HC 11.1 Klinische presentatie (primair) gastro-intestinaal carcinoom Flashcards

1
Q

Wat is de definitie van een symptoom?

A

Een symptoom is te definiëren als ‘een door de patiënt aangegeven klacht op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied als uiting of gevolg van een onderliggende ziekte’.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat komt er terecht in het duodenum? En hoe ziet de ontlasting eruit als die onderdelen missen?

A

In het duodenum komen de sappen van de alvleesklier en van de galwegen er bij. Functie sappen van de alvleesklier = vertering van met name eiwitten en vetten, functie sappen van de galwegen = emulgeren van vetten. Als er geen alvleeskliersappen erbij komen ziet de ontlasting eruit als een soort pindakaas met een vettig laagje eroverheen. Als er geen galwegsappen erbij komen dan ziet de ontlasting er ontkleurd uit.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is de functie van de dunne en dikke darm?

A

Dunne darm heeft als functie opnemen van voedingsstoffen. Dikke darm neemt voornamelijk veel water op.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Is maagzuur/reflux een probleem?

A

Een klein gedeelte van de populatie krijgt vanaf zijn twintigste jaar last van reflux, een klein deel daarvan krijgt dan ook last van een ontsteking van de slokdarm en daarvan nog een kleiner deel krijgt last van het Barett Syndroom wat kan leiden tot slokdarmkanker.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn risicofactoren om mee te nemen naast de symptomen?

A
  • Leeftijd
  • Geslacht
  • Leefstijl (eetpatroon, roken, alcohol)
  • Familiegeschiedenis
  • Voorgeschiedenis
  • Andere symptomen
    Dikke darmkanker komt bijvoorbeeld vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat zijn de algemene symptomen van kwaadaardige tumoren?

A
  • Moeheid
  • Gewichtsverlies
  • Pijn
    Als mensen deze drie klachten hebben dan is de tumor vaak al in een verder gevorderd stadium.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn symptomen van gastro-intestinale tumoren?

A
  • Obstructie lumen
    o Afhankelijk van de locatie verschillende symptomen
  • Bloedverlies (bloedbraken, melaena, of rood bloedverlies bij de ontlasting, de mensen kunnen zich ook presenteren met bloedarmoede)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn de meest voorkomende symptomen van een slokdarmcarcinoom?

A
  • Dysfagie
  • Gewichtsverlies: het komt door de tumor en omdat je minder gaat eten
  • Pijn: de pijn kunnen mensen ervaren bij het borstbeen en bij de rug tussen de schouderbladen.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zijn minder voorkomende symptomen van een slokdarmcarcinoom?

A
  • Bloedbraken/melena
  • Heesheid: dit komt vooral voor bij de proximale tumoren van de slokdarm. Dit komt door ingroei/druk op de n. recurrens.
  • Hikklachten: dit zie je vaak bij tumoren in de onderste slokdarm. Doordat de tumor doorgroeit bij het diafragma, prikkelt het het diafragma en krijgen mensen de hik.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Waarvan zijn de klachten bij een maagcarcinoom afhankelijk?

A

De klachten zijn afhankelijk van de lokalisatie van de tumor in de maag. Naast lokalisatie, heeft de grootte van de tumor ook invloed op de klachten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat zijn de klachten die passen bij een proximaal maagcarcinoom?

A
  • Dysfagie
  • Bloedverlies
  • Gewichtsverlies
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zijn de klachten die passen bij een niet-proximaal maagcarcinoom?

A
  • Verminderde eetlust
  • Snel vol gevoel
  • Misselijk en braken
  • Gewichtsverlies
  • Pijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn de meest voorkomende symptomen van een colorectaalcarcinoom?

A
  • Veranderd defecatie patroon
  • Bloedverlies
  • Buikpijn
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Waarom vinden we rechtszijdige colontumoren vaak laat?

A

Aan de rechterkant van de dikke darm is de ontlasting nog dun, als er daar dan een obstructie zit, blijft het ontlastingspatroon voor lange tijd nog normaal, omdat de ontlasting er gewoon langs kan. Daarom vinden we rechtszijdige coloncarcinomen vaak laat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zijn de meest voorkomende symptomen van het pancreascarcinoom?

A
  • Pijn rug (doorborend): je voelt de pijn in de rug omdat de pancreas retroperitoneaal ligt. Deze pijn begint in de navel en trekt door tot aan de rug.
  • Gewichtsverlies: door verminderde eetlust/misselijkheid en doordat de pancreassappen niet meer goed het darmkanaal inkomen.
  • (stille) icterus: de meeste vormen van pancreaskanker (75%) bevinden zich in de pancreaskop, dit kan dus zorgen voor obstructie van de galwegen: niet iedereen krijgt hierdoor ontkleurde ontlasting omdat nog wel een deel van de gal bij de ontlasting komt, maar mensen worden wel geel en krijgen jeukklachten. Bij deze mensen zie je op de ERCP het dubble duct sign (beiden ducten zijn gedilateerd).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat zijn de meest voorkomende symptomen van een galwegcarcinoom?

A
  • Icterus, jeuk
  • Pijn in de bovenbuik
  • Verminderde eetlust
  • Gewichtsverlies
17
Q

Wanneer is een galwegtumor makkelijker te verwijderen? En wat doen we als het in opzet curatief is?

A

Je hebt de gemeenschappelijke duct (ductus choledochus) en de linker en rechter duct. Een tumor die in één duct zit is gemakkelijker te verwijderen dan een tumor die in beide ducten zit of in de gemeenschappelijke duct.
- We vinden deze tumoren vaak ook in een laat stadium, waardoor die niet meer resectabel is. Maar als de patiënt wel te genezen is dan verwijderen we soms ook een deel van de lever.

17
Q

Waar metastaseren gastro-intestinale tumoren het meeste naar?

A
  • Lever
  • Long
    Minder:
  • Botten
18
Q

Wat zijn de symptomen van metastasen bij het maagdarmkanaal?

A
  • Gewichtsverlies
  • Vermoeidheid
  • Pijn
    Vaak geen orgaan-specifieke klachten
19
Q

Wat als er wel orgaanspecifieke klachten optreden bij metastasen welke klachten zijn dit dan?

A

Lever:
- Pijn (in de lever zitten geen zenuwen, maar in het kapsel wat om de lever heen zit wel)
- Icterus (uitzaaiingen in de lever kunnen de intrahepaire galwegen dichtdrukken)
Longen:
- Kortademig
- Hemoptoë
- Pijn
Botten:
- Pijn
- Zenuwuitval

20
Q

Waarom is vroege opsporing van belang?

A
  • Vroeg stadium
  • Meer kans op genezing
  • Meer kans op minder invasieve behandelingsopties
    Het lastige is dat deze groep kankers geen symptomen geeft.
21
Q

Welke voorlopers kennen we van gastro-intestinale tumoren?

A
  • Barrett syndroom in de slokdarm
  • Intestinale metaplasie of atrofie van de maag
  • Poliepen in de darm
22
Q

Hoe kunnen we slokdarmkanker voorkomen?

A

Mensen die last hebben van een Barrett syndroom screenen we, op het moment dat we dan onrustige cellen zien, branden we dat weg en hebben we op die manier slokdarmkanker voorkomen. Als mensen slokdarmkanker krijgen is 50% te genezen en 50% niet.

23
Q

Hoe kunnen we maagkanker voorkomen?

A

Zien we mensen met atrofie of intestinale metaplasie, dan gaan we die mensen ook screenen, als we dan dysplasie zien, gaan we eerst de cellen tot rust brengen en daarna dat gebied verwijderen om maagkanker te voorkomen.

24
Q

Hoe kunnen we dikke darmkanker voorkomen?

A

Dit kan door te kijken met een endoscoop, zien we poliepen dan verwijderen wij deze en hebben we op die manier darmkanker voorkomen.

25
Q

Wat zijn de eisen voor het starten van een bevolkingsonderzoek?

A
  • Groot aantal mensen krijgt de ziekte
  • Groot aantal mensen overlijdt aan de ziekte
  • Vroege opsporing leidt tot verlaging in incidentie en mortaliteit (je moet het ook kunnen behandelen)
26
Q

Hoeveel mensen krijgen er in Nederland per jaar dikke darmkanker? En hoeveel mensen overlijden eraan?

A

In Nederland krijgen 13.000 mensen per jaar dikke darmkanker en overlijden er 5.000 per jaar.