Geschiedenis - 1 en 2 Flashcards

(57 cards)

1
Q

Wat is het verschil tussen het verleden en de geschiedenis?

A

het verleden is wat er effectief gebeurt is. De geschiedenis is hoe we het verleden proberen te reconstrueren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is het referentiekader?

A

De 3 vragen van de geschiedenis:
- Wat?
- Waar?
- Wanneer?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat betekent anachronisme?

A

Iets wat niet helemaal in zijn tijd past.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is een argument?

A

Een reden om iets wel of niet te doen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is een collectieve herinnering?

A

Een verzameling herinneringen die groepen mensen gemeenschappelijk hebben. Het speelt een rol in de vorming van de identiteit van een samenleving.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat betekent continuïteit?

A

een constante

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat betekent discontinuïteit?

A

Verandering, breuklijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat is een drogreden?

A

Een schijnreden is een reden of redenering die niet correct is maar wel aannemelijk lijkt. (iemand vals beschuldigen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat betekent de term gevolg?

A

Een gebeurtenis of omstandigheid die optreedt als resultaat van 1 of meer oorzaken en bijdragende factoren en omstandigheden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is multicausaliteit?

A

Meerdere oorzaken liggen aan de oorsprong.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat betekent oorzaak of causaliteit?

A

Datgene wat een bepaalde omstandigheid of gebeurtenis teweegbrengt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat betekent de term ‘perspectief’?

A

standpunt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat betekent representatief?

A

Als deel van een groter geheel een betrouwbare indruk gevend van dat geheel.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat betekent standplaatsgebodenheid?

A

… of historische empathie is de invloed van de eigen standplaats of gezichtspunt bij de interpretatie van de geschiedenis.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wanneer was de vroegmoderne tijd?

A

ca. 1450 tot ca. 1750

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Welke kleuren geven we aan de domeinen?

A
  • sociaal = oranje
  • economie = blauw
  • cultuur = roos
  • politiek = geel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat was het scharniermoment tussen de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd?
(3W’s)

A

De uitvinding van de drukkunst met herbruikbare losse loden letters door Duitser Johannes Gutenberg ca. 1450

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wie en wanneer vond de uitvinding van de drukkunst met herbruikbare losse loden letters uit?

A

De Duitser Johannes Gutenberg in ca. 1450

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat waren de voordelen (3) en de nadelen (1) van de drukkunst met losse loden letters?

A

Voordelen:
- kennis verspreid sneller
- goedkoper: 80% lager dan handgeschreven boek
- vooruitgang

Nadelen:
- Ook verspreiden van roddels, sensatie en fake news o.a. teksten en prenten over heksen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat is de term ‘Nieuwe tijd’?

A

De ‘nieuwe tijd’ is de oude naam voor de vroegmoderne tijd omdat het afstand nam van de donkere en slechtere tijd, de middeleeuwen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat betekent de term ‘Ancien régime’?

A

Is de vroegmoderne tijd + de middeleeuwen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welke 4 soorten bronnen en werken kan je hebben bij bronnenonderzoek?

A
  • Geschreven bron/werk
  • materiële bron/werk
  • mondelinge bron/werk
  • (audio)visuele bron/werk
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wat waren de invloedrijkste veranderingen in het geloof in hekserij vanaf het einde van de middeleeuwen?

A
  • handlangers van de duivel
    = bedreiging voor de samenleving
24
Q

Vanwaar komt de term sabbat?

A

Uit het Jodendom

25
Welke gevolgen had de opkomst van de drukkunst vanaf 1450 voor het geloof in heksen?
Meerdere mensen gingen geloven in heksen omdat het boek in rechtszaken gebruikt werd om vrouwen te beschuldigen. = toename geloof in heksenprocessen
26
Welke redenen zorgden voor geloof in heksen?
- boekdrukkunst - juridische procedure (nieuw) = foltering - economie slechter = onzekerheid - godsdienstoorlogen
27
Hoe kan je aantonen dat de meeste bronnen in ons handboek uit praktische overwegingen bewerkt zijn?
De bronnen zijn vaak vertaald naar het Nederlands + ze zijn soms ook aangepast in lengte of herschreven naar verstaanbare taal.
28
Wat dacht de Europese bevolking in de vroegmoderne tijd over heksen en duivels?
Nieuwsbrieven werden in grote oplagens verspreid, verkocht een voorgelezen. Dus de meeste 'gewone' mensen kenden alleen maar dit. (sensationele bronnen)
29
Wat zijn 3 dingen die ze toen deden dat nu niet meer mogen tegen heksen door de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM)
- marteling - valse beschuldiging (= geen eerlijke rechtszaak) - doodstraf
30
Welke continenten kende Ptolemaeus in de 2de eeuw?
Afrika, Azië en Europa
31
Wanneer was Magelhaens?
1519
32
Hoe waren Europa, Azië en Afrika met elkaar verbonden sinds de klassieke oudheid?
Zijderoutes die ervoor zorgden dat de eerste duurzame contacten gelegd werden. West-Afrika was dooraderd met handelsroutes die het continent op zijn beurt verbond met Azië en Europa.
33
Wie, wanneer en resultaat voor ontdekkingsreis van Spanje
Columbus in 1492 -> een nieuwe wereld ontdekt (Amerika) -> langs westen
34
Wie, wanneer en resultaat voor ontdekkingsreis van POrtugal
Vasco da Gama in 1498 -> Azië bereikt over zee -> langs Afrika
35
Waarom waren de wereldkaarten van Martin Waldseemüller en Piri Reis revolutionair?
Omdat ze een nieuw continent bevatten: Amerika en vooral de Oost-kust is nauwkeurig aangegeven.
36
Wie is Vespucci?
Een bankier die mee ging op ontdekkingsreizen
37
Hoe merk je aan dat het Europese superioriteitsgevoel steeds sterker groeide in de loop der jaren?
Europeanen werden zelf zekerder en gaan zoals De Bry overdreven voorstellingen maken van de geschenken die ze zogezegd kregen van de Indianen.
38
Wat is exotisme?
Intresse in het vreemde hebben
39
Wat is het gevolg van het exotisme en het superioriteitsgevoel?
onderdrukking van de inheemse bevolking
40
Wie waar en wat van ontdekkingsreizen van Portugal
- Vasco da Gama (1498) = India (en Amerika) - Diaz (1488) = eerste zuidelijke kust bereikt van Afrika -Zabral (1500) = Brazilië ontdekt
41
Wie waar en wat van ontdekkingsreizen van Spanje
- Columbus (1492) = Amerikaanse eilanden - Magelhaens (1519) = wereldreis gemaakt via westen onder Amerika, langs Azië en onder Afrika terug naar Europa (sterft in Indonesië maar bemanning gaat verder)
42
Wat waren de 3 'centrale handelsblokken'?
- Chinezen - Indiërs - Arabieren
43
Welke geloven hadden de A/I/C?
- Arabieren = islam - Indiërs = hindoeïsme - China = confucianisme
44
Wat is het 'confucianisme'?
manier om in het leven te staan (beheersing en evenwicht vinden)
45
Voor wat dienden de kruistochten?
Manier christelijke om plaatsen die herovert waren te gebruike, voor handel
46
Uit wat bestond het midden oosten?
Byzantijnen (eind 1453) en Arabieren (vanaf 7e eeuw) - anternatief: kruistochten en vikingen
47
Tot wanner had Europa een isoloment?
tot ca 1000
48
Wat stimuleerde zeevaarders om de wereld te verkennen?
- economisch motief: HOOFDREDEN = te dure handelsroutens Oosten / doorbreken A-V monopolie (alleenrecht) - politiek motief = imperialisme - godsdienstig motief = christelijke strijd tegen moslims + woord van God - persoonlijk motief = rijk en bekend worden - wetenschappelijk motief (vanaf 17de/18de eeuw) = kennis verrgoten - belang van hernieuwde intressen en arabische astronomie - toeval
49
Wat gebruikte ze om te navigeren?
een kwadrant
50
Wat en wanneer is een Portolaan?
Een kaart waarop alle bekende zeevaartroutes staan + bekende obstakels 1514
51
Over welke geografische kennis beschikten de Europeanen tijdens de late ME en begin Vroeg-Mod tijd?
- Middeleeuwse OT-kaart: religieuze voorstelling van de wereld, niet voor praktisch gebruik - De wereld volgens Ptolemaeus 2e eeuw (1486 gereconstrueerd want verloren gegaan in Europa) - Portolaan (1514) of havenkaart
52
Wat waren de resultaten van de ontdekkinsreizen?
successen Sp en Po: - verdrag van Tordesillas (1494) en Zaragoza (1529) - vergrootte kennis van de wereld - confrontatie met goed georganiseerde gemeenschappen in Amerika (A/M/I -> veroverd en verdeeld in kolonies (militair zwak cultureel sterk)) - meer en meer concurrentie van andere grootmachten (ENg, Fr, Nl)
53
Wat is het verdrag van Tordesillas en Zaragoza en wanneer?
De nieuwe vaarroutes verdeelt door Spanje en Portugal onder elkaar -> Portugezen Oostkant -> Spanjaarden Westkant
54
Wat is de precolumbiaanse cultuur?
Voor columbus
55
Wat militair voor Indianen en Spanjaarden?
Indianen: - pijl en boog / houten zwaard - geen vuurwapens - krijgsgevangenen Spanjaarden: - vuurwapens, paarden en kanonnen - vechten om te doden
56
Wat politiek voor Indianen en Spanjaarden?
Indianen: - interne verdeeldheid: verschillende stammen wilden wraak nemen op elkaar Spanjaarden: - gevolg: krijgen hulp en informatie van verschillende stammen
57
Wat toeval voor Indianen en Spanjaarden?
Indianen: - uitbreken epidemieën niet immuun tegen Europese ziekten Spanjaarden: - wel immuun tegen ziekten - Pizarro / Cortez als held -> Pizarro en Cortez conquistadores of veroveraars