H4_Perinatale screening (D3) Flashcards
(19 cards)
Hoe noemt het als je dragerschap van genetische afwijkingen gaat testen voor je zwanger wordt
preconceptioneel
Doelpubliek voor dragerschap testen
Mensen met familiale voorbeschiktheid dus met een erfelijke aandoening in de familie
wat wordt er getest bij testen voor dragerschap
Kijken of beide ouders drager zijn van een genetisch aandoening die ze aan hun kind zouden kunnen doorgeven
2 vervolgopties als er een verhoogd risico is
- PID: Pre-Implantatie Diagnostiek
- PND: PreNatale Diagnostiek
PID
- Pre Implantatie Diagnostiek
- IVF-behandeling: embryo’s voor het inplanten eerste genetisch testen
Hoe noemt het als bij een IVF-behandeling de embryo’s voor het inplanten eerste genetisch getest worden
Embryoselectie, de embryo’s zonder genetische aandoening worden geselecteerd en teruggeplaatst
PND
- PreNatale Diagnostiek
- Genetische testing tijdens de zwangerschap
- Als er dan een afwijking vastgesteld wordt is er de optie tot zwangerschapsafbreking
premaritaal
Screening voor het huwelijk
Wanneer wordt er premaritaal getest?
In gemeenschappen waar bepaalde genetische aandoening vaker voorkomen. De kans is in deze situatie groter dat beide partners drager zijn van dezelfde genetische aandoening omdat ze leven in kleine, gesloten gemeenschappen met weinig genetische variatie.
Hoe werkt premaritale testing
- Op jonge leeftijd wordt een bloedstaal afgenomen.
- De genetische informatie wordt opgeslagen in een biobank.
- Als 2 mensen willen trouwen wordt hun staal met elkaar vergeleken.
Vragen die je kan stellen bij premaritale testing
- Wat doe je met zo’n info als je verliefd bent?
- Hoe vrijwillig is het echt?
Prenatale testen
- NIPT
- Vlokkentest
- Vruchtwaterpunctie
Kenmerken NIPT
- Niet invasief
- kan al vroeg in de zwangerschap: rond 11 weken
- Testen op trisomieën
- Wat met nevenbevindingen? Soms worden er andere afwijkingen gevonden zoals vreemd DNA dat op kanker wijst
Neonatale testing
screenen/testen bij pasgeborenen
hoe neonatale screening
hielprik = bloedafname rond dag 3 na de geboorte
Doel neonatale screening
vroege detectie van behandelbare aandoeningen
waarom neonatale screening
Vroeg beginnen behandelen, wachten op symptomen kan schade met zich meebrengen
Belang van diagnostische screening
Verkorten van diagnostic odyssey => de zoektocht naar de diagnose van een ziekte verkoren
late onset disease
Ziekten die pas later in het leven beginnen