Niewydolność serca Flashcards
(73 cards)
Niewydolność serca - definicja
Stan, w którym w wyniku zaburzenia czynności serca dochodzi do zmniejszenia pojemności minutowej serca w stosunku do zapotrzebowania metabolicznego tkanek ustroju bądź właściwa pojemność minutowa jest utrzymywana dzięki podwyższeniu ciśnienia napełniania, co powoduje objawy kliniczne.
HF musi być jawna klinicznie!
Bezobjawowe nieprawidłowości budowy/czynności serca = skurczowa/rozkurczowa dysfunkcja LK
Niewydolność serca - podział, ze względu na dynamikę objawów
1) świeżo rozpoznana – występująca po raz pierwszy, niezależnie od dynamiki rozwoju objawów
2) przemijająca – gdy objawy stwierdza się jedynie w ograniczonym przedziale czasowym
3) przewlekła – w zależności od przebiegu określa się jako stabilną, pogarszającą się lub niewyrównaną
Niewydolność serca - rodzaje
1) w zależności od frakcji wyrzutowej:
→ ze zmniejszoną frakcją wyrzutową lewej komory (HFrEF; niewydolność skurczowa)
→ z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory (HFpEF; niewydolność rozkurczowa)
→ z umiarkowanie zmniejszoną frakcją wyrzutową lewej komory (HFmrEF)
2) lewokomorową i prawokomorową (bądź obukomorową), w zależności od dominującego zespołu objawów zastoju w krążeniu małym lub krążeniu dużym
3) ze zwiększoną pojemnością minutową serca (stany krążenia hiperkinetycznego)
Przewlekła niewydolność serca - przyczyny
Podstawowe mechanizmy prowadzące do PNS:
1) pierwotne upośledzenie kurczliwości
→ ChNS
→ kardiomiopatia rozstrzeniowa
→ uszkodzenie/utrata kardiomiocytów (zawał, reakcje immunologiczne, zakażenia, odkładanie sięsubstancji w kardiomiocytach)
2) przeciążenie ciśnieniowe / objętościowe komór
→ NT
→ wady serca
3) upośledzenie rozkurczu
→ choroby osierdzia
→ przerost mięśnia sercowego
→ kardiomiopatia restrykcyjna / przerostowa
4) tachyarytmie (AF) lub bradyarytmie
Skurczowa NS
ROZSTRZEŃ SERCA (upośledzona kurczliwość miokardium)
obniżona frakcja wyrzutowa
najczęściej: przebyty zawał serca
Rozkurczowa NS
HIPERTROFIA SERCA (upośledzony rozkurcz i napełnianie jam serca)
frakcja wyrzutowa w NORMIE
najczęściej: NT, płeć żeńska, otyłość, cukrzyca, osoby starsze, AF
Lewokomorowa NS - objawy
wynikają głównie z zastoju w krążeniu płucnym i niedotlenienia tkanek
Podmiotowe:
→ duszność (orthopnoë, napadowa duszność nocna)
→ kaszel (suchy / w obrzęku płuc z odpluwaniem różowej plwociny)
→ świszczący oddech
Przedmiotowe:
→ TRZESZCZENIA I RZĘŻENIA u podstawy płuc
→ tachypnoë
Prawokomorowa NS - objawy
wynikają głównie z zastoju żylnego na obwodzie
Podmiotowe: → obrzęki kończyn dolnych/u leżących okolicy lędźwiowo-krzyżowej → ból brzucha → nykturia → brak łaknienia i zaparcia
Przedmiotowe:
→ płyn w jamie opłucnej i brzusznej
→ powiększenie wątroby
→ nadmierne wypełnienie żył szyjnych (OBJAW WĄTROBOWO-SZYJNY)
skala niewydolności serca NYHA
klasa I
→ wydolność wysiłkowa bez ograniczeń - zwykły wysiłek fizyczny nie powoduje większego zmęczenia, duszności ani kołatania serca
klasa II
→ niewielkie ograniczenie aktywności fizycznej - bez dolegliwości w spoczynku, ale zwykła aktywność powoduje zmęczenie, kołatanie serca lub duszność
klasa III
→ znaczne ograniczenie aktywności fizycznej - bez dolegliwości w spoczynku, ale aktywność mniejsza niż zwykła powoduje wystąpienie objawów
klasa IV
→ każda aktywność fizyczna wywołuje dolegliwości - objaw NS występują w nawet w spoczynku, a jakakolwiek aktywność nasila dolegliwości
NYHA I
wydolność wysiłkowa bez ograniczeń - zwykły wysiłek fizyczny nie powoduje większego zmęczenia, duszności ani kołatania serca
NYHA II
niewielkie ograniczenie aktywności fizycznej - bez dolegliwości w spoczynku, ale zwykła aktywność powoduje zmęczenie, kołatanie serca lub duszność
NYHA III
znaczne ograniczenie aktywności fizycznej - bez dolegliwości w spoczynku, ale aktywność mniejsza niż zwykła powoduje wystąpienie objawów
NYHA IV
każda aktywność fizyczna wywołuje dolegliwości - objaw NS występują w nawet w spoczynku, a jakakolwiek aktywność nasila dolegliwości
Przyczyny PNS ze zwiększoną pojemnością minutową serca
stany krążenia hiperkinetycznego: → ciąża → ciężka niedokrwistość → nadczynność tarczycy → duże przetoki tętniczo-żylne w krążeniu dużym → zaawansowana marskość wątroby → czerwienica → choroba Pageta → choroba beri-beri → zespół rakowiaka
orthopnoë
duszność występująca 1-2 minuty po położeniu się, ustępująca kilka minut po przyjęciu pozycji siedzącej/stojącej
charakterystyczna dla niewydolności lewokomorowej
Napadowa duszność nocna
budzi chorego ze snu, ustępuje po ≥ 30 minutach po przyjęciu pozycji siedzącej/stojącej
charakterystyczna dla niewydolności lewokomorowej
Objawy podmiotowe wspólne dla prawo- i lewokomorowej NS
→ zmniejszona tolerancja wysiłku, męczliwość, znużenie, wydłużenie czasu odpoczynku potrzebnego do odzyskania sił po wysiłku
przy większym zaawansowaniu PNS:
→ skąpomocz
→ zadyszka przy schylaniu się(bendopnoë, pojawia się do 30 sekund po pochyleniu się)
→ kołatania serca
→ objawy zaburzeń przepływu mózgowego (zawroty głowy, omdlenia)
Objawy przedmiotowe wspólne dla prawo- i lewokomorowej NS
→ bladość i ochłodzenie skóry kończyn
→ wzmożona potliwość
→ tachykardia
→ III TON SERCA (często w dysfunkcji skurczowej LK)
→ IV TON SERCA (bardziej niż III przemawia za izolowaną rozkurczową PNS)
→ boczne przemieszczenie uderzenia koniuszkowego
→ zmniejszenie amplitudy CTK, tętno naprzemienne/dziwaczne
PNS - stężenie peptydów natriuretycznych w osoczu
w celu wykluczenia NS
proBNP → najlepszy wskaźnik laboratoryjny do oceny nasilenia niewydolności serca
u chorego bez ostrego narastania objawów NS jest mało prawdopodobna, gdy:
→ BNP < 35 pg/ml
→ NT-pro-BNP <125 pg/ml
→ prawidłowy EKG
przy szybkim narastaniu objawów wartości odcięcia wynoszą:
→ BNP <100 pg/ml
→ NT-proBNP <300 pg/ml
→ MR-proANP <120 pmol/l
PNS - badania laboratoryjne
we wstępnej ocenie u pacjentów z nowo zdiagnozowaną NS: → Hb i WBC → sód, potas, mocznik, kreatynina → ocena uszkodzenia wątroby → glukoza, HbA1c → lipidogram → TSH → ferrytyna, TSAT (Fe/TIBS x 100%) → peptydy natriuretyczne
Objaw Kussmaula
poszerzenie żył szyjnych podczas WDECHU
występuje w:
→ zaawansowanej niewydolności PRAWOKOMOROWEJ
→ zaciskające zapalenie osierdzia
→ nie w tamponadzie!
Odchylenia w badaniach laboratoryjnych w NS
→ wzrost BNP, NT-proBNP
→ niedokrwistość/wzrost Hct
→ hipo-/hiperkaliemia (najczęściej polekowa)
→ hiponatremia z rozcieńczenia
→ wzrost AST, ALT, bilirubiny przy zastoju w krążeniu dużym
RTG KP w NS
w celu wykluczenia/wykrycia płucnej lub innej alternatywnej przyczyny duszności
→ może obrazować zastój/obrzęk płuc
→ jest bardziej przydatne w NS o ostrym początku
ECHO w NS
→ PODSTAWOWE BADANIE W DIAGNOSTYCE PNS
→ ocena czynności skurczowej
→ ocena czynności rozkurczowej
→ wykrywanie nieprawidłowości anatomicznych