Mechanisme, regulatie maagsecretie Flashcards
pH maag in rust en bij voedingsinname
rust: 4-5
na voedingsinname: 1
deze daling kan in inkele minuten
2L maagsap per dag wordt er aangemaakt
Nut van HCL secretie
destructie van pathogene bacterien en virussen en denaturatie van toxische eiwitten
verbreking van waterstofbruggen in voedingseiwitten–> ontvouwing(denaturatie) –> bevordert hydrolyse door proteases in maag en darm
activering pepsinogeen tot pespine en van maag lipase
Co-secretie intrinsic factor (IF)–> nodig voor vitamine B12 absorptie
nadelen zure milieu in maag
helicobacter bacterie kan zich er goed handhaven (geen concurrentie)
maagwand zelf moet goed beschermt worden tegen zure milieu
er kunnen bepaalde reacties plaatsvinden in het zure milieu
verzuren en daarna weer neutraliseren in duodenum kost veel ATP
compartimenten maag en functies daarvan
fundus+corpus: exocriene gedeelte–> HCL, pepsinogeen, maaglipase, intrinsic factor secretie
hoofdcel: pepsinogeen en maaglipase uitscheiden
parietale cel: HCL en IF uitscheiden
antrum: endocriene gedeelte regulatie hiervan
D-cel–> geeft somatostatine af
G-cel–> geeft gastrine af
gastrine activeert enterochromaffine (EC) cel–> geeft histamine af
gastrine+histamine–> stimuleren parietale cel
somatostatine–> remt parietale cel
stimulatie van HCL secretie in maag
histamine is centrale fysiologische stimulator (afgifte wordt gestimuleerd door gastrine en acetylcholine)
histamine afgifte wordt gestimuleerd door n. vagus uitlopers op EC cellen en door gastrine
gastrine(uit antrum) en n.vagus kunnen ook direct de pariëtale cellen stimuleren, dit wordt bijna niet gedaan, want is veel minder effectief
remming van HCL secretie in maag
antrum geeft somastostatine af–> remt EC cel–> geen histamine afgifte = centrale fysiologische remmer
ook door vetzuren die vrijkomen bij de afbraak van voetsel–> activeren secretine en GIP–> remmen parietale cel
ook CCK wordt aan bloed afgegeven–> stimuleert D-cellen in antrum–> somastostatine
ook lokaal uitgescheiden stof prostaglanine (PGE2) remt de parietale cel
regulatie van gastrine en somastostatine secretie in het antrum
Stimulerende factoren:
belangrijkste= rek van de maag–> stimulatie G-cel
ook afbraakproducten van peptides en aminozuren stimuleren de G-cel
N. Vagus stimuleert G-cel met Ach
vagotomie: behandeling zuurbranden door n. vagus door te nemen–> hcl afgifte verminderen
Remmende factoren:
belangrijkste= H+ stimuleert D-cel (remt ook klein beetje G-cel)
CCK uit duodenum–> stimuleert D-cel
D-cel geeft ook factoren af die G-cel remmen
Cephale fase
als je voedsel ziet, ruikt of proeft
30-40% van zuursecretie wordt hierdoor gestimuleerd. Gaat via n.vagus
Gastrische fase
> 50% van zuursecretie wordt hierdoor gestimuleerd door rekking van maag en afbraakproducten aminozuren en peptides
remming: als pH<5 –> gastrine geremd
intestinale fase
Stimulatie maagzuursecretie <10% door aminozuren en rek
vooral remming: via secretie CCK en GIP
Neuro-hormonale stimulatie van maagzuur secretie
Parietale cel bestaat uit een apicaal membraan met soort buisjes erin, daaronder zit een tubulo vesiculair systeem (blaasjes)
Als activatie door histamine–> bindt g-eiwit–> cascade –> CAMP –> activeert enzymen en zorgt dat blaasjes fuseren met buizen–> HCL eruit
Gastrine en acetylcholine kunnen dit proces versterken, dit gebeurt door een cascade waarbij intracellulair Ca vrijkomt
transporters parietale cel
In vesicle van parietale cel:
Cl- en K kanaal
en protonpomp (ATP)
als deze blaasjes fuseren komen ze in het lumen van de maag
H2O + co2 –> H+ + HCO3
hco3 wordt aan basolaterale kant uitgewisseld tegen cl-
Cl- zorgt ervoor dat proces elektrisch neutraal is
H+ wordt uitgewisseld tegen K aan apicale zijde
K gaat via K-kanaal weer terug de cel in
Histamine/H2-receptor antagonist
maagzuurremmer
blokkeert alleen histamine H2 receptoren (dus niet h1 receptoren in luchtwegen–> weinig bijwerkingen)
bv: Ranitidine en Zantac
deze middelen minder effectief dan middelen die direct de protonpomp aanpakken
ook niet bruikbaar bij zollinger-ellison syndroom (want hier hele hoge histamine niveaus)
zollinger-ellison syndroom
verlies van remmend mechanisme van gastrische fase
dus gastrine wordt niet meer geremd bij een lage pH
protonpompremmer (PPI)
maagzuurremmer met langdurige werking
Omeprazol (Losec)
is pro-drug, base neemt in zure maag een H+ op,
dan wordt molecuul reactief
nu kan het een disulfide complex vormen met -SH groep in protonpomp (irreversibel) –> remming protonpomp activiteit
lange halfwaardetijd= 18 uur
