GG & Most Recent SGA Vocab Flashcards

1
Q
A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

अक्षयः

सोऽक्षयो वटः GGv17

A

imperishable

अक्षयः

सोऽक्षयो वटः GGv17 ; see also अक्षर (intro)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

अक्षयो वटः

सोऽक्षयो वटः GGv17

A

The imperishable banyan tree

अक्षयो वटः

सोऽक्षयो वटः GGv17

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

अग्निः

अग्निशुद्धसमं तात GGv61 - “purified in the same way as fire”

A

Not only fire:
God of Fire–Agni Devata; sacrificial fire; digestive fire. Meaning depends on context.

अग्निः

अग्निशुद्धसमं तात GGv61 - “purified in the same way as fire”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

अज्ञान

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा GGv10

A

ignorance (of the Self)

अज्ञान

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा GGv10

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

अनन्याः

A

not another, nothing else, not different, not other than, etc.

अनन्याः (plural)

अनन्याश्चिन्तयन्तो मां GGv21

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

अनन्याश्चिन्तयन्तो मां

A

Those who think of nothing else but me.

अनन्याश्चिन्तयन्तो मां

GGv21

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

अन्य

गुरोरन्यन्न भावयेत् GGv18

A

another, different, other

अन्य

गुरोरन्यन्न भावयेत् GGv18

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

अन्यन्न

गुरोरन्यन्न भावयेत् GGv18

A

none other (than)

अन्यन्न

गुरोरन्यन्न भावयेत् GGv18

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

अन्यानि

अन्यानि विविधानि च । GGv7

A

others
(plural of other)

अन्यानि

अन्यानि विविधानि च । GGv7

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

अम्बुजम्

अम्बु+जम्

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

A

lotus
(water + born)

अम्बुजम्

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

अर्णव / अर्णवः

गुरुपादोदकं सम्यक्संसारार्णवतारकम् GGv13

A

ocean

अर्णव / अर्णवः

गुरुपादोदकं सम्यक्संसारार्णवतारकम् GGv13

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

अवगाहस्य

अवगाहः

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

A

(of) bathing

अवगाहः (see other meanings: Apte 241)

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

असुर / असुरः

A

Not only demon, as in the Western sense; includes a sense of lineage, clan, dynasty; generally posses vices, but not always, such as Prahlada; can refer to someone who is only interested in worldliness and not any spiritual pursuit; asuras disrupt yajnas

असुर / असुरः

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

असौ

गयाऽसौ सोऽक्षयो वटः GGv17

A

he / that (m, far)

असौ – usually preceded by an apostrophe – ऽसौ

गयाऽसौ सोऽक्षयो वटः GGv17

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

अहंकार

A

“that which gives a sense of I or I-ness”

अहंकार

NOT “ego” in the Western concept

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

अहंकार

महाहंकारगर्वेण GGv18

A

Literally: I do
That which gives a sense of I-ness

अहंकार

महाहंकारगर्वेण GGv18

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

अहिंसा

A

non-violence with proper understanding

अहिंसा

minimizing violence to fit the context of the situation

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

आकाशः / आकाशम्

Sanskrit Non-Translatables p79

विरजं परमाकाशं GGV64, हृदयाकाशमध्यस्थं GGv113

A

Not only “space” but the substratum of space, time and matter.
आकाशः / आकाशम् is infinite, not finite.

आकाशः / आकाशम्

विरजं परमाकाशं GGV64, हृदयाकाशमध्यस्थं GGv113

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

आगम

A

NOT only ritual; treatises, scriptures; (many other meanings)

आगमः

procedures for temple worship, town planning, healing, and many other everyday activities.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

आज्ञाम्

गुरोराज्ञां प्रकुर्वीत GGv18

A

command, an order, instructions, “way”

आज्ञाम् > आज्ञाम्

गुरोराज्ञां प्रकुर्वीत GGv18

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

आत्मन्

ममात्मा सर्वभूतात्मा

A

Self, Consciousness, Brahman, etc.
Not “soul”

आत्मन्

ममात्मा सर्वभूतात्मा

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

आदीनि

शैवशाक्तागमादीनि GGv7

A

and so on; etcetera

आदीनि

शैवशाक्तागमादीनि GGv7 - This is Neuter, plural - the end of a samāsa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

आनन्द / आनन्दः

Sanskrit Non-translatables p189

A

Not only happiness, joy, delight, pleasure
THE SUPREME BLISS OF THE SELF

आनन्द / आनन्दः

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

आश्रमम् / आश्रमः

स्वाश्रमं च स्वजातिं च स्वकीर्तिपुष्टिवर्धनम् GGv20

A

station in life; stage in life
also ASHRAM

आश्रमम् / आश्रमः

स्वाश्रमं च स्वजातिं च स्वकीर्तिपुष्टिवर्धनम् GGv20

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

उच्छिष्ट

गुरोरुच्छिष्टभोजनम् । GGv15

A

left over

उच्छिष्ट

गुरोरुच्छिष्टभोजनम् । GGv15

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

उदकं / उदकम्

गुरुपादोदकं सम्यक्संसारार्णवतारकम् GGv13

A

water

उदकं / उदकम्

गुरुपादोदकं सम्यक्संसारार्णवतारकम् GGv13

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

उदयो

उदयः

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

A

arising, become visible

उदयः / उदयो

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥
He by whose light (true knowledge) arises is referred to by the word “Guru.”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

एतत्सर्वं

एतत्सर्वं परित्यज्य GGv20

A

this all

एतत्सर्वं

एतत्सर्वं परित्यज्य GGv20

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

कथ्यते

कथ्

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

A

is called
(to tell)

कथ् / कथ्यते

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥
He by whose light (true knowledge) arises is referred to by the word “Guru.”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

कर्म

GGv14, 73, 130, 156, 175, 176, 177

A

action, work, deed, etc.

कर्म

GGv14, 73, 130, 156, 175, 176, 177

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

काशी

काशीक्षेत्रं तन्निवासो GGv16

A

Name of a city on the river Ganga, also known as वाराणसी

काशी

काशीक्षेत्रं तन्निवासो GGv16

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

कीर्ति / कीर्तिः

स्वाश्रमं च स्वजातिं च स्वकीर्तिपुष्टिवर्धनम् GGv20

A

1 Fame, renown, glory (and many other meanings, See Apte)

कीर्ति / कीर्तिः

स्वाश्रमं च स्वजातिं च स्वकीर्तिपुष्टिवर्धनम् GGv20

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

कुर्यात्

गुरोर्ध्यानं सदा कुर्यात् GGv19

A

should do

कुर्यात्

गुरोर्ध्यानं सदा कुर्यात् GGv19

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

कुल

कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

A

a high or noble family; also implies virtuous

कुल

कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

कुलस्त्री

कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

A

a virtuous, loyal wife

कुलस्त्री

कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

कृपा

त्वत्कृपार्थं GGv11

A

compassion, grace

कृपा

त्वत्कृपार्थं GGv11

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

क्षेत्रम् / क्षेत्रं

काशीक्षेत्रं तन्निवासो GGv16

A

a field

क्षेत्रम् / क्षेत्रं

काशीक्षेत्रं तन्निवासो GGv16

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

गया

गुरोः पादोदकं यत्तु** गया**ऽसौ सोऽक्षयो वटः । GGv17

A

name of a sacred place of pilgrimage

गया

गुरोः पादोदकं यत्तु** गया**ऽसौ सोऽक्षयो वटः । GGv17

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

गुरुपादाम्बुजं

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

A

The lotus feet of the Guru

गुरुपादाम्बुजं

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

गुरुमूर्त्यै / गुरुमूर्त्ंम्

गुरुमूर्त्यै नमो नमः GGv17 / गुरुमूर्तिं स्मरेन्नित्यं GGv18

A

Guru’s form

गुरुमूर्त्यै / गुरुमूर्त्ंम्

गुरुमूर्त्यै नमो नमः GGv17 / गुरुमूर्तिं स्मरेन्नित्यं GGv18

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

गुरोरन्यन्

गुरोरन्यन्न भावयेत्

A

other than the Guru

गुरोरन्यन्

गुरोरन्यन्न भावयेत्

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

गुरोर्

गुरोरन्यन्न भावयेत्

A

(from गुरोः) of the Guru

गुरोर्

गुरोरन्यन्न भावयेत्

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

गूढ

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10

A

Secret

गूढ

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10
The secret knowledge of world illusion, which originates from ignorance, (is) in the body.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

चक्रम्

A

literally: wheel, circle, ring, cycle, etc.
Six energy centers in the subtle body along the sushumna (subtle central channel).

चक्रम्

Sanskrit Non-Translatables p125: not merely physical energy centers.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

चक्रम् (चक्र)

(No Guru Gita reference)

A

literally: wheel, circle, ring, cycle, etc.
“Chakras are not merely physical energy centers; they represent particular forms of Consciousness.”*

चक्रम् (चक्र)

See Sanskrit Non-Translatables p125

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

चरणोदकम्

जाह्नवी चरणोदकम् । GGv16

A

चरण + उदकम्
feet + water

चरणोदकम्

जाह्नवी चरणोदकम् । GGv16

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

चित्त

A

not unconscious mind;
the mind, storehouse of karmic samskaras, “hard disk”

चित्त

See Sanskrit Non-Translatables p111

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

चिन्तयन्तो

अनन्याश्चिन्तयन्तो मां GGv21

A

thinking, meditating, contemplating

चिन्तयन्तो

अनन्याश्चिन्तयन्तो मां GGv21

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

जन्म / जन्मम्

जन्मकर्मनिवारणम् । GGv14

A

birth, origin, life, etc.

जन्म / जन्मम्

जन्मकर्मनिवारणम् । GGv14

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

जपेत्

गुरुनाम सदा जपेत् । GGv18

A

should repeat

√जप् > जपेत्

गुरुनाम सदा जपेत् । GGv18

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

जलं / जलम्

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

A

water

जलं / जलम्

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

जातिम्

स्वाश्रमं च स्वजातिं च स्वकीर्तिपुष्टिवर्धनम् GGv20

A

family lineage; birth, production, also the time of birth, race, rank

जातिम्

स्वाश्रमं च स्वजातिं च स्वकीर्तिपुष्टिवर्धनम् GGv20

54
Q

जाह्नवी

जाह्नवी चरणोदकम् । GGv16

A

An epithet of the river गङ्गा

जाह्नवी

जाह्नवी चरणोदकम् । GGv16

55
Q

तत्प्रसादतः

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म प्राप्यते तत्प्रसादतः GGv19

A

through his grace
तत्-प्रसाद-तः his-grace-through

तत्प्रसादतः

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म प्राप्यते तत्प्रसादतः GGv19

56
Q

तारकम्

गुरुपादोदकं सम्यक्संसारार्णवतारकम् GGv13

A

crossing; protection

तारकम् from तार - also means protection (v43)

गुरुपादोदकं सम्यक्संसारार्णवतारकम् GGv13

57
Q

तीर्थराजः

तीर्थराजः प्रयागश्च GGv17

A

king of, best place of pilgrimage

तीर्थराजः

तीर्थराजः प्रयागश्च GGv17

58
Q

त्वत्कृपार्थं

त्वत्+कृपा+आर्थं

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

A

from compassion for you;
out of compassion for you, etc.

त्वत्कृपार्थं

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

59
Q

दासः

A

*does not mean slave; from Apte: 1 Slave, servant in general

दासः

(not found in the Guru Gita)

60
Q

दीपनं / दीपनम्

शोषणं पापपङ्कस्य दीपनं ज्ञानतेजसाम् । GGv13

A

lighting

दीपनं / दीपनम् 1 Kindling, inflaming -4 Lighting illuminating

शोषणं पापपङ्कस्य दीपनं ज्ञानतेजसाम् । GGv13

61
Q

धारयेत्

धा

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

A

(should) put, place
From verb: to put, place

धा > धारयेत्

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

62
Q

सत्यं सत्यं न संशयः

A

not; no, nor, either

सत्यं सत्यं न संशयः

63
Q

नमो नमः

गुरुमूर्त्यै नमो नमः GGv17

A

to bow again and again

नमो नमः

गुरुमूर्त्यै नमो नमः GGv17

64
Q

निश्चितम्

तं तं प्राप्नोति निश्चितम् GGv148

A

certainly (ind)

निश्चितम्

तं तं प्राप्नोति निश्चितम् GGv148

65
Q

नरः

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

A

man, person

नरः

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

66
Q

नाम

गुरुनाम सदा जपेत् । GGv18

A

name (ind)

नाम

गुरुनाम सदा जपेत् । GGv18

67
Q

नित्यम् / नित्य

गुरुमूर्तिं स्मरेन्नित्यं GGv18

A

1 Continual, perpetual, constant, everlasting, eternal, etc. etc. etc.

नित्यम् / नित्य

गुरुमूर्तिं स्मरेन्नित्यं GGv18

68
Q

निवासः

काशीक्षेत्रं तन्निवासो GGv16

A

dwelling place, a house

निवासः

काशीक्षेत्रं तन्निवासो GGv16

69
Q

पङ्कस्य

शोषणं पापपङ्कस्य GGv13

A

(of) mire; mire’s
पङ्कस्य

पङ्कः / पङ्कम् - 1 Mud, clay, mire; -2 Hence a thick mass large quantity

शोषणं पापपङ्कस्य GGv13 (Apte p946)

70
Q

पतेर्

गुरोर्ध्यानं सदा कुर्यात्कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

A

(of) husband

पतेर् - from पतिः

गुरोर्ध्यानं सदा कुर्यात्कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

71
Q

पदम् / पादः

सुलभं परमं पदम् GGv21

A

foot (and many other meanings)
पदम् = state

पदम् / पादः

सुलभं परमं पदम् GGv21

72
Q

परम / परमं

नास्ति तत्त्वं गुरोः परम् GGv26

A

supreme, highest, best, most excellent, greatest

परम / परमं

नास्ति तत्त्वं गुरोः परम् GGv26

73
Q

परित्यज्य

एतत्सर्वं परित्यज्य GGv20

A

abandoning
1 To leave, quit, abandon 2 To resign, give up, discard, renounce…6 To forsake the body, die

परित्यज्य

एतत्सर्वं परित्यज्य GGv20

74
Q

पाप / पापम्

शोषणं पापपङ्कस्य GGv13

A

sin, evil, crime, vice, guilt

पाप / पापम्

शोषणं पापपङ्कस्य GGv13

75
Q

पीत्वा

गुरोः पादोदकं पीत्वा GGv15

A

having drunk

पीत्वा

गुरोः पादोदकं पीत्वा GGv15

76
Q

पुष्टि / पुष्टिः

पुष्टिवर्धनम् GGv20

A

wealth; From Apte: 1 Nourishing breeding or rearing 2 Nourishment growth increase advance 3 Strength fatness fulness plumpness 6 Wealth property means of comfort 7 Richness magnificence 8 Development perfection

पुष्टि / पुष्टिः

पुष्टिवर्धनम् GGv20

77
Q

प्रकाशेन

प्रकाशः

उदयो यत् प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

A

(by) light

प्रकाशः / प्रकाशेन

उदयो यत् प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥
He by whose light (true knowledge) arises is referred to by the word “Guru.”

78
Q

प्रयागः

तीर्थराजः प्रयागश्च GGv17

A

Name of the celebrated place of pilgrimage at the junction of the गङ्गा and यमुना rivers.

प्रयागः

तीर्थराजः प्रयागश्च GGv17

79
Q

प्रसादः

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म प्राप्यते तत्प्रसादतः GGv19

A

Favor, kindness, grace

प्रसादः

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म प्राप्यते तत्प्रसादतः GGv19

80
Q

प्राप्यते

तं तं प्राप्नोति निश्चितम् GGv148

A

to obtain, attain, get
is obtained

प्राप्यते

तं तं प्राप्नोति निश्चितम् GGv148

81
Q

फलं / फलम्

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

A

reward, result (fruit)

फलं / फलम् -3 A result, fruit, consequence, effect (Apte p1146)

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

82
Q

बुद्धि / बुद्धिः

A

Not only intelligence as associated with the mind;
Also: understanding, wisdom
Apte: 1 Perception, comprehension 2 Intellect, understanding, intelligence; etc.

बुद्धि / बुद्धिः

From the verbal root: √बुद्ध् - to know, understand, etc.

83
Q

ब्रह्मन्

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म GGv19

A

Brahman, the Supreme Being, Self, Atman, Absolute, God
also: supreme knowledge

ब्रह्मन् or ब्रह्म – NOT ब्रह्मा

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म GGv19

84
Q

भक्ति योग

A
85
Q

भक्ति योग

A

Not devotion in the secular sense; but is the supreme goal of life—to attain perfect love for God, leading to divine communion. Requires a personal form of divine—like a god or guru.

भक्ति योग

See Sanskrit Non-Translatables p139

86
Q

भवेत् / भवेद्

(ending depends on sandhi)

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

A

can become

भवेत् / भवेद्

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

87
Q

भाव / भावः

A

Does not mean mood. Moods change.
Refers to the state of consciousness of a person; one’s own inner state.

भाव / भावः

disposition of mind (Apte)

88
Q

भावयेत्

गुरोरन्यन्न भावयेत् GGv18

A

should think

√भू / भावयेत्

गुरोरन्यन्न भावयेत् GGv18

89
Q

भोजनम्

गुरोरुच्छिष्टभोजनम् । GGv15

A

food; taking one’s meals

भोजनम्

गुरोरुच्छिष्टभोजनम् । GGv15

90
Q

मां / माम्

A

me (in this context only)

मां / माम्

अनन्याश्चिन्तयन्तो मां GGv21

91
Q

मूर्तिः / मूर्तं

गुरुमूर्तिं स्मरेन्नित्यं GGv18

A

form

मूर्तिः / मूर्तं

गुरुमूर्तिं स्मरेन्नित्यं GGv18

92
Q

मूल / मूलम्

A

root

मूल / मूलम्

93
Q

यत्

गुरोः पादोदकं यत्तु GGv17

A

which
(also: who, what)

यत् , from यद्

गुरोः पादोदकं यत्तु GGv17 यत्तु = which indeed

94
Q

यथा

दीपो दीपान्तरं यथा ॥ 109 ॥

A

as, in the same way as, like, likewise, etc.

यथा

दीपो दीपान्तरं यथा ॥ 109 ॥

95
Q

यद् > यस्मात्

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

A

who, which, or what

यद् > यस्मात्

ही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

96
Q

युष्मद् > ते

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

A

you > to you

युष्मद् > ते

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

97
Q

राजन् / राजः

तीर्थराजः प्रयागश्च GGv17

A

king, best

राजन् / राजः

तीर्थराजः प्रयागश्च GGv17

98
Q

वक्त्र

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म GGv19

A

mouth, face
(previously referred to as speech)

वक्त्र

गुरुवक्त्रस्थितं ब्रह्म GGv19

99
Q

वटः

गुरोः पादोदकं यत्तु गयाऽसौ सोऽक्षयो वटः । GGv17

A

banyan tree
also: fig tree (Apte p1382)

वटः

गुरोः पादोदकं यत्तु गयाऽसौ सोऽक्षयो वटः । GGv17

100
Q

वदामि

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

A

I say, speak, tell, describe…

1 To say, speak, utter, address -2 announce, tell, inform -3 describe

देही ब्रह्म भवेद्यस्मात्त्वत्कृपार्थं वदामि ते GGv11

101
Q

विचारः

A

inquiry; self-inquiry – efficient movement of one’s inner intelligence

विचारः - from the verb चर् - to move (Apte p698)

See Yoga Vashishtha 1Nov15

102
Q

विविधानि

अन्यानि विविधानि च । GGv7

A

various

विविधानि

अन्यानि विविधानि च । GGv7

103
Q

विशुद्ध

( from विशुद्धिः )

सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात् GGv11

A

purified

विशुद्ध सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात्

1 Purified, cleansed -2 Pure, free from vice sin or imperfection -3 Spotless, stainless -4 Correct, accurate -5 Virtuous, pious (Apte p1473)

104
Q

विश्वेश्वरः

गुरुर्विश्वेश्वरः GGv16

A

विश्व + इश्वरः
universe + Lord

विश्वेश्वरः

गुरुर्विश्वेश्वरः GGv16

105
Q

शब्देन

शब्दः

उदयो यत्प्रकाशेन गुरु शब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

A

(by the) sound / word

शब्दः / शब्देन

उदयो यत्प्रकाशेन गुरु शब्देन कथ्यते ॥ १० ॥
He by whose light (true knowledge) arises is referred to by the word “Guru.”

106
Q

शाक्त

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । ७

A

relating to Shakti
a worshipper of Shakti

शाक्त

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । ७

107
Q

शिरसि

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

A

(on the) head

शिरम् / शिरसि

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

108
Q

शैव

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । ७

A

relating to Shiva
(scriptures, Hindu sect)

शैव

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । ७

109
Q

शोषणं / शोषणम्

शोषणं पापपङ्कस्य GGv13

A

drying up

शोषणं / शोषणम् drying up, dessication, absorption Apte p1570

शोषणं पापपङ्कस्य GGv13

110
Q

संप्राप्नोति

√आप्

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

A

(he/she/it) obtains
संप्राप्नोति

√आप् 5P Verbal root: to obtain, attain

सर्वतीर्थावगाहस्य संप्राप्नोति फलं नरः GGv12

111
Q

सः

Seen here as सो (sandhi): सोऽक्षयो वटः GGv17

A

he / it (m)
(far away)
pronoun

सः

Seen here as सो (sandhi): सोऽक्षयो वटः GGv17

112
Q

सदा

गुरुनाम सदा जपेत् । GGv18

A

Always, ever, perpetually, at all times

सदा

गुरुनाम सदा जपेत् । GGv18

113
Q

सम्भवा

संभवः

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10

A

originating, born

संभवः (Apte p1650) / सम्भवा

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10
The secret knowledge of world illusion, which originating from ignorance, (is) in the body.

114
Q

सर्वपाप

सर्व + पापम्

सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात् GGv11

A

all sins

सर्वपाप

सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात् GGv11

115
Q

साक्षात्

गुरुः साक्षात्परं पदम् GGv107

A

visible (ind)

1 In the presence of before the very eyes visibly openly evidently -2 In person actually in bodily form (Apte p1663)

गुरुः साक्षात्परं पदम् GGv107

साक्षात्

116
Q

सिद्ध्य

ज्ञानवैराग्यसिद्ध्यर्थं GGv14

A

accomplished

सिद्ध्य

ज्ञानवैराग्यसिद्ध्यर्थं GGv14

117
Q

सिद्ध्यर्थम्

ज्ञानवैराग्यसिद्ध्यर्थं GGv14

A

for obtaining

सिद्ध्यर्थम्

ज्ञानवैराग्यसिद्ध्यर्थं GGv14 - to gain knowledge and dispassion

118
Q

सु

सुलभं परमं पदम् GGv21

A

An indeclinable particle which has the following senses:–1 Well, good, excellent . -2 Beautiful, handsome -3 Well, perfectly, thoroughly, properly; -4 Easily, readily

सु

सुलभं परमं पदम् GGv21

119
Q

सुलभम्

सुलभं परमं पदम् GGv21

A

easy to obtain

सुलभम्

सुलभं परमं पदम् GGv21

120
Q

सेवनम्

सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात् GGv11

A

service /
the act of serving

सेवनम्

सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात् GGv11

121
Q

सेवनात्

सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात् GGv11

A

from serving

सेवनात्

सर्वपापविशुद्धात्मा श्रीगुरोः पादसेवनात् GGv11

122
Q

सोऽक्षयो वटः

गुरोः पादोदकं यत्तु गयाऽसौ सोऽक्षयो वटः । GGv17

A

He (the Guru) is the imperishable Akshaya Tree

सोऽक्षयो वटः

गुरोः पादोदकं यत्तु गयाऽसौ सोऽक्षयो वटः । GGv17

123
Q

स्त्री

कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

A

a woman, wife

स्त्री

कुलस्त्री स्वपतेर्यथा GGv19

124
Q

स्थितम्

गुरुवक्त्रस्थिता विद्या GGv22

A

situated / abiding / seated / established

स्थितम् - from the verb root स्था

गुरुवक्त्रस्थिता विद्या GGv22

125
Q

स्मरेत्

A

should remember

स्मरेत्

related: स्मृत्वा , स्मरः , स्मृति , root: स्मृ

126
Q

स्मृत्वा

स्मृ

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

A

remembering

स्मृ / स्मृत्वा

गुरुपादाम्बुजं स्मृत्वा जलं शिरसि धारयेत् । GGv12

127
Q

स्व

A

one’s own

स्व

128
Q

हरणम्

अज्ञानमूलहरणं GGv14

A

destroying, seizing, taking, stealing, etc.

हरणम्

अज्ञानमूलहरणं GGv14

129
Q

देवता

Plural: देवताः

A

देवता is an object of adoration and who manages the cosmos.

देवता - Apte p835; Sanskrit Non-Translatables p99

not angel or god in the Western sense

130
Q

गुणः

नित्यं ब्रह्म निराकारं निर्गुणं बोधयेत् परम् । GGv109

A

Does not simply mean mode or quality. Meaning is dependent on context (see Apte p663).
गुण is the substratum of qualities of prakriti: sattva (equanimity); rajas (greed); tamas (delusion, ignorance.)

गुणः

नित्यं ब्रह्म निराकारं निर्गुणं बोधयेत् परम् । GGv109