Choroby nadnerczy Flashcards

Question

Choroba Addisona - leczenie

Answer 1

Substytucja: 1) Hydrokortyzon (GKS, 2-3 dawki dziennie, do końca życia) 2) Fludrokortyzon (MKS) Ocena adekwatności substytucji opiera się na OBRAZIE KLINICZNYM, nie na badaniach biochemicznych! Zwiększenie dawek podczas stresu!

Answer 2

``` Zwiększenie dawkowania hydrokortyzonu wymagają następujące sytuacje: 1) Gorączka → > 38 - podwojenie dawki → > 39 - potrojenie dawki 2) Ekstrakcja zęba 3) wymioty, biegunka 4) Zabiegi chirurgiczne ```

Answer 3

Zespół objawów wywołanych długotrwałym niedoborem hormonów kory nadnerczy wskutek niedoboru ACTH. Odbarwienie skóry!!! Nie występuje hiperpigmentacja! W leczeniu zazwyczaj suplementacja wyłącznie GKS.

Answer 4

→ przewlekła kortykoterapia (zwrotne hamowanie ACTH) → duże guzy przysadki i czaszkogardlaki → leczenie chirurgiczne guzów przysadki i okołosiodłowych

Answer 5

spadek: CRH, ACTH, kortyzolu aldosteron w normie/obniżony NORMOkaliemia, NORMOnatremia

Answer 6

Stan bezpośredniego zagrożenia życia wywołany nagłym, znacznym niedoborem hydrokortyzonu.

Answer 7

1) U chorych z nierozpoznaną niedoczynnością kory nadnerczy jako pierwszy objaw choroby w sytuacji stresowej 2) U chorych z rozpoznaną i leczoną niedoczynnością KN: → po odstawieniu leczenia substytucyjnego → w sytuacjach stresowych → przy zwiększonym metabolizmie GKS wywołanym lekami (fenytoina, barbiturany, ryfampicyna, mitotan) lub w nadczynności tarczycy 3) U osób z dotychczas prawidłową czynnością wydzielniczą nadnerczy w następstwie uszkodzenia nadnerczy (uraz, sepsa, leczenie przeciwkrzepliwe, rzucawka)

Answer 8

1) wymioty, biegunka, ból brzucha 2) NISKIE ciśnienie tętnicze 3) zaburzenia świadomości 4) gorączka

Answer 9

1) HIPOglikemia 2) HIPOnatremia 3) HIPERkaliemia

Answer 10

1) HYDROKORTYZON (100 mg i.v. w bolusie + 100 mg we wlewie co 6h) 2) Intensywna płynoterapia 0,9% NaCl 3) 10% roztwór glukozy 4) Leczenie hiponatremii 5) HDCz w dawce profilaktycznej

Answer 11

zespół objawów klinicznych wynikających z nadmiaru GKS

Answer 12

zespół Cushinga wywołany przez nadmierne wydzielanie ACTH przez przysadkę

Answer 13

EGZOGENNY → spowodowany przyjmowaniem GKS w dawkach ponadsubstytucyjnych niezależnie od drogi podania → najczęstsza przyczyna zespołu Cushinga! ENDOGENNY 1) Zależny od ACTH → choroba Cushinga (najczęstsza przyczyna endogennego z. Cushinga) → ektopowe wydzielanie ACTH 2) Niezależny od ACTH - pierwotna nadczynność KN → GRUCZOLAK nadnerczy → rak nadnerczy → guzkowa hiperplazja nadnerczy

Answer 14

polekowy z. Cushinga spowodowany przyjmowaniem GKS w dużych dawkach

Answer 15

→ najczęstsza przyczyna ENDOGENNEGO zespołu Cushinga → częściej chorują kobiety → w 90% przyczyną jest MIKROGRUCZOLAK przysadki (< 1 cm) → szczyt zachorowań - 20.-40. r.ż.

Answer 16

→ najczęściej towarzyszy DROBNOKOMÓRKOWEMU RAKOWI PŁUC | → częściej u mężczyzn

Answer 17

→ częściej u kobiet → większość to ŁAGODNE GRUCZOLAKI → zmniejszone stężenie ACTH w wyniku sprzężenia zwrotnego doprowadza do atrofii drugiego nadnercza

Answer 18

zespół Carneya | zespół McCune'a-Albrighta

Answer 19

1. Sylwetka "kasztanowego ludzika" 2. Zmiany skórne 3. Nadciśnienie tętnicze 4. Osteoporoza 5. Zanik mięśni kończyn i tułowia 6. Zaburzenia psychiczne (euforia/mania/depresja) 7. KAMICA NERKOWA 8. Zaburzenia czynności gonad (skąpe miesiączki, spadek libido, niepłodność) 9. Pragnienie i wielomocz 10. Skłonność do zakażeń 11. Objawy choroby wrzodowej żołądka i 12-tnicy (zwłaszcza u pacjentów przyjmujących NLPZ) 12. Jaskra, zaćma

Answer 20

``` → trudno gojące się owrzodzenia → łatwe powstawanie siniaków → zaczerwienienie twarzy i rozszerzenie naczyń → szerokie, czerwonosine rozstępy → ścieńczenie skóry → samoistne wybroczyny → trądzik → hirsutyzm ```

Answer 21

→ otyłość centralna → byczy kark (otłuszczenie tułowia i karku) → szczupłe kończyny (zanik mięśni kończyn) → twarz księżycowata Otyłość jest najczęstszym i najwcześniejszym objawem ZC

Answer 22

1. HIPOkaliemia 2. HIPERglikemia (nietolerancja glukozy/cukrzyca) 3. hipofosfatemia 4. hiperkalciuria (→ kamica) 5. hipercholesterolemia 6. zasadowica metaboliczna

Answer 23

1. policytemia 2. zwiększona Hb 3. Leukocytoza 4. Trombocytoza

Answer 24

1) Wykluczenie etiologii jatrogennej (najczęstsza przyczyna) 2) Potwierdzenie hiperkortyzolemii (badania przesiewowe) 3) Określenie przyczyny hiperkortyzolemii (badania różnicujące)

Answer 25

1) stężenie kortyzolu w surowicy albo w ślinie późnym wieczorem 2) dobowe wydalanie wolnego kortyzolu w moczu 3) test hamowania 1 mg deksametazonu

Answer 26

1) stężenie ACTH w surowicy 2) Test stymulacyjny CRH 3) test hamowania 8 mg deksametazonu

Answer 27

1) MR przysadki (najczęściej mikrogruczolak) 2) MR/TK nadnerczy 3) Densytometria (cechy osteopenii/osteoporozy) 4) Scyntygrafia receptorowa z użyciem analogów somatostatyny

Answer 28

1) Farmakologiczne opanowanie hiperkortyzolemii za pomocą KETOKONAZOLU, METYRAPONU, MITOTANU. 2) Operacyjne usunięcie źródła nadmiernego wydzielania hormonów

Answer 29

rozwój gruczolaka przedniego płata przysadki wydzielającego ACTH po obustronnej adrenalektomii z powodu braku hamowania zwrotnego kortyzolem Objawy: hiperpigmentacja + objawy neurologiczne

Answer 30

→ HIPERaldosteronizm pierwotny → wynika z AUTONOMICZNEJ produkcji aldosteronu, NIEZALEŻNEJ od układu RAA → NISKI poziom RENINY → Przyczyną jest patologia NADNERCZY

Answer 31

→ produkcja aldosteronu wtórna do aktywacji RAA → WYSOKI poziom RENINY

Answer 32

1) gruczolak nadnerczy wydzielający aldosteron (zespół Conna) 2) Obustronny hiperaldosteronizm idiopatyczny (obustronny rozrost nadnerczy) Rzadsze przyczyny: jednostronny rozrost nadnerczy, hiperaldosteronizm rodzinny, rak KN wydzielający aldosteron, guzy ektopowe produkujące aldosteron

Answer 33

1) Nadciśnienie tętnicze → często o ciężkim przebiegu, OPORNE NA LECZENIE 2) Osłabienie mięśniowe i kurcze mięśni 3) Tężyczka (przy ciężkiej hipokaliemi, kiedy dochodzi do zasadowicy metabolicznej) 4) Wielomocz 5) Wzmożone pragnienie 6) Parestezje

Answer 34

1) Chvostka 2) Trousseau 3) Lusta

Answer 35

Skurcz mięśni twarzy wywołany uderzeniem młoteczkiem w nerw twarzowy ok. 2 cm do przodu od płatka ucha, tuż poniżej wyrostka jarzmowego.

Answer 36

Ręka położnika | Uciśnięcie ramienia przez 3 minuty mankietem sfingomanometru napompowanym do 20 mmHg powyżej ciśnienia skurczowego

Answer 37

Skurcz mięśni strzałkowych i odwiedzenie stopy w wyniku uderzenia młoteczkiem neurologicznym w nerw strzałkowy wspólny poniżej głowy kości strzałkowej.

Answer 38

1) HIPOkaliemia 2) HIPERnatremia 3) ZASADOWICA METABOLICZNA 4) HIPOmagnezemia

Answer 39

WSKAŹNIK ALDOSTERONOWO-RENINOWY (ARR) → spadek ARO → wzrost aldosteronu we krwi → zwiększenie ARR > 30 U chorych z hipokaliemią, niewykrywalnym stężeniem reniny oraz poziomem aldosteronu > 20 ng/dl można postawić rozpoznanie hiperaldosteronizmu pierwotnego bez wykonywania testu potwierdzającego.

Answer 40

1) brak hamowania wydzielania aldosteronu w testach hamowania → 3-dniowa dieta bogatosodowa → test z 0,9% NaCl/kaptoprylem/fludrokortyzonem 2) brak pobudzenia wydzielania reniny w testach pobudzenia → test pionizacji poprzedzony dietą ubogosodową/podaniem furosemidu

Answer 41

1 )TK nadnerczy 2) Cewnikowanie żył nadnerczowych → ZŁOTY STANDARD diagnostyki różnicowej 3) Badania genetyczne w kierunku hiperaldosteronizmu rodzinnego u dzieci i młodych osób z rozpoznaniem

Answer 42

Należy odstawić leki wpływające na gospodarkę sodowo-potasową i układ RAA. Jedyne leki, które można stosować: WERAPAMIL, alfa-blokery

Answer 43

1) Jednostronna adrenalektomia laparoskopowa → wymaga przygotowania farmakologicznego spironolaktonem/eplerenonem → z wyboru w gruczolaku 2) Leczenie farmakologiczne spironolaktonem/eplerenonem → PW do leczenia operacyjnego → DN: ginekomastia

Answer 44

→ częściej u KOBIET → czynne hormonalnie wysokozróżnocowane guzy wydzielają głównie KORTYZOL i ANDROGENY → duża skłonność do inwazji miejscowej i przerzutów odległych (20% przeżywa 5 lat)

Answer 45

``` zależą od czynności hormonalnej guza → z. Cushinga → wirylizacja u kobiet → feminizacja u mężczyzn → hiperaldosteronizm ```

Answer 46

hiperkortyzolemia wysokie stężenie testosteronu i DHEA-S duże wydalanie 17-ketosteroidów z moczem (metabolity androgenów)

Answer 47

NIE!!! Podejrzenie raka nadnercza jest przeciwwskazaniem do wykonania biopsji! Leczenie operacyjne przeprowadza się bez wcześniejszej diagnostyki cytologicznej.

Answer 48

1) operacyjne usunięcie guza | 2) Farmakoterapia uzupełniająca MITOTANEM

Answer 49

1) nowotwór rdzenia nadnerczy 2) szczyt zachorowań - 4. i 5. dekada życia 3) K=M 4) Wchodzi w skład zespołów: → MEN2A i MEN2B (mutacja protoonkogenu RET) → Von Hippla i Lindaua (mutacja genu VHL) → Nerwiakowłókniakowatość typu 1 (mutacja genu NF1)

Answer 50

``` 90% jednostronnie 90% to nowotwory łagodne 90% w nadnerczach 90% sporadycznie 90% u dorosłych ```

Answer 51

→ objawy spowodowane nadmiernym pobudzeniem układu współczulnego → NAPADOWE występowanie objawów → Objawy wywołane czynnikami wyzwalającymi: wysiłek fizyczny, sytuacje stresowe, alkohol, podanie GKS

Answer 52

1) napadowe zwyżki CTK / NT utrwalone 2) Ból głowy 3) Nadmierna potliwość 4) Kołatania serca 5) Nadmierne rozszerzone źrenice 6) bladość skóry (skurcz tętnic unaczyniających skórę) 7) Uczucie niepokoju 8) Drżenia mięśniowe 9) Hipotensja ortostatyczna

Answer 53

1) Zwiększone stężenie METOKSYKATECHOLAMIN w osoczu - najbardziej przydatna metoda! 2) Zwiększone wydalanie METOKSYKATECHOLAMIN z moczem 3) Zwiększone stężenie KATECHOLAMIN w osoczu 4) Zwiększone wydalanie KATECHOLAMIN z moczem 5) HIPERGLIKEMIA

Answer 54

1) TK i MR 2) Scyntygrafia z MIBG → MIBG przypomina NA - jest wychwytywana i gromadzona w komórkach chromochłonnych → umożliwia potwierdzenie rozpoznania guza chromochłonnego, nerwiaka płodowego i przyzwojaka → poszukiwanie przerzutów 3) Scyntygrafia z użyciem znakowanych analogów somatostatyny

Answer 55

1) BADANIE GENETYCZNE - u wszystkich chorych 2) Podejrzenie guza chromochłonnego stanowi przeciwwskazanie do BIOPSJI!!! Ostateczne rozpoznanie na podstawie badania histopatologicznego guza usuniętego operacyjnie.

Answer 56

1) Farmakologiczne przygotowanie na 10-14 dni przed operacją: → FENOKSYBENZAMINA / DOKSAZOSYNA / PRAZOSYNA (blokery receptora alfa) → opanowanie objawów, szczególnie NT → w przypadku wzrostu HR dodatkowo beta-bloker BETA-BLOKER NALEŻY ZASTOSOWAĆ ZAWSZE PO ALFA-BLOKERZE!!! (zablokowanie w pierwszej kolejności receptorów beta spowodowałoby wzmożoną aktywację receptorów alfa i wzrost ciśnienia) 2) operacyjne usunięcie guza 3) FENTOLAMINA i.v. w celu opanowania napadowych wzrostów ciśnienia

Answer 57

1) Przypadkowo wykryty w badaniach obrazowych guz nadnerczy o średnicy ≥ 1 cm, BEZOBJAWOWY. 2) Zazwyczaj wykrywany w USG, wymaga potwierdzenia w TK. 3) Najczęściej u STARSZYCH KOBIET. 4) Najczęściej GRUCZOLAK NIECZYNNY HORMONALNIE.

Answer 58

1) ocena czynności hormonalnej i cech złośliwości | 2) NIE WYKONUJE SIĘ BIOPSJI CIENKOIGŁOWEJ!

Answer 59

1) Guz czynny hormonalnie 2) > 5 cm 3) gęstość > 30 j.H. 4) wypłukiwanie środka cieniującego < 50% w 10. minucie badania 5) szybkie powiększanie się guza Podstawowa metoda- adrenalektomia laparoskopowa/wideoskopowa. W przypadku guza > 8cm lub CECH INWAZYJNOŚCI → laparotomia.

Choroby nadnerczy Flashcards

(83 cards)