#2 Gospodarka wodna - Sód Flashcards
Prawidłowe [Na+] w osoczu
Funkcje
135-145mmol/l
funkcje
-pobudliwość tk nerwowej/ miesni poprzecznie prążkowanych/ błon komórkowych
-utrzymanie cisnienia osmotycznego
[Na+] w płynie
pozakomórkowym oraz śródkomórkowym, pobór dzienny
Pozakomórkowo - 140mmol/l
Śródkomórkowo- 10-20mmol/l
Pobór z pokarmem 2-4g
Rodzaje hiponatremii
- Izotoniczna
- Hipertoniczna
- Hipotoniczna
a)z izowolemia
b) z hipowolemia
c) z hiperwolemia - Rzekoma
Objawy hiponatremi oraz jej nasilenie
Jest to [Na+] <140mmol/l
komorki
-Dochodzi do obrzęku komórek
-Mechanizm przeciwdziałający to wydalanie idogennych osmoli np K+, Na+, Cl- lub sub osmotycznie czynnych np glutamina, tauryna
Objawy
- zmęczenie, osłabienie
- bóle głowy
- zawroty głowy
-brak uczucia pragnienia, łaknienia
-nudności i wymioty
Nasilenie
- 130-120mmol/l : ogólne osłabienie i uczucie wyczerpania
- 120-110 mmol/l : bóle głowy, nudności, wymioty, brak łaknienia, zaburzenia orientacji
- <110mmol/l : drgawki i śpiączka, obrzęk mózgu
Przyczyny hiponatremii
- Choroby z wyniszczeniem (prawidłowa zawartosc sodu)
- Zespol Schwartza Barttera - nadmiar wazopreysny (obnizona zawartosc sodu)
- Zespol nerczycowy, obrzeki w niewydolnosci serca i marskosci watroby (zwiekszona zawartosc sodu)
Hiponatremia
izotoniczna
hipertoniczna
Osmolalność osocza może byc prawidlowa lub zwiększona
- Hiponatremia Hipertoniczna - hiperglikemia (podwyzszona osmolalnosc- woda ucieka z komorek do przestrzeni pozakomorkowej = hiponatremia z rozcienczenia)
- Hiponatremia Izotoniczna - substancje interferujace z oznaczeniem sodu - bialka i lipidy (prawidlowa osmolalnosc)
Hiponatremia rzekoma
Pseudohiponatremia
Fałszywie małe stezenie sodu w surowicy przez duże stezenie lipidow lub paraprotein
Osmolalnosc osocza prawidlowa
Hiponatremia hipotoniczna
Małe stezenie sodu w surowicy powoduje zmniejszenie osmolalności osocza
Hipotoniczna z hipowolemią
-Niedobór sodu
-Obniżone cisnienie osmotyczne
-Obnizone wypełnienie naczyn
Utrata sodu i wody przez
- nerki (diuretyki, choroby z utrata soli, niedoczynnosc kory nadnerczy)
- przewód pokarmowy ( wymioty, biegunka, przetoki)
- skóra (nadmierna potliwość)
Hipotoniczna z hiperwolemia
-Niedobór sodu
-Obnizone ciśnienie osmotyczne
-Zwiększone wypełnienie naczyn
U osob z obrzękami pochodzenia sercowego, wątrobowego nerkowego
- Rozcieńczenie przez zwiekszone wydzielanie wazopresyny w stanie zmniejszenia objetosci wewnatrznaczyniowej (niewydolnosc serca, marskosc watroby z wodobrzuszem, obrzeki nerczycowe)
Hipotoniczna z izowolemia
-niedobór sodu
-obniżone cisnienie osmotyczne
-Prawidłowe wypełnienie naczyn
-Brak zahamowania wydzielania wazopresyny mimo hipoosmolalnosci osocza.
- SIADH - wzrost wazopresyny > zageszczenie moczu > zwiekszona utrata Na+ a mała utrata H20.
Wsytepuje u osob z chorobami płuc, oun, ektopowa sekrecja przez guzy - Niedobor GKS > nie pobudzaja rec mineralokortykoidowych > nie dziala aldosteron który powoduje zwrotny wychwyt na+
- Polidypsja pierwotna
- dlugotwaly wysilek fizyczny i dieta ubogosodowa (duzy pobor wody + dzialanie ADH + utrata wody przez skore)
Hiponatremia hipotoninczna z hipowolemia (odwodnienie)
Utrata sodu i wody przez
- nerki (diuretyki, choroby z utrata soli, niedoczynnosc kory nadnerczy)
- przewód pokarmowy ( wymioty, biegunka, przetoki)
- skóra (nadmierna potliwość)
Hiponatremia hipotoniczna z izowolemia
Brak zahamowania wydzielania wazopresyny mimo hipoosmolalnosci osocza.
Osocze jest hipoosmolalne, wypełnienie lozyska prawidlowe a stezenie sodu obnizone(wydalanie na+ zwiekszone)
- SIADH - wzrost wazopresyny > zageszczenie moczu > zwiekszona utrata Na+ a mała utrata H20.
Wsytepuje u osob z chorobami płuc, oun, ektopowa sekrecja przez guzy - Niedobor GKS > nie pobudzaja rec mineralokortykoidowych > nie dziala aldosteron który powoduje zwrotny wychwyt na+
- Polidypsja pierwotna
- dlugotwaly wysilek fizyczny i dieta ubogosodowa (duzy pobor wody + dzialanie ADH + utrata wody przez skore)
Hiponatremia hipotoniczna z hiperwolemia (przewodnienie)
U osob z obrzękami pochodzenia sercowego, wątrobowego nerkowego
- Rozcieńczenie przez zwiekszone wydzielanie wazopresyny w stanie zmniejszenia objetosci wewnatrznaczyniowej (niewydolnosc serca, marskosc watroby z wodobrzuszem, obrzeki nerczycowe)
- Uposledzone wydalanie wody (niewydolnosc nerek)
- Hiponatremia
- Uciekanie wody z przestrzeni pozakomórkowej do śródkomórkowej
- Obrzek komorek > obrzek mozgu
Hipernatremia przyczyny
Stezenie sodu >145mmol/l
Spowodowana zwiększoną zawartością sodu w ustroju lub utraty wody
Równomiernie zwiększenie stężenia osmolitów w płynie śród i pozakomórkowym
utrata czystej wody
-stany gorączkowe
-wzmożony katabolizm (nadczynnosc tarczycy, sepsa)
utrata hipotonicznych płynów
-skóra (pocenie)
-ukl pokarmowy (wymioty, biegunka)
-nerki (moczówka prosta, cukrzyca,)
nadmierna podaz sodu
-picie wody morskiej
brak uczucia pragnienia
-uszkodzenie osrodka regulacji pragnienia w OUN
Hipernatremia objawy
Dochodzi do zmniejszenia objętości komórek
Mechanizm przeciwdziałający zmianie - retencja substancji idogennych osmoli (np jony K+, Na+ , Cl-, Wodoroweglany) lub sub osmotycznie czynnych np glutaminy, tauryny
objawy
170mmol/l - zaburzenia orientacji, wysoka gorączka, drgawki, śpiączka
Hipernatremia z odwodnieniem
- obnizenie cisnienia tetniczego
- obniżenie diurezy
Hipernatremia z prawidlowa obj
- pobudliwosc nerowwa, zwiekszone napiecie miesni, omamy, goraczka, zaburzenia orientacji nadmair K+ i CL-
Algorytm diagnostyczny hiponatremii
Okrelsenie czy jest hipotoniczna, hipertoniczna czy izotoniczna czy rzekoma
Ocena wartosci cisnienia osmotycznego osocza
a) hipertonia > hiperglikemia > hipertoniczna
b) prawidlowa osmolalnosc > wykluczenie rzekomej - brak hiperlipidemii > izotoniczna
Jesli wykluczmy izotoniczna i hipertoniczna = hipotoniczna
- Jesli hipotoniczna to czy jest z izowlemia, odwodnieniem czy przewodnieniem
Ocena wypelnienia lozyska naczyniowego
-odwodnienie
-izowolemia -
-przewodnienie ( obrzeki)
