Pols-hand kinesiologie Flashcards
(51 cards)
1
Q
gewrichten in pols & hand regio
A
- DRUG
- distale radio-ulnaire gewricht
- inclusief TFCC triangulair fibrocartilagineuze complex - radiocarpaal gewricht
- midcarpaal gewricht
- CMC carpometacarpaal
- intermetatarsaal
- MCP metacarpophalangeaal
- PIP proximaal interphalangeaal
- DIP distaal interphalangeaal
2
Q
ROM RC & midcarpaal
A
- flexie
- 75-85°
- 50° radiocarpaal
- 35° midcarpaal - extensie
- 75-85°
- 35° radiocarpaal
- 50° midcarpaal - andere
- ulnaire deviatie = 40-45°
- radiaire deviatie = 20-25°
3
Q
standen van pols
A
- rustpositie
- 5° palmairflexie
- 5° ulnaire deviatie - CPP = maximale dorsiflexie
- capsulair patroon
- radiocarpaal & midcarpaal
- PF = DF - duim
- staat in oppositie = enkel bij primaten
- mogelijkheid van grijpen
–> ernstige invaliditeit indien niet
4
Q
functionele ketens in pols & hand regio
A
- algemeen
- betere onderdeling bij beschrijving van klachten
- betere basis voor selectie van testen - radiale keten
- os scaphoideum
- os trapezium & trapezoideum
- MC1-2 - centrale keten
- os lunatum
- os capitatum
- MC3 - ulnaire keten
- os triquetrum
- os humatum
- MC4-5
5
Q
DRUG
A
- DRUG
- radius beweegt = concaaf
- rol = glij
- vaak beperking ook in proximaal gewricht
–> beide mobiliseren bij supiantie/pronatie beperking - lengte radius tov. ulna
- in supinatie is radius langer an ulna
- rest wordt opgevangen door TFCC
- in pronatie is lengte verschil geneutraliseerd - stabiliteit
- opp & diepe lig
- pronator quadratus
- membrana interossei & TFCC
6
Q
TFCC
A
- triangulair fibrocartilagineuze complex
- kraakbenige & lig structuur
- ulnocarpale discus & meniscus
- ulnair collateraal lig.-complex - complex
- ulnocarpale lig.
- palmair/dorsale radio-ulnaire lig = belangerijk
- lig. ulnolunatum
- lig. ulnotrquerale
- peesschede van ECU = 6e extensor compariment - functie
- stabiliseren
- krachtoverdracht = lengteverschil opvangen
- supinatie = 30% krachtdemping
7
Q
TFCC pathologie
A
- gevolg schade passieve stabilisatoren
- actieve stabilisator moet overnemen
- tendonpathie extensor carpi ulnaris - kliniek
- ulnaire polspijn
- ulnaire belasting reduceren
- axiale belasting in pronatie + ulnaire deviatie vermijden - distale radius-fractuur
- pronatie-supinatie snel activeren
- anders verkleving membrana interossea
8
Q
RC-gewricht
A
- RC gewricht
- proximale rij beweegt = convex
- rol <=> glij
- rotatiecentrum = os capitatum - gewrichtvlak
- ulnaire tilt van 25° = radiale deel radius komt distaler
- palmaire tilt van 10° = dorsale deel radius komt distaler - gevolg
- tractie = distaal + licht palmair & ulnair
- translatie = parallel met opp.
- capsulaire bewegingsbeperking radiaal = ook altijd naar dorsaal
9
Q
krachtoverdracht
A
- RC supinatie
- 32% TFCC
- 68% distale radius - humeraal supinatie
- 40-50% HU
- 50-50% HR - pronatie
- meer druk distale ulna
- minder druk distale radius
10
Q
midcarpale configuratie
A
- algemeen
- polsbeenderen zijn groot
- overlappen elkaar sterk = moeilijke palpatie - overlap
- hoge congruentie
- grote stabiliteit - gevolg
- indien iets fout in oriëntatie = alles minder goed functioneren
- vorm & positie beenderen is bepalend voor werking
- congentiaal of post-traumatisch
11
Q
midcarpale lig.
A
- algemeen
- intercarpale = extrinsieke = tussen meerdere botten
- intrinsieke = tussen 2 botten
- vorming van functionele eenheid proximale & distale rij appart - intercarpale lig. = start op radius/ulna
- palmair veel lig
- dorsaal minder = meer instabiliteit - palmaire
- proximale rij lig komen samen op os lunatum
- disrale rij lig komen samen op os capitatum
- tussen os lunatum & capitatum = enkel dunne & kleine lig
–> dus veel beweging tov. elkaar - intrinsieke lig.
- belangerijker voor kine
- lig. SL-scapulolunatum = dikste dorsaal
- lig. LT lunatotriqtraal = dikste palmair
12
Q
SL/LT-lig. functie
A
- rust
- os scaphoid wilt van nature naar flexie/pronatie = SL houd dit tegen
- triquetrum wilt van nature naar extensie/supinatie = LT houd dit tegen
- os lunatum zit tussen beide = resultante van SL & LT houd deze op midden positie
–> heeft toch voorkeur naar extensie/supinatie - axiale druk
- wordt verdeeld
- os scaphoid & triquetrum proberen verder te zakken
- tevenoverstelde richting
- beide lig. houden dit tegen - pathologie
- alles doorzakken
- os lunatum volgt richting van nog verbonden bot
13
Q
intercarpaal gewricht
A
- algemeen
- onderling beweging mogelijk
- afh van vorm & kapsulair/lig verbinding - beweging binnen functionele ketens
- alles tegengestelde gekoppelde beweging
- buiten scapho-trapezoidaal = binconvexe scaphoid - beweging binnen rijen = midcarpaal gewricht
14
Q
midcarpale rijen
A
- proximale rij
- tussen gevoegd bewegend segment
- geen aanhecting van spieren
- intercalated segment = bewegingen van polsbeenderen onderling is mogelijk
- passief volgen van krachten - distale rij
- leidend
- samen met CMC functionele rigide eenheid
- minder dan 5° beweging
- alle inserties van polsspieren
15
Q
midcarpale gekoppelde bewegingen RD-UD
A
- algemeen
- alles in hand = convex op concaaf
- buiten distale scaphoid - bewegingen
- proximale rij = flexie
- distale rij = extensie - gevolg
- verschil in rol-glij mechanisme door biconcave scaphoid
- verschil in translaties
16
Q
RD-UD koppeling aan flexie
A
- globaal verloop: radiale deviatie = ulnaire translatie carpus
- koppeling met PF/DF
- beweging inzet vanuit distale rij
- radiale deviatie = druk trapezium
- scaphoid valt naar flexie-pronatie
- os lunatum & triquetrum vallen mee
–> bewegen minder = pronatie stand
- ulnaire translatie
17
Q
RD-UD per keten
A
- radiale keten bij radiale devatie
- bewegend tov. vast
- scaphoid tov. radius = flexie = palmaire rol & dorsale glij
- tegengesteld gekoppelde beweging
- scaphoid tov. trapezium = dorsale glij wordt palmaire rol
–> trapezium in lichte extensie stand - centrale keten bij radiale deviatie
- lunatum tov. radius = flexie = palmaire rol & dorsale glij
- gelijkgesteld gekoppeld
- lunatum tov. capitatum = dorsale glij wordt dorsale rol
–> capitatum in extensie stand - ulnaire keten bij radiale deviatie = zelfde als centraal
18
Q
gevolg op translaties
A
= radiaal deviatie beperking
- radiale keten
- scaphoid = dorsaal
- trapezium-trapezoidea = dorsaal - centrale & ulnaire keten
- proximaal = dorsaal
- distaal = palmair
19
Q
PF-DF in scapholunaire gewricht
A
- oorzaak
- planatair flexie
- druk van spieren & dorsale lig
- komt overeen met axiale druk - os scaphoideum
- maakt grootste beweging van proximale rij
- door natuurlijke voorkeur naar flexie
- ook rond eigen as naar pronatie draaien - os lunatum
- ook bewegen maar minder
- rotatie naar longitunale as naar supinatie - counter-rotation
- onstaan van dorsale gapping
- gelimiteerd door SL-lig
- indien pathologie wordt gap groter
- alles is omgedraaid bij extensie = minder spanning op lig
20
Q
toegevoegd onderzoek voor SL
A
- Bell sign = normaal fenomeen
- palmaire bol aan handmuis
- radiale deviatie = botsen tegen vinger
- ulnaire deviatie niet - Watson test = provocatie
- ulnaire deviatie = extensie scaphoid
- hier druk geven
- passieve radiale devatie - interpretatie
- indien SL-lig. intact = niet kunnen tegenhouden & Bell-sign krijgen
- indien SL-lig. kapot = wel kunnen tegenhouden
- gesloten compariment = buren geven druk
–> plotse & pijnlijke klik naar flexie stand - aandachtspunten
- moet altijd binnen verhaal passen
- vaak vals positief bij hypermobiliteit
- altijd bij aangedane zijde eerst = indien weten dat pijn komt spannen spieren op
21
Q
DTM
A
- darth throwing motion
- radiodorsaal - ulnopalmair
- beweegt gebeurt vooral in midcarpale gewricht - eigenschappen
- meest natuurlijke beweging
- minste spierkracht nodig
- miminale spanning SL & LT-lig - gevolg
- bijna altijd automatisch in vele bewegingen
- flexie is ook altijd met lichte ulnaire deviatie
- bij lig pathologie = veilige beweging om te starten
–> wel rustig & op gemak
22
Q
spierwerking DTM
A
- assen
- DTM-as = FCU & ECRL/B
- tegenovergestelde as = FCR & ECU - spierwerking
- stabilisatie van spieren = co-contractie extrinsieke spieren
- SL-probleem = DTM-as
- DRUG of LT-probleem = ECU - SL-probleem
- ECRL = dorsaal & houd beweging tegen door te trekken
- FCU = palmair & stabiliseert door te duwen
23
Q
carpometacarpaal 2-5
A
- kenmerken
- vlakke gewrichten
- maken contact met elkaar
- elke metacarpaal = 1 tot 3 andere contact - beweging
- 2-3e gewricht = bijna geen beweegelijkheid = fixed unit
- 4-5e gewricht = meer maar beperkte beweging - CMC5
- zadel gewricht
- minder uitgesproken als CMC1
- dorso-palmair = convex = zoals alle
- radio-ulnair = concaaf
- hierdoor is oppositie mogelijk = vormen van kom met hand
24
Q
metacarpalen
A
- MCP
- rustpositie = 5° flexie
- CPP = maximale flexie
- capsulair patroon = flexie > extensie - intermetacarpaal
- gelijkgekoppelde rol-glij
- meer beweging mogelijk dan CMC
- ROM beperkt door lig. intermetacarpale transversale - lig intermetacarpale transversale verbinding
- MCP kapsel
- collaterale banden
- volaire plaat
- A1-pulley - gevolg
- bij flexie geen extra bewegingen mogelijk = stabiliteit bij flexie
- bij extensie wel
- adductie/abductie
- valgus/varus
25
interphalangeaal gewricht
1. standen
- rustpositie = 5° flexie
- CPP = maximale extensie
- capsulair patroon = flexie > extensie
2. stabiliteit
- gewrichtsopp
- sterk gewrichtskapsel
- collaterale banden
- volaire plaat
3. volaire plaat
- palmaire oorsprong van 3e & 5e annulaire pulley
- deeltje waaiert uit naar collaterale band
3. andere bewegingen
- 70° = veel varus/valgus
- 0-20° = minimale verplaatsing
26
art. carpometacarpae 1
1. standen
- rustpositie = 5° flexie & abductie
- CPP = oppositie
- capsulair patroon = repositie
2. zadelvorm
- vorm van basis MC1
- normale orëntatie van hand ≠ specifieke duim orëntatie
- concaaf dorso-palmair = flexie-extensie is gelijkgekoppeld
- convex radio-ulnair = adductie-abductie is tegengesteld gekoppeld
3. andere beweging
- rotatie component is mogelijk
- door ondiepe gewrichtoppervlakken & soepel kapselbandapparaat
- geeft vermogen tot oppositie & repositie
27
interossei spieren
1. specifieke functie
- abductie = dorsales
- adductie = palmares
2. algemene functie = beide
- flexie MCP
- insertie dorsale extensorapparaat = extensor hoog
--> PIP & DIP extensie
- grijpen & loslaten van voorwerpen
2. pathologie
- verkorting = sterke beperking van vingerfunctie
- schade n. ulnaris = klauwhand
--> extensor digitorum communis heeft geen antagonist meer
28
lumbricales
1. algemeen
- I. FDP pees
- O. extensorapparaat
- 1-2 = n. medianus met 1 spierbuik
- 3-4 = n. ulnaris met 2 spierbuiken
2. functie
- ondersteunen interossei
- vooral coördinerende rol
- maken van vuist & strekken van vingers vlot verlopen
29
FDS & P
1. quadrigafenomeen
- letsel in 1 van pezen = andere vingers ook functie verliezen
- verschillende spierbuiken hebben sterke verbindingen
- niet of moeilijk afzonderlijk bewegen
- verklevingen 1 vinger = aangrenze vingers ook
- vooral voor profundus
2. chiasme van Camper
- produndus kruipt door superficialis
- PIP-gewricht
- peesschade = hoog risico functie verlies
- litteken in beide pezen
30
pulleys
1. pulleys
- houden pezen tegen vinger
- optimale krachtontwikkeling
- belangerijste zijn A2 & A4 = fixatie tegen proximale & middelste phalanx
3. pathologie
- overbelasting = triggerfinger = springvinger
- scheuren = bowstrining
--> pees kiest weg van minste weerstand = afname kracht knijpkracht
31
zenuwen van hand
1. zenuwen
- n. radialis
- n. medianus
- n. ulnaris
1. belang dermatomen
- onderscheid is noodzakelijk
- meerdere gebieden = proximale pathologie
- testen leren selecteren
1. functie zenuwen ADL
- ulnaris = krachtige greep
- medianus = fijne motoriek
- radialis = start van grijpbeweging
32
doorgangen voor zenuwen
1. carpale tunnel
- 4 pezen van FDS
- 4 pezen van FDP
- FPL
- n. medianus
2. functie
- lig. carpi transversum bied bescherming
- optimale grijpfunctie behouden
1. kanaal van Guyon
- hamalus ossis hamatum
- os pisiforme
- lig. transversum carpi
- inhoud = a. & n. ulnaris
1. pathologie
- verplaatsing carpalea
- discrete zwelling peesschede
- ander ruimte-innemend process
33
n. radialis
1. sensoriek
- ventraal thenar
- dorsaal radiale handrug
- dorsaal basis digiti 1 tot radiale zijde 4
2. spieren
- Supinator
- alle extensoren = ECRL/B, ECU, EDC, EIP & EDM
- extrinsiek duim buiten FPL = EPL/B & APL
34
n. medianus
1. sensoriek
- palmair volledig digiti 1 tot radiale zijde 4
- dorsaal toppen digiti 1 tot radiale zijde 4
2. spieren
- pronatoren = PT & PQ
- alle flexoren buiten FCU & FDP4-5 = FCR /PL, FDS, FDP2-3
- Lumbr 2-3
- Thenar buiten ADP
35
n. ulnaris
1. sensoriek
- dorsaal & ventraal
- ulnair digiti 4 tot 5
2. spieren = alle intrinsieke
- FCU
- FDP4-5
- Lumbr 4-5
- Interosseus palmares & dorsales
- ADP
36
hand na zenuwletsels
1. specifiek beeld
- bij hoge & zware letsels
- dan nog steeds niet altijd
- vaak lager & distaal = subtieler
2. handen
- n. radialis = dropping hand
- n. medianus = predikers-hand
- n. ulnaris = klauwhand
1. provocatie testen = zie praktijk
- lengte testen
- teken van tinel
37
keypoints sensibiliteit
1. ulnaris = dorsaal & palmair pink
2. n. medianus
- handpalm
- dorsaal & palmair wijsvinger
- palmair duim
3. n. radialis
- handrug
- dorsaal duim
38
anamnese bij de hand
1. algemeen
- 80% van nodige informatie kan heir verzameld worden
- risicoinscatting & andere vlaggen
1. functies van de hand
- grof motorisch
- fijn motorische
- coördinatie
2. hulpvraag
- vragen welke bewegingen belemmerend zijn
- meer specifiek = hoe uitvoeren & welk deel van beweging
- kan fijn motorische beweging binnen grof motorische beweging zijn die belemmerd
- is de hulpvraag realistisch?
39
klinisch rederen ivm pijn
1. vraag
- klachten van de hand vaak erg gelokaliseerd
- vragen om met 1 vinger aan te duiden
- per symptooom = wat, waar, wanneer & hoe
2. klinisch rederen
- welke structuren kunnen hier pijn vooroorzaken
- musculotendinogeen
- articulair
40
indeling van articulaire klachten
1. niet-traumatisch = degeneratief
- artrose
- artritis
- ganglion
- degeneratief
2. traumatisch
- contusie
- instabiliteit
- laxiteit
- fractuur = contra-indicaties
1. overuse-disuse
- centrale schakel
- kan oorzaak zijn of gevolg
- door compensaties
41
indeling van tendinogene problemen
1. oorzaken
- overuse-disuse
- traumatisch = kan ook leiden naar overuse-disuse
2. gevolg
- acuut
- chronisch
3. locatie
- radiaal = APL, EPB, ECRL/B & FCR
- ulnair = ECU, EDC & FCU
42
inspectie
1. algemene inspectie
- wordt midner frequent uitgevoerd
- afh van vermoeden proximaal probleem
2. specifieke inspectie = vanuit anmanese
3. functionele evaluatie
- activiteiten gebonden
- klachten provocerend
43
BFO & TO
1. BFO
- 5° veranderingen zijn significant
- niet zichtbaar met blote oog
- objectieve metingen zijn noodzakelijk
2. andere objectieve metingen
- handknijpkracht
- VAS
- PFSF
- DASH
44
keuze van testen
1. algemeen
- keuze eerst testen
- meest waarschijnlijk aangedane structuur is
- indien niet alles verklaard wordt = andere testen toevoegen
2. aandoening x test
- degeneratief = articulair
- overuse-disuse = musculair
- traumatisch contusie = musculair
- instabiliteit = articulair
- fractuur = contra-indicaties
45
TO
1. articuliar
- tractie
- translaties = joint-play
- Watson-test
- SL ballottement
- LT ballottement
2. musculair
- SLT
- MMT
- differentiatie
3. andere
- neurogeen
- handvaardigheid evaluatie
46
differentiatie FDS & FDP
1. profundus isoleren
- middelste phalanx op tafel fixeren
- kijken naar beweging distale phalanx
2. superficialis
- rek op alle MCP buiten te testen
- spierbuik volledig uitgerokken = geen contractie meer mogelijk
- laatste kootje zal loshangen
47
differentiatie intrinsieke & extrinsieke spieren
1. gestrekt
- extensor digitorum communis, indicis, digiti minimi
- n. radialis
2. klauwen
- flexor digitorum profundus & extensor digitorum communis
- rek van intrinsieke handspieren
- n. radialis
3. volle vuist
- flexor digitorum profundus > superficialis
- n. medianus & n. ulnaris (profundus 4-5)
3. dakje
- intrinsieke spieren
- n. ulnaris!!
3. platte vuist
- flexor digitorum superficialis
- n. medianus
48
handvaardigheid evaluatie
1. PSFS patient speficieke functie schaal
- 3 activiteiten die belangerijk zijn & moeilijk gaan
- score 0-10
2. DASH
2. MHOQ michigan hand outcomes questionnaire
3. SODA sequential occupational dexterity assessment
49
primair & secundaire stoornissen
1. primaire stoornissen
- artrose-artritis
- tendinitis pols-vinger musculatuur
- laxtieit-intstabiliteit
- disuse, non-use & post-trauma
3. secundaire stoornissen
- zelfde groepen
- wordt beïnvloed door primair probleem
- moeilijk onderscheid maken
- selectie van testen
50
algemeen behandelrichtlijn
1. algemeen
- stijgende intensiteit
- samen met ergonische adviezen & aanpassingen
1. acuut = PEACE & love
- vooral focus op peace
- Protect
- Elevatie
- Avoid anti-inflammatoiry medication
- Compression
- Education
3. subacuut = peace & LOVE
- vooral focus op love
- Load
- Optimism
- Vascularisation
- Exercise
3. einde
- LOVE
- RTS
51
behandelrichtlijnen
1. proprioceptie
- correct bewegingspatroon nodig
- therapie overuse/dosuse
- training musculatuur vanuit goede polspositie
1. stabiliteit in ADL
- pols = OKK
- duim & vingers = GKK = manipuleren vw
