1.2 Overzicht immunologie

Question 1

Wat is de functie van het immuunsysteem?

Answer 1

• Handhaving van integriteit van het weefsel
• Handhaven en herstellen (Onderhouden) van de homeostase
• Afweer van pathogene micro-organismen en schadelijke stoffen

Question 2

Wat zijn voorbeelden van exogeen infectieuze verstoorders?

Answer 2

• Virussen
• Bacteriën
• Fungi
• Helminths (Wormen)
• Protozoa (Eencelligen)

Question 3

Wat zijn voorbeelden van exogeen niet-infectieuze verstoorders?

Answer 3

• Zwangerschap
• Allergenen
• Transplantaat (Allogeen)
• Toxine

Question 4

Wat zijn voorbeelden van endogene verstoorders?

Answer 4

Trauma:
- Brandwond
- Botbreuk
- UV-straling

Question 5

Waaruit bestaat de samenwerking van het immuunsysteem?

Answer 5

• Immuunsysteem: Via cytokines
• Endocrien systeem: Via hormonen
• Zenuwstelsel: Via neurotransmitters
• Microbiota

Question 6

Wat gebeurt er na herkenning van weefselschade?

Answer 6

1) Activatie innate (aangeboren) immuniteit (Ook direct invloed naar adaptieve immuniteit)
2) Inflammatie
3) Adaptieve (verworven/aangeleerd) immuniteit

Aanvallen: Doden -> Opruimen -> Afschermen of negeren

Er is ook een intrinsieke schade wat optreedt. Veroorzaakt door de infectie, toxines, trauma of ischemie. Er zijn zowel activerende als remmende factoren aanwezig om het in balans te houden. Als immuunsysteem te hard werkt kan er een chronische ontstekingsziekte ontstaan (Teveel werkende adaptieve immuniteit).

Question 7

Welke barrières heeft het lichaam?

Answer 7

Mechanisch:
- Epitheel (Huid)
- Beweging (Lucht of vloeistof)

Chemisch:
- Vetzuren
- Lage pH
- Zout
- Enzymen
- Antimicrobiële peptiden (defensines)

Microbiologisch:
- Microbiota

Question 8

Uit welke stappen bestaat de afweer?

Answer 8

• Beschikbare innate afweer (0-4 uur): Insult -> Effectors -> Resolutie
• Geïnduceerde innate afweer (4-96 uur): Insult -> Ontsteking -> Effectors (bijv. granulocyten)-> Resolutie
• Adaptieve afweer (>96 uur): Insult -> Ontsteking -> Activatie lymfocyten -> Proliferatie -> Resolutie

Question 9

Welke soorten schade zijn er?

Answer 9

• Toxisch
• Trauma
• Infectie
• Post-ischemie
• Auto-immuun

Schade zorgt voor exogene of (veranderde) exogene moleculen

Question 10

Welke typen leukocyten zijn er?

Answer 10

• Granulocyten: Eosinofiele granulocyt (0-6%), neutrofiele granulocyt en basofiele granulocyt (0-2%)
• Lymfocyten: T- en B-lymfocyten (Adaptieve afweer) -> Kan ook ‘Innate Lymfoïde Cellen (ILC) bevatten met name de NK (Natural Killer) cellen, 10% van de lymfocyten
• Monocyten: Macrofagen en dendritische cellen (6-10%)

Neutrofiele, eosinofiele en basofiele granulocyt en monocyt behoren tot de innate respons
T- en B-lymfocyten behoren tot de adaptieve respons

Question 11

Wat zijn de kenmerken van de innate respons (6)?

Answer 11

• Genoom gecodeerde receptoren (Ze zijn allemaal hetzelfde)
• Niet klonale respons
• Snelle reactie
• Altijd in alle individuen
• Geen geheugenpopulatie
• Patroonherkenning
• Granulocyten en monocyten

Question 12

Wat zijn de kenmerken van de adaptieve respons (6)?

Answer 12

• Gerearrangeerde receptoren (Gemaakt door veel verschillende gensegmenten, door veel combinaties hiervan zijn er heel veel verschillende receptoren voor 1 bepaald antigen beschikbaar)
• Klonale respons
• Heeft tijd nodig
• Verschillend per individu
• Opbouw geheugenpopulatie
• Specifieke herkenning

Question 13

Waaruit bestaat lymfocyt receptoren?

Answer 13

Constant domein en variabel/antigeenherkenning domein (Zorgt voor de diversiteit)

Variabele domeinen blijven wel hetzelfde

Question 14

Wat herkennen de verschillende lymfocyten?

Answer 14

T-Lymfocyt: Ag peptiden in MHC (Herkennen pas de peptiden en niet de gehele pathogeen)
B-Lymfocyt: Vrij, intact Ag (Kan direct binden aan molecuul op de bacterie)

Question 15

Welke lymfoïde organen zijn er?

Answer 15

Primair (Vorming):
- Beenmerg
- Thymus

Secundair (Functie):
- Lymfeklieren (500)
- Milt
- Tonsillen
- Lymfoïd weefsel darm, longen, neus
- Plaques van Peyer

Lymfocyten recirculatie (Migreren langs alle lymfoïde organen):
- Terug naar het bloed -> Ductus thoracicus
- Activatie -> Lymfeklieren
- Afvoer van infectie -> Lymfevaten
- Activatie -> Milt
- Activatie -> Tonsillen

Question 16

Welke twee typen immuniteit zijn er?

Answer 16

• Humoraal (Weefselvloeistof) : B-lymfocyten met de antistoffen die ze produceren (Componenten van het afweerstelsel komen terecht in het weefselvloeistof)
• Cellulair: T-lymfocyten produceren cytokinen of kunnen cytotoxische effecten hebben (Geactiveerd door de APC)

Question 17

Wat zijn de kenmerken van de verschillende typen HLA op antigeen presenterende cellen?

Answer 17

HLA -> Human Leukocyte Antigen (Zelfde als MHC -> Major Histocompatibility Complex)

HLA-I:
- CD8+ Tc
- Alle kernhoudende cellen
- Herkent cytosol endogeen Ag -> HLA-I -> CD8+ Tcyt
- Bestaat uit 3 losse alfa ketens en 1 bèta keten

HLA-II:
- CD4+ Th
- Herkent exogeen Ag -> HLA-II -> CD4+ Th
- Via lysosoom
- Bestaat uit 1 alfa en 1 bèta keten
- ‘Professionele’ APC

Question 18

Waaruit bestaat de balans van de cellulaire immuniteit?

Answer 18

Regulatoire T-cellen en effector T-cellen

Balans tussen de Th1 en de cellulaire immuniteit (Uit balans -> Auto-immuniteit) en de Th met de humarale immuniteit (Uit balans ->Allergie)

Verder moeten de effector T-cellen (Zorgen voor immuniteit) in balans zijn met de T-regulatoire en suppressor cellen (Zorgen voor tolerantie)

Question 19

Welke principes zijn onmisbaar voor een goede immuunrespons?

Answer 19

Migratie/homing en recirculatie

Question 20

Waaruit bestaat de aspecifieke afweer?

Answer 20

• Barrières
• Humorale factoren (Complement, transferrine), Th2 cellen stimuleren plasmacellen dus de humorale immuniteit
• Cellen

Question 21

Waar in de lymfeklieren liggen T- en B-cellen?

Answer 21

T-cellen liggen in de paracortex
B-cellen liggen in de outer cortex

Question 22

Hoe werkt de immunologische geheugen?

Answer 22

Na de eerste infectie met antigeen duurt het even voordat de plasmacellen genoeg antistoffen hebben aangemaakt. Aan het einde van de respons worden er ook geheugencellen aangemaakt.

Bij een tweede infectie met hetzelfde antigen is de respons met antistoffen sneller en komen er meer antistoffen (Intensiever), omdat de plasmacellen weten welk antistof er gemaakt moet worden. Nu komen er nog mer geheugencellen bij

Question 23

Wat zijn de functies van het adaptieve immuniteit?

Answer 23

Eerst worden de B- en T-lymfocyt geactiveerd. En geco-activeerd door de Th-cellen

Th-cel zet ook via cytokines de macrofagen aan
B-lymfocyt wordt plasmacel en gaat antistoffen produceren tegen ziekteverwekker

CD8+-cel dood de virus geïnfecteerde cellen of kankercellen

Question 24

Wat is de structuur van de lymfeklier?

Answer 24

Lymfeklier is een secundair lymfoïd orgaan. Het bestaat uit een kapsel, cortex, follikels en het merg. Filter voor weefselvloeistof.

Er is een afferent efferent lymfevat en een vena en een arterie.

Question 25

Hoe werkt het adaptieve respons (Bijvoorbeeld bij een grote teen infectie)?

Answer 25

Lymfocyten migreren via de lymfe en de lymfeklieren worden geactiveerd. Antistoffen worden gevormd en voornamelijk via de ductus thoracicus komen deze in het bloed en zo ook weer in de grote teen terecht

Afhankelijk van de plek van de infectie worden soms ook de tonsillen of de milt geactiveerd.