HC 13 --> Ontwikkelingspsychopathologie (VORIG JAAR) Flashcards
(42 cards)
Verschil tussen normale en abnormale ontwikkeling
drie brede criteria als uitgangspunt (vaag):
1. statistische afwijking (= valt het buiten het normale bereik)
2. aanpassing (= kan je je aanpassen, gevaar voor zelf of anderen)
3. persoonlijke distress (= veroorzaakt ongemak voor persoon zelf)
factoren gerelateerd aan cultuur en ontwikkeling moeten ook worden meegenomen
Ontwikkelingspsychopathologie
- studie over oorsprong en verloop van onaagepast gedrag
- evaluatie van atypische ontwikkeling in relatie tot typische ontwikkeling
4 verschillende paden:
1. continuïteit van maladaptatie, leidt tot stoornis
2. initiële maladaptatie gevolgd door een positieve verandering (veerkracht)
3. continue positieve aanpassing
4. initiële positieve aanpassing gevolgd door een negatieve verandering in de richting van pathologie
vroege kindertijd
Autisme Spectrum Stoornis (ASS) symptomen
sociale en communicatieproblemen
* moeilijkheden met adequaat reageren op sociale signalen, met lezen van emoties
beperkte interesses en repetitief gedrag
* stereotype gedrag, uitgebreide rituelen en routines
gestrest wanneer de omgeving verandert
Sociale normen
verachtingen over hoe zich te gedragen in een sociale context
* bv gebrek aan oogcontact is normaal in sommige culturen vs autisme
Leeftijdsnormen
verwachtingen over welk gedrag geschikt is voor de leeftijd
* denk theorie van Moffitt?
Diathese stress model (Ingram & Price)
- psychopathologie: interactie tussen kwetsbaarheid en levensgebeurtenissen
–> kwetsbaarheid: aanleg, fysiologie, cognities, persoonlijkheid - differential susceptibility hypothesis (Belsky & Pluess)
–> kwetsbare mensen kunnen het meest profiteren van positieve en negatieve contexten
vroege kindertijd
Autisme Spectrum Stoornis (ASS), oorzaken
- NIET slecht ouderschap
- genetische invloeden: geërfd van ouders of mutatie (door oudere vaders)
- omgevingsinvloeden: virussen of chemicaliën, complicaties tijdens zwangerschap
vroege kindertijd
Autisme Spectrum Stoornis (ASS) ontstaan
bgeint meestal in de vroege kindertijd (diagnose vanaf 4 jaar)
* meer dan gemiddelde gedesoriënteerde hechting
* 1 jaar: al gebrek aan normale interesse in en reactie op sociale stimuli
–> niet reageren als hij/zij wordt geroepen en problemen met oogcontact
* comorbiditeit: VB, taalstoornissen, ADHD, epilepsie, angststoornissen
vroege kindertijd
Autisme Spectrum Stoornis (ASS) als extreem van een continuüm van sociale responsitiviteit
- verhoging in prevalentie: verhoogd bewustzijn, ruimere definitie
- neurologische verklaringen voor ASS (mogelijk)
–> vroege overgroei hersenen: hoger volume neuronen en connecties op vroege leeftijd
–> minder connecties op latere leeftijd: connecties in sleutelgebieden voor sociale informatieverwerking zijn onderontwikkeld en verder verlies in adolescentie
Kindertijd (ADHD + depressie)
internaliserende vs extrenaliserende problemen
- internaliserend gedrag: meer bij meisjes, neemt toe
- externaliserend gedrag meer bij jongens, neemt af
vroege kindertijd
Depressie bij baby’s
- baby’s kunnen enkele gedrags- en somatische symptomen van depressie vertonen
–> verlies interesse in activiteiten, psychomotorische vertraging, gewichtsverlies
vroege kindertijd
Autisme Spectrum Stoornis (ASS), behandeling
- met ouder worden is er een verbetering in functioneren
- richten op intensieve en zeer gestructureerde gedrags- en onderwijsprogramma’s
- sociale vaardigheids training
vroege kindertijd
Depressie, redenen en risicofactoren
- ervaring met misbruik of verwaarlozing
- depressieve verzorgers en gedesorganiseerde hechting
Kindertijd
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder)
- inattentie (moeite met aandacht, opletten)
- hyperactiviteit en impulsitviteit
- komt vaker voor bij jongens –> vaak ondergediagnostiseerd bij meisjes
- comorbiditeit: gedragsstoornis, angststoornis, depressie
- moeilijk temperament, onregelmatige voedings- en slaappatronen (vroege kindertijd)
- blijft aanhouden tot in de volwassenheid
Kindertijd
ADHD mogelijke oorzaken
- frontale cortex en problemen executieve functies (vooral inhibitie)
- lagere niveaus van dopamine, noradrenaline
Kindertijd
ADHD behandeling
- Medicijnen –> RItalin, adderall –> geneesmiddelen verhogen neurotransmitterniveaus tot normaal niveau
- gedragstherapie: leren focussen, impulsiviteit beheersen
- combinatie van beide is het meest effectief
Kindertijd
Depressie kind
- vanaf 3 jaar kan aan dezelfde DSM-criteria worden voldaan als bij volwassenen
- comborbiditeit: angst, gedragsstoornis, ADHD
Kindertijd
Depressie kenmerken
- meer gedrags- en somatische symptomen, meer schaamte en schuldgevoelens
- kunnen ook zelfmoordgedachtes hebben
- overdracht van depressie vanaf kindertijd is niet zo sterk
Kindertijd
Depressie behandeling
CGT, ouder-kind interactietherapie, antidepressiva
Adolescentie
Anorexia Nervosa
- ondergewicht (< 85% of < 17 BMI)
- angst om overgewicht te krijgen, neiging om dik te voelen
- komt vaker voor bij meisjes
- kan iedereen overkomen (alle SES, alle culturen, alle etnische groepen)
- oorzaken: samenleving met dun-ideaal, diathese stress model
- gevolgen: body-image problemen, laag gevoel van eigenwaarde
- andere oorzaken: lage niveaus serotonine, perfectionisme, neuroticisme
Adolescentie (eetstoornissen, middelenmisbruik en depressie)
- meeste stoornissen beginnen in de adolescentie
- 13-20% van kinderen tussen 3-17 jaar ervaart een psychische stoornis
- omgevingsverklaringen: autonomie-ontwikkeling, identiteitsformatie, acceptatie
biologische verklaringen: risicogedrag piekt (gevoelig voor beloning en weinig controle)
Adolescentie
Binge eating disorder
Steeds terugkerende eetbuien
Adolescentie
Boulimia Nervosa
- ook wel binge-purge syndroom (veel eten en overgeven)
- terugkerende episodes van vreetbuien en dan compensatiegedrag
Adolescentie
Dodge et al. –> cascade model of substance use
- begint met een kind dat risico’s neemt door moeilijk temperament
- moeilijke gezinssituatie (armoede, stress middelenmisbruik)
- blootgesteld aan harde opvoeding en conflicten
- ontwikkelt gedragsproblemen (agressie)
- afgewezen door leeftijdsgenoten en moelijkheden op school
- ouders geven op om kind te controleren
- kind behoort tot antisociale groepen die drugs en antisociaal gedrag promoten