H1.4: Inleiding parasitologie

Question 1

hoe ziet een amastigoot eruit?

Answer 1

• ovaal
• 2 donkere organellen: grotere kern en kleinere kinetoplast
• kinetoplast bevat mitDNA

Question 2

leishmaniasis is een

Answer 2

parasitaire ziekte

Question 3

wat is parasitisme

Answer 3

leven ten koste van de gastheer

Question 4

symbiose

Answer 4

het in associatie met elkaar leen van organismen van verschillende soorten

Question 5

commensalisme

Answer 5

commensaal heeft voordeel, gastheer geen voor- of nadeel

Question 6

mutualisme

Answer 6

samenleven tot wederzijds voordeel

Question 7

parasieten definitie medische conetxt

Answer 7

eukaryote organismen die leven ten koste van hun gastheer (niet zijnde schimmels)

Question 8

parasieten vs bacterien en virussen

Answer 8

=meest complexe ziekteverwekkers
- grootste genoom
- complexe cel structuren (eukaryoot)
- meerdre ontwikkelingsstadia in levenscyclus
- meestal meerdere gastheren

Question 9

hoofdgroepen waarin je parasieten kan verdelen

Answer 9

• ectoparasieten
• parasitaire wormen
• parasitaire protozoa

Question 10

ectoparasieten

Answer 10

• zitten aan buitenkant
• gelijkpotigen
• vlooien, luizen, teken

Question 11

parasitaire wormen

Answer 11

• spoelwormen, mijnwormen, schistosomen
• meercellige endoparacyten

Question 12

paraisiatire protozoa

Answer 12

• eencellige endoparaisten
• leishmania, plasmodium, trypanosoma, toxoplasma

Question 13

leishmaniasis uitingsvormen

Answer 13

• huidproblemen
• visceraal
• overdraagbaar via muggen

Question 14

leishmaniasis

Answer 14

• complex van aandoeningen
• > 20 verschillende soorten
• overgedragen door vector: vrouwelijke zandvliegjes

Question 15

vector

Answer 15

• altijd een e-vertebraat (ongewerveld dier)
• verantwoordelijk voor overdracht parasiet

Question 16

levenscyclus leishmiasis

Answer 16

1. zandvlieg neemt bloedmaal. promastigoten zitten in speeksel van zandvlieg
2. promastigoot komt in de huid door fagcytose van macrofagen
3. parasiet zorgt ervoor dat fagosom niet kan fuseren met lysosoom. parasiet kan zich in dat blaasje/macrofaag vermenigvuldigen tot amastigoten
4. macrofaag gaat kapot
5. amastigoten worden weer door macrofagen opgenomen, cyclus weer opnieuw waardoor heel veel aanwezig.
6. zandvlieg neemt weer slokjes bloed en amastigoten gaan in lichaam ervan weer promastigoten en dan weer opnieuw cyclus

Question 17

typen ontwikkelingscycli

Answer 17

• directe : parasiet heeft 1 gastheer
• indirecte : parasiet heeft 2 of meer gastheren (bv leishmania)

Question 18

definitieve gastheer

Answer 18

gastheer die de volwassen parasiet herbergt en waarin de geslachtelijke vermenigvuldging plaatsvindt

Question 19

tussengastheer

Answer 19

gastheer waar de aseksuele of vegetatieve vermeerdering plaatsvindt

Question 20

gastheerspecificiteit

Answer 20

door een (soms vergaande) specialisatie ontstane gebondenheid van de parasiet aan een bepaalde gastheer

Question 21

leishmaniasis

Answer 21

• intracellulaire parasiet
• fagocytose door immuuncellen
• parasiet overleeft in immuuncellen
• voorkomt fusie fagosoom met lysosoom

Question 22

leishmaniasis 3 klinische vormen

Answer 22

• cutane leishmaniasis
• mucocutane leishmaniasis
• viscerale leishmaniasis

Question 23

pathogenese viscerale leishmaniasis

Answer 23

• parasiet wordt versleept naar lymfeknopen, beenmerg, milt en lever
• parasoet infecteert fagocyterende leukocyten
• aantasting van immuunsysteem (destructie granulocyten)
• repressie van aanmaak bloedcellen
• vergroting reticulo-endotheliale organen (milt, lever) ter compensatie van repressie
• overgevoelig voor secundaire infecties => onregelmatige koorts en superinfecties

Question 24

incubatietijd viscerale leishmaniasis

Answer 24

variabel van enkele maanden tot jaren

Question 25

incubatietijd

Answer 25

tijdspanne tussen het infectiemoment en het moment van eerste klinische symptomen

Question 26

prepatente periode

Answer 26

tijdspanne tuasen het infectiemoment en het moment dat de parasiet blijkt geeft van zijn aanwezigheid (kunnen aantonen)

Question 27

2 soorten die leishmaniasis kunnen veroorzaken

Answer 27

- L.donovani (india, bangladesh, sudan, oost-afrika) - L. infantum/L.chagasi (zuid-europa, noord-afrika, middenoosten, zuidamerika)

Question 28

L.donovani

Answer 28

- onregelmatige koorts - buikpijn - vermagering - hepato/spleno megalie - pancytopenie - hyper IgG - lymfadenopathie = aantasting afweersysteem: superinfecties = zonder behandeling 100% mortaliteit = mn overdracht van mens op mens

Question 29

wanneer moet je denken aan viscerale leishmaniasis?

Answer 29

- anamnese: herkomst pt/reis, immuun status - symptomen: onregelmatige koorts, hepatosplenomegalie - lab: pancytopenie, hyper IgG en IgM (geen eosinofilie) let op: als je echt sterk immuun compromitteerd bent: meestal geen hepatosplenomegalie en geen hyper IgG en IgM

Question 30

diagnostiek viscerale leishmaniasis

Answer 30

- aantonen parasieten: microscopie, PCR (milt aspiratie, beenmerg punctie, bloed) - serologie ondersteunende diagnostiek

Question 31

post kala azar dermal leishmaniasis (PKDL)

Answer 31

na behandeling viscerale leishmaniasis reactie in de huid; parasieten persisteren in de huid maar geen viscerale infectie meer

Question 32

leishmania infantum

Answer 32

- zoönose: honden dierenreservoir - humaan: oppertunistische infectie: = jonge kinderen = immuun gecompromitteerden (transplantatie, HIV) - viscerale en cutane presentatie

Question 33

zoönose

Answer 33

infectie of ziekte van zogdieren waarbijd e mens als gastheer kan optreden. dieren vormen het reservoir vanuit waar de mens geinfecteerd raakt

Question 34

oppertunist

Answer 34

een oppertunistische parasiet kan zich bij afwezigheid van een adequate immuunrespons sterk vermenigvuldigen, waarbij het nageslacht in dezelfde gastheer blijft en zich eveneens gaat vermenigvuldigen

Question 35

cutane leishmaniasis

Answer 35

- geen versleping parasiet - ulcus rondom beet zandvlieg =opgeworpen rand =pijnloos =langzaam groeiend =spontane genezing mogelijk =veel variatie, droog, nat, kort =littekenvorming =behandeling is soort afhankelijk - incubatietijd 2-8 weken tot jaren

Question 36

nieuwe wereld soorten cutane leishmaniasis

Answer 36

- L.mexicana complex - L. viannia complex =de subsoort hiervan braziliensis heeft kans op mucocutane presentatie als relapse

Question 37

diagnostiek (muco)cutane leishmaniasis

Answer 37

aantonen parasieten: 2 huidponsen vd opgeworpen rand ulcus (geen parasieten in ulcus zelf) - microscopie - PCR serologie geen rol

Question 38

bnehandeling cutane leishmaniasis

Answer 38

kan zowel lokaal als systemisch

Question 39

algemeen:

Answer 39

1) immuun gecompromitteerd vatbaarder voor leishmaniasis 2) meestal viscerale presentatie

Question 40

bekijk studiestof eind van de slides