Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

MEDYCYNA RODZINNA > Zaburzenia gospodarki elektrolitowej > Flashcards

Zaburzenia gospodarki elektrolitowej Flashcards

1
Q

Na - norma

albo wgl fiszka z wartościami normalnymi

A

135-145 mmol/l

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hiponatriemia - łagodna, umiarkowana, ciężka, czego następstwem w większości przypadków, co najczęstszą przyczyną

A
  • łagodna → 130–134 mmol/l,
  • umiarkowana → 125–129 mmol/l,
  • ciężka → <125 mmol/l.

nadmiar wolnej wody w stosunku do ustrojowych zasobów sodu
najczęściej upośledzenie wydalania wolnej wody przez nerki w wyniku SIADH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hiponatriemia - podział ze względu na osmolalność osocza

A
  • hipotoniczna
  • izotoniczna
  • hipertoniczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Najczętsza postac hiponatriemii i jej podział

A

hiponatriemia hipotoniczna

z:

  • hipowolemią
  • izowolemią
  • hiperwolemią
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

hiponatriemia hipotoniczna z hipowolemią - jakie przyczyny (4)

A

utrata wody i sodu oraz częściowe uzupełnienie strat płynami bezelektrolitowymi.

  • nadmierne pocenie się,
  • wymioty, biegunka, przetoki przewodu pokarmowego,
  • diuretyki, zwłaszcza tiazydowe,
  • ucieczka płynów do trzeciej przestrzeni.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

najczęstsza postać kliniczna hiponatremii hipotonicznej i jej przyczyny

A

hiponatriemia hipotoniczna z izowolemią

  • SIADH - najczęstsza przyczyna,
  • niedobór GKS,
  • polidypsja pierwotna,
  • długotrwała dieta ubogosodowa,
  • ciężki, długotrwały wysiłek fizyczny,
  • niedoczynność tarczycy,
  • mutacje aktywujące receptora V2 lub akwaporyny 2.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hiponatremia HIPOtoniczna z HIPERwolemią - jakie typy i ich przyczyny

A
  • „z rozcieńczenia” → przewlekła niewydolność serca, marskość wątroby z wodobrzuszem,
    obrzęki nerczycowe,
  • upośledzenie wydalania wolnej wody → ostre uszkodzenie nerek, przewlekła choroba nerek.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hiponatremia IZOtoniczna lub HIPERtoniczna - na czym polega, przyczyny

A

z powodu zwiększonego stężenia w osoczu efektywnych osmolitów, woda przemieszcza się z przestrzeni śródkomórkowej do pozakomórkowej
→ hiponatremia z rozcieńczenia.

  • ciężka hiperglikemia → najczęstsza przyczyna,
  • wlew i.v. mannitolu,
  • wchłanianie do krwi glicyny, glicerolu, sorbitolu
    (są to składniki płynów płuczących stosowanych w zabiegach urologicznych i ginekologicznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hiponatriemia rzekoma - na czym polega

A

fałszywie niskie stężenie sodu w osoczu z powodu wysokiego stężenia lipidów lub paraprotein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hiponatriemia - jakie objawy(6), od czego zależy ich nasilenie

A
  1. zaburzenia koncentracji, czynności poznawczych i równowagi,
  2. nudności i wymioty,
  3. ból głowy, splątanie,
  4. nadmierna senność,
  5. drgawki,
  6. śpiączka.

Nasilenie objawów zależy od stężenia sodu w osoczu:

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Podział hiponatremii ze względu na czas rozwijania się:

A
  • HIPONATREMIA OSTRA → udokumentowany czas trwania < 48 h,
  • HIPONATREMIA PRZEWLEKŁA → udokumentowany czas trwania > 48 h
    lub nieudokumentowany czas trwania (jeśli dane kliniczne nie wskazują na hiponatremię ostrą)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Najgroźniejsze powikłanie hiponatremii ostrej

A

obrzęk mózgu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hiponatremia bez objawów klinicznych

A
  1. ustalenie przyczyny
  2. zależnie od stężenia Na:
    >125-130 mmol/l -> leczenie rozpoczynamy od ograniczenia podaży wody
    <125 -> powoli zwiększanie [Na] do 130 -> ograniczenie podaży wody stosowanie diety z normalną zawartością sodu i białka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hiponatriemia objawowa(czyli przebiegająca z obrzęki mózgu)- leczenie

A

Zawsze wymaga natychmiastowego leczenia, nawet gdy stężenie sodu wynosi 125–130 mmol/l.

0,9% NaCl lub 3% NaCl i.v. -> 130mmol/l -> ograniczenie podaży wody i stosowanie diety z normalną zawartością sodu i białka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Oczekiwany przyrost natremii po podaniu 1 L roztworu NaCl (0,9% lub 3%) - wzór

A

∆ [Na] = ( [Na]inf – [Na]akt ) / (CWU + 1)

∆ [Na] - zmiana natremii,
[Na]inf - stężenie Na w podawanym roztworze w mmol/l (0,9% NaCl = 154 mmol, 3% NaCl = 514 mmol),
[Na]akt - aktualne stężenie Na we krwi,
CWU - całkowita objętość wody ustrojowej w litrach (0,6x/mc. u mężczyzn, 0,5x/mc. u kobiet)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Z jaką szybkością wyrównywać niedoboru sodu, co się stanei jeśli będzie za szybko ?

A

Szybkość zwiększania natremii powinna wynosić 4–8 mmol/l/d, maksymalnie 10 mmol/l/d

odwodnienie komórek nerwowych -> osmotyczny zespół demielinizacyjny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

osmotyczny zespół demielinizacyjny - objawy (5)

A
  1. nagłe porażenie czterokończynowe,
  2. objawy rzekomoopuszkowe,
  3. zaburzenia zachowania,
  4. śpiączka,
  5. porażenie mięśni oddechowych.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hipernatremia - przyczyny(5), przykłady

A
  1. utrata czystej wody - gorączka, wzmożony katabolizm
  2. utrata hipotonicznych płynów - nadmierne pocenie, wymioty, biegunka, utrata płynów przez neri
  3. nadmierna podaż sodu
  4. brak uczucia pragnienia - uszkodzenie ośrodka regulacji pragnienia w OUN
  5. hipernatremia samoistna
19
Q

Hipernatremia - nadmierna podaż sodu - przykłady

A
  1. nadmierna podaż NaHCO3 w kwasicy mleczanowej lub o osób reanimowanych
  2. karmienie niemowląt pokaramami nadmiernie solonymi
  3. picie wody morskiej przez rozbitków
  4. płyn dializacyjny z nadmiernym stężeniem sodu
20
Q

Hipernatremia - leczenie - czym , jak szybko

A

podawanie płynów pozbawionych efektywnych osmolitów

Im krócej powstawała hipernatremia, tym szybciej powinniśmy ją korygować.

Hipernatremia ostra → szybkość zmniejszania natremii w pierwszej dobie
nie powinna przekroczyć 1mmol/l/h.

Hipernatremia przewlekła → szybkość zmniejszania natremii w pierwszej dobie
nie powinna przekroczyć 0,5 mmol/l/h.

21
Q

Od czego zależy stężenie potasu we krwi (3)

A
  1. podaży z pokarmem,
  2. nerkowej regulacji wydalania,
  3. przechodzenia potasu między przestrzenią zewnątrz- i wewnątrzkomórkową.
22
Q

Czynniki powodujące przechodzenie potasu do PRZESTRZENI WEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ(4)

A
  1. INSULINA,
  2. ALDOSTERON,
  3. ZASADOWICA,
  4. POBUDZENIE RECEPTORÓW β2.
23
Q

Czynniki powodujące przechodzenie potasu do PRZESTRZENI ZEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ(3)

A
  1. KWASICA METABOLICZNA,
  2. ROZPAD KOMÓREK,
  3. POBUDZENIE RECEPTORÓW α.
24
Q

Zależność między K+ i H+ - jedno czy obustronna ?

A

obu !

KWASICA daje HIPERkaliemię
HIPERkaliemia daje KWASICĘ

ZASADOWICA daje HIPOkaliemię
HIPOkaliemia daje ZASADOWICĘ

25
Q

Zaburzenia poziomu potasu manifestują się głównie upośledzeniem funkcji jakich układów/narządów (3)

A
  1. MIĘŚNIA SERCOWEGO - zaburzenia rytmu serca
  2. mm gładkich -> niedrożność porażenna jelit, zatrzymanie moczu
  3. mięśni szkieletowych -> rabdomioliza, osłabienie siły mm, kurcze kończyn dolnych
  4. układu nerwowego -> parestezje, nadpobudliwość nerwowa, apatia
26
Q

Najczęstsze zaburzenie elektrolitowe w praktyce klinicznej - jakie stężenia do rozpoznania, jakie przy ciężkiej hipokaliemii

A

hipokaliemia
[K] < 3,5mmol/l

ciężka -> <2,5mmol/l

27
Q

Hipokaliemia - przyczyny (4 grupy)

A
  1. utrata przez nerki:
    - diuretyki pętlowe
    - diuretyki tiazydowe
    - GKS
    - hiperaldosteronizm
    - zespół Cushinga
    - hipomagnezemia
    - ch. kanalików nerkowych
    - *dializa
  2. zwiększenie transportu dokomórkowego:
    - zasadowica
    - insulina
    - aldosteron
    - pobudzenie rec. beta 2 (przełom tyreotoksyczny, beta2-mimetyki)
    - gwałtowna proliferacja komórek - OSTRE BIAŁACZKI
    - refeeding syndrome
  3. utrata przez przewód pokarmowy:
    - wymioty, biegunka
    - leki przeczyszczające
    - *niedostateczna podaż potasu
  4. utrata przez skórę:
    - oparzenia
28
Q

Leki mogące wywołać HIPOkaliemię (11)

A
  1. diuretyki pętlowe
  2. diuretyki tiazydowe
  3. GKS
  4. mineralokortykoidy
  5. leki przeczyszczające
  6. insulina
  7. beta2 - mimetyki
  8. inh. fosfodiesterazy
  9. amfoterycyna B
  10. cisplatyna
  11. aminoglikozydy
29
Q

Hipokaliemia rzekoma - jakie przyczyny

A
  1. przechowywania krwi nieodwirowanej przy znacznej leukocytozie (>100 000/µl)*,
  2. dłuższego przechowywania krwi nieodwirowanej z prawidłową liczbą leukocytów w temp. 25-28°C*,
  3. pobrania krwi po podaniu insuliny.
30
Q

Hipokaliemia - EKG - jakie zmiany w łagodnej(2) a jakie w ciężkiej(6)

A

łagodna:

  1. spłaszczony załamek T
  2. obecna fala U

ciężka:

  1. wzrost amplitudy załamka p
  2. wydłużony odstęp PQ
  3. poszerzenie QRS
  4. obniżenie odc. ST
  5. ujemny załamek T
  6. wzrost amplitudy i szerokości fali U

no i zaburzenia rytmu ofc :P

31
Q

Hipokaliemia - leczenie - zasady (5)

A
  1. uzupełnienie potasu - KCl, najlepiej p.o.
  2. dawka zależna od zaawansowania hipo, obrazu i EKG
  3. w razie konieczności podania i.v. -> KCl rozposzczone w 5-10% glukozie z insuliną krótkotrwałą
    = KIG
    max szybkość infuzji to 20 mmol/h
  4. gdy zagrożenie życia -> szybszy wlew
    20 mmol podczas pierwszy 10 min
    10 mmol w ciągu kolejnych 5-10 min
  5. równoczesne korygowania innych zaburzęń elektrolitowych
32
Q

Oporność na leczenie hipokaliemii - co może być przyczyną tej oporności

A

niedobór magnezu

33
Q

Njabardziej niebezpieczne zaburzenie elektrolitowe, jakie stężenie

A

Hiperkaliemia

> 5,5 mmol/l

34
Q

Najczęstsze zaburzenie elektrolitowe związane z zatrzymaniem krążenia

A

Hiperkaliemia

35
Q

hiperkaliemia łagodna, umiarkowana, ciężka - jakie stężenia

A

łagodna 5,5 - 5,9
umiarkowana 6,0 - 6,4
ciężka >= 6,5

36
Q

Hiperkaliemia - przyczyny(3 grupy), jaka najczęstsza

A
  1. upośledzenie wydzielania nerkowego:
    - NN
    - hiperkaliemia polekowa
    - niedobór aldostreonu lub GKS
  2. upośledzenie transportu dokomórkowego:
    - niedobór insuliny
    - blokada rec. beta 2
    - pobudzenie rec. alfa
  3. nadmierne uwalanianie potasu z komórek
    - kwasica metaboliczna
    - rabdomioliza
    - zespół rozpadu nowotworu
    - hipertermia złośliwa
    - stan po hipotermii
    - posocznica

Najczęstsza: stosowanie leków powodujących hiperkaliemie u osób z PChN

37
Q

Leki mogące wywołać HIPERkaliemię (12)

A
  1. ACEI, ARB
  2. Spironolakton
  3. suplementy potasu
  4. NLPZ
  5. trimetoprym
  6. beta - blokery
  7. cyklosporyna
  8. digoskyna
  9. inh. reniny
  10. takrolimus
  11. amiloryd
  12. heparyna
38
Q

Hiperkaliemia rzekoma - przyczyny (2)

A
  1. uwalnianie potasu z komórek w czasie pobierania i przechowywania krwi
    (hemoliza w próbówce, zaciśnięcie ręki w pięść przy założonej stazie, trombocytoza > 900 000/µl lub leukocytoza > 70 000/µl)
  2. nakłucie żyły przy podawaniu wlewu kroplowego z potasem
39
Q

Objawy hiperkaliemii - jakich narządów/układów dotyczą, jak ciężkość hiperkaliemii wpływa na obraz kliniczny i EKG

A
  1. czynność mm sercowego -> zaburzenia rytmu
  2. czynność mm szkieletowych -> spadek siły mm, osłabienie odruchów, fascykulacje, uogólnione drgawki
  3. czynność układu nerwowego -> apatia, parestezje, splątanie

bez związku między ciężkością a obrazem i zmianami w EKG

40
Q

Hiperkaliemia - objawy w EKG (7)

A
  1. spłaszczony załamek P
  2. wydłużony odstęp PQ(blok p-k I st)
  3. poszerzenie QRS
  4. skrócenie QT
  5. połączenie załamka S i T(kształt sinusoidy)
  6. wysoki, spiczasty załamek T
  7. zaburzenia rytmu - tachykardia komorowa, migotanie komór, bradykardia, asystolia
41
Q

Hiperkaliemia - ogólne zasady leczenia(3)

A
  1. Ochrona mięśnia sercowego:
    10 ml 10% roztworu CHLORKU WAPNIA
    lub 30 ml 10% roztworu glukonolaktobionianu wapnia,
    - stosuje się w przypadku obecności ZMIAN W ZAPISIE EKG
  2. Przesunięcie jonów potasu do komórek:
    - 25 g GLUKOZY + 10 j. INSULINY KRÓTKODZIAŁAJĄCEJ,
    - 10–20 mg SALBUTAMOLU w nebulizacji,
    - 50 mmol NaHCO3 w przypadku kwasicy.
  3. Przyspieszenie eliminacji potasu z ustroju:
    - 15–30 g CALCIUM RESONIUM (sulfonian polistyrenu) p.o. lub p.r.,
    - 20–40 mg FUROSEMIDU i.v. wraz z 0,9% NaCl u pacjentów z zachowaną diurezą,
    - HEMODIALIZA.
42
Q

Hiperkaliemia łagodna - leczenie

A

rozważ czy wgl potrzebne, jeśli już to daj calcium resonium -> monitrouj [K+] i glikemie -> rozważ przyczynę hiperkaliemii i zapobiegaj nawrotom

43
Q

Hiperkaliemia umiarkowana i łagodna - jak leczyć gdy nie ma cech hiperkaliemii w EKG ?

A

glukoza z insuliną i.v.
25g glukozy
10j insuliny krótko działającej

->

salbutamol 10-20mg w nebulizacji

->

calcium resonium LUB 20-40mg furosemidu i.v. w soli fizjologicznej LUB DIALIZA

->

monitoruj [K+] oraz glikemie

->

jeśli [K+] >= 6,5 pomimo leczenia -> DIALIZY

44
Q

Hiperkaliemia umiarkowana i ciężka - jak leczyć gdy występują zmiany w EKG

A

wapń i.v.

10ml 10% r-ru CaCl2
LUB
30 ml 10% r-ru glukonolaktobionianu wapnia

->

następnie tak jak w przypadku nie występowania zamin w EKG

MEDYCYNA RODZINNA (45 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions