RZS Flashcards

1
Q

Etiologia - RZS vs choroba zwyrodnieniowa

A

nieznana; starzenie się, tarcie, urazy, przeciążenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

czym się charakteryzuje ?

A

nieswoiste zapalenie stawów, zmianami pozastawowymi i objawy układowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

RZS vs choroba zwyrodnieniowa - Symetryczne czy niesymetryczne ?

A

symetryczne !; Asymetryczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Do czego prowadzi ?

A

niepełnosprawnośc
inwalidztwo
przedwczesna śmeirć

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

która płeć choruje częściej ?

A

Kobiety, 3x

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Szczyt zachorowalności - RZS vs choroba zwyrodnieniowa

A

4 i 5 dekada żcyia; po 50, do 50 częściej M, po K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

U kogo częstsze samoistne remisje ?

A

M i starsi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jaki wpływ ciąży na przebieg choroby

A

zmniejszają się u ¾ chorych już w I trymestrze,

po porodzie -> nasilają się

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Czy samo RZS wiąże się z wystąpieniem powikłań u matki lub płodu ?

A

NIE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objawy charakterystyczne RZS (2)

A
  1. symetryczny ból i obrzęk stawów rąk i stóp, RZADZIEJ dużych stawów
  2. sztywnośc poranna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Ile najczęściej trwa sztywność poranna - RZS vs choroba zwyrodnieniowa

A

> 1h- gorsza rano i po odpoczynku ; <1h - pogarsza sie w ciągu dnia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Objawy ogólne RZS(5)

A
  1. stan podgorączkowy
  2. ból mm
  3. zmęczenie
  4. brak łaknienia
  5. utrata mc
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Które stawy zajęte we wczesnym okresie choroby (3)

A
  1. stawy nadgarstkowe
  2. stawy rąk
  3. stawy stóp
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

RZS vs choroba zwyrodnieniowa - Które stawy zajęte najczęściej(=/= wyłacznie) ?(3+3)

A
  1. międzybaliczkowe bliższe
  2. śródręczno-paliczkowe
  3. śródSTOPNO-paliczkowe

ch. zywrodnieniowa:
1. międzypaliczkowe DALSZE - guzki Heberdena
bliższe też zajęte - guzki Boucharda
2. kolanowe
3. biodrowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Które stawy zajęte częściej - kk górnych czy dolnych ?

A

górnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

nietypowy początek

A
  1. zapalenie jednego stawu

2. gościec palindromiczy (epizodyczny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

zmiany we wczesnym okresie choroby (4+2)

A
  1. niewielki wzrost ucieplenia (bez zaczerwienienia skóry),
  2. bolesność stawu podczas ucisku,
  3. obrzęk stawu i tkanek okołostawowych,
  4. wysięk w stawie.

Mogą towarzyszyć:

  • zmiany w ścięgnach i więzadłach,
  • zapalenie pochewek ścięgnistych i kaletek maziowych.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Stawy rąk - zmiany we wczesnym okresie (3)

A
  1. wrzecionowaty obrzęk stawów międzypaliczkowych bliższych i śródręczno-paliczkowych
  2. zanik mięśni międzykostnych i glistowatych
  3. rumień dłoniowy okolicy kłebu i kciuka i kłębika okolicy piatego palca
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Stawy rąk - zmiany w zaawansowanej choroby (4)

A
  1. przywiedzenie łokciowe palców
  2. podwichnięcia dłoniowe paliczków
  3. palce w kształcie łabędziej szyi i palce butonierkowate → znaczne ograniczenie ruchomości,
  4. zwężenie szpary stawowej, destrukcja kości.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Ręka reumatoidalna - 3 klasyczne deformacje

A
  1. kciuk butonierkowaty
  2. przywiedzenie dołokciowe (ulnaryzacja) stawów śródręczno-paliczkowyh
  3. deformacja typu “łabędzia szyja”
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Zmiany pozastawowe - główne obszary (6)

A
  1. guzki reumatoidalne
  2. zmiany w ukłądzie krążenia
  3. zmiany w układzie odd
  4. zmiany w narządzie wzroku
  5. zmiany w nerkach
  6. inne xd
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zmiany pozastawowe - guzki reumatoidalne - jakie są, gdzie są

A
  1. podskórne, niebolesne
  2. lokalizacja:
    - przedramiona ,
    - msc narażone na ucsik(np. pośladki)
    - ścięgna
    - stawy
    - narządy wewnętrzne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Zmiany pozastawowe - zmiany w układzie krążenia - jakie (5)

A
  1. zapalenie osierdzia,
  2. zmiany w mięśniu sercowym i na zastawkach
    (guzki reumatoidalne, kardiomiopatie),
  3. nadciśnienie płucne ,
  4. miażdżyca
  5. incydenty zakrzepowo-zatorowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Najczęstsza przyczyna zgonu chorych na RZS

A

incydenty sercowo-naczyniowe

25
Q

Zmiany pozastawowe - zmiany w układzie oddechowym (5)

A
  1. zapalenie opłucnej,
  2. guzki reumatoidalne w płucach,
  3. zarostowe zapalenie oskrzelików
  4. włóknienie płuc,
  5. zespół Caplana (pylica reumatoidalna)
26
Q

Zmiany pozastawowe - zmiany w narządzie wzroku (2)

A
  1. suche złuszczające zapalenie rogówki i spojówek w przebiegu wtórnego zespołu Sjögrena,
  2. zapalenie twardówki i nadtwardówki
27
Q

Zmiany pozastawowe - zmiany w nerkach - z czym głównie związane, jakie(3)

A
  1. głownie efekt d/n leków
    • śródmiąższowe zapalenie nerek,
    • odmiedniczkowe zapalenie nerek,
    • skrobiawica wtórna (powikłanie długotrwałego aktywnego stanu zapalnego).
28
Q

zmiany pozastawowe - inne xd (4)

A
  1. zapalenie naczyń małych i średnich,
  2. zmiany w układzie nerwowym:
    - zespół cieśni nadgarstka,
    - polineuropatia,
    - mononeuritis multiplex,
    - ucisk korzeni nerwów rdzeniowych,
  3. powiększenie węzłów chłonnych w okolicy podżuchwowej, szyjnej, pachowej i łokciowej,
  4. powiększenie śledziony.
29
Q

4 okresy choroby wg Steinbrockera - jakie, który najbardziej widoczy

A

I - zmiany wczesne
II - zmiany umiarkowane
III - zmiany zaawansowane (NAJBARDZIEJ WIDOCZNY)
IV - faza schyłkowa

30
Q

okres I (zmiany wczesne) wg Steinbrockera - jakie zmiany RTG i przedmiotowe (3+4)

A

RTG

  1. obrzęki tkanek miękkich,
  2. niewielkie zwężenie szpar stawowych,
  3. osteoporoza przystawowa,

przedmiotowe:

  1. ból
  2. obrzęk,
  3. pogrubienie zarysu stawów,
  4. sztywność poranna.
31
Q

okres II (zmiany umiarkowane) wg Steinbrockera - jakie zmiany ?

A

to co we wczesnym
+
zmiany okołostawowe:
- zaniki mięśniowe, głównie mięśni międzykostnych,
mięśni glistowatych ręki, mięśni czworogłowych uda, ruchomość ograniczona

RTG:

  • wyraźna osteoporoza
  • możliwe pierwsze objawy uszkodzenia chrząstki
  • wyraźne zwężenie szpar stawowowych
  • części przynasadowe: widoczne geody zapalne + pojedyncze nadżerki na pow. stawowych
32
Q

okres III (zmiany zaawansowane) wg Steinbrockera - jakie zmiany (6)

A
  1. trwałe uszkodzenia
  2. wcześniejsze objawy bardziej nasilone
  3. zmiany w narządach wewnętrznych,
  4. rozwój geod i nadżerek,
  5. podwichnięcia i zniekształcenia
    stawów
  6. RTG: wyraźna osteoporoza, uszkodzenia chrząstki i kości
33
Q

okres IV (faza schyłkowa) wg Steinbrockera - jakie zmiany ?(2)

A

wcześniejsze
+
1. zrosty włókniste
2. całkowite zesztywnienie kostne stawu

34
Q

Klasa I sprawnośc fizycznej w RZS

A

codziennei czynności wykonywane bez trudu

35
Q

Klasa II sprawności fizycznej w RZS

A

zdolność wykonywania normlanych czynności pomimo utrudnien

36
Q

Klasa III sprawności fizycznej w RZS

A

wykonywanie tylko nielicznych czynności codziennych lub samoobsługi lub ich całkowite upośledzenie

37
Q

Klasa IV sprawności fizycznej w RZS

A

dużego st/całkowite unieruchomienie w łożku/na wózku; częćiowo/całkowicie zniesiona zdolnośc do samoobsługi

38
Q

Rozpoznanie - jakie badania (3)

A
  1. laboratoryjne
  2. płyn stawowy
  3. RTG stawów
39
Q

Rozpoznanie - badania laboratoryjne (5)

A
  1. wzrost OB, fibrynogenu, CRP
  2. anemia normocytowai hipochormiczna
  3. niewielka LEU
  4. nadpłytkowość(aktywna postać) lub małopłytkowość (powikłanie polekowe)
  5. białkomocz
40
Q

Rozpoznanie - jakie przeciwciała (2)

A
  1. RF w klasie IgM - 75% chorych

2. aCPA(autoprzeciwciała przeciw cytrulinowanym białkom) - swoistość 98%

41
Q

RF - z czym koreluje wysokie miano, czym wykrywane

A

wysokie miano -> szybką destrukcją stawów i wystąpieniem zmian pozastawowych

wykrywane odczynem Wallera-Rosego

42
Q

aCPA - czynnik predykycjny czego ?

A

czynnik predykcyjny szybkiej destrukcji stawów

43
Q

Rozpoznanie - płyn stawowy - jakie zmiany (5)

A
  1. zapalny,
  2. żółty,
  3. mętny (fibryna),
  4. zmniejszona lepkość i poziom glukozy,
  5. dominują granulocyty
44
Q

Kryteria klasyfikacyjne RZS wg ACR i EULAR - kategorie (4)

A

A. zajęcie stawów
B. serologia
C. laboratoryjne wykładniki stanu zapalnego
D. czas trwania objawów

45
Q

Kryteria klasyfikacyjne RZS wg ACR i EULAR - zajęcie stawów - ocena

A
0 - 1 duży staw
1 - 2-10 dużych
2 - 1-3 małych (+/- duże)
3 - 4-10 małych (+/- duże)
5 - >10 stawów (w tym minimum 1 mały)
46
Q

Kryteria klasyfikacyjne RZS wg ACR i EULAR - serologia - ocena

A

0 - RF i ACPA (-)
2 - RF lub ACPA w niskim mianie
3 - RF lub ACPA w wysokim mianie

47
Q

Kryteria klasyfikacyjne RZS wg ACR i EULAR - laboratoryjne wykładniki stanu zapalnego - ocena

A

0 - CRP w normie i OB w normie

1 - CRP zwiększone lub OB przyspieszone

48
Q

Kryteria klasyfikacyjne RZS wg ACR i EULAR - czas trwania objawów - ocena

A

0 - <6tyg

1 - >=6tyg

49
Q

Kryteria klasyfikacyjne RZS wg ACR i EULAR - jaki wynik punktowy to pewne rozpoznanie

A

> =6pkt ze wszystkich(A-D) kategorii

50
Q

Leczenie RZS - 3 grupy leków

A
  1. Leki modyfikujące przebieg choroby
  2. NLPZ - doraźnie
  3. GKS - dostawowo
51
Q

Leki modyfikujące przebieg choroby - klasyczne = niebiologiczne (7)

A
  1. metotreksat(1. rzut)
  2. leflunomid
  3. aurotiojabłczan (sole złota),
  4. chlorochina,
  5. hydroksychlorochina,
  6. cyklosporyna,
  7. sulfasalazyna
52
Q
Leki modyfikujące przebieg choroby - biologiczne (8)
I CERATA (mnemonka)
A
  1. abatacept
  2. adalimumab
  3. etanercept
  4. infliksimab
  5. golimumab
  6. certolizumab
  7. rytyksymab
  8. tocilizumab
53
Q

GKS dostawowo - kiedy można, jakie wskazania

A

tylko gdy choroba zajmuje jeden staw lub kilka stawów

wskazane gdy NLPZ nieskuteczne -> obecne ciężkie objawy mimo leczenia

54
Q

RZS vs choroba zwyrodnieniowa - progresja

A

tyg, msc ; lata

55
Q

RZS vs choroba zwyrodnieniowa - objawy ogólne

A

obecne; nieobecne

56
Q

RZS vs choroba zwyrodnieniowa - objawy zapalne w stawach

A

tak; nie - guzki heberdena

57
Q

RZS vs choroba zwyrodnieniowa - wpływ ruchu na ból

A

zmniejsza; zwiększa

58
Q

RZS vs choroba zwyrodnieniowa - wysięk dostawowy

A

często; rzadko

59
Q

ch, zwyrodnieniowa - podstawa leczenia

A

NLPZ