HNH20306 - HC 7 Flashcards
Classificatie en diagnostiek:
• Voedingsstoornissen: pica, ruminatiestoornis, ARFID (avoidant/restrictive food intake disorder).
• Eetstoornissen: anorexia nervosa, bulimia nervosa, binge-eating disorder, OSFED (other specificied feeding and eating disorders).
• Bij de voedingsstoornissen geen …
verschil in gender, bij eetstoornissen wel
Pica:
• = …
• Etiologie (oorzaak): multifactorieel > exploratief gedrag, zelf-stimulatie, sensorische prikkels zoeken, kalmerend, nutrient deficienties.
• Zeldzaam, maar komt vaak voor in combinatie met … of …
• Fysieke complicaties (morbiditeit): …
• Behandeling: … en …
Eten van niet-eetbare dingen, gedurende tenminste 1 maand, niet passend bij de leeftijd of cultuur (haar, zand, steentjes, klei, grond).
mentale retardatie of autismespectrumstoornis
vergiftiging, darmverstoppingen, -perforaties, -infecties
gedragsinterventie en omgevingsmanagement
Ruminatiestoornis (Rumination disorder):
• = …
• Etiologie (oorzaak): multifactorieel > …
• Zeldzaam, maar komt vaak voor in combinatie met … of …
• Fysieke complicaties (morbiditeit): …
• Behandeling: … en …
Herhaaldelijk laten terugkomen van eten/drinken na het doorslikken, gevolgd door herkauwen, slikken of uitspugen, zonder medische oorzaak
het gedrag wordt als belonend/plezierig ervaren, verergert bij stress/angst
mentale retardatie of ontwikkelingstoornissen
ondergewicht, ondervoeding, slokdarm irritaties, aantasting tandglazuur door zure maaginhoud
gedragsinterventie en cognitieve gedragstherapie (CBT)
ARFID (Avoidance/Restrictive Feeding Intake Disorder):
• = …
• Etiologie (oorzaak): multifactorieel > …
• Prevalentie (grove schatting) ~3% bij kinderen 3 – 12 jaar, relatief vaak co- morbiditeit (angststoornissen, ontwikkelingsstoornissen, leerproblemen).
• Fysieke complicaties (morbiditeit): …
• Behandeling: …
Langdurig vermijdend of restrictief eetgedrag
weinig interesse in voedsel/eten, aversie sensorische eigenschappen (bepaalde textuur, geur, smaak), angst voor overgeven, verslikken, stikken
ondervoeding, nutrient deficiënties, vertraagde groei
cognitieve gedragstherapie (CBT), gezinstherapie, (medicatie, o.a. lage doses antidepressiva, antipsychotica, anxiolytica)
Anorexia nervosa: • ... • Vertekend lichaamsbeeld > ... • Gender- en leeftijdsbias: - Vaak adolescenten + jongvolwassenen. - Sekse ratio 1:8 > vaker vrouwen. • 2 subtypes: - Restrictieve type: ... - Purging type: ...
= Intense angst om aan te komen
motiveert tot dwangmatig en streng lijnen en/of ander gedrag om gewicht te verliezen
gewichtsverlies door streng dieet, vasten, bewegen
gewichtsverlies door braken, laxeren, diuretica
Anorexia nervosa – diagnostische criteria DSM-5:
• Restrictie energie inname die leidt tot …
• Extreem bang om aan te komen of dik te worden, ondanks ondergewicht
• …, ontkennen van de ernst van het huidige lage gewicht
een significant laag lichaamsgewicht in de context van leeftijd, sekse, ontwikkelingsfase en fysieke gezondheid
Sterk vertekend zelfbeeld
Anorexia nervosa, een paar cijfers:
• Prevalentie … in Westerse landen
• Grote groep patiënten (~50%) krijgt/wil geen behandeling
• Behandeling is lastig en langdurig (terugval) → prognose beter bij … en …
• … patiënten reageert niet op behandeling Morbiditeit zeer hoog
• Mortaliteit ~6% (cijfers variëren tussen de 2% – 18% (medische complicaties / suïcide)
0.6%
‘adolescent onset’ en snelle start behandeling
10-20%
Fysieke complicaties van anorexia nervosa
- Ondergewicht – lichaam gaat letterlijk in ‘spaarstand’
- Cardiovasculair > lage bloeddruk, trage hartslag
- Hypothermie
- Huid en botten; droge huid, lanugo (donsbeharing), botontkalking (oestrogeen deficiëntie + ondervoeding)
- Maag-darm klachten (opgeblazen gevoel, misselijkheid, constipatie)
- Gevolgen overmatig braken (tandglazuur, zwelling klieren hals)
- Abnormale bloedwaardes (verstoring electrolyten door braken, laxeren, misbruik diuretica)
Psychiatrische comorbiditeit van anorexia nervosa
- Depressie
- Angststoornis
- Obsessief compulsieve stoornis (OCD)
- Maar deel psychologische en psychiatrische symptomen mogelijk gevolg van ‘starvation’
Minnesota Human Starvation Study:
• Doel: …
• Deelnemers: 35 gezonde vrijwilligers met normaal gewicht.
• Studie opzet.
vaststellen fysiologische en psychologische gevolgen van streng en langdurig dieet + meten effectiviteit van behandelplan/diëten om mensen vervolgens weer te laten herstellen
Boulimia nervosa:
• Binge eating gevolgd door … (laxatie, overgeven, extreem sporten).
- Binge eating: …
• Vaak ‘normaal’ gewicht.
• Prevalentieschatting jong volwassenen: 2,3% (vrouw/man ratio 3:1).
compensatiegedrag
een hoeveelheid voedsel eten binnen een bepaalde tijd (<2 uur) die groter is dan de meeste mensen zouden eten in zo’n periode. Gaat vaak gepaard met een gevoel van controle verlies.
Boulimia nervosa - diagnostische criteria DSM-5
• Terugkerende episodes van binge eten
• Terugkerende episodes van abnormaal … (braken, misbruik van laxeermiddelen e/o diuretica, vasten en excessief bewegen)
• Zowel het binge eten als het compensatiegedrag komen voor, en gemiddeld ≥ 1 x p/w, > 3 maanden
• Zelfbeeld wordt onevenredig sterk beïnvloed door lichaamsvorm en gewicht
• De stoornis komt niet …
compensatie-gedrag
uitsluitend voor tijdens een episode van AN
Boulimia nervosa, een paar cijfers:
• Prevalentie … (schatting) in Westerse landen
• Behandeling is lastig en langdurig (terugval)
• … patiënten reageert niet op behandeling
• Morbiditeit lager dan bij AN – wel … (depressie, angststoornis)
• Mortaliteit (0.4% suïcide) ook lager dan bij AN
1% – 4%
20% - 25%
hoge psychiatrische co-morbiditeit
Fysieke complicaties van boulimia nervosa
• Vaak ‘normaal’ gewicht
• Fysieke complicaties gevolg van abnormaal compensatie gedrag
…
…
- Verstoring electrolyten balans (hartritmestoornissen, toevallen/seizures)
- Gevolgen van overmatig braken (tandvleesbloedingen, tandglazuur aantasting, slokdarm ontstekingen)
Binge Eating Disorder (BED)
Prevalentie … % (vrouw/man ratio 3:1):
• Terugkerende episodes van binge eating …
• Objective binge eating ≥ 1x p/week, ≥ 3 maanden
• Gaat vaak samen met overgewicht/obesitas
• Snel, ongecontroleerd eten
• Gaat samen met … (schuldgevoel, schaamte, afkeer)
5-6
zonder regelmatig abnormaal compensatie gedrag
negatieve emoties en psychische problemen
