Leczenie przeciwkrzepliwe Flashcards

(50 cards)

1
Q

Leki przeciwzakrzepowe - podział

A

1) antagoniści witaminy K
2) heparyna i pochodne
3) bezpośrednie inhibitory czynnika Xa
4) bezpośrednie inhibitory trombiny
5) inne leki przeciwzakrzepowe
6) leki hamujące agregację płytek krwi z wyłączeniem heparyny
7) enzymy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Antagoniści witaminy K (VKA) - wymień

A

ACENOKUMAROL

WARFARYNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

VKA - mechanizm działania

A

Hamują potranslacyjną modyfikację czynników krzepnięcia II, VII, IX, X oraz białka C i S (zależną od witaminy K), konieczną dla prawidłowej aktywności.

efekt przeciwkrzepliwy pojawia się po upływie 3-5 dni
(różnie okresy półtrwania czynników II, VII, IX, X)

w początkowym okresie leczenia może wystąpić efekt prozakrzepowy (działanie na białka C i S) → wprowadzanie VKA “na zakładkę” z heparyną/fondaparynuksem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

monitorowanie leczenia VKA

A

PT wyrażony jako międzynarodowy współczynnik znormalizowany → INR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

ACENOKUMAROL a WARFARYNA

A

ACENOKUMAROL ma krótszy czas półtrwania (8-10h) od WARFARYNY (36-42h)

Stosowanie acenokumarolu wiąże się z 2x większym ryzykiem niestabilnej antykoagulacji w porównaniu z warfaryną.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

stosowanie VKA a dieta

A

chorzy stosujący VKA powinni spożywać względnie stałą ilość pokarmów zawierających witaminę K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Heparyny - wymień

A

1) heparyna niefrakcjoniwana (HNF) - i.v. / s.c.

2) heparyny drobnocząsteczkowe (HDCz) - s.c.
→ enoksaparyna (Clexane)
→ dalteparyna (Fragmin)
→ nadroparyna (Fraxiparine)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Heparyna - mechanizm działania

A

działa za pośrednictwem antytrombiny III

1) zwiększa szybkość reakcji trombina-antytrombina (działa jako katalizator, do którego przyłączają się inhibitor i proteaza)
2) wiązanie heparyny z antytrombiną wywołuje również zmiany konformacyjne antytrombiny (ułatwia wiązanie czynnika Xa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Heparyna niefrakcjonowana - mechanizm działania

A

1) hamuje krzepnięcie przez nasilenie działania antytrombiny na czynniki krzepnięcia IIa, Xa, XIa, XIIa
2) zmniejsza agregacjępłytek krwi (wtórnie do zmniejszenia aktywności trombiny (czynnika IIa))

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

HDCz - mechanizm działania

A

1) hamuje krzepnięcie przez nasilenie działania antytrombiny na czynniki krzepnięcia Xa
2) NIE zmniejsza agregacjipłytek krwi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Monitorowanie terapii HNF

A

APTT (1,5-2,5)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Monitorowanie terapii HDCz

A

w szczególnych przypadkach (zalecane u kobiet w ciąży po wszczepieniu sztucznej zastawki, u których stosuje sięHDCz w dawkach terapeutycznych)

oznaczenie aktywności anty-Xa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Bezpośrednie inhibitory czynnika Xa - wymień

A

RYWAROSKABAN (Xarelto) p.o.

APIKSABAN (Eliquis) p.o.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Bezpośrednie inhibitory czynnika Xa - mechanizm działania

A

bezpośrednio hamują czynnik Xa

przerywają wewnątrzpochodną i zewnątrzpochodną kaskadękrzepnięcia krwi

nie wymagają monitorowania efektu przeciwkrzepliwego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Bezpośrednie inhibitory trombiny - przykład

A

Dabigatran (Pradaxa) p.o.

rekombinowane hirudyny:
→ Lepirudyna, Desirudyna i.v.

syntetyczne analogi hirudyny:
→ Biwalirudyna, Argatroban i.v.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Dabigatran - mechanizm działania

A

silny, kompetycyjny, odwracalny bezpośredni inhibitor trombiny

zahamowanie trombiny → uniemożliwia powstawanie zakrzepów przez blokowanie przemiany fibrynogenu w fibrynę

nie wymaga monitorowania efektu przeciwkrzepliwego!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Pośredni inhibitor Xa

A

Fondaparynuks (Axitra) - s.c. / i.v.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Fondaparynuks - mechanizm działania

A

hamuje aktywność Xa za pośrednictwem antytrombiny III

nie wymaga monitorowania efektu przeciwkrzepliwego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Przeciwwskazania SILNE do stosowania heparyny

A

1) aktywne klinicznie istotne krwawienie

(wyjątkowo można rozważyć stosowanie heparyny w leczeniu niektórych postaci DIC)

2) świeże krwawienie wewnątrzczaszkowe

(dawki profilaktyczne antykoagulantu zwykle można włączyć po upływie ≥48 h, a dawki lecznicze po ≥2 tyg. [w sytuacjach zagrożenia życia, np. w ostrej zatorowości płucnej, okres ten może być krótszy])

3) niewyrównana skaza krwotoczna wrodzona lub nabyta
4) nadwrażliwość na lek
5) małopłytkowość immunologiczna wywołana przez heparynę (HIT) w wywiadach (wyjątkiem może być konieczność operacji naczyniowej lub kardiochirurgicznej ze śródoperacyjnym użyciem heparyny).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Przeciwwskazania względne do stosowania heparyny

A

1) niedawno przebyte krwawienie z przewodu pokarmowego lub choroba przewodu pokarmowego związana z dużym ryzykiem krwawienia
2) objawowe nadciśnienie wrotne
3) skrajna niewydolność nerek (dotyczy HDCz, zawsze konieczna redukcja dawki!!!)
4) zaawansowana niewydolność wątroby
5) ostre pozawałowe zapalenie osierdzia
6) niekontrolowane nadciśnienie tętnicze – ciśnienie skurczowe >180 mm Hg lub rozkurczowe >110 mm Hg
7) stan bezpośrednio po operacji mózgu, rdzenia kręgowego lub oka (stan po operacji mózgu lub rdzenia, zwłaszcza gdy występują dodatkowe czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej [ŻChZZ], jest wskazaniem do profilaktyki, często już w 1. dobie po operacji)
8) guz mózgu
9) nakłucie lędźwiowe diagnostyczne lub lecznicze
10) do 24 h po zabiegu operacyjnym, biopsji narządu lub nakłuciu tętnicy (do 4 dni, jeśli były trudności z hemostazą w trakcie zabiegu)
11) rozwarstwienie aorty
12) retinopatia cukrzycowa.

Ryzyko krwawienia jest zwiększone u chorych przyjmujących jednocześnie leki przeciwpłytkowe z lekiem przeciwkrzepliwym.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Znoszenie działania HNF

A

SIARCZAN PROTAMINY

na każde 100 IU HNF podanie i.v. 1 mg siarczanu protaminy (powolne wstrzyknięcie (1-3 min.), żeby uniknąć hipotensji i bradykardii

u chorych otrzymujących HNF we wlewie i.v. do obliczenia dawki protaminy uwzględnia się tylko dawkę heparyny podaną w ciągu ostatnich 3 godzin (czas półtrwania HNF 60-90 minut)

efekt leczenia → oznaczenie APTT

u chorych z wcześniejszą ekspozycją na insulinę protaminową, po wazektomii/ z nadwrażliwością na białko ryby → podanie GKS + antyhistaminiku (zmniejszenie ryzyka reakcji alergicznej na siarczan protaminy)

22
Q

Powikłania stosowania heparyny

A

1) krwawienia
2) małopłytkowość poheparynowa (HIT)
3) osteoporoza
4) martwica skóry
5) reakcje alergiczne
6) łysienie (odwracalne)

23
Q

Znoszenie działania HDCz

A

chory, który otrzymał HDCz w ciągu ostatnich 8h → 1 mg siarczanu protaminy na 100 j. anty-Xa

24
Q

Małopłytkowość poheparynowa (HIT) - typy

A

Typ 1 (nieimmunologiczna)
→ niewielkie zmniejszenie liczby płytek w ciągu pierwszych 2-4 dni stosowania heparyny
→ nie ma klinicznych następstw
→ PLT wraca do normy pomimo kontynuowania leczenia

Typ II (immunologiczny)
→ spadek PLT o > 50% po 4-10 dniach stosowania heparyny
→ 20-40 x wzrost ryzyka ZAKRZEPICY żylnej lub tętniczej
→ jest przeciwwskazaniem do stosowania heparyny!!!

25
Ryzyko wystąpienia HIT i monitorowanie liczby płytek krwi
chorzy rozpoczynający leczenie HNF/HDCz, którzy w ciągu ostatnich 30 dni otrzymali HNF → oznaczenie PLT przed podaniem leku chorzy, którzy nie otrzymywali heparyny w ciągu ostatnich 30 dni → monitorowanie PLT od 4. do 14. dnia leczenia / do czasu zaprzestania leczenia, jeżeli trwa <14 dni Częstotliwość monitorowania liczby płytek zależy od ryzyka HIT: 1) duże (>1%) – chorzy po operacji lub urazie otrzymujący HNF → kontroluj liczbę płytek przynajmniej co 2 dni 2) pośrednie (0,1–1%) – chorzy leczeni zachowawczo i kobiety ciężarne otrzymujący profilaktyczne dawki HNF; chorzy po dużych operacjach i ciężkich urazach otrzymujący HDCz; chorzy po operacji lub wymagający intensywnej opieki, u których stosuje się HNF w celu przepłukania cewnika umieszczonego w żyle centralnej; chorzy leczeni zachowawczo otrzymujący HDCz, jeżeli wcześniej otrzymali ≥1 dawkę HNF → kontroluj liczbę płytek przynajmniej co 2–3 dni 3) małe (<0,1%) – chorzy leczeni zachowawczo oraz chorzy po małych zabiegach operacyjnych i niewielkich urazach, otrzymujący HDCz i kobiety ciężarne otrzymujące HDCz → nie trzeba kontrolować liczby płytek
26
HIT - przebieg
po zaprzestaniu stosowania heparyny liczba płytek normalizuje się zwykle w ciągu kilku dni lub tygodni; przeciwciała przeciwko kompleksowi heparyna-PF4 utrzymują się w surowicy przez kilka tygodni/miesięcy Najczęstsza przyczyna zgonu → ZP, zawał serca, udar
27
HIT - rozpoznanie
reguła predykcyjna 4T Podejrzenie po operacji kardiochirurgicznej/u chorego leczonego heparyną, jeśli: 1) zmniejszenie PLT o ≥50% w stosunku do liczby wyjściowej 2) od początku podawania heparyny minęło ≥5 dni 3) wystąpił epizod zakrzepowo-zatorowy 4) nie stwierdza się innych przyczyn małopłytkowości, Przy umiarkowanym albo dużym prawdopodobieństwie HIT (wskaźnik 4T ≥4) zleć badania laboratoryjne (oznaczenie przeciwciał przeciwheparynowych i ew. dodatkowo testy czynnościowe), ale nie czekaj z wdrożeniem odpowiedniego postępowania na ich wynik. Wskazówką diagnostyczną jest typowe zwiększenie liczby płytek po odstawieniu heparyny. U chorego z silnym podejrzeniem/rozpoznaniem HIT → USG żył kończyn dolnych /górnych
28
HIT - leczenie
1. zaprzestanie stosowania heparyny 2. kontynuacja leczenia przeciwkrzepliwego → biwalirydyna, lepirudyna, argatroban, fondaparynuks, NOAC (rywaroksaban) 3. w ostrej fazie HIT nie stosować VKA do czasu ustabilizowania liczby płytek 4. przetaczanie KKP w razie krwawienia 5. w profilaktyce ŻChZZ u chorych z odległyą HIT → NOAC, danaparoid, fondaparynuks, VKA 6. Chory po przebyciu HIT powinien przez 3 miesiące nosić identyfikator zawierający odpowiednie dane.
29
kliniczna reguła predykcyjna 4T
określanie prawdopodobieństwa HIT Thrombocytopenia Timing Thrombosis oTher causes of thrombocytopenia not evident
30
Leki przeciwkrzepliwe przeciwwskazane w ciąży
→ inhibitory Xa: fondaparynuks, rywaroksaban, apiksaban → VKA → dabigatran, biwalirudyna, argatroban, lesirudyna, desirudyna
31
NOAC a zabiegi operacyjne
→ NOAC odstawić przed zabiegiem w zależności od klirensu kreatyniny i ryzyka krwawienia u pacjenta (od 24 do 48 h przed zabiegiem, dabigatran przy niskim klirensie i dużym ryzyku 96h wcześniej) → nie stosować antykoagulacji pomostowej z użyciem heparyn u chorych leczonych NOAC (z wyjątkiem chorych obciążonych dużym ryzykiem zakrzepowym i małym ryzykiem krwawienia) → w razie konieczności pilnego zabiegu u chorych leczonych rywaroksabanem/apiksabanem → koncentrat czynników zespołu protrombiny (PCC) 30-50 iU/kg m.c. ZNIECZULENIE ZEWNĄTRZOPONOWE JEST WTEDY PRZECIWWSKAZANE NOAC można włączyć ponownie: → 6 - 8 h po zabiegu operacyjnym związanym z małym ryzykiem powikłań krwotocznych → 48 - 74 h jeśli ryzyko powikłań krwotocznych jest duże W okresie po operacji przed włączeniem NOAC można stosować HDCz w dawce pośredniej
32
rywaroksyban, apiksaban - przeciwwskazania
``` jak w przypadku heparyn + ciąża i karmienie piersią GFR < 15 ml/min niewydolność wątroby ```
33
rywaroksyban, apiksaban - odwracanie działania
``` ANDEKSANET ALFA (Ondexxya) częściowo PCC (koncentrat czynników zespołu protrombiny) ```
34
Postępowanie w czynnym krwawieniu u chorych leczonych lekami przeciwkrzepliwymi
1) uciśnij miejsce krwawienia 2) oceń stan hemodynamiczny i CTK, oznacz podstawowe parametry krzepnięcia, morfologię, parametry czynności nerek 3) wywiad dotyczący leczenia przeciwkrzepliwego
35
Postępowanie w czynnym krwawieniu u chorych leczonych lekami przeciwkrzepliwymi - niewielkie krwawienie
VKA → wstrzymanie podawania VKA do uzyskania INR < 2 NOAC → opuszczenie 1 dawki / wstrzymanie leczenia na 1 dzień
36
Postępowanie w czynnym krwawieniu u chorych leczonych lekami przeciwkrzepliwymi - umiarkowane lub czynne krwawienie
leczenie objawowe: → płyny → preparaty krwiopochodne → zahamowanie źródła krwawienia VKA → rozważ podanie witaminy K (1-10 mg i.v.) NOAC → rozważ podanie węgla aktywowanego w ciągu 2h od przyjęcia leku
37
Postępowanie w czynnym krwawieniu u chorych leczonych lekami przeciwkrzepliwymi - ciężkie/zagrażające życiu krwawienie
NOAC → podaj substancję znoszącą działanie leku (dabigatran - idarucyzumab 5g i.v., PCC) → rozważ KKP, jeśli PLT < 60 tys/chory przyjmuje leki przeciwpłytkowe VKA → PCC/FFP → rozważ KKP, jeśli PLT < 60 tys/chory przyjmuje leki przeciwpłytkowe
38
Leczenie przeciwzakrzepowe po wszczepieniu stentów do tętnic wieńcowych u chorych, u których konieczne jest stosowanie doustnego antykoagulantu ryzyko niedokrwienne > ryzyko krwawienia
1) ≥1 mies. (≤6 mies.) → terapia potrójna (NOAC/VKA + ASA 75–100 mg/d + klopidogrel 75 mg/d) + IPP potem do 12 mies. → NOAC/VKA + 1 lek przeciwpłytkowy (ASA 75–100 mg/d albo klopidogrel 75 mg/d) + IPP 2) możesz ew. rozważyć u chorych o dużym lub pośrednim ryzyku zakrzepicy w stencie przez 12 mies.: NOAC/VKA + 1 lek przeciwpłytkowy (tikagrelor albo prasugrel) po upływie >12 mies. od zabiegu → sam NOAC/VKA
39
Leczenie przeciwzakrzepowe po wszczepieniu stentów do tętnic wieńcowych u chorych, u których konieczne jest stosowanie doustnego antykoagulantu ryzyko krwawienia > ryzyko niedokrwienne
1) 1 mies. → terapia potrójna (NOAC/VKA + ASA 75–100 mg/d + klopidogrel 75 mg/d) + IPP potem do 12 mies. → NOAC/VKA + 1 lek przeciwpłytkowy (ASA 75–100 mg/d lub klopidogrel 75 mg/d) + IPP 2) 12 mies. → NOAC/VKA + 1 lek przeciwpłytkowy (ASA 75–100 mg/d albo klopidogrel 75 mg/d) + IPP po upływie >12 mies. od zabiegu → sam NOAC/VKA
40
Terapia potrójna
1) NOAC/VKA 2) ASA 75-100 mg/g 3) KLOPIDOGREL 75 mg/d + IPP
41
Terapia podwójna
1) NOAC/VKA 2) ASA/KLOPIDOGREL + IPP
42
Postępowanie przy zmianie doustnego leczenia przeciwkrzepliwego
u chorych dotychczas leczonych VKA: → rywaroksaban można włączyć przy INR ≤ 3 (w ŻChZZ < 2,5) → apiksaban, dabigatran przy INR ≤ 2 u chorych leczonych NOAC zmieniających na VKA: → początkowy okres - podawanie obu leków przez 3-5 dni do czasu uzyskania INR > 2
43
odstawianie VKA przed zabiegami
ocena ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych związanych z przerywaniem stosowania VKA: 1) małe ryzyko → HDCz w dawce profilaktycznej 2) średnie ryzyko → HDCz w dawce leczniczej / HNF i.v. / HDCz w dawce profilaktycznej 3) duże ryzyko → HDCz w dawce leczniczej / HNF i.v.
44
Czasowe przerwanie stosowania VKA
1) odstaw acenokumarol na 2–3 dni przed zabiegiem 2) odstaw warfarynę na 5 dni przed zabiegiem (jeśli INR zmierzony 5–7 dni przed zabiegiem inwazyjnym wynosi 2–3), na >5 dni przed zabiegiem, jeśli INR jest duży (zwłaszcza >5), na 3–4 dni przed zabiegiem, jeśli INR wynosi 1,5–1,9, co pozwoli na powrót INR do wartości prawidłowych 3) jeśli pomimo odstawienia VKA INR 1–2 dni przed zabiegiem nadal wynosi ≥1,5 → możesz podać p.o. 1–2 mg witaminy K1 4) przed pilnym zabiegiem inwazyjnym, gdy konieczne jest szybkie zniesienie efektu przeciwkrzepliwego VKA → podaj 2,5–5 mg wit. K1 p.o. lub i.v. Jeśli efekt przeciwkrzepliwy trzeba znieść natychmiast → podaj koncentrat czynników zespołu protrombiny; przetoczenie świeżo mrożonego osocza wymaga więcej czasu.
45
Stosowanie VKA/NOAC z lekami przeciwpłytkowymi
DAWKOWANIE: → dabigatran 150 mg 2 × dz. (preferowana) → rywaroksaban 20 mg 1 × dz., lub 15 mg 1 × dz. → apiksaban 5 mg 2 × dz. lub 2,5 mg 2 × dz. → VKA z docelowym INR 2–2,5 Czynniki zwiększające ryzyko krwawienia w czasie jednoczesnego przyjmowania VKA z lekami przeciwpłytkowymi: 1) wiek >75 lat 2) płeć żeńska 3) przewlekła choroba nerek (klirens kreatyniny <30 ml/min) 4) przebyte poważne krwawienie 5) stosowanie inhibitorów glikoproteiny IIb/IIIa w czasie zabiegu 6) zbyt duża wartość INR. Przy koronarografii zaleca się dostęp przez tętnicę promieniową!!!
46
Stosowanie heparyny podczas przerwy w stosowaniu VKA (terapia pomostowa)
1) u chorych otrzymujących HDCz s.c. w dawce leczniczej → ostatnie wstrzyknięcie HDCz wykonaj 24 h przed zabiegiem inwazyjnym w dawce stanowiącej około połowę dziennej dawki HDCz 2) u chorych otrzymujących HNF i.v. → wstrzymaj wlew ~4 h przed zabiegiem. W większości ośrodków heparynę w dawce terapeutycznej zaleca się u chorych ze sztucznymi zastawkami serca, obciążonych dużym ryzykiem udaru mózgu w migotaniu przedsionków lub z ciężką trombofilią. Coraz częściej stosuje się pośrednie dawki HDCz zamiast terapeutycznych w terapii pomostowej. Obecnie przeważa pogląd, że z powodu dużego ryzyka krwawienia okołozabiegowego stosowanie terapii pomostowej należy ograniczyć do chorych o największym ryzyku zakrzepowo-zatorowym.
47
Terapia pomostowa - chorzy o największym ryzyku zakrzepowo-zatorowym
spełniających ≥1 z poniższych kryteriów: 1) powikłania zakrzepowo-zatorowe po przerwaniu antykoagulacji albo podczas prawidłowo prowadzonego leczenia przeciwkrzepliwego w wywiadach 2) ŻChZZ przebyta w ciągu ostatnich 3 mies. 3) ŻChZZ związana z ciężką trombofilią – zwłaszcza zespołem antyfosfolipidowym lub niedoborem antytrombiny 4) udar niedokrwienny mózgu albo TIA w ciągu ostatnich 3 mies. 5) świeża (<1 mies.) skrzeplina wewnątrzsercowa 6) mechaniczna proteza zastawki serca
48
Wznowienie leczenia przeciwkrzepliwego VKA po zabiegu
1) chorzy poddawani małym zabiegom inwazyjnym, otrzymujący HDCz s.c. w dawce leczniczej podczas przerwy w stosowaniu VKA → możesz wznowić podawanie HDCz ~24 h po operacji, jeśli są zapewnione odpowiednie warunki hemostatyczne 2) chorzy poddawani dużym zabiegom inwazyjnym lub związanym z dużym ryzykiem krwawienia po zabiegu, otrzymujący HDCz s.c. albo HNF i.v. w dawce leczniczej podczas przerwy w stosowaniu VKA → podaj HDCz s.c. albo HNF i.v. w dawce leczniczej 48–72 h po operacji, jeśli są zapewnione odpowiednie warunki hemostatyczne; alternatywnie możesz zastosować HDCz s.c. lub HNF s.c. w dawce profilaktycznej; dopuszcza się niestosowanie heparyny zaraz po operacji 3) leczenie VKA możesz wznowić po upływie 12–24 h od operacji (np. wieczorem tego samego dnia lub następnego dnia rano), jeśli są zapewnione odpowiednie warunki hemostatyczne. Wznowienie stosowania VKA możesz opóźnić, jeśli stan kliniczny tego wymaga.
49
Zajście w ciążę kobiety przyjmującej przewlekle lek przeciwkrzepliwy
zamiana VKA na HDCz albo HNF z chwilą zajścia w ciążę lub zamiana VKA na HDCz przed próbą zajścia w ciążę
50
kobiety przyjmujące przewlekle VKA z powodu wszczepionej zastawki mechanicznej serca, które zaszły w ciążę
1) w I trymestrze, w zależności od dawki VKA koniecznej dotychczas do utrzymania INR w przedziale terapeutycznym I – kontynuację VKA (wiąże się to z mniejszym ryzykiem zakrzepicy, ale większym ryzykiem rozwoju wad wrodzonych u płodu); II – w okresie od 6. do 12. tyg. ciąży odstawienie VKA i zastosowanie HDCz s.c. 2 × dz. w dawce dostosowywanej do masy ciała pod kontrolą aktywności anty-Xa (wiąże się to z mniejszym ryzykiem dla płodu, ale większym ryzykiem zakrzepicy na zastawce) 2) w II i III trymestrze do 36. tyg. ciąży można stosować VKA 3) w 36. tyg. odstaw VKA i rozpocznij leczenie HDCz s.c. 2 × dz. w dawce dostosowywanej do masy ciała pod kontrolą aktywności anty-Xa 4) na ≥36 h przed planowanym porodem zamień HDCz na HNF i.v. pod kontrolą APTT (zalecane wydłużenie ≥2 ×), przerwij stosowanie HNF na 4–6 h przed porodem i wznów wlew HNF 4–6 h po porodzie (jeśli nie doszło do powikłań krwotocznych) oraz równocześnie rozpocznij podawanie VKA; po uzyskaniu INR ≥2,5 zakończ wlew HNF 5) jeżeli poród rozpocznie się w czasie stosowania VKA, zaleca się wykonanie cięcia cesarskiego.