Blok 5 Week 5

Question 1

ziekte van Sjögren

Answer 1

een auto-immuunziekte waarbij het eigen immuunsysteem met name de exocriene klieren (zoals speeksel- en traanklieren), droge ogen en mond, vermoeidheid, gewrichts- en spierpijn,

Question 2

negatieve selectie van B-lymfocyten

Answer 2

B-cellen die een B-celreceptor (BCR) ontwikkelen die sterk bindt aan lichaamseigen antigenen (self-antigenen) worden of gedood door apoptose of ondergaan receptor herschikking voor verminderde reactie, in medulla

Question 3

Positieve selectie van T-cellen in de cortex

Answer 3

Corticale epitheelcellen presenteren HLA (MHC)-moleculen met zelfpeptiden.

Alleen thymocyten (dubbelpositieve CD4+CD8+) die zwak binden aan eigen MHC krijgen een overlevingssignaal.

Dit zorgt ervoor dat alleen T-cellen die MHC kunnen herkennen verder ontwikkelen.

Question 4

Negatieve selectie van T-cellen in de medulla

Answer 4

Medullaire epitheelcellen presenteren een breed scala aan lichaamseigen antigenen.

T-cellen die te sterk binden aan deze antigenen ondergaan apoptose.

Question 5

AIRE

Answer 5

en transcriptiefactor die wordt geproduceerd door medullaire epitheelcellen.

AIRE zorgt ervoor dat deze cellen weefsel-specifieke antigenen tot expressie brengen (bijv. insuline, myeline, etc.).

Hierdoor kunnen T-cellen getest worden op zelfantigenen uit het hele lichaam, ook al bevinden die zich niet in de thymus.

Zonder AIRE: falende negatieve selectie → verhoogd risico op auto-immuunziekten zoals APECED.

Question 6

immune priviliged sites

Answer 6

Het afschermen van lichaamseigen antigenen op bepaalde locaties van het lichaam, de zogenoemde immune priviliged sites. Potentieel autoreactieve lymfocyten zijn niet of nauwelijks in staat om in contact te komen met lichaamseigen antigenen-> hersenen, ogen, geslachtsdelen

Question 7

Guillain-Barré syndroom (GBS)

Answer 7

vorm van ontsteking van het perifere zenuwstelsel waardoor patiënten in enkele dagen een ernstige verlamming kunnen krijgen van hun benen en armen, vaak door infectie door darmbacterie Campylobacter jejuni, als ziekte weggaat wordt het beter

Question 8

darmbacterie Campylobacter jejuni

Answer 8

Deze bacterie brengt moleculen (lipo-oligosacchariden) tot expressie waarvan het suikerdeel lijkt op moleculen in menselijke zenuwen (gangliosiden). Deze gelijkenis staat bekend als molecular mimicry (‘moleculaire gelijkenis’).

Question 9

APECED

Answer 9

(auto-immuunpolyendocrinopathie, candidiasis en ectodermale dystrofie).

Question 10

gevolgen gendefect in deze genen:
AIRE
FAS
FOXP3

Answer 10

gestoorde centrale tolerantie

Question 11

op welke manier HLA genen verschillend kunnen bijdragen aan auto-immuunziekten

Answer 11

Sommige HLA-moleculen kunnen autoantigenen beter presenteren, doordat hun bindingsgroeve bepaalde autoantigene peptiden goed herkent. Hierdoor kunnen autoreactieve T-cellen geactiveerd worden, wat bijdraagt aan auto-immuunziekten.

Question 12

Linkage disequilibrium:

Answer 12

Soms komen bepaalde HLA-allelcombinaties samen vaker voor dan verwacht. Dit bemoeilijkt het bepalen welk specifiek allel verantwoordelijk is voor het verhoogde risico op auto-immuniteit.

Question 13

Hoe leidt variatie in het CTLA-4-gen tot verhoogd risico op auto-immuniteit

Answer 13

CTLA-4 is een remmend (co-inhibitorisch) molecuul op T-regulatoire cellen (Tregs), die helpen voorkomen dat het immuunsysteem lichaamseigen weefsel aanvalt.

CTLA-4 bindt aan CD80/CD86 op antigeen-presenterende cellen (APC’s) en voorkomt daarmee activatie van T-cellen via het activerende molecuul CD28.

Als er een genetische variatie is die CTLA-4 minder functioneel maakt, kan deze remming falen.

Gevolg: Autoreactieve T-cellen (die lichaamseigen antigenen herkennen) kunnen makkelijker overleven en geactiveerd worden, wat leidt tot auto-immuunziekten.

Question 14

Hoe zorgt variatie in het IL-2-receptor-gen voor verminderde remming van autoreactieve T-cellen?

Answer 14

Tregs hebben veel IL-2-receptor (CD25) op hun oppervlak. Ze gebruiken deze om IL-2 ‘weg te vangen’ – een groeifactor voor T-cellen.

Door IL-2 weg te nemen, remmen Tregs de groei van autoreactieve T-cellen.

Als er een genetische variant is waardoor de IL-2-receptor minder goed functioneert, kunnen Tregs minder goed IL-2 opnemen.

Gevolg: Autoreactieve T-cellen krijgen meer IL-2, gaan meer prolifereren en kunnen makkelijker auto-immuniteit veroorzaken.

Question 15

rol van FoxP3

Answer 15

FoxP3 is de master-regulator van Tregs: het regelt de expressie van o.a. CTLA-4 en de IL-2-receptor.

Een defect in het FoxP3-gen leidt tot ernstige auto-immuniteit, zoals te zien bij het IPEX-syndroom, omdat Tregs hun functie volledig verliezen.

Question 16

Wanneer heeft een vrouw in haar leven grote kans op ziekteactiviteti

Answer 16

kort na bevalling

Question 17

Auto-immuniteit

Answer 17

als de immunologische tolerantie voor autoantigenen wordt doorbroken en er een immunologische reactie ontstaat tegen deze autoantigenen. Auto-immuniteit wordt gevonden bij alle gezonde personen en hoeft blijkbaar niet te leiden tot beschadiging van cellen, weefsels of organen. Auto-immuniteit heeft waarschijnlijk een belangrijke functies bij het bewaren van de normale homeostase, bijvoorbeeld door het opruimen van dode cellen en afbraakproducten.

Question 18

Auto-immuunziekten

Answer 18

een immuunreactie tegen autoantigenen die leidt tot beschadiging van cellen, weefsels en organen, waardoor die hun normale functie verliezen en iemand ziek wordt. Een cruciale stap bij het ontstaan van een auto-immuunziekte is dat de auto-immuniteit bijvoorbeeld leidt tot het activeren van het complement systeem of het ontstaan van een lokale ontsteking. Bij auto-immuunziekten is er dus altijd sprake van auto-immuniteit, maar auto-immuniteit leidt niet altijd tot een auto-immuunziekte.

Question 19

‘natuurlijke’ of fysiologische auto-antistoffen

Answer 19

bij gezonde personen auto-antistoffen gevonden tegen antigenen op vele verschillende typen cellen, weefsels en organen-> vormen een fysiologisch onderdeel van het normaal functionerende immuunsysteem, geproduceerd door plasmacellen, lage affiniteit en specifiteit. lage titer en IgM

Question 20

T-bet

Answer 20

T-bet is een transcriptiefactor die CD4+ T-cellen laat differentiëren tot Th1-cellen, die belangrijk zijn voor de afweer tegen virussen en intracellulaire bacteriën. Het stimuleert de productie van IFN-γ en remt andere T-helperroutes zoals Th2 en Th17.
Als een bepaald type B-cel deze activeert, Hierdoor is deze B-cel in staat om beter te ‘praten’ met een T helper cel en, na de herkenning van verschillende soorten signalen, uit te groeien tot een antistof-producerende cel.

Question 21

Indeling auto-immuunziekten per (belangrijkste) pathofysiologisch mechanisme:

Answer 21

Antistoffen tegen autoantigenen (type II)-> Myasthenia gravis en ziekte van Gravis
Immuuncomplexen (type III)-> Cryoglobulinemie en SLE
T-cellen tegen autoantigenen (type IV)-> Diabetes mellitus type 1 en MS

Question 22

Antistoffen tegen autoantigenen (type II)

Answer 22

Bij sommige auto-immuunziekten veroorzaken autoantistoffen direct schade door te binden aan receptoren op celmembranen, vooral in endocriene en neurologische weefsels.

Ziekte van Graves: antistoffen stimuleren de TSH-receptor → overproductie van schildklierhormoon (hyperthyreoïdie).

Myasthenia gravis: antistoffen blokkeren en verwijderen acetylcholine-receptoren op spieren → spierzwakte en vermoeibaarheid.

Kortom: autoantistoffen kunnen receptoren stimuleren of blokkeren, wat leidt tot over- of onderfunctie van organen.
De specificiteit van autoantistoffen bepaalt welke cellen of organen worden aangetast.

Als het doelwit alleen in één orgaan zit → orgaanspecifieke auto-immuunziekte

Als het doelwit in meerdere organen zit → systemische schade

Bijv. Goodpasture-syndroom: antistoffen tegen collageen IV → schade aan nieren én longen
Snelle klinische verbetering na behandeling met plasmaferese, Een foetus of pasgeborene krijgt dezelfde klachten als de moeder

Question 23

Met welke effecten kunnen autoantistoffen leiden tot een auto-immuunziekte

Answer 23

Blokkade en functieverlies van receptoren

Activatie van complement

Activatie van macrofagen en neutrofiele granulocyten (antibody-mediated cellular cytotoxicity)

Question 24

Immuuncomplexen (type III)

Answer 24

Bij sommige auto-immuunziekten ontstaat schade door immuuncomplexvorming (vergelijkbaar met type III overgevoeligheidsreacties).

Antistoffen binden aan auto-antigenen → vormen immuuncomplexen

Oplosbare complexen worden normaal opgeruimd

Grote, onoplosbare complexen slaan neer in weefsels, vooral in kleine bloedvaten → veroorzaken ontsteking en vasculitis

Voorbeeld:

SLE (systemische lupus erythematodes)

Immuuncomplexen slaan neer in:

Bloedvaten

Nierglomeruli

Huidbasale membranen
→ SLE is daardoor een systemische auto-immuunziekte.
Immuuncomplexen activeren het complementsysteem (klassieke route via C1q), wat leidt tot een daling van C3 en C4 in het bloed.

Dit wordt gebruikt voor diagnose en monitoring van ziektes zoals SLE.

In de acute fase veroorzaakt complementactivatie vooral infiltratie van neutrofielen via complement- en Fc-receptoren.

In tegenstelling tot type II-reacties is er geen directe binding aan lokale auto-antigenen.

In de chronische fase worden pas lymfocyten geactiveerd.

Question 25

T-cellen tegen autoantigenen (type IV)

Answer 25

Bij type IV auto-immuunziekten spelen T-cellen een centrale rol, net als bij vertraagde type IV overgevoeligheidsreacties. Een voorbeeld is multiple sclerose (MS): Ontsteking van hersenen en ruggenmerg. Betrokkenheid van CD4+ T-helpercellen en andere T-celsubtypes. Verloop is vaak relapsing-remitting of chronisch. Behandeling vereist vaak langdurige immuunremming. Behandeling tegen T-cellen en corticosteroïden

Question 26

Waarom zijn de schildklier en daarna de pancreas het meest aangedaan door autoimmuniteit

Answer 26

Beide goed doorbloed-> makkelijk bereikbaar voor antistoffen en lymfocyten. Schildkliercellen maken ook relatief veel pro-inflammatoire cytokines, zoals IL-1, IL-6 en IL-17, en daarnaast ook verschillende groeifactoren zoals VEGF en IGF-1.

Question 27

type 1 diabetes

Answer 27

chronische aandoening waarbij de alvleesklier weinig tot geen insuline produceert, het immuunsysteem per ongeluk de insulineproducerende bèta-cellen in de alvleesklier aanvalt en vernietigt, 70-80% van de b-cellen vernietigd moet zijn voordat diabetes klinisch manifest wordt, Te hoog bloedsuiker, en het onvermogen van cellen om dit op te nemen door het gebrek aan insuline heeft veel consequenties, zoals extreme vermoeidheid, veel urineren en veel drinken, Klachten bij type 1 diabetes zijn, bij diagnose, vergelijkbaar met die bij type 2 diabetes

Question 28

De ontwikkeling van type 1 diabetes mellitus (T1DM) verloopt in verschillende stadia:

Answer 28

Stadium 1: Een trigger, zoals een virusinfectie, activeert het immuunsysteem. Dit leidt tot de productie van auto-antistoffen en de activatie van autoreactieve T-cellen (CD8+ en CD4+), die schade aan de β-cellen in de alvleesklier veroorzaken. Stadium 2: Abnormale bloedglucosewaarden kunnen al aanwezig zijn, maar de patiënt voldoet nog niet aan de formele criteria voor diabetes (nuchter bloedglucose > 6,9 mmol/l). Stadium 3: De diagnose diabetes wordt gesteld op basis van klachten en gemeten bloedglucosewaarden. De patiënt krijgt insuline om de bloedsuiker te reguleren. Stadium 4: Na langdurige diabetes kunnen complicaties optreden, vooral in het capillaire vaatbed (ogen, nieren) en vertraagde wondgenezing. De mate van complicaties hangt af van de bloedsuikerregulatie.

Question 29

Aanwezigheid van neutrofiele granulocyten betekenis

Answer 29

acute ontsteking, andere immuuncellen kunnen wijzen op chronische ontsteking

Question 30

Welke antistoffen komen bij meer dan 80% van de patienten met LADA (‘latent diabetes of adults) voor?

Answer 30

GAD

Question 31

Ziekte van Graves

Answer 31

hyperthyreoïdie, dus een stimulatie van schildklierfunctie. Deze diagnose is door middel van bloedbepalingen te stellen, orgaanspecifiek

Question 32

Welke uitslagen bevestigen dat er sprake is van een hyperthyreoïdie?

Answer 32

Verlaagd TSH, hoog FT4

Question 33

Welke auto-antistof kan in het bloed gemeten worden om te bevestigen dat er inderdaad sprake is van de ziekte van Graves?

Answer 33

Stimulerende antistoffen tegen de TSH receptor

Question 34

Graves' oftalmopathie

Answer 34

ontsteking en zwelling rondom de ogen, veroorzaakt door een autoimmuunreactie tegen de TSH receptor, De TSH receptor komt ook tot expressie op de retrobulbaire fibroblasten en vetcellen in het oog.

Question 35

Neonatale thyrotoxicose

Answer 35

een aandoening waarbij pasgeborenen een verhoogde schildklierhormoonproductie (hyperthyreoïdie) vertonen, meestal als gevolg van auto-antilichamen die van de moeder worden overgedragen. Dit komt voor wanneer de moeder een geschiedenis heeft van de ziekte van Graves (hyperthyreoïdie) of een andere aandoening die leidt tot een verhoogde productie van schildklierhormonen

Question 36

Ziekte van Hashimoto

Answer 36

een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de schildklier aanvalt, wat leidt tot hypothyreoïdie (een onderactieve schildklier), Ofschoon bij deze aandoening ook autoantistoffen worden gevonden (anti-thyroperoxidase (anti-TPO), anti-thyreoglobuline (anti-TG)) lijken ze niet bij te dragen aan het ontstaan van de hypothyreoïdie want TPO en TG zitten vooral intracellulair of in de follikels van de schildklier waardoor de antistoffen niet kunnen binden aan hun target antigeen. Behandeling is meer hormonen geven

Question 37

Welke van de volgende behandelingen kunnen aanleiding geven tot het ontstaan van endocriene autoimmuunziekten

Answer 37

Anti-CTLA-4 Anti-PD-1 Anti-PD-L1 Het zijn allemaal checkpoint remmers

Question 38

autoinflammatie

Answer 38

een defect in antigen-onafhankelijke immunologische mechanismen waardoor pro-inflammatoire effector moleculen worden geactiveerd of anti-inflammatoire effector moleculen worden geremd. Hierdoor treedt er aanhoudend activatie van het immuun systeem op met veelal ook vrijkomen van pro-inflammatoire cytokines. Met andere woorden: Een patiënt krijgt ontstekingsverschijnselen terwijl dat helemaal niet nodig is.

Question 39

2 proinflammatoire cytokinen

Answer 39

IL-1-beta TNF-alfa Anti-inflammatoir zijn o.a. IL10, IL-11, IL-13, IL1RA

Question 40

acute-fase eiwitten

Answer 40

Dat zijn de eiwitten waarvan de concentratie in het plasma in een vroeg fase van ontsteking met tenminste 25% toeneemt. Vaak geproduceerd door de lever, tegen de negatieve effecten van ontsteking. Een voorbeeld is CRP,

Question 41

Biomarker

Answer 41

n meetbaar kenmerk in het lichaam dat informatie geeft over een biologisch proces, een ziekte, of het effect van een behandeling.

Question 42

CRP

Answer 42

4-6 uur na ontsteking, geactiveerd vooral door IL-6 maar ook door IL-1 en TNF-alfa, zorgt voor makkelijkere opname voor macrofagen

Question 43

erytrocyten-sedimentatiewaarde (BSE)

Answer 43

een laboratoriumtest die de snelheid meet waarmee rode bloedcellen (erytrocyten) naar de bodem van een buisje met bloedzakken in een bepaalde tijd, wordt verhoogd als er meer fibrogeen en antistoffen is, geeft aan dat er iets mis is zoals een ontsteking, geeft ook de ergheid aan

Question 44

voorbeelden acute fase eiwitten

Answer 44

CRP, BSE, Ferritine, SAA-> leidt tot amyloidose, fibrinogen.

Question 45

negatieve acute fase eiwitten

Answer 45

Dat zijn eiwitten die juist dalen bij inflammatie. Voorbeelden daarvan zijn albumine en transferrine.

Question 46

Erythrodermie

Answer 46

een ernstige huidaandoening waarbij vrijwel de hele huid rood, ontstoken en vaak schilferend is

Question 47

amyloidose

Answer 47

ernstige aandoening waarbij abnormale eiwitten (amyloïd) zich opstapelen in organen en weefsels, waardoor deze niet goed meer functioneren

Question 48

ziekte van Schnitzler

Answer 48

een verworven autoinflammatoir ziektebeeld waarbij patienten ook vaak een urticariele rash hebben, in combinatie met een monoklonale gammopathie (heel veel van 1 stof in het bloed), meestal van het IgM-type.

Question 49

VEXAS

Answer 49

acuolen, E1 enzym, X-gebonden, auto-inflammatoir en somatisch. een mutatie in UBA1. Daardoor gaat er iets mis met de ubiquitinering van eiwitten. Ubiquitinering is van belang bij het afbreken van overbodige eiwitten. Behandeling bij VEXAS bestaat uit 2 dingen: allereerst het onderdrukken van de inflammatie en vervolgens ook het opruimen van de cellen waarin de mutatie zit die leidt tot het inflammatoire proces.

Question 50

Wanneer worden cytokines in overmaat geproduceerd

Answer 50

- Overmatige activiteit van het inflammasoom bij een inflammasomopathy - Overmatige interferon productie bij een interferonopathy - Overmatige cell-stress met overproductie van diverse cytokines bij een endoplasmatisch reticulum stress syndroom (ook wel unfolded protein response genoemd) - Overactivatie van NF-Kappa-B en daardoor ook weer overmatige productie van diverse cytokines bij een zogenaamde relopathy.

Question 51

inflammasoom

Answer 51

een soort eiwitcomplex dat in bepaalde immuuncellen (zoals macrofagen) wordt gevormd als reactie op gevaarssignalen — bijvoorbeeld infecties of weefselschade, na activatie zorgt het dat andere eiwitten gaten maken in het celmembraan, zoals Gasdermin-> meer ontsteking-> cel barst-> Pyroptose (veel IL-1 beta komt vrij), ontstekingsmediatoren uit deze cel trekken macrofagen uit het bloed aan. Als inflammasomen actief blijven kunnen ze meerdere ziektes veroorzaken

Question 52

Titeren

Answer 52

het bepalen van de hoeveelheid antilichamen die er in het bloed zitten tegen een bepaalde ziekte

Question 53

Indirecte immunofluorescentie (IIF)

Answer 53

één van de technieken die kan worden toegepast om autoantistoffen in het bloed van patiënten met orgaanspecifieke en systemische auto-immuunziekten aan te tonen, Commercieel objectglaasje met cellen of weefsel-> serum van patiënt, Fluorescerend antilichaam tegen humaan Ig, Microscoop met fluorescentie uitlees, fluoriscentiepatroon

Question 54

ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay)

Answer 54

gevoelige methode om de aanwezigheid van antilichamen of antigenen te meten in een monster, zoals bloedserum. Het maakt gebruik van een enzym (zoals peroxidase) dat een kleurreactie veroorzaakt.

Question 55

FEIA (Fluorescence Enzyme Immunoassay)

Answer 55

is een variant van de ELISA, maar in plaats van een kleurreactie, wordt fluorescentie gemeten. Met fluoriscentiemarker en fluoriscentiemeter

Question 56

Immunoblot (Western Blot)

Answer 56

wordt gebruikt om specifieke eiwitten of antilichamen in een monster te detecteren door middel van een elektroforese gevolgd door een antilichaam-gebaseerde detectie, meer gedetaileerd

Question 57

anti-nucleaire antilichamen, ANA

Answer 57

ANA zijn antilichamen die het nucleaire materiaal in de cel aanvallen. een groep antilichamen die zich richten tegen componenten van de kern van cellen, zoals DNA, histonen, nucleoproteïnen, en andere nucleaire structuren. ANA worden vaak gemeten als onderdeel van de diagnostiek van auto-immuunziekten. Alles niet in de kern is eigenlijk ANA negatief, alles in de kern is positief, aan de hand van vaste bekende patronen kun je een beetje richting geven over welke antilichamen het gaat

Question 58

Schirmer-test

Answer 58

een diagnostische test die wordt gebruikt om de traanproductie te meten en te evalueren of er sprake is van een aandoening die de traanproductie beïnvloedt, zoals Sjögren-syndroom of andere droge ogen-aandoeningen

Question 60

necrose vs apoptose

Answer 60

Necrose is een onbeheersbaar proces van celsterfte dat vaak optreedt door externe factoren zoals zuurstofgebrek of infecties, en veroorzaakt ontsteking en schade aan omliggend weefsel. Apoptose is een gecontroleerd, geprogrammeerd proces van celsterfte, essentieel voor normale fysiologische functies zoals ontwikkeling, het elimineren van beschadigde cellen, en het behouden van de balans in weefsels zonder ontsteking.

Question 61

FMF, Familaire Mediterane Koorts

Answer 61

bekendste inflammasomopathien, afkomstig uit landen rondom de middellandse zee. Door een mutatie in het MEFV gen wordt een van de inflammasomen continu geactiveerd. MEFV codeert voor Pyrine-> pyrine imflammasoom. Amyloidose, koorts, Serositis. Vooral IL-1- beta en IL-18 worden geproduceerd, Oraal colchicine is een effectieve behandeling want Het verhoogt de activiteit van RhoA en stimuleert PKN1/2. FMF-patiënten hebben een genetische mutatie die continu aanwezig is, maar ontstekingen treden niet dagelijks op. Dit komt doordat pro-IL-1 beta alleen omgezet wordt in actief IL-1 beta wanneer DAMPs de cellen activeren

Question 62

pyrine inflammasoom

Answer 62

geactiveerd door daling van de intracellulaire RhoA activiteit. RhoA activeert normalerwijze PKN1/2 wat vervolgens leidt tot phosphorylering van pyrine waarna pyrine bindt aan het remmende eiwit 14-3-3. Waardoor er geen inflammasoom meer wordt geactiveerd.

Question 63

interferonopathie

Answer 63

overmatige productie van interferon leidt tot inflammatie. Vooral bij virale infectie

Question 64

aangeboren interferonopathy

Answer 64

Door een mutatie in een van de genen betrokken bij het waarnemen van het intracellulaire DNA of RNA worden de afweercellen te makkelijk geactiveerd (veelal al door cel-eigen DNA of RNA) waardoor patiënten ziek worden. Voorbeelden van zulke interferonopathen zijn o.a. het Aicardi Goutieres syndroom, SAVI en CANDLE/PRAAS.

Question 65

Welke ziektebeelden worden ook benoemd als interferon gedreven

Answer 65

Dermatomyositis Sjogren SLE

Question 66

endoplasmatische reticulum stress syndroom

Answer 66

meer dan 1 cytokine wordt geactiveerd. Zowel IL-1-beta als Interferon type I en type II worden in een hoge mate geproduceerd, TRAPS (TNF-alfa receptor geassocieerd per iodiek syndroom) (huidafwijkingen en koorts),

Question 67

Relopathy

Answer 67

wordt NK-kappa-B geactiveerd, NK-KB zet een groot aantal pro-inflammatoire cytokines aan, waaronder IL-1-beta, IL-6, IL-18 en TNF-alfa. Dat betekent dat blokkade van diverse cytokines ook verbetering van klachten kan geven. Een van de voorbeelden van een relopathy is een haplo-insufficientie van A20.

Question 68

Becket syndroom

Answer 68

zeldzame, chronische multisystemische ontstekingsziekte, ook wel de "Silk Route ziekte" genoemd vanwege de geografische verspreiding. moeilijke diagnose stellen, elke leeftijd maar vaak in de 30, Orale infecties worden vaak verdacht van het uitlokken van de ziekte, Bacteriële antigenen van Streptococcus-soorten en virale antigenen van het herpes simplex-virus type 1 vertonen grote homologie met menselijke eiwitten, wat kan leiden tot immuunreacties door moleculaire nabootsing bij genetisch gevoelige individuen, verhoogde vatbaarheid voor tuberculose, verstoorde microbiotica overal,

Question 69

Genetische invloed Becket syndroom

Answer 69

HLA-B*51, gelegen in de MHC klasse I regio, is de sterkste risicofactor, waarbij dragers meer dan vijf keer de kans hebben om Behçet's syndroom te ontwikkelen vergeleken met niet-dragers. Verder meerdere genetische invloeden

Question 70

Critiria Becket sydnroom

Answer 70

de Japanse criteria (1988), die de aanwezigheid van vier belangrijke manifestaties omvat (orale, genitale, cutane en oogmanifestaties). In geval van oogbetrokkenheid is één extra criterium voldoende om de diagnose te stellen.

Question 71

SLE (Systemische lupus erythematodes)

Answer 71

vaak jonge vrouw, multisysteem, veel gewrichts en huidsklachten, maar ook longen en nieren, antifosfolipiden syndroom-> miskramen, trombose, trombocytopenie, auto-antistof gedreven, heeft te maken met estrogeen, zonlicht is een trigger, behandeling met hydroxychloroquine, aanvullende behandelingen verschilt per patiënt, prognose verschilt maar overleven vaak langer dan 5 jaar, meerdere aanvullende verhoogde kansen op andere dingen

Question 72

auto-immuniteit vs auto-inflammatoir

Answer 72

verworven vs aangeboren maar niet volledige 2 deling

Question 73

levothyroxine

Answer 73

Levothyroxine is een schildklierhormoon. Het wordt gebruikt bij een traag werkende schildklier. Hierdoor wordt u minder lusteloos en kouwelijk.

Question 74

chondronen

Answer 74

Verschillende kraakbeenholten worden ook gecombineerd door collageenvezels om functionele eenheden te vormen

Question 75

Perichondrium

Answer 75

met fibrogene en chondrogene laag, een kapsel van dicht bindweefsel, dat het kraakbeen bijna overal omsluit

Question 76

2 processen die bijdragen aan de groei van kraakbeen

Answer 76

appositionele groei (groei van buitenaf) en interstitiële groei (groei van binnenuit)

Question 77

Hoe wordt het proces genoemd waarbij kraakbeen wordt omgevormd tot bot

Answer 77

endochondrale ossificatie-> chondrocyten gaan proliferen, ze worden hypotroof, lagunes ontstaan waar osteoblasten vormen

Question 78

Hoe wordt het proces genoemd waarbij bot direct gevormd wordt uit mesenchymale cellen

Answer 78

intramembraneuze ossificatie

Question 79

Uit wat voor type weefsel bestaan de kruisbanden en de meniscus?

Answer 79

dens regelmatig collageen bindweefsel (pezig weefsel) en vezelig kraakbeen (fibrokraakbeen)

Question 80

functie synovium

Answer 80

Productie van synoviale vloeistof, immuunbewaking, opruimen celresten

Question 81

reumatoïde artritis

Answer 81

autoimmuunziekte, beschadigd oppervlak, geen botsclerose, geen osteafyten, behandeling is DMARDs of corticosteroïden of biologicals, genetisch en omgevingsfactoren spelen mee, productie van ACPA’s (antilichamen tegen citrullinated proteins), ACPA’s en RF (reumafactor) zijn vaak al jaren vóór symptomen in het bloed detecteerbaar, De aanwezigheid van ACPA’s alleen is niet voldoende om RA te veroorzaken — een extra ‘trigger’ (zoals immuuncomplexvorming of complementactivatie) is nodig, ACPA’s kunnen pijn veroorzaken vóór artritis (artralgie)

Question 82

Cytokine-netwerken en signalering bij RA

Answer 82

Pro-inflammatoire cytokines (TNF, IL-6, IL-1) stimuleren synovitis en weefselvernietiging. TNF: stimuleert leukocyten, angiogenese, pijn IL-6: belangrijk bij T-celactivatie en systemische symptomen JAK/STAT-pathway is cruciaal voor signaaloverdracht; JAK-remmers (zoals tofacitinib) remmen ontsteking effectief. Osteoclastactivatie via RANKL, TNF, IL-6 leidt tot boterosie.

Question 83

2 belangrijke immuun checkpoints inhibitie maar die ook autoimmuunziekten kunnen veroorzaken

Answer 83

PD-1 en PD-L1, CTLA4

Question 84

Bijwerkingen immuun checkpoint inhibitie

Answer 84

stimulatie immuunsysteem, activatie anti-tumor werking T-cellen, meer kans op auto-immuniteit. In alle organen in het lichaam. Afhandelijk van werkingsmechanismen. Behandeling voor bijwerkingen is behandeling staken of immuunsupressie

Question 85

Sarcoïdose

Answer 85

ontstekingen ontstaan in organen en weefsels, granulomateuze onstekingssziekte van onbekende oorzaak, ook fibrose ontstaat want dat wordt aangemaakt door granulomen, vermoeidheid, koorts, gewichtsverlies, hoesten, kortademig, andere orgaanbetrokken klachten, longfoto wordt gemaakt, voor diagnose een biopt met granulomateuze ontsteking minimaal, andere oorzaken uitsluiten, bij vaststelling veel verschillende onderzoeken om orgaanbetrokkenheid te bekijken, behandeling niet altijd nodig, verder corticosteroïden en TNF blokkers, MTX

Question 86

Prednison

Answer 86

auto-immuunziekten, exerbaties longaandoeningen, anafylactische reacties, bij immuuntransplantaties, prednison wordt in de lever omgezet in prednisolon, bijwerkingen: oedeem, hypertensie, decompensatio cordis, ontregeling glucosehuishouding, osteoporose, bij voorkeur lokale toepassingen, extra dosering bij verhoogde behoefte, niet acuut stoppen want het lichaam stopt bij gebruik met aanmaak van cortisol

Question 87

Cortisol

Answer 87

wordt samen met aldosteron gemaakt in de bijnier en heeft ontstekingsremmende werking, vasoconstructief, immunosuppresief,

Question 88

Dexamethason

Answer 88

gluco-corticosteroïd, anti-inflammatoir en ontstekingsremmend, werkt 5 keer zo snel als prednison, want verhoogde affiniteit met gluco-corticoïd receptor, langere halfwaarde tijd en geen mineralocorticoïde werking ivm prednison, snelle werking, veel interacties met andere medicijnen, maagdarm-klachten, spierpijn, infecties, gewichtstoename, hematomen, osteoperose, volle maan gezicht

Question 89

Welke factor zorgt ervoor dat de prothymocyten sterk gaan prolifereren en door welke cellen wordt deze factor gemaakt?

Answer 89

IL-7, geproduceerd door corticale epitheelcellen

Question 90

welke rijpingsweg leggen T-lymfocyten af in de thymus

Answer 90

cellen die geen CD4 en geen CD8 tot expressie brengen (CD4-CD8-)-> cellen die CD4 en CD8 tot expressie brengen-> cellen die alleen CD4 tot expressie brengen (CD4+CD8-) of cellen die alleen CD8 tot expressie brengen (CD4-CD8+). CD4-CD8- thymocyten zonder gerearrangeerde T-celreceptor bevinden zich in het subcapsulaire deel van de cortex.

Question 91

DiGeorge syndroom

Answer 91

chromosomale deletie (22q11.2) een embryonaal defect aan de neurale buis. Dit leidt onder andere tot een foutieve aanleg van het thymusepitheel. Hierdoor komt de thymus onvoldoende en op een onjuiste locatie tot ontwikkeling. Dit leidt tot een verminderd aantal perifere T-cellen, terwijl het aantal B-cellen normaal is. Afhankelijk van de ernst van het tekort aan T-cellen is de weerstand van deze patiënten meer of minder verlaagd. afwijkingen in het gelaat, aangeboren hartafwijkingen, en verstoorde groei en ontwikkeling

Question 92

thymic crosstalk

Answer 92

wederzijdse interactie tussen thymocyten (ontwikkelende T-cellen) en de stromale cellen van de thymus (zoals epitheliale cellen, dendritische cellen en macrofagen). Twee meest voor de hand liggende mechanismen die die thymic cross-talk kunnen verklaren zijn: Door één van beide celtypen (thymocyten of epitheel) worden essentiële groeifactoren / cytokinen geproduceerd en uitgescheiden die noodzakelijk zijn voor de volgende ontwikkelingsstap van het andere celtype. Cel-celcontact van ontwikkelende thymocyten en ontwikkelende epitheelcellen. Elk van beide celtypen brengt unieke oppervlaktemoleculen tot expressie, waarvoor het andere celtype een receptor heeft. Net als bij de bovengenoemde groeifactoren brengt celcontact een signaleringscascade op gang die een stap in de ontwikkeling van de signaal-ontvangende cel mogelijk maakt.

Question 93

Welke twee processen in het beenmerg kunnen voorkomen dat een onrijpe B-lymfocyt met hoge affiniteit voor een autoantigeen zich ontwikkelt tot rijpe autoreactieve B-lymfocyt?

Answer 93

Receptor editing en klonale deletie

Question 94

Welk van deze twee processen vindt ook plaats bij zich in de thymus ontwikkelende T-lymfocyten, en welke transcriptiefactor speelt een belangrijke rol bij dit proces?

Answer 94

Klonale deletie; transcriptiefactor AIRE