Week 3 PD.3 Een Patiënt Met Aangeboren Afwijkingen

Question 1

Probleem van zeldzame aandoeningen

Answer 1

• belangrijkste stressor voor families
• geen begeleiding in medisch management omdat oorzaak vaak onbekend is
• geen counselling in het herhalingsrisico bij nieuwe kinderwens omdat genetisch oorzaak vaak onbekend is
• lang diagnostisch traject (diagnostic odyssey):

Question 2

Hulpmiddelen voor het stellen van een diagnose bij ziektes (vooral handig bij zeldzame ziektes of syndromen)

Answer 2

• PubCaseFinder: symptomen en afwijkingen bij LO invoeren -> database geeft waarschijnlijkheidskans voor elk van de ong 7000 bekende monogenetische aandoeningen
• Face2Gene: foto’s van patienten invoeren -> programma analyseert de dysmorfe kenmerken en komt met een waarschijnlijkheidsdiagnose

Question 3

Belangrijk genetische diagnostiek voor stellen van diagnose

Answer 3

Whole Exome Sequencing (WES)
- exonen van alle coderende eiwitten geanalyseerd
- negatieve uitslag betekent niet per definitie dat het niet erfelijk kan zijn

Question 4

WES-uitslag

Answer 4

5: pathogeen
4: waarschijnlijk pathogeen
3: variant of unknown significance (VUS)
2: waarschijnlijk benigne
1: benigne

Question 5

Mogelijke vervolgstappen bij een VUS-uitslag

Answer 5

• functioneel onderzoek: controleren wat het gevonden gendefect op neuronen in bv muizen doet
• splicing onderzoek
• segregatie-analyse: onderzoek bij bloedverwanten. Als 1 van beide ouders de afwijking ook heeft, is de variant waarschijnlijk niet ziekmakend (tenzij verlaagde penetrantie)
• RNA-sequencing: onderzoek of de gevonden variant effect heeft op de hoeveelheid RNA-expressie

Question 6

In welke gevallen kan WES een negatieve uitslag geven?

Answer 6

• mozaïek
• fout zit in een niet-coderend gen
• repeat expansions: WES kan op elkaar lijkende stukken DNA niet goed onderscheiden (bv: fragiele X-syndroom is een repeat aandoening waarbij het aantal repeats kan toenemen met de genen, het aantal repeats bepaalt of iemand drager is of de ziekte heeft, WES kan het aantal repeats echter niet goed vaststellen)
• mitochondriale overerving
• methyleringsafwijkingen