H3.2: Artrose Flashcards
(33 cards)
artrose =
aandoening van gewricht waarbij sprake is van
-degeneratie van het gewrichtskraakbeen
- beperkte intra-articulaire ontsteking zich uitend in synovitis
- veranderingen van het subchondrale bot (kraakbeen wordt dunner, waardoor hier meer druk op komt en dan adaptatie)
artrose plekken
- DIP
- duimbasis (CMC-1)
- knie
- cervicale wervelkolom
- grote teengewricht (MPP-1)
- heup
- enkel niet primair maar secundair
artrose
- Wordt gekenmerkt door afbraak en verlies van
gewrichtskraakbeen, hypertrofische
veranderingen van het aanliggend bot,
osteofytvorming en subchondrale
botremodellering - Later in een klinisch stadium ontsteking van de
synoviale membraan - Oorzaak nog niet volledig begrepen maar berust
op interactie van mechanische, biologische,
biochemische, moleculaire enenzymatische
interacties
artrose kenmerken
- osteofyten
- subchondrale bot wordt harder met hogere dichtheid: wittig laagje op rontgen (subchondrale sclerosering)
- afbraakproducten van gewrichtskraakbeen en ontstekingscellen in het subchondrale bot (subchondrale cystes)
bij artrose in de heup, welke beweging is dan beperkt?
endorotatie (dus bij artrose zie je mensen vaak met hun aangedane been in exorotatie)
iemand met artrose links, gebruikt de stok aan de
rechter kant, hiermee voorkom je dat het bekken naar beneden zakt. als je spieren niet meer gebruikt => atrofie
klachten artrose
Heel wisselend:
– Pijn toenemend bij belasting en
afnemend in rust (nachtpijn?)
– Kortdurende ochtendstijfheid < 30 min
– Startstijfheid
– Bewegingsbeperking
– Zwelling gewricht
– Crepitatie
– Meestal oudere patiënt
– Geen systemische klachten
pijn staat centraal
- Pijn alleen uit gewricht?
- Andere factoren (psychosociaal en
werkgerelateerde) spelen een rol - Flinke discrepantie tussen pijn en
röntgenfoto! - Niet alle pijn is artrose: bursitis,
tendinitis, meniscusletsel, etc - Pijn alleen is geen reden voor
operatie
LO op letten bij artrose
- Stand gewricht (alignement)
- Bewegingsuitslag
- Vochtvorming (hydrops of
kapselzwelling) - Crepitatie
- Atrofie musculatuur
- Instabiliteit (defect laxiteit)
als aan 1 kant van een gewricht (bv lateraal) artrose is en aan de andere kant niet
als je dan valgusstress geeft op het kniegewricht. dan voel je speling, niet omdat je band aan de laterale kant stuk is, maar omdat bot tegen bot komt, en als je dat gaat beweging ontstaat weer de ryimte waar ooit kraakbeen gezeten heeft.
dit heeft: DEFECT LAXITEIT
(een soort vals-positieve testuitslag die je krijgt)
secundaire preventie
ervoor zorgen dat er vanuit trauma, infectie, aangeboren afwijkingen etc geen artrose ontstaat
vrouwen hebben in alle leeftijdscategoriën meer artrose dan mannen
sterke exponentiele toename vanaf 45-50
Stel de diagnose artrose van de heup of knie klinisch op basis
van anamnese en lichamelijk onderzoek en zonder aanvullend
beeldvormend onderzoek als een patiënt:
- 45 jaar of ouder is
- aan activiteiten gerelateerde pijn in het heup- of kniegewricht
heeft - geen of kortdurende (< 30 minuten) heup- of kniegewricht
gerelateerde ochtendstijfheid heeft. - Leg de patiënt uit dat beeldvormend onderzoek niet zinvol of
noodzakelijk is.
wanneer WEL beeldvormend onderzoek
- Atypische presentatie (jonge pt, geen relatie met belasting)
- Onverwacht snelle progressie of verandering in het
patroon van klachten - In het kader van indicatiestelling voor een
gewrichtsvervangende prothese.
oorzaak multifactorieel
docu
kraakbeen samenstelling
gesloten netwerk van collageen structuren, waar GAGs in zitten (suikerketens). deze hebben een negatieve lading waardoor het water aantrrekt en een beetje opzwelt, en met druk komt dat er een beetje uit. dit is normaal
welke kracht kan kraakbeen niet goed opvangen?
schuifkrachten, door de vezels. die worden hierbij kapo gewreven op een gegeven moment.
chondrocyten
onderhouden intracellulaire matrix
patho artrose
- Hyalien kraakbeen schade
- Falen reparatiemechanismen
- Subchondrale bot-veranderingen
- Inflammatoire processen
- Morfologische veranderingen van OA synovium (synovitis)
- minder belastbaarheid
- Pijn en bewegingsbeperking
hyalien kraakbeen
- Kraakbeen is een gespecialiseerd, avasculair,
aneuraal weefsel dat het bot van beweegbare
gewrichten (diarthrosis) bedekt - Het dient als belastingdragend materiaal,
absorbeert schokken, en kan schuifkrachten
opvangen - Deze unieke eigenschappen komen voort uit
de samenstelling en structuur van de
extracellulaire matrix, die bestaat uit een hoge
concentratie van proteoglycanen (agrecan),
gevangen in een dicht netwerk van collageen.
De matrix bindt een grote hoeveelheid water
(80%)
rontgen afwijkingen artrose
docu
andere oorzaken artrose
- chondrocalcinosis: in het kraakbeen calcificaties
- trauma
- hemofilie
- etc
behandelig artrose principes
- Van eenvoudig naar complex
- Rustig opbouwen
- De tijd werkt in het voordeel
van patiënt en dokter - Slechts een relatief klein deel
van de patiënten moet
intensiever worden behandeld
gesloten gate oefening
de hele tijd contact houden emt ondergrond = goed voor artose
open gate oefening slecht voor artose bv veldsporten
