meme hst pato genel özet

Question 1

meme; deri ve subkutan yağ dokusu ile kaplanmış modifiye bir ter bezidir

Answer 1

embriyonik gelişimin ilk ayının sonunda ektodermden bir tomurcuk halinde gelişmeye başlar
göğüs duvarında pektoral kastan bir facia ile ayrılı

Question 2

memenin fonksiyonel komponenti

Answer 2

duktus, lobüller ve stromadan oluşur

TDLU (terminal duktus lobüler unit):
lobül ve terminal duktustan oluşur ve sekretuar kısmını oluşturur

Question 3

memenin tüm duktal ve lobüler sistemi özel iki tabaka ile döşeli

Answer 3

lümene bakan epitel tabakası, sekresyon ve absorbtif fonksiyon görür

dıştaki hücreler ise myoepitelyal (kontraktil ve destek) hücre olarak isimlendirilir

-epitel hücreler keratin ve EMA (+)
-myoepitelyal hücre ise aktif (+)

Question 4

normal memede az miktarda endokrin hücre de vardır
tüm glandüler epitelyal sistem devamlılık gösteren bir bazal membrana dayanır
laktasyon sırasında aktif sekresyon yapar
postmenopozal dönemde meme dokusu inolusyona uğrar

Answer 4

adölesan dönemde daha çok duktus yapılar var, asiner yapılar yok
postpuberte döneminde asiner yapılar da gelişir -TDLU oluşur
laktasyon döneminde asiner yapılar sekretuar özellik kazanır

stroma: interlobüler ve intralobüler

Question 5

memenin glandüler komponenti iki esas kısma bölünür
bunun nedeni hastalıklarla olan ilişkisidir

Answer 5

TDLU:
-fibrokistik hastalıklar, duktal hiperplazi ve karsinomların çoğunun köken aldığı yer

Büyük duktus sistemi:
-soliter papillomlar ve duktus ektazileri gelişir

Question 6

gelişimsel anomaliler

Answer 6

nadiren bilateral veya tek taraflı meme olmaması
memeler arasında asimetri olabilir
meme dokusu keskin sınırlı bir organ olmadığı için izole meme lobülleri bazen bu standart anatomik sınırların dışında görülebilir
bu ektopik meme dokusu aksiller lenf bezlerinde, inguinal bölgeden aksillaya kadar uzanan süt çizgileri boyunca ve göğüs duvarında görülebilir

Question 7

inflamatuar lezyonlar

Answer 7

akut mastit
duktus ektazi
yağ nekrozu
idiopatik granülomatöz mastit

Question 8

akut mastit

Answer 8

emzirmenin ilk haftalarında meme derisindeki çatlaklardan giren s. aureus neden olur
eritem, ödem, ağrı ve hassasiyet oluşturur
tedavi edilmezse doku nekrozu ve cilde açılan fistüller oluşturur
antibiyotik tedavisi yeterlidir
nadiren cerrahi insizyon ve drenaj gereklidir

Question 9

yağ nekrozu

Answer 9

klinikte meme travması veya cerrahi öykü vardır genellikle
ağrısız, palpable kitle vardır
deride kalınlaşma-çekilme (kanserle karışabilir) olabilir
Mamografi: dansite artışı - kalsifikasyon
mikroskobik olarak yağ dokusunda nekroz, lipidli histiositler ve diğer iltihap hücreleri vardır

Question 10

idiopatik granülomatöz mastit

Answer 10

20-40 yaş arası kadınlarda sık
%25 bilateral
mikroskobi: lobüllerin çevresinde granülomlar, beraberinde akut inflamasyon ve mikroabseler vardır
sistemik hastalıklar ekarte edilmelidir

Question 11

Stromal neoplazmlar

Answer 11

intralobüler stromadan gelişen tümörler
(bifazikler -hem stromal hem de epitel hücrelerinden oluşur- ama ağırlıklı stroma kaynaklı)

-firoadenom
-Phylloides tümör

Question 12

Fibroadenom

Answer 12

20-35 yaşta sık
benign
düzgün sınırlı kitle
sellülarite azdır
mitoz nadir
intralobüler fibroblastlar hızla çoğaldıkça epitel hücrelerini iterek deforme eder böylece yuvarlar asinilerden ziyade uzunlamasına yarık benzeri yapılar oluştururlar
klinik veya radyolojik şüphe varsa veya hasta tercih ediyorsa cerrahi olarak eksize edilirler

recurrens: ipsilateral veya kontrlateral

Question 13

Phylloides Tümör

Answer 13

bifazik tümör, stromal komponent neoplastik
meme tümörlerinin %1’inden azdır
hastalar genelde hızlı büyüyen meme kitlesi ile başvurur
mamografide iyi sınırlı-lobüle kitle

Question 14

Phylloides tümör makroskobi

Answer 14

Benign:
-iyi sınırlı
-kesit yüzeyleri parlar ve grimsi beyazdır

Malign:
-infiltratif sınırlı

Question 15

Phylloides tümör mikroskobi

Answer 15

hipersellüler stromanın oluşturduğu yaprak benzeri uzanımlar vardır

Question 16

benign epitelyal lezyonlar:
mamografide genelde tesadüfen tespit edilen lezyonlardır

Answer 16

meme kanseri gelişme riskine göre üç gruba ayrılırlar:
-non proliferatik meme hastalıkları
-proliferatif meme hastalıkları
-atipik hiperplazi

Question 17

Non-Proliferatif Meme hastalıkları
(en sık görülen fibrokistik hastalık)

Answer 17

üç ana morfolojik değişiklikten oluşur:
-kistler (en yaygın, basit kistler)
-fibrozis
-adenozis (glandüler komponentteki sayıca artım için kullanılan bir terim)

*kistlerin epitel hücreleri tek sıralı olduğu için nonproliferatif olarak adlandırılırlar

en yaygın meme lezyonlarıdırlar
genellikle östrojen etkisi ile ortaya çıkar ve TDLU kaynaklıdır

duktus epitelinde apokrin metaplazi (granüler, asidofilik sitoplazmalı, orta büyüklükte, nükleuslu ve belirgin nükleoluslu hücreler) vardır

kist sıvısı sarı ya da berrak, bazen mavimsi refle veren bir içerik
kalsifikasyon sık
kisti döşeyen epitel basıktır, duvarda fibröz doku artımı vardır
kistlerin rüptürü ile çevrede mononükleer hücre infiltrasyonu görülür
kistte epitelyal hiperplazi olursa karsinomla karışabilir

Question 18

proliferatif meme hastalıkları

Answer 18

mamografik densité artışı, kalsifikasyonlar veya biyopsi örneklerinde tesadüfi bulgularla karşımıza çıkar
tek başına veya nonproliferatif meme lezyonları ile birlikte bulunabilir

-hiperplazi
-laktasyon adenomu
-intraduktal papillom

Question 19

hiperplazi

Answer 19

duktus lümenine doğru prolifere olan polimorfik hücreler bulunur
-epitel, myoepitel ve apokrin hücreler

Question 20

laktasyon adenomu

Answer 20

gebelik ya da laktasyon döneminde görülür
tek ya da multiple olabilir
makroskopik olarak iyi sınırlı ve lobüledir
mikroskobisinde aktif sekresyon yapan küboidal hücrelerle döşeli prolifere bezler görülür

Question 21

intraduktal papillom

Answer 21

30-50 yaşta sık
meme başı akıntısı görülür
makroskobik olarak lümen içine doğru gelişen polipoid bir kitle vardır
duktus lümenine doğru kompleks dallanma gösteren papiller yapılar görülür
fibrovasküler stroma çevresinde iki sıralı hücre (luminal ve myoepitelial)

Question 22

atipik hiperplazi

Answer 22

hücresel proliferasyon in situ karsinoma benzemekle birlikte tanı için yeterli özelliklere sahip değildir

-duktal (ADH)
-lobüler (ALH)

Question 23

duktal (ADH)

Answer 23

**tek hücre tipi prolifere olur
hücrelerde atipi ve mitoz var
yapısal değişiklikler görülür
*daha sonradan invaziv bir karsinom gelişimi için risk, basit hiperplaziye oranla daha fazladır

Question 24

lobüler (ALH)

Answer 24

monoton, diskoheziv hücre proliferasyonu lobülü tutar
lobüler karsinoma in situnun bazı özelliklerini taşır

Question 25

meme karsinomu risk faktörleri

Answer 25

yaş (+50 yaşta belirgin artar) ve cinsiyet aile hikayesi BRCA1 ve BRCA2** coğrafi faktörler: avrupa ve amerikada asya ve afrikadan daha sık ırk/etnisite: ispanyol ve afrikan-american kadınlar, daha genç yaşta daha agresif tümörler reproprodüktif geçmiş: menarşın erken olması çocuk doğurmama emzirmeme ve ilk gebelik yaşının daha ileri olması hormon replasman tedavisi riskin artması ile ilişkili iyonize radyasyon, postmenopozal obezite ve hormon replasmanı, alkol, daha önce karsinom olan kadın

Question 26

meme karsinom patogenezi hormonal:

Answer 26

östrojen (ER); çeşitli parakrin ve otokrin mekanizmaları aktive ederek büyüme faktörlerinin üretimini teşvik eder hormonal etkiler muhtemelen prekürsör lezyonlardan kanser gelişimindeki proliferasyonu, malign hatta metastatik karsinomlara dönüşümünü sağlar

Question 27

meme karsinom patogenezi çevresel:

Answer 27

genetik olarak homojen grupta meme kanseri insidansının değişkenliği ve meme kanseri insidansındaki coğrafi farklılıklar

Question 28

meme karsinom patogenezi genetik

Answer 28

meme karsinomunun hereditary formundan sorumlu genler: BRCA1 ve BRCA2 -klasik tümör supressor genlerdir; belirli DNA hasarlarının onarımı için gerekli olan proteinleri kodlar -ailesel meme kanserlerinin 2/3'ünü veya tüm vakaların %5'ini oluşturur -BRCA1'deki germline mutasyon olan kadınlar 70 yaşına kadar %37-85 arasında meme kanseri gelişme riski taşır ve kanserlerin yarısından fazlası 50 yaşından önce görülür -taşıyıcılar over, serviks, endometrium, fallop tüpü, mide, kc ve erkek taşıyıcılar prostat kanseri gibi diğer kanserler için önemli ölçüde risk altındadır diğer genler: TP53 ve PTEN STK11 (Peutz-Jegher) CDH1 (herediter diffüz gastrik kanser) PALPB2 (herediter meme kanseri) HER2

Question 29

meme kanserleri hormon reseptörlerinin ekspresyonuna göre üç ana grupta toplanır: -Östrojen reseptörü -Progesteron reseptörü -HER2 (ERBB2) bu üç grup hasta özellikleri, patolojik özellikler, tedavi cevabı, metastatik patern, relaps süresi ve sonuç açısından çarpıcı farklılıklar gösterir

Answer 29

meme kanserleri gen ekspresyonu profiline göre 3 ana gruba ayrılır: 1) Luminal (%50-65): -ER(+) -HER2 (-) -genellikle yaşlıda ve BRCA2 mutasyonu görülür 2) HER2 baskın (%20): -HER2 (+) -ER (+/-) -genelde gençte ve TP53 mutasyonu görülür 3) Bazal-Like (%15): -Triple (-) -genelde gençte ve p53 mutasyonu sık görülür -yüksek dereceli tümörlerdir -solid

Question 30

meme kanseri klinik bulgular

Answer 30

ele gelen kitle meme başında çekilme çukurlaşma akıntı kızarıklık döküntü cilt değişiklikleri

Question 31

noninvaziv karsinom

Answer 31

iki morfolojik tip var: -duktal karsinoma in situ -lobüler karsinoma in situ ikisi de TDLU'daki hücrelerden kaynaklanır

Question 32

duktal karsinoma in situ

Answer 32

palpable kitle oluşturmayabilir, bazen meme başı akıntısı ile başlar %25-30 invaziv kansere ilerler Mamografi ile rutin incelemelerde <1cm lezyonlar ve mikrokalsifikasyon görülür meme duktuslarında epitelial hücrelerin anormal proliferasyonu vardır hücreler sitoloji olarak malignite özelliklerini gösterir ancak invaziv kanserden farklı olarak duktus içine sınırlıdır

Question 33

DCIS; solid, komedo, kribriform, papiller, mikropapiller gibi çok çeşitli histolojik görünüşe sahiptir temel ortak özellikleri myoepitelyal hücrelerinin varlığıdır (bu hücreler korunmuştur çünkü invaziv değil)

Answer 33

Tedavi: cerrahi, RT, antiöstrojen ajanlar (tamoksifen) prognoz mükemmel (%95'ten fazla uzun süre sağ kalım) DCIS tedavi edilmezse yaklaşık 1/3 invaziv kansere ilerler

Question 34

lobüler karsinoma in situ

Answer 34

lobül içindeki tek tip hücresel proliferasyon makroskobik olarak bir özellik göstermez, rastlantısal olarak bulunur vakaların %70'i multisentrik, %30-40 bilateraldir mikroskobik olarak; meme lobülleri genişlemiş ve içleri uniform, yuvarlak, küçük dar sitoplazmalı, normokromatik hücrelerle doludur normal popülasyona göre invaziv bir karsinom riski 10 kat daha fazladır

Question 35

Paget

Answer 35

meme başının Paget Hastalığı; DCIS'nin laktifer duktulardan memenin derisine kadar uzanmasından kaynaklanır tek taraflı meme başında ve areola üzerinde kabuğumsu bir eksuda oluşturur epidermis içinde büyük, berrak sitoplazmalı, atipik nükleuslu tek tek, gruplar halinde ya da glandüler yapılar şeklinde, bazal tabakada yoğunlaşmış hücreler vardır ER (-) HER2 (+) Bowen hastalığı ve malign melanomla ayırıcı tanısı gerekir **hemen daima meme dokusunda in situ ya da invaziv bir karsinoma vardır -prognoz da bu tümörün özelliklerine bağlıdır

Question 36

invaziv (infiltratif) karsinom

Answer 36

TDLU'dan gelişen malign epitel lezyonlar memenin herhangi bir yeride olabilir: -en sık üst dış kadranda görülür genelde hastalar memede kitle ile gelir cilde veya pektoral kaslara invaze olabilir asemptomatik tümörler genelde Mamografi ile tespit edilir mevcut sınıflandırma kriterleri büyük oranda patolojik görünüşlere dayanır

Question 37

invaziv duktal karsinom

Answer 37

özel bir tip morfolojik özellik taşımayan tüm duktal karsinomlar beraberinde DCIS olabilir düzensiz sınırlı, kesit yüzü gri-sarı, sert çevre parankim ve yağ dokusuna doğru uzanımlar tümöre yengeç benzeri görünüm kazandırır mikroskobik olarak tübüler yapı ya da solid adalar oluşturur atipi ve mitoz tümörden tümöre değişir **Tübüler formasyona, nükleer pleomorfizme ve mitoz sayısına göre grade yapılır -tübüler alan az, solid ada çok ise kötü prognoz Duktal karsinomların yaklaşık %50-65'i ER (+), %20'si HER2 (+) ve %15'i ER ve HER2 (+)

Question 38

invaziv lobüler karsinom -invaziv meme kanserlerinin en yaygın 2. formu

Answer 38

multisentrik ve bilateral olabilir (İDK'ya göre yüksek) ER ve PR (+) HER2 overekspresyonu nadir İDK'daki derecelendirme burada yok en belirgin bulgu palpable kitle veya mamografik densize artışı, desmoplastik bir yanıt oluşturmaksızın (radyolojide net görülmez) stromayı invaze eder -klinik olarak okkult olabilir ve görüntüleme yöntemleri ile tespit edilmesi güç

Question 39

invaziv lobüler karsinom karakteristik mikroskobik görünümü

Answer 39

bağ doku içinde tek tek, tek sıra halinde (indin file) ya da nonneoplastik duktuslar içerisinde konsantrik dizilim (hedef tahtası) gösteren küçük, dar sitoplazmalı, uniform hücreler vardır

Question 40

tübüler karsinom

Answer 40

İDK'nın en iyi formu (Grade 1) gibi çok iyi prognozlu desmoplastik stroma içinde dağınık tübüler yapılar vardır tübüler yapılar tek sıralı hücrelerle döşeli ve iyi diferansiyedir atipi, mitoz ve nekroz yok

Question 41

Kribriform karsinom

Answer 41

elek ya da kalbur gibi yapısı nedeniyle bu isim verilmiştir prognoz iyi İDK'daki derece yok tübül yapısı yerine daha çok ada yapısı var

Question 42

müsinöz karsinom

Answer 42

postmenopozal kadınlarda görülür makroskobik olarak iyi sınırlı, ince septumlarla ayrılmış jelatinöz bir kitledir mikroskobisinde belirgin atipi ve mitoz içermeyen küçük hücre toplulukları ve adenoid yapılar, müsin gölcükleri içinde yüzüyor izlenimi verir Müsin daima ekstrasenllülerdir pür müsinöz karsinomda prognoz iyi mikst olduğu zaman diğer komponentin prognostik özelliğini gösterir ER (+) HER2 (-)

Question 43

medüller karsinom

Answer 43

tipik olarak görüntüleme sırasında benign tümörlerden ayırt edilmeleri zor olan düzgün sınırlı kitlelerdir mikroskobik olarak tümör çevreden iyi sınırlıdır, ekspansiv gelişim gösterir tümörün perilerinde lenfo-plazmositer infiltrasyon vardır tümör hücreleri büyük, pleomorfik ve bol mitoz gösterirler nükleus büyük ve nükleolus belirgin hücre sınırları belirsiz, bu nedenle sinsisyal bir görünüm vardır. Bu hücreler diffüz bir dağılım gösterirler, glandüler yapılar ve müsin yoktur yüksek dereceli, triple negatif tümörlerdir prognozu klasik invaziv duktal karsinomdan daha iyidir

Question 44

inflamatuar karsnom

Answer 44

klinik bir terim tüm meme kırmızı, sıcak ve ödemlidir bu görünümüyle mastiti anımsatır memede invaziv bir karsinom var ve dermal lenfatikler tümör hücreleri ile dolu -klinik tabloya bu neden olur prognoz kötü

Question 45

biyopsiler

Answer 45

ince iğne aspirasyon + tru-cut (core) -> daha kalın doku alınır, malignite düşünülüyorsa kullanılır prognoz: tarama yapılmayan bireylerde 2-3 cm palpable kitle ve aksilla lenf nodu metastazı (%50) sık görülür

Question 46

sentinel lenf nodu aksilladaki lenfatik akımı alan ilk lenf nodudur

Answer 46

lenfatik metastazın önce SLN'na daha sonra diğer aksiller lenf nodlarına olduğuna inanılmaktadır sentinel lenf nodu varlığında diseksiyon yapılır

Question 47

erkek meme karsinomu: jinekomasti reversable

Answer 47

etiyoloji östrojen seviyesi (Klinefelterde 58 kat risk) Bulgular: -ağrısız kitle -genelde unilateral -kanlı meme başı akıntısı -meme başında çekilme, ülserasyon, fiksasyon İDK en sıktır %40 Evre 3-4 BRCA2 mutasyonu olan erkeklerde risk fazla