Jafnrétti á vinnumarkaði Flashcards
(24 cards)
- Hvað er helsta réttarheimild hvað varðar jafnrétti
- gr. stjskr
o Lög um kynjajafnrétti
o Lög um jafna meðferð á vinnumarkaði
o Lög um stjórnsýslu jafnréttismála
- Hvert er markmið laga um kynjajafnrétti?
o Koma í veg fyrir mismunun á grundvelli kyns og koma á og viðhalda jafnrétti og jöfnum tækifærum á öllum sviðum samfélagsins
- Hver eru helstu efnisreglur laga um kynjajafnrétti?
Launajafnrétti
Jafnlaunavottun
Störf opin konum og köllum
* so on
- hvað er átt við með bann við mismunun í lögum um kynjajafnrétti?
o 16. gr.
o Bein mismunun
o Óbein mismunun
o Fjölþætt mismunun
- Hvað er bein mismunun?
o Þegar einstaklingur fær óhagstæðari meðferð vegna kyns en annar einstaklingur fær við sambærilegar aðstæður
- Hvað er óbein mismunun?
o Þega skilyrði virðast hlutlaus en bitnar á öðru kyni. Dæmi from the top of my head: hærri laun ef þú getur tekið 100kg í bekk.
- Hvað er fjölþætt mismunun? wtf!
o Þegar einstaklingi er mismunað á grundvelli fleiri en einnar mismununarástæðna sem nýtur verndar skv. lögum
- Má einhvern tímann mismuna?
o Svona semi.
o Sértækar aðgerðir eru í lagi - Hrd. Helga
o gild rök mæla með því að ráða til starfa einstakling af ákveðnu kyni vegna hlutlægra þátta er tengjast starfinu
o ekki mismunun að taka sérstakt tillit til kvenna vegna meðgöngu og barnsburðar
- Hvað felst í launajafnrétti?
o Konum og körlum skulu greidd jöfn laun og njóta sömu kjara fyrir sömu eða jafnverðmæt störf
- Hvað er átt við með launajafnrétti?
o laun skulu ákveðin á sama hátt fyrir fólk óháð kyni. Viðmið mega ekki fela í sér kynjamismunun
- Hvað er átt við með hugtakinu laun
o Almennt endurgjald fyrir stöf og hvers konar frekari þóknun, bein og óbien, hvort heldur er með hlunnindagreiðslum eða með öðrum hætti sem atvinnurekandi greiðir starfskrafti fyrir vinnu
- Hvað er átt við með hugtakinu kjör
o Laun ásamt lífeyris-, orlofs- og veikindaréttindum og hvers konar öðrum starfskjörum eða réttindum sem metin verða til fjár
- Hvað gerðist í Hrd. Útsendingarstjóri hjá RÚV
o Staðfest að ólíkir kjarasamningar réttlæta ekki mismun
- Hvað gerðist í Akureyramálunum?
Deilt um hvernig ætti að meta hvaða störf teldust “jafn verðmæt” - þetta þarf að byggja á heildstæðu mati og geta þannig verið um jafn verðmæt störf að ræða þótt þættir kunni að vera ólíkir og störfin krefjist t.d. ólíkrar menntunar. Atvinnuveitandi þarf að sanna og kjarasamningar geta ekki réttlætt mismunun
- Takmarkast launajafnrétti við að fólk vinni fyrir sama atvinnurekanda?
o Nei, var breytt með uppfærðum lögum í samræmi við tilskipun frá ESB
- Er jafnlaunavottun skylda?
o já, fyrir félög þar sem 25 eða fleiri starfa. félög með 25-49 starfsmenn hafa val um að gangast undir jafnlaunavottun eða jafnlaunastaðfestingu
- Hver er munurinn á jafnlaunavottun og staðfestingu?
o í staðfestingu er ekki vottunaraðili, bara send gögn til jafnréttisstofu
- Hvað gerðist í samræmingu fjölskyldu og atvinnulífs málinu? (Dagmömmu málið)
o Kona var í erfiðleikum við að koma barninu sínu fyrir hjá dagmömmu eftir fæðingarorlof og óskaði eftir að fá að vinna í lækkuðu starfshlutfalli á meðan málin voru svona. Í stað þess að koma til móts við hana eins og MR um samræmingu fjölskyldu og atvinnulífs var henni bara sagt upp. Ekki í lagi
- Hvað felst í MR um samræmingu fjölskyldu og atvinnulífs?
o Að atvinnurekendur komi til móts við fólk til að gera þeim kleift að samræma atvinnu og fjölskyldulíf
- Má auglýsa eftir starfi þar sem óskað er bara eftir öðru kyni?
o Nei, nema til að stuðla að jafnri kynjaskiptingu eða gild rök
- Hvað gerðist í Hrd. Helga Kress
o Forgangsregla jafnréttislaga varð til. Jafnréttislögum er ætlað að stemma stigu við mismunun. Getir farið eftir aðstæðum hvaða kyn á forgang og á þeim tíma ætti að veita konum forgang ef þær væru að minnsta kosti jafn hæfar ef á starfssviðinu eru fáar konur
- Hvernig virkar kynjakvóti?
o a.m.k. 40% hvors kyns í stjórnum fyrirtækja með fleiri en 50 starfsmenn og lífeyrissjóðum
- Hver ber sönnunarbyrgði ef launamaður kvartar vegna mismununar?
o Atvinnurekandi
