoe ver breidt de infectie zich uit?
lokaal of systemisch?
doelorgaan?

bepaalt welk middel maar ook de toedieningswijze (oraal, parenteraal, lokaal)

noodzakelijke informatie:
- anamnese
- soms beeldvorming

Question 4

keuze voor antibioticum wordt oa bepaald door de meest voorkomende verwekkers van de infectie

wat zijn voorwaarden voor genezing van een infectie door een antimicrobieel middel?

Answer 4

1. het middel moet de ontstekingshaard of het getroffen orgaan in voldoende mate bereiken–> farmacologische parameters (PK/PD)
2. het middel dient het oorzakelijk micro organisme te kunnen doden of de groei ervan te remmen (gevoelig zijn)

Question 5

keuze voor antibioticum wordt oa bepaald door oude kweekuitslagen

wat moet je doen met oude kweekuitslagen?

Answer 5

voor emperische therapie kan je deze gebruiken

indien nieuwe kweekuitslagen bekend zijn–> stroomlijnen

Question 6

keuze voor antibioticum wordt oa bepaald door beste toedieningsweg en dosering

wat is farmacokinetiek?

Answer 6

farmacokinetiek: processen die plaatsvinden met het antibioticum in het lichaam nadat dit toegediend is

farmacokinetiek van een antibioticum is sterk bepalend voor de wijze, frequentie en duur van toediening

Question 7

waarvan is plasmaconcentratie afhankelijk?

Answer 7

plasmaconcentratie is afhankelijk van mate van absorptie

Question 8

wat is biologische beschikbaarheid en waarvan is het afhankelijk?

Answer 8

biologische beschikbaarheid is de fractie van dosis die onveranderd in algemene circulatie komt

afhankelijk van
- vrijkomen uit toedieningsvorm
- oplosbaarheid
- afbraak tot maagzuur of darmbacterien
- first pass effect (metabolisatie in darmwand en lever)

Question 9

waardoor verschilt de verdeling van het antibiotocum over het weefsel per soort antibioticum?

Answer 9

verdeling van het antibioticum over de weefsels verschilt sterk per antibioticum door:

antibioticum eigenschappen
- oplosbaarheid in vet
- binding aan plasma eiwitten en weefselcomponenten

gastheerfactoren
- vascularisatie van weefsels
- natuurlijke barrieres
- mate van ontsteking

Question 10

hoe behandel je een abces?

Answer 10

bij een goed gevormd abces zijn antibiotica niet goed werkzaam
- weinig O2 (anaeroob milieu)
- lage pH in abces

drainage is meestal noodzakelijk

Question 11

wat is farmacodynamiek?

Answer 11

het effect van het antibioticum concentratieprofiel op de infectieverwekker in het lichaam over de tijd

Question 12

wat bepaalt EUCAST?

Answer 12

bepaalt welk micro organisme bij welke MIC nog gevoelig genoemd kan worden

boven een bepaald breekpunt is een micro organisme resistent

op basis van in vitro PK/PD data

Question 13

waarom zo mogelijk oraal toedienen?

Answer 13

vanwege kosten en complicaties

Question 14

wat is beste toedieningsvorm bij ernstig zieke mensen?

Answer 14

intraveneus

Question 15

wanneer switch naar orale toediening?

Answer 15

klinisch verbeterd

orale toediening is mogelijk en er is geen malabsorptie

resistentie is uitgesloten of onwaarschijnlijk

Question 16

waarvan is bepaling beste toedieningsweg en dosering van afh?

Answer 16

PK/PD parameters

beschikbaarheid van formulering

nier-/lever functie

gewicht

Question 17

wat bepaalt of er contra indicaties zijn voor bepaalde middelen?

Answer 17

nierfunctie
allergieen
bijwerkingen
interacties

Question 18

wat is het doel van combinaties van antimicrobiele middelen?

Answer 18

verbreden spectrum
- empirische therapie (beta lactam met aminoglycosiden)

synergie (betere werkingg van middelen als ze samen worden gegeven)
- behandeling van ernstige infecties tgv verminderde weerstand patient, infecties slecht doorbloed weefsel (endocarditis)
- let op. er betstaat ook antagonisme: bv tetracycline en penicilline

beperken of voorkomen van selectie van resistentie
- tuberculose behandeling

Question 19

wat is een bijwerkingen van antimicrobiele middelen?

Answer 19

bijwerking is NIET het falen van een therapie
het is het ongewenste effect van een geneesmiddel

hoewel selectieve toxiciteit van antimicroboele middelen op de baceterie veel groter zijn tov toxiciteit op de gastheercel, kunnen er nog toxische verschijnselen optreden in de gastheercel

Question 20

wat zijn bijwerkingen van antimicrobiele middelen per orgaanstelsel
- CSZ
- beenmerg/ bloed
- gastro-intestinaaal
- nieren
- zenuwen
- lever

Answer 20

centraal zenuwstelsel: insulten

beenmerg/ bloed: leuko- en trombopenie

gastro intestinale toxiciteit: diarree
- direct: bijv clavulaanzuur
- indirect: veranderde darmflora

renale toxiciteit: nierinsuff

ototoxiciteit: verminderd gehoor maar ook vertigo

lever (hepato) toxiciteit

Question 21

wat is clostridium difficile enterocolitis?

Answer 21

overgroei van clostridium difficile in lumen colon (selectie door antimicrobiele middelen)

clostridium produceert toxinen

ontsteking van de darm met pseudomembraanvorming ‘pseudomembraneuze colitis’–> waterige diarree/ met bloed, koorts

zelden evolutie naar toxisch megacolon