Blok 4 Week 5 Flashcards
(79 cards)
rash
exantheem
maculopapuleus
blekken en bultjes tegelijk
purpura
rood/paarse huidverkleuring en niet wegdrukbaar
Veel voorkomende verwekkers van exantheem
varicella zoster virus, enterovirus, parvovirus B19, humaan herpesvirus 6, en bij niet-gevaccineerde patiënten rubella (rode hond) en mazelenvirus
varicella zoster virus (VZV)
waterpokvirus, via druppels of aerosolen of direct contact van slijmvliezen met inhoud van blaasjes, Koorts, malaise en een karakteristieke rash met blaasjes met verschillende fases en eerst op gezicht en romp, eventueel PCR, aciclovir bij complicaties van waterpokken, verder symptomatische behandeling, na infectie ben je levenslang immuun, kan op latere leeftijd gordelroos worden
Exanthema subitum
door humaan herpesvirus 6 (HHV6), 6e ziekte, vaak voor 2e levensjaar, in mononucleaire cellen in het bloed, speekselklieren en centrale zenuwstelsen, acuut hoge koorts, zakt abrupt naar een paar dagen en dan ontstaan vlekjes, eerst gezicht en romp, milde symptomen van bovenste luchtweginfectie, lymfeklieren in de nek, vaak in de lente, bloedonderzoek of antistofrespons kan, syptomatische behandeling
erythema infectiosum
parvoB19 virus, 5e ziekte, lage koorts, malaise, hoofdpijn, milde bovenste luchtwegklachten, gezichtsuitslag die helderrood op de wangen is, uitslag daarna verder op lichaam, 1-3 weken, Oudere kinderen en volwassenen kunnen gewrichtspijn en zwelling ervaren, Detectie van IgM-antilichamen tegen parvovirus B19 wijst op een recente infectie, terwijl IgG-antilichamen wijzen op een vroegere infectie of immuniteit. Met PCR kan parvovirus B19-DNA in het bloed gedetecteerd worden en is nuttig bij immuungecompromitteerde patiënten of wanneer de diagnose onzeker is. Parvovirus B19 infecties kunnen leiden tot een milde of soms ernstige anemie door een afname van reticulocyten. Zwangere vrouwen die blootgesteld worden aan parvovirus B 19 moeten nauwlettend worden gevolgd vanwege het risico op het ontstaan van een ernstige anemie bij de foetus, symptomatisch behandelen
Hand-voet-mondziekte
wordt veroorzaakt door verschillende enterovirussen waarbij momenteel coxsackievirus A16, coxsackievirus A6 en enterovirus A71 de meest voorkomende zijn. Het wordt overgedragen via het epitheel van de mond, neus en keel en komt vooral voor bij kinderen tussen de 1-5 jaar, koorts, buikpijn, braken, diarree en algemene malaise, blaasjes in de mond, zacht gehemelte, wangslijmvlies en of farynxbogen, niet-jeukende papels met blaasjes omrand door een rode hof op de handpalmen en/of voetzolen, kan ook op romp en gelaat, PCR kan, symptomatisch behandelen
Mazelen
zeer besmettelijk en aerogeen overdraagbaar, algemene malaise, koorts, conjunctivitis, verhoudheid en hoesten, daarna soms kopnikse vlekjes (kleine witte vlekjes op het mondslijmvlies, na 3-7 dagen ontstaat grofvlekken, ruw exantheem eerst achter de oren en langs de haargrens, regelmatig PCR, meldingsplichtige ziekte, is vaccinatie voor
rubella
rode hond, vaccinatie voor, desastreus voor zwangere vrouw, aerogeen overdraagbaar en heel besmettelijk, vaak subklinisch, roze/rood maculopapuleus, eerst in gelaat en romp, gaat vaak in 3 dagen weg, soms pijnlijk vergrote lymfeklieren en lichte koorts en malaiseklachten, soms IgM antistoffen of PCR, meldingsplichtige ziekte en letten op zwangere vrouwen
Roodvonk
scarlatina, als enige veroorzaakt door bacterie: streptococcus pyogenes (groep A streptokok), plots hoge koorts bij een keelontsteking, exantheem is ruw, fijnvlekkig en puntig, vaak in gezicht, nek, borst, en plooien, narcosekapje vrij in het gezicht, knalrode en gezwollen tong, kweek van de keel of serologisch soms, bij risico antibiotica
Wanneer moet een kind met een rash met spoed worden ingestuurd naar een ziekenhuis ABCD
huiduitslag met blaren die snel uitbereiden, tekenen van shock en braken en bleek zien en kreunen of huilen, rood/paarse vlekjes waarvan de klier niet weggaat als je erop drukt en die uitbereiden, rash waarbij ook mondslijmvliezen en de conjuctiva zijn aangedaan
Gianotti-Crosti-syndroom (GCS)
papulaire acrodermatitis, uitlokkende factoren zijn vaccinaties en virale infecties, symmetrische huiduitslag met roze en roodbruine papels, vaak de wangen, billen en strekzijden van de onderarmen en benen, gaat vaak wel in enkele weken
erythema multiforme
rode verheven lesies met donkerrode rand en grijzige binnenkant (schietschijven), vaaral symmetrisch op strekzijden van armen en benen, immuungemedieerde rash als reactie op eerdere infectie zoals, Herpes simplex virus of met Mycoplasma pneumoniae, maar ook sommige autoimmuunziektes kunnen dit type rash geven, maar ook geneesmiddelen en vaccinaties kunnen dit geven, vaak geen behandeling nodig alleen bij uitgebreide vormen en dan corticosteroiden en ontstekingsremmers
Atopisch eczeem
jeukende uitslag, rode schilferende plekken op de buigzijde van ellebogen en knieholtes, geen koorts, atopische constitutie zoals astma en hooikoorts,
Streptococcus pneumoniae (voorts: pneumokok) en Neisseria meningitidis (voorts: meningokok)
2 meest dodelijke bacteriën, kunnen onderdeel zijn van de nasofarynx flora zonder klinische consequenties, Langdurig dragen van deze bacteriën kan zelfs leiden tot een beschermende immuunrespons, waardoor invasieve infecties minder waarschijnlijk worden. Onder specifieke omstandigheden kan echter een virulente stam, waar het lichaam nog geen specifieke antistofrespons tegen heeft ontwikkeld, invasief worden en de bloedbaan binnendringen, beide grote rol bij menigitis
Welke incidentie is hoger: Meningokokken of pneumokokken gerelateerde infecties
Pneumokokken is geassocieerd met veel verscheidene infecties, ook een groot aantal infecties die niet gemeld wordt. Denk o.a. aan de pneumokokken pneumonie, otitis media
Patiënten zonder milt of met een niet goed functionerende milt lopen een verhoogd risico op infecties veroorzaakt door
gekapselde bacteriën zoals Streptococcus pneumoniae, door verschillende belangrijke factoren die verband houden met het verlies van de miltfunctie:
Verminderde fagocytose van gekapselde bacteriën:
De milt speelt een cruciale rol bij het filteren van bloed en het verwijderen van gekapselde bacteriën. Zonder milt blijven deze bacteriën langer in de bloedbaan, wat het risico op ernstige infecties vergroot.
Verminderde antilichaamproductie:
De milt is betrokken bij de productie van antilichamen, vooral tegen polysaccharide antigenen op het oppervlak van gekapselde bacteriën. Zonder een milt is het vermogen van het lichaam om deze specifieke antilichamen te produceren verminderd.
Verminderde opsonisatie:
Opsonisatie is het proces waarbij pathogenen worden gemarkeerd voor vernietiging door het immuunsysteem. De milt draagt bij aan de productie van opsoninen, moleculen die pathogenen taggen voor fagocytose. Patiënten zonder milt of met een niet goed functionerende milt hebben een verminderde opsonisatiecapaciteit, wat hun vermogen om infecties te bestrijden belemmert.
Verlies van marginale zone macrofagen:
De milt bevat een gespecialiseerde populatie van macrofagen in de marginale zone die zeer effectief zijn in het herkennen en opnemen van gekapselde bacteriën. De afwezigheid van deze macrofagen compromitteert de eerste verdedigingslinie van het lichaam tegen deze pathogenen.
Verminderde complementactivatie:
De milt helpt bij de activatie van het complementsysteem, een deel van het immuunsysteem dat helpt bij de vernietiging van pathogenen. Door een gestoorde complementactivatie, kan de immuunrespons dus verminderd zijn.
Vanwege deze factoren zijn personen zonder milt of met een niet goed functionerende milt gevoeliger voor ernstige en mogelijk levensbedreigende infecties veroorzaakt door Streptococcus pneumoniae, evenals andere gekapselde bacteriën.
belangrijke gekapselde bacteriën
- Streptococcus pneumoniae-> vaccin
- Streptococcus pyogenes (Groep A streptokokken)
- Streptococcus agalactiae (Groep B Streptokokken)
- Haemophilus influenzae B (niet alle stammen)-> vaccin
- Neisseria meningitidis
- Salmonella spp.
- Cryptococcus neoformans
- Capnocytophaga spp (hondenbeet geassocieerde bacterie)
Wat is het primaire doel van vaccins tegen gekapselde bacteriën
Het induceren van specifieke antilichamen gericht tegen polysachariden van het bacteriële kapsel-> antilichamen markeren de bacteriën voor vernietiging door het imuunsysteem (opsonisatie)
Complementactivatie
Wanneer het complementsysteem wordt geactiveerd (via de klassieke route door antilichamen of via alternatieve routes), worden complementcomponenten zoals C3 en C5 gesplitst. Dit leidt tot de vorming van het membrane attack complex (MAC), dat gaten in de bacteriële membranen maakt, wat leidt tot lysis van de bacterie.
Inflammatoire cascade
Complementcomponenten zoals C3a en C5a fungeren als anaphylatoxines en zorgen voor de activatie van immuuncellen, zoals macrofagen en neutrofielen. Ze verhogen ook de permeabiliteit van bloedvaten en bevorderen de migratie van immuuncellen naar de infectieplaats. Dit leidt tot de productie van pro-inflammatoire cytokines zoals TNF-α en IL-6.
Koorts en CRP
Pro-inflammatoire cytokines zoals IL-6 stimuleren de lever om acute-fase-eiwitten zoals C-reactief proteïne (CRP) aan te maken, dat zelf ook als opsonine fungeert. TNF-α en IL-6 zorgen ook voor het ontstaan van koorts, wat deel uitmaakt van de systemische respons op infectie.
geconjugeerd vaccin
een type vaccin dat een zwak antigeen combineert met een sterk antigeen als drager, zodat het immuunsysteem sterker reageert op het zwakke antigee