HC.6.2 - Somatosensibiliteit: het ruggenmerg Flashcards
(32 cards)
hoe kan sensibele informatie worden ingedeeld?
- viscerosensibel (gevoel van de organen vs somatosensibel (gevoel van de huis en het bewegingsapparaat
- exteroceptie (receptoren van de huid) vs proprioceptie (receptoren in hete bewegingsapparaat) vs enteroceptie (receptoren in organen)
waar kan je somatosensibiliteit in opdelen?
- gnostisch: fijne tast, proprioceptie
- vitaal: grove tast, pijn, temperatuur, jeuk
waar vindt bewustwording plaats?
in de cortex
welke receptoren zijn er voor gnostische sensibiliteit?
- lichaampje van Meissner: kleine receptorvelden die snel adapterend zijn
- merkels schijven: kleine receptorvelden die langzaam adapterend zijn en dus constant blijven vuren bij verandeirng
- lichaampje van Pacini: grote receptorvelden die snel adapterend zijn
- lichaampje van Ruffini: grote receptorveleden die langzaam adapterend zijn
wanneer zijn de radiply en slowly adating receptoren actief?
- rapidly alleen bij verandering in input en bij constante stimulus is hij niet actief
- slowly bij continue stimulus. deze receptoren blijven constant vuren en veranderen enkel in frequentie bij verandering in prikkeling
Wat doet een mechanische receptor en hoe ontstaat een actiepotentiaal?
Een mechanische receptor zet mechanische druk of rek om in elektrische signalen. Door rek gaat een ionkanaal open. Als de potentiaalverandering groot genoeg is, ontstaat een actiepotentiaal.
Waardoor wordt een mechanische receptor specifiek gevoelig voor een bepaalde prikkel?
Door de omringende structuur van de receptor, die beschermt tegen andere prikkels of juist gevoelig maakt voor specifieke invloeden.
Welke rol spelen piezo-1 en piezo-2 eiwitten in mechanotransductie?
Ze openen ionkanalen bij mechanische druk, waardoor ionen zoals natrium en calcium instromen. Dit leidt tot een elektrische respons. Ze worden mechanosensitieve eiwitten genoemd
ze komen voor in bloedvaten, kraakbeen, de blaaswand en de darmen
Wat is een receptief veld?
Een gebied op het lichaam waarvan stimulatie leidt tot een respons in een sensorisch neuron. De grootte bepaalt hoe precies je een prikkel voelt.
Hoe meet je de grootte van een receptief veld?
Met de tweepuntsdiscriminatietest, waarbij twee scherpe voorwerpen (zoals naaldjes) gebruikt worden om te bepalen of de patiënt één of twee prikkels voelt. belangrijk dat ogen gesloten blijven. dit gaat over resolutie
Wat zijn C-vezels en wat zijn hun kenmerken?
Ongemyeliniseerde vezels die pijn, temperatuur en jeuk geleiden. Ze zijn traag (0,5–2 m/s) en dun (0,2–1,5 µm).
- zenuweindigingen lopen hierover
Wat zijn Aδ-vezels en waarvoor zijn ze gevoelig?
Dunne, gemyeliniseerde vezels voor pijn en temperatuur. Ze zijn sneller dan C-vezels (5–30 m/s) en dunner dan Aβ-vezels (1–5 µm).
- zenuweindigingen lopen hierover
Wat doen Aβ-vezels?
Gemyeliniseerde vezels voor tast en proprioceptie. Ze zijn dikker (6–12 µm) en snel (35–75 m/s).
- lichaampjes van Meissner en Ruffini en de merkel schijf verlopen via dit
Wat zijn Ia-vezels en wat is hun functie?
Dikke gemyeliniseerde spiervezels voor proprioceptie. Ze zijn erg snel (80–120 m/s) en komen van spierspoelen.
Wat doen Ib-vezels?
Afferenten van Golgi-peeslichaampjes, betrokken bij proprioceptie. Ze zijn even snel als Ia-vezels (80–120 m/s).
heb je een sneller actiepotentiaal bij een dunne of dikke myelineschede?
dikke
hoe kan je de gevoeligheid meten?
met de Von Frey haren die zet je erop en duw je ze in buiging tot je het voelt
waar zijn Merkel en Meissner vooral voor?
vorm en textuur
waar is Pacini voor?
vibratie van je hele hand
Wat zijn dermatomen en hoe zijn ze georganiseerd?
Dermatomen zijn huidgebieden die door één spinale zenuw geïnnerveerd worden. Ze zijn logisch gerangschikt van craniaal naar caudaal. Uitzondering: C1 heeft geen eigen dermatoom.
Hoe verhouden spinale zenuwen zich tot perifere zenuwen in de huidinnervatie?
Eén perifere zenuw kan meerdere dermatomen bedienen, vooral door herschikking in plexus (zoals de plexus brachialis). Hierdoor komt de verzorging van een huidgebied niet altijd overeen met één spinaal segment.
Wat is het verschil tussen de dorsale en ventrale ramus van een spinale zenuw?
De dorsale ramus innerveert de rugspieren en huid. De ventrale ramus vormt plexus en innerveert de voorzijde van de romp en ledematen.
Wat gebeurt er met zenuwen in een plexus zoals de plexus brachialis?
Zenuwen reorganiseren zich in een plexus. Hierdoor kunnen zenuwen die uit verschillende ruggenmergsegmenten komen, samen één perifere zenuw vormen en dus meerdere dermatomen bedienen.
Wat gebeurt er bij uitval van een perifere zenuw of een spinale zenuw door hernia?
een perifere zenuwletsel veroorzaakt uitval van het hele verzorgingsgebied. Een hernia met druk op één ganglion geeft uitval van één specifiek dermatoom.
