Guru Gita 2023 - 3 (GGv4-10)

Question 1

जीवानाम्

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Answer 1

(of) beings
(plural of ‘a being’)

जीवानाम् (plural of ‘a being’) , जिवः (masculine) individual soul

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Question 2

कराणि

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Answer 2

THEY make, cause

कराणि

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Question 3

शाक्त

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Answer 3

relating to (about) Shakti

शाक्त

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Question 4

अन्यानि

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Answer 4

others

अन्यानि (plural of अन्यन् )

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Question 5

अपभ्रंशः

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Answer 5

downfall; falling down or away; a fall (Apte p143)

अपभ्रंशः √भ्रंश्

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Question 6

अविज्ञाय

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Answer 6

Without knowing

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Question 7

आगम

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Answer 7

treatises, scriptures

आगम

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Question 8

आत्मन्

गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Answer 8

the Self, Consciousness

आत्मन्

गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Question 9

आदिकानि

वेदशास्त्रपुराणानि इतिहासादिकानि च । GGv6

Answer 9

others

आदिकानि

वेदशास्त्रपुराणानि इतिहासादिकानि च । GGv6

Question 10

आदीनि

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Answer 10

and so on (etc.)

आदीनि

शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Question 11

इतिहास

वेदशास्त्रपुराणानि इतिहासादिकानि च । GGv6

Answer 11

history
from इति-ह-आस; so it has been

इतिहास

वेदशास्त्रपुराणानि इतिहासादिकानि च । GGv6

Question 12

इह

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Answer 12

here (ind.)

इह (see Apte p391) time, place, direction

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Question 13

उदयो

उदयः

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

Answer 13

arising, become visible

उदयः / उदयो

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

Question 14

कथ्यते

कथ्

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

Answer 14

is called
कथ् - To tell, relate, narrate, communicate

कथ्यते 1 To be called -2 To be regarded or considered as (Apte p526)

उदयो यत्प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

कथ् / कथ्यते

Question 15

कराणि

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Answer 15

THEY do, make, cause

कराणि (plural)

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Question 16

कर्तव्यो

तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो हि मनीषिभिः GGv9

Answer 16

should be done

कर्तव्यो

तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो हि मनीषिभिः GGv9

Question 17

कृतः

लोकोपकारकः प्रश्नो न केनापि कृतः पुरा ॥ ४ ॥ GGv4

Answer 17

made

कृतः

लोकोपकारकः प्रश्नो न केनापि कृतः पुरा ॥ ४ ॥ GGv4

Question 18

केनापि

लोकोपकारकः प्रश्नो न केनापि कृतः पुरा ॥ ४ ॥ GGv4

Answer 18

केन + अपि
by anyone + even

केनापि

लोकोपकारकः प्रश्नो न केनापि कृतः पुरा ॥ ४ ॥ GGv4

Question 19

गुरु+तत्त्वं

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Answer 19

Guru + principle

गुरु+तत्त्वं

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Question 20

गुरुर् बुद्ध्यात्मनो नान्यत्

गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Answer 20

The Guru is not different from (knowing) Consciousness

गुरुर् बुद्ध्यात्मनो नान्यत्

गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Question 21

गूढ

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10

Answer 21

Secret

गूढ

गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10

Question 22

चरते

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Answer 22

(those) practices

चरते

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Question 23

चेतसाम्

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Answer 23

(of) minds
(plural)

चेतसाम् , from चेतस् (neuter; Apte p708)

अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥

Question 24

जनाः

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Answer 24

People

जनाः

गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Question 25

जपस् ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Answer 25

Mantra repetition ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Question 26

जीवानां / जीवानाम् ## Footnote अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Answer 26

(of) beings | जीवानां / जीवानाम् ## Footnote अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Question 27

तच्छृणुष्व ## Footnote दुर्लभं त्रिषु लोकेषु तच्छृणुष्व वदाम्यहम् । GGv5

Answer 27

तत् + शृणुष्व it + listen = LISTEN TO IT | तच्छृणुष्व ## Footnote दुर्लभं त्रिषु लोकेषु तच्छृणुष्व वदाम्यहम् । GGv5

Question 28

तथैव ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Answer 28

in a like manner ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Question 29

तपो ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Answer 29

Austerities ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Question 30

तल्लाभार्थं ## Footnote तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो हि मनीषिभिः GGv9

Answer 30

तत्+लाभ+अर्थं that+attaining+for for attaining that | तल्लाभार्थं ## Footnote तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो हि मनीषिभिः GGv9

Question 31

तीर्थम् ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Answer 31

places of pilgrimage ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Question 32

ते ## Footnote गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Answer 32

Those ## Footnote गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Question 33

त्रिषु लोकेषु ## Footnote दुर्लभं त्रिषु लोकेषु तच्छृणुष्व वदाम्यहम् । GGv5

Answer 33

(in) the three worlds | त्रिषु लोकेषु ## Footnote दुर्लभं त्रिषु लोकेषु तच्छृणुष्व वदाम्यहम् । GGv5

Question 34

दानम् ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Answer 34

Charity ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Question 35

दुर्लभं / दुर्लभम् ## Footnote दुर्लभं त्रिषु लोकेषु तच्छृणुष्व वदाम्यहम् । GGv5

Answer 35

दुर् + लभं difficult to obtain | दुर्लभं / दुर्लभम् ## Footnote दुर्लभं त्रिषु लोकेषु तच्छृणुष्व वदाम्यहम् । GGv5

Question 36

न संशयः ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Answer 36

no doubt, without doubt, beyond doubt | न संशयः ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Question 37

नान्यत् ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Answer 37

no other, not different | नान्यत् ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Question 38

पुरा ## Footnote लोकोपकारकः प्रश्नो न केनापि कृतः पुरा ॥ ४ ॥ GGv4

Answer 38

before (ind.) | पुरा ## Footnote लोकोपकारकः प्रश्नो न केनापि कृतः पुरा ॥ ४ ॥ GGv4

Question 39

प्रकाशेन | प्रकाशः ## Footnote उदयो यत् प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

Answer 39

(by) light | प्रकाशः / प्रकाशेन ## Footnote उदयो यत् प्रकाशेन गुरुशब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

Question 40

प्रयत्नः ## Footnote तल्लाभार्थं **प्रयत्नस्तु** कर्तव्यो हि मनीषिभिः GGv9

Answer 40

प्रयत्नः प्र+यत्नः (a prefix) extra+effort | प्रयत्नः ## Footnote तल्लाभार्थं **प्रयत्नस्तु** कर्तव्यो हि मनीषिभिः GGv9

Question 41

बुद्धि+आत्मनो ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Answer 41

from (the knowing) Consciousness | बुद्धि+आत्मनो ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Question 42

भ्रान्त ## Footnote अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Answer 42

deluded | भ्रान्त ## Footnote अपभ्रंशकराणीह जीवानां भ्रान्तचेतसाम् ॥ ७ ॥ GGv7

Question 43

मनीषिन् / मनीषिभिः ## Footnote तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो हि **मनीषिभिः** GGv9

Answer 43

wise / by the wise | मनीषिन् / मनीषिभिः ## Footnote तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो हि **मनीषिभिः** GGv9

Question 44

मूढास् ## Footnote गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Answer 44

Fools ## Footnote गुरुतत्त्वमविज्ञाय मूढास्ते चरते जनाः ॥ ८ ॥ GGv8

Question 45

यज्ञो ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Answer 45

Worship ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Question 46

यन्त्र ## Footnote वेदशास्त्रपुराणानि इतिहासादिकानि च । GGv6

Answer 46

amulet | यन्त्र ## Footnote वेदशास्त्रपुराणानि इतिहासादिकानि च । GGv6

Question 47

विद्या ## Footnote मन्त्रयन्त्रादिविद्याश्च स्मृतिरुच्चाटनादिकम् ॥ ६ ॥ GGv6

Answer 47

knowledge, science | विद्या ## Footnote मन्त्रयन्त्रादिविद्याश्च स्मृतिरुच्चाटनादिकम् ॥ ६ ॥ GGv6

Question 48

विविधानि ## Footnote शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि **विविधानि** च । GGv7

Answer 48

various | विविधानि ## Footnote शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि **विविधानि** च । GGv7

Question 49

व्रतम् ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Answer 49

Vows ## Footnote यज्ञो व्रतं तपो दानं जपस्तीर्थं तथैव च । GGv8

Question 50

शब्देन | शब्दः ## Footnote उदयो यत्प्रकाशेन गुरु शब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

Answer 50

(by the) sound / word | शब्दः / शब्देन ## Footnote उदयो यत्प्रकाशेन गुरु शब्देन कथ्यते ॥ १० ॥ GGv10

Question 51

शैव ## Footnote शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Answer 51

relating to (about) Shiva | शैव ## Footnote शैवशाक्तागमादीनि अन्यानि विविधानि च । GGv7

Question 52

सत्यं सत्यं न संशयः । ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Answer 52

This is beyond doubt the truth, the Absolute truth. | सत्यं सत्यं न संशयः । ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Question 53

सत्यं सत्यं | सत्यं सत्यम् ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Answer 53

the Absolute Truth | सत्यं सत्यं (doubled words intensify) ## Footnote गुरुर्बुद्ध्यात्मनो नान्यत्सत्यं सत्यं न संशयः । GGv9

Question 54

सम्भवा ## Footnote गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10

Answer 54

originating, born सम्भवा ## Footnote गूढविद्या जगन्माया देहे चाज्ञानसम्भवा । GGv10

Question 55

हि ## Footnote तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो **हि** मनीषिभिः GGv9

Answer 55

**surely, indeed** 1 To send forth impel; -3 To excite incite urge -4 To promote further -5 To gratify please exhilarate -6 To go or proceed (Apte p1757) | हि ## Footnote तल्लाभार्थं प्रयत्नस्तु कर्तव्यो **हि** मनीषिभिः GGv9