H16 - Persoonlijkheidsstoornis Flashcards
(20 cards)
persoonlijkheid
= de kwaliteit die elk van ons uniek maakt
= complex patroon van diepgewortelde psychologische kenmerken
= de dynamische organisatie van temperament en karakter
temperament
verwijst naar de deel erfelijk bepaalde basale emotionele reacties
= de manier waarop we emotioneel reageren, die al erg vroeg in het leven is ontwikkeld en daarna vrij stabiel blijft
karakter
hogere orde cognitieve processen, die zich stapsgewijs ontwikkelen gedurende het leven, en een rol spelen bij het reguleren van emoties, het bereiken van langetermijndoelstellingen
temperament and character inventory (TCI)
instrument om 7 dimensies in kaart te brengen, bij zowel de algemene bevolking als patiënten met een psychiatrische problematiek
pathologisch
afwijkend van de cultuur en veroorzaakt lijden
persisterend
langdurig aanwezig, vanaf vroege volwassenheid
pervasief
ze uit zich op diverse levensdomeinen
cluster A
= het zonderlinge, bizarre of excentrieke cluster
* Paranoïde
* Schizoïde
* Schizotypische
Paranoïde persoonlijkheidsstoornis
patiënt verdenkt anderen van slechte bedoelingen
Schizoïde persoonlijkheidsstoornis
patiënt heeft weinig behoefte aan omgaan met anderen
schizotypische persoonlijkheidsstoornis
patiënt is afstandelijk
=> zijn anders, voelen zich anders
Cluster B
het impulsieve, dramatische of emotionele cluster
* antisociale
* bordeline
* theatrale
* narcistische
Antisociale persoonlijkheidsstoornis (APS)
gekenmerkt door veelvuldig en ernstig grensoverschrijdend gedrag waarbij weinig rekening wordt gehouden met anderen
Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS)
7 kenmerken:
1) zeer gevoelig voor feitelijke of vermeende verlating
2) langdurige stabiele relaties opbouwen lukt erg moeilijk
3) negatief zelfbeeld
4) impulsief
5) zeer wisselend stemmingen
6) psychoseachtige verschijnselen vertonen
7) paranoïde reacties, dissociatief van aard
Histrionische persoonlijkheidsstoornis
of theatrale persoonlijkheidsstoornis
overdreven emotioneel en aandachtvragend
Narcistische persoonlijkheidsstoornis
beminnen wat men zelf is, was en zou willen zijn. steeds bezig zijn met zijn eigen grootheid en wordt gedreven door de behoefte aan bewondering
Cluster C
Het angstige cluster
* vermijdend
* afhankelijk
* obsessieve-compulsieve
vermijdend persoonlijkheidsstoornis
zijn bang, sociaal onhandig en geremd, zijn bezig met wat anderen over hun zullen denken, hunkeren wel naar relaties
afhankelijke persoonlijkheidsstoornis
= pervasieve en excessieve behoefte om verzorgd te worden
=> zoeken steun, bescherming en waardering van meestal één belangrijke ander
dwangmatige persoonlijkheidsstoornis
= obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis
=> persuasief patroon van preoccupatie met ordelijkheid, van perfectionisme en van intrapsychische en interpersoonlijke beheerstheid, ten koste van flexibiliteit, openheid en efficiëntie
