Elleboog pathologie Flashcards
(42 cards)
1
Q
flowhcart articulaire problematiek
A
- capsulair patroon in passief onderzoek
- artritis = irriittatie gewrichtskapsel
- artrose
- letsel/immobilisatie
- flexie > extensie
- weinig tot geen pro = supinatie - geen capsulair patroon in passief onderzoek
- lig of musculair
- corpus liberum = vaak voorkomend in elleboog - weerstandsonderzoek
- pijn = tendinopathie
- pijn & krachtverlies = partiële ruptuur & hoog actuele tendinopathie
- krachtverlies = ruptuur of zenuwweefsel
–> altijd gevaarlijk
2
Q
traumatische artritis
A
- oorzaken
- heel vaak betrokken bij een val
- val op olecranon
- hyperextensie moment - kliniek
- diffuse pjn postero-mediaal
- BFO = capsulair patroon
- indien pro/supinatie pijnlijk is = radiuskopfractuur mogelijk - therapie
- relatieve rust
- ROM
- functionaliteit
3
Q
ideopatische artritis
A
- oorzaak
- spontaan ontstaan
- vaak systeemziekte = controleren onderliggende oorzaak - kliniek
- zwelling
- kapsulair patroon - therapie
- afh van oorzaak
- injectie & medicatie
- mobilisatie & rekkingen
- oefentherapie
4
Q
osteochondritis dissecans
A
- aandoening
- stuk bot dat los ligt onder kraakbeen
- pas later na kraakbeen ook loskomt = in gewricht
- onstaan van KB & bot holte - osteochondritis dissecans
- vorm van RA
- 15-20j
- meer vrouwen
- vaak bij sporten met hoge belasting = werpen, turnen & tennis - therapie
- conservatief
- opnieuw hechten = post-op elleboog beleid
5
Q
stadia van osteochondritis dissecans
A
- vroeg stadium
- geen pijn
- recidiverende zwelling
- lichte extensie beperking - midden stadium
- belastingsafhankelijke pijn
- regelmatig blokkeren elleboog
- crepitaties
- flexie & extensie beperking - laat stadium
- continue pijn
- pro/supinatie beperkt
- ADL-stoornissen
6
Q
corpora libera onstaan
A
- ontstaan
- oudere mensen
- trauma
- afgebroken osteofyt
- osteochondritits dissecans
- SOCM synoviale osteochondromatose - SOCM synoviale osteochondromatose
- zeldzaam
- KB-fragmentjes vormen zicht in synovium
- typisch multipele fragmenten
–> wisselende grote & loxalisatie
- ook mogelijk in knie, heup & schouder
7
Q
corpora libera kliniek
A
- hinder
- locatie bepaald as/sympatomatishc
- tussen gewrichtsopp. grote hinder vb: blokkage
- kan ook tussen radius, ulna & humerus liggen
–> minder hinder - kliniek
- blokerend gevoel
- wisselend flexie of extensie beperking
- gestoord eindgevoel
- beter na schudden - therapie
- als kine weinig effect
- tracties = meer ruimte
- kracht
- chirurgie = wegzuigen van muis
8
Q
artrose
A
- oorzaak
- belastende elleboog beroepen
- bouw = hamers & drilboren
–> vanaf 45j vaak bilateraal
- turners = BL belasting in gesloten keten = slecht voor elleboog
- post-trauma
- systeem ziekte
- familiaal - locatie
- vooral art. humero-ulnaris
- ook art. humero-radialis - symptomen
- capsulair patroon
- crepitaties
- verhard eindgevoel = flexie & extensie
- mogelijk atrofie = afh van irritatie
9
Q
conservatieve therapie artrose
A
- pijndemping
- NSAID
- tractie ulna & radius
- in LPP = 80° flexie
- weke delen technieken - mobilisatie
- tractie
- translatie
- angulaire mobilisatie
- mobiliserende oefentherapie = overhead - oefentherapie
- spiercomplex in orde maken
- kracht & stabiliteit = drukken niet op gewricht
- functiegericht trainen
10
Q
chirurgie artrose
A
- heelkunde
- prothese proberen vermijden
- falen van conservatief
- niet zo goed als heup & knie
- vb: stiff-elbow = vaak voorkomende complicatie met weinig therapie opties - partiële destructie gewricht
- artrosocpie = synovectomie, capsuectomie of artroplasiek
- open ingreep = radiuskop prothese of radiocapitellaire prothese
–> paraolecranon of triceps release - volledige destructie
- 65- = artroplasiek of totale prothese
- 65+ = totale prothese
11
Q
resultaten prothese
A
- resultaten
- minder pijn
- functionele mobiliteit 30-130° - complicaties
- instabiliteit
- loslating
- n. ulnaris irritatie
- infectie = weinig beschermende weke delen & direct onder huid - opsporen van infectie
- tragere genezing wonde
- warm & rood
- algemene malaise
12
Q
revalidatie na prothese
A
- acuut
- heel afh van type prothese
- radiuskop prothese = minder zwelling
- post-op meteen bewegen - bovenste lidmaat = alles waarbij elleboog immobilisatie heeft
- hand veel zwelling
- preventie frozen shoulder
- schouder & hand mobiliseren
- schouder & hand actieve oefeningen - revalidatie
- nooit forceren
–> actief-geassisteerd overhead mobiliseren
- niet meer dan 5kg heffen = zwakke prothese
- opletten met varus/valgus krachten = loslatingen
- bij re-fixatie triceps = 2m post-op geen weerstand extensie
–> wel motor control
13
Q
pronation douleureuse
A
- algemeen
- 1-3j
- radiuskop uit annulair lig.
- longitudinale tractie aan arm in pronatie - orthopedische evaluatie
- letsel = traumatisch
- natuurlijk herstel = geen herstel nodig
- chirurgie = reductie met 1 manoevre
14
Q
tendinopathiën bij elleboog
A
- types
- distale bicepspees
- tendinopathie extensoren = tennis elleboog
- tendinopathie flexoren-pronatoren = golfers elleboog - normale pees
- type I collageen bundels
- oriëntatie in lengte richting
- strak verpakt - pathologie
- microtraumatische gebeurtenissen
- degeneratie type I & cellen
- onvermogen tot groei & herstel
- tendinose
15
Q
orthopedisch: golfers/tennis elleboog
A
- orthopedische evaluatie
- letsel = degeneratief
- natuurlijk herstel = weke delen op bot of niet mogelijk
- chirurgie = indien geen effect conservatief = 8-12m
- 80% goed resultaat - chirurgie techniek
- resectie = wegname van slecht stuk pees
- resectie + herfixatie
- toegang = alle - andere technieken
- debridement
- release interosseus posterior
- anconeus rotatie
- denervatie laterale epicondyl
16
Q
prevalentie tendinopathie extensoren
A
- progressief verloop
- tendinopathie
- calcificatie
- intratendineuze scheur - prevalentie
- 1-3%
- 70-80% van alle elleboog tendinopathien
- 35-50j
- meer bij vrouwen
–> 45-50j = sarcopenie met daling capaciteit
- vooral ECRB aangedaan - impact
- 6-48m aanwezig
- 5% ziekteverlof
- 5% chirurgie
17
Q
mechanisme tendinopathie extensoren
A
- pathofysiologie
- compressie van radiuskop x extensoren
- bij activiteiten met gecombineerde activiteit met flexoren
- pijn lateraal elleboog
- pijn heffen, grijpen, wringen, … - typering
- 1 = origo ERCL = 1%
- 2 = insertie ECRB = 90%
- 3 = caput radii/pees ECRB = 1%
- 4 = spierpees-overgang ECRB = 8%
- 5 = extensor digitorum
- tupes in literatuur in vraag gesteld - brevis vaker
- insertie is kleiner dan longus = 10/90%
- gibruze verbindingen tussen longus & brevis = supplementaire belasting door longus
18
Q
tendinopathie extensoren multi-factorieel
A
- oorzaken pees
- lokale pees pathologie
- verminderde belastbaarheid - oorzaken biomechanisch
- veranderingen pols bij grijpen = proprioceptie
- verminderde reactie tijd = stabiliteit
- algemene zwakte BL = kracht - oorzaken chronisch
- verhoogde activiteit glutaminerge pathways = verandering pijnsysteem
- reorganisatie motorische cortex
19
Q
tendinopathie extensoren risicofactoren
A
- lichaam
- BMI >25
- hoge cholesterol
- abdominaal vet induceert ontstekingen - levensstijl
- roken
- handenarbeiders = slechtere outcome op langere termijn
- sedentair - medicatie
- 10m statines = cholesterol remmers
- 8d-6m fluoroquinolones = antibiotica - MSK
- RC-pathologie
- nek & schouder pijn
- EDS = COL5A1 = genetisch
- pyschosociale factoren & verwachtingen
20
Q
provocatie van tendinopathie extensoren door activiteiten
A
- ADL
- PC
- huishoudelijk werk - tennis foute techniek
- bal te vroeg of te laat raken
- onstabiele pols bij backhand
- foute positie van voeten - tennis modaliteiten
- duur
- frequentie
- grootte & gewicht van racket - padel
- enorme boost
- laag drempelig = mensen die lang niet meer sportte beginnen intensief
- ook geen buffer in racket & wel tennis techniek
21
Q
onderzoek voor tendinopathie extensoren
A
- anamnese
- hotspot laterale condyl regio
- uitstraling voorarm = vooral dorsaal
- meer provocatie activiteiten met extensie elleboog - BFO passief
- flexie kan pijnlijk zijn
- passieve extensie elleboog is pijnlijk
- dorsiflexie pols kan beperkt zijn - BFO weerstand
- DF pols pijnlijk
- vingerextensie 3e straal pijnlijk of verzwakte
–> differentatie met 2e vinger = niet aangedaan
- radiale deviatie pijnlijk <=> ulnaire
22
Q
testbatterij voor tendinopathie extensoren
A
- grijpkracht
- dynamometer
- pijnvrije ratio is sterk gedaald = L/R verschil
- 5-10% daling van gestrekte arm tov. lichte flexie - TO parktijk
- Cozens-test = extenrische PF-ulnarie deviatie vanuit DF-radiale deviatie
- Maudsley-test = MTP3 extensie tegen weerstand - TO andere
- stoel-test
- Mill’s test = stretch ECR
–> gecombineerde elleboog extensie-polsflexie-ulnaire deviatie
- nek & schouder meenemen
23
Q
beeldvorming tendinopathie extensoren
A
- RX
- negatief
- tenzij vergevorderd = gewrichtsproblematiek of verkalking - echografie
- opzetting pees = oedeem & inflammatie
- witte kleur
- intratendineuze scheur = intern witte kleur
- verkalking
- aanspitsing epicondyl = niet altijd symptomatisch - andere
- isotopen = periositis inflammatie
- ENMG electroneuromyografie = DD PIN n. interosseus posterior
- artro-MR = osteochondritis
- MR = zeldzaam, indien therapie resistent
24
Q
therapie tendinopathie extensoren
A
- algemeen
- zelflimiterend = 10-18m
- kine = versnellen
- therapie geduld is nodig - onderdelen
- relatieve rust = individueel veel verschil
- strechting werkt niet
- corticoïd inspuiting = minder goed dan wait & see
- cryo/warmte
- taping
- specifiek gedoseerde oefeningen
25
andere therapie extensor tendinopathie
1. calcificatie
- NSAID
- infiltratie = diep genoeg
--> opp = vetnecrose, veranderingen dermale pigementatie of huidatrofie
2. geen evidentie
- elleboogbandje
- PRP = inspuiting enkel mogelijk bij degeneratief & enkel nuttig bij scheur
- Botox & ECSWT = tegenstrijdige resultaten
3. slaaphouding
- foetus houding vermijden = ook carpal tunnel
- nachtspalk
26
advies extensor tendinopathie
= belang van rust!!
1. eerste fase
- oedeem
- laten overgaan = enkele weken rust
1. tweede fase
- scheuren van vezels
- opnieuw rust nodig
- herstel met litteken = altijd zwakker
- progressieve degeneratie
4. vergevorderde fase
- calcificatie
- erg proximaal aan insertie
- distaler = calcifiërende tendinitis die zeldzamer is
27
oefentherapie tendinopathie extensoren
1. pijn
- max 3/10
- continu op zoek gaan naar pijnlijke zone = niet bevorderend
2. doelen
- isometrisch voor pijndemping
- progressieve belasting
- grijpoefeningen = flexoren & extensoren samen
2. provocatie
- grijp oefeningen zijn te provocatief in eerste fase
- beginnen met geplooide elleboog = minder provocatief
- 3e straal in verlengde onderarm = goede pols hygiëne
28
MSK DD voor tendinopathie extensoren
1. articulair = in ver stadium vaak associatie
- te strak lig. annulare
- chondromalacia radiuskop & corpus liberum
- artrose & inflammatie/degeneratieve artritis
- inklemming synoviaal franje
- inklemming meniscus (?)
2. traumatisch
- kneuzing proximale radio-ulnaire gewricht
- post-distrotie
- instabiliteit lateraal
- bursitis
29
andere DD voor tendinopathie extensoren
1. neurogeen
- TOS
- compressie n. radialis of PIN n. interosseus posterior
- C6-7 refered pain
- CANS complaints of arm, neck & schoulder
- RSI hyperalgesie
2. andere
- compensatie forzen shoulder
- inflammatoie anconeus
30
onderzoek neurologische differentiaal diagnose
1. vermoeden
- geen evolutie in therapie
- contole ENMG
- intrede van n. interosseus posterior in ECRB/L controleren
1. quantitative sensory testing
- temp = warm vs koud
- mechanische hyperalgesie
- temporele summatie = hands-off vs on of taping kan zorgen voor toename
- gevolg = pijnvrij oefenen
1. differentatie zenuw
- reflexen
- dermatomen
- kracht
- sensibiliteit
- tinel
31
tendinopathie flexoren-pronatoren
1. algemeen
- gemeenschappelijke oorsprong
- meest mediaal & proximaal = pronator teres
- meest lateraal & distaal = FCU
1. prevalentie
- minder dan 1%
- 10-20% elleboog tendinopathie
- tussen 35-40 en 55-60j
- 50% associatie met ulnaire neuropathie
- last ontstaat geleidelijk
2. risicofactoren
- zelfde als tenniselleboog = systemisch & activiteiten
- belastende arbeid = vijzen draaien & pneumatische gereedschappen
--> highload-prontatie
- sport = werpen & golven
- valgus component
- val in abductie = microtrauma op structuur
32
kliniek tendinopathie flexoren-pronatoren
1. kliniek
- pijn anterior epicondylus medialis
- vaak uitstralen = ulnaire zijde onderarm
- vaak teno-ossaal > teno-musculair
1. bewegingen
- ADL = uitschenken & opendraaien
- pijn bij grijpen
1. BFO elleboog
- actief = eindstandige pijn, flexie door compressie & extensie door rek
- passief = zelfde + eindstandige supiantie
- weerstand = PF met gestrekte elleboog, pronatie & vingerflexie
1. TO
- test voor pronator teres syndroom
- n. medianus & ulnaris testen
- reverse Cozens
- Polk-test
33
DD tendinopathie flexoren-pronatoren
1. neurogeen
- C6-8 refered pain cervicale wervelzuil
- TOS
- n. medianus = pronator teres syndroom
- n. ulnaris
2. andere
- traumatisch artritis
- HU artrose
- avulsie fractuur bij jongeren
- UCL
34
therapie van tendinopathie flexoren-pronatoren
1. pijndemping
- weke delen = dwarse rekkingen
- warmte therapie
- isometrische oefentherapie bij reactieve tendinopathie
- taping
2. verhogen belastbaarheid = volgorde
- mobiliteit herstellen
- spieronevenwicht herstellen
- concentrisch/excentrische oefentherapie
- functionele oefentherapie
- rekkingen
- valguscomponent = thrower-10-program
35
therapie tendinopathie flexoren-pronatoren aandacht
1. vingerflexoren meenemen
- begin met open hand openingen
- isometrisch grijpen
- pronatie & isometrisch
- nadien = concentrisch & excentrisch
3. geen vooruitgang
- beperking gewrichtsmuis
- slechte positie os scaphoideum na val
3. calcificatie
- NSAID
- infiltratie = pas op met n. ulnaris
--> moet onder echo
36
neurologische aandoeningen
1. entrapment van zenuw
- post-op
- post-traumatisch
2. kliniek
- anatomische kennis
- functionele testen
2. therapie
- nerve gliding = distaal-proximaal
- spiegeltherapie
- training plasticiteit hersenen
- elektrotherapie
37
zenuw lengtetesten
1. n. medianus
- schouder abductie 90°
- elleboog extensie
- supinatie & dorsiflexie
2. n. ulnaris
- schouder abductie 90°
- elleboog flexie
- 4-5e vinger DF
3. n. radialis
- schouder abductie 90°
- elleboog extensie
- pronatie & palmair flexie
38
n. ulnaris lijden
1. orthopedische evaluatie
- letsel = degeneratief, traumatisch & compressie
- natuurlijk herstel = geen herstel mogelijk of nodig
- chirurgie = indien lage kans op recuperatie
2. compressie syndroom n. ulnaris
- osteofyt rond n. ulnaris
- bij artrose
- irritatie van n. ulnaris
1. chirurgie
- techniek = n. ulnaris release
- toegangsweg = endoscopisch of open
- herstel = resectie
39
bursitis olecrani
1. functie
- kussen tussen bewegend & statisch deel
- geen irritatie tussen delen
- normaal plat
- kleine hoeveelheid smeer vloeistof
3. inflammatoire symptomen
- rubor
- dolor
- calor
- DD = erysipelas = infectieus
40
oorzaak bursitis olecrani
1. traumatisch
- mechanisch of frictie = veel steunen op elleboog
- trauma
2. atraumatisch
- infectie = septische bursitis
- RA
- jicht
2. differenitaal diagnose = synovium verdikking = infectie of RA
41
kliniek bursitis olecrani
1. onderzoek
- beperkte mobiliteit = zwelling & pijn
- zwelling rond olecranon = soms uitlopend distaal & proximaal
2. technische investigaties
- echografie
- labo
3. therapie
- inflammatoire oorzaak = rust & ondersteuning NSAID
- septische bursitis = wegname chirurgisch
- niet punctueren = risico op bestmetting
--> chirurgisch doen
42
tricepspathologie
1. algemeen
- minder frequent
- overbelasting = ADL & port
2. kliniek
- pijn bij extensie tegen weerstand
- lokale drukpijn
3. ruptuur
- hoge snelheidstrauma
- extensie elleboog niet mogelijk
- chirurgisch herstel
