tiroid hst pato genel özet Flashcards

(44 cards)

1
Q

tiroid bezi nerede bulunur

A

trakeanın önünde, boynun ön kısmında yer alan kelebek şekilli endokrin bez
sağ ve sol lob & onları birleştiren isthmustan oluşur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

tiroid bezinin embriyolojik gelişimi

A
  1. hafta kordonlar
  2. hafta folliküller
  3. hafta kolloid yapılır
  4. haftada follikül içinde kolloid görülür
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

tiroid bezi folliküllerden oluşur

A

intraluminal kolloid soluk eozinofilik boyanma gösterir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

tiroid bezinde iki hücre tipi vardır

A

folliküler kübik hücreler = Tirositler
parafolliküler hücreler = C hücreleri

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

tirositler

A

İHK olarak
TTF-1 ve tiroglobulin (+)

tiroid hormonlarını ve kolloid üretirler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

C hücreleri

A

İHK olarak
kromogranin, kalsitonin, NSe, sinaptofizin, CEA (+)

nöral krest kökenli nöroendokrin hücrelerdir
tiroide ultimobrankial isim aracılığıyla gelirler
kalsitonin üretirler

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

tiroid dokusunda klinik önemi olmayan değişiklikler olabilir

A

adipöz metaplazi
kıkırdak doku odakları
ektopik timus
intratiroideal paratiroid dokusu
çizgili kas dokusu
tükrük teszi
meanosis tirodi (siyah tiroid) (minosiklin, amiodorane)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

konjenital anomaliler

A

tiroglossal kanal anomalileri
ektopik tiroid
struma ovarii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

tiroglossal kanal anomalileri

A

tiroglossal kanalın sebat etmesi ile karakterizedir
kör bir tüp veya açık bir sinus olarak kalabilir
kistik değişiklikler olunca tiroglossal kanal kisti olur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

ektopik tiroid

A

heterotopik tiroid dokusu tiroglossal kanala yakın herhangi bir yerde bulunur
en sık yerleşim yeri dil köküdür
%10 bireyde sublingual yerleşebilir
diğer bölgeler: submandibuler, larinks, trakea, superior mediasten, kalp, porta hepatitis, adrenal gland

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

struma ovarii

A

overde tiroid dokusu bulunması
tümör de gelişebilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

tiroiditler

A

akut tiroidit
subakut granülomatöz tiroiditi (De Quervain)
subakut lenfositik tiroidit
otoimmün tiroidit (Hashimoto tiroiditi/lenfositik tiroidit)
Riedel tiroiditi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

akut tiroidit

A

ani başlayan ateş, ağrı, hassasiyet gibi sistemik enfeksiyon bulguları ile seyreder
histolojik olarak doku nekrozu, nötrofil infiltrasyonu esas değişikliktir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

subakut granülomatöz tiroiditi
De quervain

A

orta yaşlı kadınlarda görülür
viral enfeksiyon sorumlu tutulmaktadır
tiroid ağrılıdır ve palpasyonda hassastır
mikroskobik olarak foliküleri saran granülomlar ve kolloid fagosite etmiş dev hücreler görülür

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hashimoto tiroiditi

A

45-65 yaşlarında sık
K:E 10-20:1
ilk olarak Struma lenfomatoza adıyla tanımlanmıştır
tiroid dokusunun otoimmün hasarı ile karakterizedir
iyot eksikliği olmayan bölgelerde en sık hipotiroidi nedeni
patogenezde hücresel ve humoral immün sistem rol oynar
dolaşımda tiroglobulin ve diğer follikül hücre antijenlerine karşı antikorlar tespit edilir
genellikle tiroid büyüktür ve bir lob diğerinden daha büyüktür
orta sertliktedir
görünüm lenf noduunu andırır
kolloid seçilmez ve nekroz kalsifikasyon yoktur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hashimoto tiroiditinde morfolojik olarak en önemli bulgular

A

germinal merkez oluşumunu gösteren lenfosit infiltrasyonudur
plazma hücreleri ve dev hücreler bulunabilir
tiroid follikülleri küçük ve atrofiktir ve Hurthle hücreleri ile döşelidir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Huthle hücreleri

A

epitel hücrelerinin çok sayıda mitokondri içeren, geniş, eozinofilik, granüler sitoplazmalı metaplazisi (onkositik metaplazi)

Hurthle hücreleri yoksa lenfositik tiroidit deriz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hashimoto tiroiditi lenfositik adreanlitis ile beraber görülürse

A

Schimidt Sendromu

19
Q

hashimoto tiroiditi komplikasyonları

A

lösemi, lenfoma ve papiller karsinom gelişir

20
Q

Riedel Tiroiditi

A

nadir
yaşlılarda ve kadınlarda sık
tiroid büyür
etkilenen bölgeler taş gibi serttir (fibrozis) ve çevreye invazedir
demir boyunduruk gibi sarar ve trakeaya bası ile nefes darlığı oluşturur
sıklıkla karsinom kliniği verir
mikroskobik olarak hyalinize bağ doku tiroid dokusunun yerini alır
çevre tiroid etrafındaki çizgili kas dokuya da yayılım gösterir
lenfoplazmositer iltihabi infiltrat vardır

21
Q

hiperplastik bozukluklar

A

dishomonogenetik guatr
Graves hastalığı
nodüler hiperplazi

22
Q

dishormonogenetik guatr

A

tiroid hormon sentezindeki enzim defektleri sonucu oluşur
tiroid bezi büyümüştür ve multinodülerdir
mikroskobide nodülerdir ve solid ve mikrofolliküler patern vardır
belirgin hücresel atipi ve minimal kolloid vardır

23
Q

Graves hastalığı (Diffüz Toksik guatr)
-Basedow’s hastalığı
-tirotoksikoz
-ekzoftalmik guatr

A

genç erişkin kadın hastalığı 20-40 yaş
kadınlarda 7 kat daha sık
mikroskobik olarak folliüller hiperplastiktir
lümende papiller katlantılar görülür
epitel kolumnar görünüm alır

24
Q

nodüler hiperplazi (multinodüler guatr)
endemik guatr olarak da bilinir

A

en sık tiroid hastalığı
su ve toprakta düşük iyot olması ve alımı ile karakterizedir
folliküller değişik büyüklüktedir -uniform değil
tiroid büyümüş ve şekli bozulmuştur
kistik dejenerasyon, hemoraji, kalsifikasyon sıktır
sellüler hiperplastik alanlar veya büyük folliküller bulunabilir
kistik folliküller ve papiller yapılar olabilir
dominant nodül adenom ile karışır

25
1) primer tümörler -epitelyal -malign lenfoma -mezenkimal tümörler 2) metastatik tümörler
primer epithelial tümörler: Folliküler hücreli tümörler ->benign (adenomlar) -Folliküler adenom -hurthle hücreli adenom -> malign (karsinomlar) -foliküler karsinom -papiller karsinom -undiferansiye (anaplastik) karsinomlar C-hücreli tümörler: -medüller tiroid karsinom
26
folliküler adenom
benign, folliküler diferansiasyon gösteren kapsüllü tümörlerdir sık sıklıkla genç-orta yaşlı kadınlarda görülür soliter tiroid nodülü olarak görülür (ağrısız nodüler kitle) izotopik scande soğuk nodül olarak görülürler çevrede basıya uğramış tiroid follikülleri vardır
27
hurthle hücreli adenom
onkositik adenom folliküler adenomdaki tüm kriterler aynı sadece hücreler farklı
28
papiller karsinom insidansları
20-50 yaş arası kadınlarda sıktır 15 yaş öncesi nadirdir ancak çocuklarda en sık görülen tiroid tümörüdür
29
papiller karsinom gross özellikler
vakaların çoğu 1 cmden küçük tümör solid, beyazımsı, sert ve invazif %10 kapsülle çevirli kistik değişiklikler sık
30
papiller karsinom tanısında nükleer özellikler çok önemlidir
optik şeffaf (buzlu cam, orphan Annie) nükleuslar nükleer pseudoinklüzyonlar ve nükleer çentikler görülür çekirdekler büyür -> üst üste binmiş. Psammom cisimcikleri vardır -çekirdeklerin içinin boş gözükmesinin sebebi içindeki kromatinin kenara doğru itilmesidir -çekirdeğin içine sitoplazma girmesiyle pseudoinklüzyonlar oluşur
31
papiller karsinomda papillalar veya folliküller vardır
follikül varyant papiller karsinomu ekarte ettirmez **Çekirdek morfolojisi önemli ana moleküler değişiklikler RET (10. krozomda lokalize protoonkogen) değişiklikleridir kolumnar, tall cell, onkositik varyantlarının prognozu daha kötüdür
32
mikropapiller varyant
en fazla 1cm sklerozan karsinom olarak da bilinir ve yıldızsı şekildedir erkeklerde daha sık prognoz çok iyi
33
folliküler karsinom
follikül hücre diferansiasyonu gösteren malign tiroid tümörü tiroid malignensilerinin %10-15'ini oluşturur kadınlarda ve 5. dekadda sık çocuklarda nadir mikroskobik olarak görünüm değişken olabilir normal folliküllere benzeyen dizilim gösterir trabeküler ve solid yapılar görülebilir psammom cisimcikleri yoktur Ras mutasyonları folliküler karsinomda daha sıktır kapsül invazyon derecesine göre ikiye ayrılır: -minimal invazif folliküler karsinom -yaygın (geniş) invazif folliküler karsinom
34
psammom cisimcikleri
ışık mikroskobunda kum tanesi şeklinde görülen Ca birikimleri
35
folliküler karsinomda hematojen metastaz daha sık görülür
kemik metastazı; omuz bölgesi, sternum, kafatası ve iliak kemiğe daha sıktır metastaz daha çok yaygın invazif tümörlerde görülür prognoz enkapsülasyona bağlıdır
36
papiller karsinom metastaz
1/4 vakada yumuşak dokulara yayılım gösterir servikal lenf nodu yayılımı özellikle gençlerde sıktır lenf nodu metastazı kistik değişikliğe uğrar hematojen metastazlar diğer tiroid tümörlerine göre azdır sıklıkla ac, kemik ve beyine metastaz yapar 10 yıllık sağ kalım %90-98 vücutta bilinen iyi malign tümörlerden biri
37
az diferansiye karsinom (insular karsinom)
kapsüllü değildir invaziv tümörlerdir agresif davranışlı nodal ve hematojen metastaz sık çoğu kötü diferansiye folliküler karsinomlardır mikroskobik olarak yuvalar, solid alanlar ve mikrofolliküller yapar
38
anaplastik karsinom
yaşlı hastalarda sık hızlı büyüyen kitleler solunum ve yutma güçlüğü yapar (disfaji-vokal kord paralizisi) çevre kaslar, özofagus, deri ve trakeaya invaze olur tanı anında ekstratiroidal yayılım vardır lenf nodu metastazı sıktır gross olarak nekrotik ve hemorajik solid tümör izlenir mikroskobik olarak papilla ve follikül oluşturmazlar çoğu genellikle papiller karsinomdan anaplastik transformasyon ile gelişir ort sağ kalım 6 aydan kısadır boyundaki bitap yapılara yayılım ile hasta kaybedilebilir
39
anaplastik karsinomun belirgin morfolojik tipleri vardır
skuamoid (keratinizasyon odakları bulunur) spindle hücreli dev hücreli
40
medüller karsinom
C hücrelerinden gelişir tiroid tümörlerinin %5-10'u %25 vaka ailesel ort yaş 50 solid, sert, iyi sınırlı, gri-sarı renkte tümörler tümörlerin çoğu orta kısımda yerleşir lokal invaziv büyüler servikal, mediastinal lenf nodu tutulumu, uzak organ metastazı yapar MEN IIB'de daha sıktır tedavi total tiroidektomi genç yaş, kadın, familyal, tiroide sınırlı ve küçük olması iyi prognoz sporadik ve yaşlılık kötü prognoz
41
medüller karsinom mikroskobi
oval, yuvarlak, poligonal hücrelerin proliferasyonu görülür tümör hücreleri arasında yoğun vasküler stroma vardır kaba kalsifikasyonlar vardır **stromada amiloid depositleri önemli bulgudur amiloide karşı dev hücreler oluşabilir immünohistokimyasal olarak: NSE, kromogranin, sinaptofizin, kalsitonin, CEA pozitiftirler nöroendokrin tümörlerle birliktelik gösterebilir **tiroglobulin kesin negatiftir TTF-1 çapraz reaksiyon gösterebilir, bu nedenle pozitif çıkabilir
42
sporadik medüller karsinom
%80 ort 50 yaş soliter sintigrafide soğuk nodül olarak görülür
43
ailesel medüller karsinom
ort 35 yaş multiple ve bilateral MENIIA ve IIB komponenti olarak görülebilirler
44
lenfomalar
sıklıkla diffüz büyük B hücreli lenfomalar görülür marjinal zon B lenfomalar 2. sıklıkta Hodgkin lenfomalar nadir