Schouder kinesiologie

Question 1

gewrichten van de schouder

Answer 1

1. gewrichten
   - acromio-claviculair
   - sterno-claviculair
   - gleno-humeraal
   - scapulo-thoracaal
2. gewrichtsplooi = axillairy pouch
   - overschot aan kapsulair volume = boven 90° abductie kunnen bewegen
   - rust = inferior in axilla
   - kliniek = verschrompeling leidt tot frozen schoulder (adhesieve capsulitis)
   –> vooral verstijven van antero-inferior deel

Question 2

clavicula

Answer 2

1. voorkomen
   - niet in elk dier
   - enkel primates, vleermuizen, ambifbieën & reptielen
   - alle andere zoogdieren niet
2. clediocraniale dysplasie
   - geboren worden zonder clavicula & breder hoofd
   - vragenlijst van ASES, CS & DASH
   - uitkomst = normale algemene functies
   - enkel kracht & werpen verminderd

Question 3

functionele anatomie van schouder

Answer 3

1. oriëntatie glenoid
   - dieren = vooral naar craniaal
   - mensen = vooral naar venraal
2. infraspinatus
   - infraspinatus is belangerijkste
   - bij uitval = moeilijke compensatie door andere
   - spier voor wegwerpen
3. andere
   - acromion = deltoid beter gebruiken
   - clavicula = schouders in retractie fixeren voor betere kracht

Question 4

krachtkoppels van rotator-cuff

Answer 4

1. transversaal force couple
   - ventrale & dorsale kracht
   - op humerus zo goed mogelijk in de kom te houden
2. coronaal force couple
   - deltoid trekt schouder naar craniaal
   - wordt tegengewerkt door supraspinatus

Question 5

sub-acromiale boog

Answer 5

1. onderdelen
   - proc. coracoideus
   - acromnion
   - lig. coracoacromialis
2. bepalende factoren voor subacromiale ruimte
   - lig. coracoacromialis
   - vorm van acromion
   - stand van humerus & scapula
   - houding = ruimte wordt kleiner naar 90° elevatie
3. Bigliani-classificatie = vorm van acromion
   - type I = vlak met meer ruimte
   - type II = gebogen
   - type III = gehoekt met minder ruimte
   –> kleinste ruimte tussen humerus & acromion
   - weinig gekend verband met pathologie

Question 6

lig. coracoacromialis

Answer 6

1. lig. coracoacromialis
   - geen synoviaal gewricht overspannen
   - beschermen van onderliggende pezen & bursa
   - verhinderen abnromale craniale translaties humeruskop
2. pathologie van lig. coracoacromialis
   - subacromiale conflicten
   - verdikken bij RC-scheuren = ooraak of gevolg?

Question 7

SAPS

Answer 7

1. SAPS subacromiaal pijn syndroom = subacromiale conflicten
   - inklemming weke delen
   - RC-pezen
   - bicepspees
   - bursa
2. intern of extern
   - intern = glenohumeraal
   - extern = onder acromion of proc. coracoideus
3. primair of secundair
   - primair = structureel vb: type III acromion
   - secundair = functioneel = meeste

Question 8

statische stabilisatoren van schouder

Answer 8

1. glenoid tov. humeruskop
   - 25-33% van de opp
   - 75% verticale diameter
   - 55% breedte diameter
2. labrum
   - fossa glenoidalis vergroten zonder verlies aan ROM
   - door vervormbaarheid = fibreus & kraakbeen
   - aanhecting van lig. & BCL pees
   - veel variaties in dikte & vorm binnen assymptomatische populatie = diagnose van letsel is soms moeilijk
   - ook stabiliteit door negatieve intra-articulaire druk
3. labrum letsel
   - Bankart-letsel = antero-inferior ruptuur na anterior luxatie
   –> gevaar voor glenohumerale stabiliteit
   - SLAP-letsel = bovenzijde aan oorsprong van biceps

Question 9

rotator interval

Answer 9

1. rotator cuff interval
   - driehoek waarin geen spieren zitten = enkel lig.
   - proc. coracoideus
   - subscapulair
   - suprapinatus
2. lig. in rotator interval
   - lig. coracohumeralis
   - lig. superior glenohumeralis
   - omarmen bicepspees bij verlaten van schouder
3. functie interval
   - glenohumerale stabiliteit
   - beperking overmatige GH-bewegingen
   - stabiliteit CLB

Question 10

pathologie van rotator interval

Answer 10

1. ruptuur van lig
   - instabiliteit biceps & glenohumeraal
   - sulcus-sign = gootje tussen acromion & dak humerus
   - sign is aanwezig in neutrale positie & exorotatie
   –> normaal niet meer in exorotatie door aanspannen van lig.
   - meer anterior & posterior translaties
2. aanspanning lig.
   - frozen schoulder
   - ROM daling anteflexie & exorotatie

Question 11

gekoppelde bewegingen van de clavicula

Answer 11

1. claviculaire bewegingen
   - zadelgewricht = 2 assen gewricht
   - aanwezigheid van discus = 3 assen gewricht
   - elevatie/depressie
   - retractie/protractie
   - posterior/anterior axiale rotatie
2. heffen van arm -> clavicula
   - elevatie
   - retractie
   - posterior rotatie

Question 12

gekoppelde bewegingen van de scapula

Answer 12

1. scapulaire bewegingen
   - opwaartse/neerwaartse rotatie
   - posterior (acromion naar acchter) en anterior tilt
   - interne/externe rotatie
2. claviculaire -> scapulaire bewegingen
   - elevatie + opwaarse rotatie
   - retractie + extere rotatie
   - posterior axiale rotatie + posterior tilt & opwaarse rotatie

Question 13

posterior rotatie clavicula -> opwaarste rotaties scapula

Answer 13

1. posterior rotatie + opwaarste rotatie
   - lig. conoideum = clavicula x basis acromion
   - onderspanning bij elevatie clavicula & posterior rotatie
   - bijdrage tot opwaartse rotatie
2. gevolg
   - 60° opwaarste rotatie scapula door:
   - eerste 40° = elevatie van clavicula
   - rest kan niet verklaard worden door AC-gewricht want hier is max 10° angulaire bewegelijkkheid
   - laatste 20° = posterior axiale rotatie van clavicula
3. pathologie van lig. conoideum
   - clavicula fractuur of acromioclaviculaire luxatie
   - onvoldoende gekoppelde beweging = kleinere SA ruimte
   - meer risico op klachten

Question 14

functie scapula tijden bewegingen

Answer 14

1. stabiele basis voor gleno-humerale beweging
2. voldoende pro & retractie tijdens functionele bewegingen
3. voldoende elevatie van acromion
   - tijdens bewegingen boven schouder hoogte
   - vermijden van subacromiale conflicten
4. voorspanning in alle op het schouderblad aanhectende spieren
   - schakel in kinetische keten
   - eigen aan adl-taken

Question 15

normale beweging van scapula

Answer 15

1. arm elevatie
   - opwaartse rotatie
   - posterior tilt
   - externe rotatie
2. houding spieren
   - pectoralis minor
   - levator scapulae
3. mover spieren
   - trapezius bundels
   - serratus anterior
   - romboidei

Question 16

levator scapulae & rhomboïdeï

Answer 16

1. functie
   - elevatie
   - retractie
   - neerwaarste rotatie
2. activiteit
   - eerder posturale functie = tegen Fz in rust
   - zelden concentrisch actief bij elevatie
3. Prime-mover functie = functionele endorotatie
   - hand-rug vb: achterzak
   - levator/romboid & pectoralis minor zijn krachtenkoppel
   - levator/romboid = neerwaartse rotatie maar ook elevatie
   - pectoralis minor = neerwaarste rotatie maar ook depressie
4. kliniek
   - spieren zijn vaak hypertoon & verkort
   - drukgevoelig aan margo medialis & angulus superior
   - continu teveel neerwaartse rotatie
   - minder ruimte SA = risico SAPS

Question 17

pectoralis minor

Answer 17

1. rugzakspier
   - ventrale O/I ondanks dorsale scapula = vaak vergeten bij onderzoek
   - anterior tilt van scapula
   - elevatie scapula door hefboom werking
   - moet ontspannen bij elevatie van arm
2. krachtkoppel met lower trap
   - gelosten keten = krukkengang
   - depressie van scapula
3. klinische relevatie
   - hypertonie & verkorting
   - pijn & drukgevoligheid aan insertie & spierbruik
   - schoudertop is in ruglig hoog van tafel
   - anterior tilt = risico SAPS
   - compressie neurovasculair = TOS thoracic outlet syndrome

Question 18

subclavius

Answer 18

1. functie
   - hangt eerste rib op aan clavicula
   - stabiliseren van SC-gewricht
   - secundair = hulpademhalingsspier
2. kliniek
   - hypertonie
   - onderzoek combineren met AH-functie
   - claviculaire elevatie verhinderen = SAPS
   - vernauwing clavicula & eerste rib = TOS

Question 19

deltoideus

Answer 19

1. functie
   - afh van positie schouderblad
   - behoud van optimale lengte spier = 60% rustlengte
   - 90° abductie zonder beweging scapula = insufficiëntie kracht door te kort
   - opwaartse rotatie van schouder is noodzakelijk
2. krachtkoppels
   - contractie deltoideus = ontbinden in rotatie > craniale translatie component
   - contractie RC = ontbinden in rotatie < caudale translatie

Question 20

vectoren op schouder

Answer 20

1. spieractiviteit
   - enkel deltoideus = in begin eerste graden heel veel craniale translatie
   - enkel RC = weinig translatie maar onvoldoende kracht voor beweging
   - samen = realiteit = craniale translatie wordt geminimaliseerd
2. rotatie positie
   - exorotatie zal altijd minder craniale translatie hebben tov. neutraal/endorotatie
   - vooral verschil bij 30-90°
   - na 90° zullen vectoren allebij stabiliserend zijn
3. dysfunctie = SAPS
   - te zwakke RC = rupturen, tendinopathie & instabiliteit
   - te sterke deltoideus = eenzijdig deltoideus trainen
   - elevatie in endorotatie = empty can is afgeraden

Question 21

teres major

Answer 21

1. functie
   - adductie = prime mover
   - retroflexie
   - endorotatie
   - GKK scapulaire opwaartse rotatie = stabilisatie
2. pathologie = SAPS
   - verkorting/hypertonie
   - vooral bij zwemmers = grote krachten naar endorotatie zijdens doorhala beweging
   - elevatiestand van scapula = shrug-fenomeen

Question 22

latissimus dorsi

Answer 22

1. functie
   - zelfde functie
   - segment & grens overschrijdend
   - grotere spierbuik
   - rol bij opduwen, steunen & hangen
   - ook rol bij geforceerde inspiratie & expiratie
2. krachten koppel met pectoralis major
   - schouder fixeren
   - wandelen met stok

Question 23

pathologie van latissimus dorsi

Answer 23

1. verzwakking = opduwen of steunname stok moeilijk
2. verkorting
   - zwemmers
   - anteflexie & abductie beperkt
   - kyfose = meer anterior tilt
   –> risico op SAPS
3. gewijzigde kracht & functie
   - reconstructieve chirurgie = borstreconstructie
   - latissimus transfer = RC-scheuren

Question 24

algemeen pathologie van schouder

Answer 24

1. categorieën doorverwijzing door artsen
   - stijve schouder = ROM afname
   - SAPS subacromiaal pijnsyndroom
   - glenohumerale instabiliteit
   - andere
2. breder = kine
   - articulaire bewegingsbeperking
   - subacromiale pijnklachten
   - bursitis subacromiodeltoidea
   - musculotendinogene klachten
   - schouderinstabiliteit
   - scapulaire dysfunctie
   - neurologische aandoening
   - revalidatie na trauma of orthopedie

Question 25

pathologie x pijnregio

Answer 25

1. pijn posterior = intern impingement 2. pijn anterior = sulcus intertubercularis + lijn spierbuik = bicepslijden 3. pijn deltoideus regio = C5 = SAPS 4. pijn schouder top/nek = C4 = AC-artrose

Question 26

acutaliteit van klachten

Answer 26

1. de 3 vragen van Cyriax - drukbelasting = hebt u pijn als u op de schouder ligt - pijn distaal van de elleboog - pijn tijdens rust 2. interpretatie - 3 x ja = hoog acuteel - 0-1 x ja = laag actueel

Question 27

pathologie per leeftijdscategorie

Answer 27

1. 35- - instabiliteit - subluxatie - SAPS 2. 35+ - frozen shoulder - AC-artrose - SAPS 3. 65+ - schouder artrose - RC-scheuren

Question 28

bijkomende vragen anamnese

Answer 28

1. Ziekte ZOOM - aandoening in directe relatie tot huidige klacht - roker - pijn in andere gewrichten - familiale klachtne - rode vlaggen = fractuur, koorts, ... 2. andere vragen ZOOM - operatie - ongeval - medicatie 2. belasting - beroep - hobby - voorkeurshand

Question 29

DASH

Answer 29

1. DASH disability of arm, shoulder and hand - 30 vragen - mogelijkheid bepaalde activiteiten afgelopen week - symptoom of functie niveau 2. Likertschaal - geen moeite - geringe moeite - meer moeite - zeer veel moeite - niet in staat

Question 30

specifieke vragenlijsten voor de schouder

Answer 30

1. WOSI western ontario shoulder instability index - 21 VAS-scores - fysieke symptomen, sporten/werken, levensstijl & emoties - ook nog OSIS oxford shoulder instability score 3. andere - RC = WORC - rolstoelgebruikers = WUSPI wheelchair users shoulder pain index

Question 31

algemene vragenlijsten voor de schouder

Answer 31

1. SPADI shoulder pain and disability index - 5 pijnvragen - 8 beperking vragen - afgelopen week - schaal 0-10 3. CMS constant murley score - beoordeling pijn, ADL, actieve mobiliteit & kracht - deels door therapeut - 100 punten is maximum 5. SST simple shoulder test - 12 ja/nee vragen - functionele beperkingen 3. andere - SDQ shoulder disability questionnaire - SRQ shoulder rating questionnaire