Kolokwium III - lipidy Flashcards

(62 cards)

1
Q

Jakie dwie wspólne cechy mają lipidy?

A
  • nierozpuszczalność w wodzie

- rozpuszczalność w rozpuszczalnikach niepolarnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Na jakie grupy dzieli się lipidy?

A

lipidy proste i złożone

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Co wchodzi w skład lipidów prostych?

A

tłuszcze właściwe i woski

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czym są lipidy proste?

A

estry kwasów tłuszczowych z różnymi alkoholami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Czym są tłuszcze właściwe?

A

estry kwasów tłuszczowych z glicerolem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jak nazywamy płynne tłuszcze właściwe?

A

oleje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Czym są woski?

A

estry kwasów tłuszczowych z długołańcuchowymi alkoholami monohydroksylowymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Czym są lipidy złożone?

A

estry kwasów tłuszczowych zawierające, oprócz kwasów tłuszczowych i alkoholu, jeszcze inne grupy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Czym są fosfolipidy?

A

lipidy zawierające, oprócz kwasów tłuszczowych i glicerolu, resztę kwasu fosforowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jaki alkohol występuje w sfingofosfolipidach?

A

singozyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Jaki alkohol występuje glicerolofosfolipidach?

A

glicerol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Czym są glikolipidy?

A

lipidy zawierające kwas tłuszczowy, sfingozynę i cukry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jak inaczej możemy nazwać glikolipidy?

A

glikosfingolipidy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jakie związki określa się mianem lipidów obojętnych?

A
  • glicerydy (acyloglicerole)
  • cholesterol
  • estry cholesterolu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

W jakiej formie kwasy tłuszczowe występują w osoczu?

A

niezestryfikowane = wolne kwasy tłuszczowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Jakie wyróżniamy łańcuchy kwasów tłuszczowych ze względu na obecność wiązań podwójnych?

A
  • nasycone = brak wiązań podwójnych

- nienasycone = co najmniej jedno wiązanie podwójne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jak możemy podzielić kwasy nienasycone?

A
  • jednonienasycone
  • wielonienasycone
  • ikozanoidy = eikozanoidy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Czym są eikozanoidy?

A

związki pochodne ikoza (C20) polienolowych kwasów tłuszczowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jakie związki zaliczamy do eikozanoidów?

A
  • prostanoidy
  • leukotrieny (LT)
  • lipoksyny (LX)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Jakie związki zalicza się do prostanoidów?

A
  • prostaglandyny (PG)
  • prostacykliny (PGI)
  • tromboksany (TX)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Większość długołańcuchowych nienasyconych kwasów tłuszczowych występujących w przyrodzie ma konfigurację cis czy trans?

A

cis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Jaki kąt “zgięcia” długołańcuchowych kwasów tłuszczowych wywołuje konfiguracja cis?

A

120°

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wraz z jakimi cechami łańcucha wzrasta temperatura topnienia kwasów tłuszczowych o parzystej liczbie atomów węgla?

A
  • wraz ze wzrostem długości łańcucha

- wraz ze spadkiem stopnia nienasycenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jak inaczej nazywamy triacyloglicerole?

A

triglicerydy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Czym są triglicerydy?
estry trihydroksolowego alhoholu (glicerolu) z kwasami tłuszczowymi
26
Pochodnymi jakiego kwasu są fosfolipidy?
kwasu fosfatydowego
27
Jaką funkcję pełnią fosfoacyloglicerole zawierające cholinę = fosfatydylocholina?
- przeważający ilościowo lipid błon komórkowych | - stanowią dużą część zasobów choliny w organizmie
28
Jakie znaczenie ma cholina?
- przewodnictwo nerwowe (acetylocholina) | - zapas labilnych grup metylowych
29
Jaką funkcję pełni dipalmitoilolecytyna?
istotny składnik surfaktantu (bardzo aktywny związek powierzchniowo czynny)
30
Czego przyczyną jest brak sufraktantu w płucach wcześniaków?
zespół błon szklistych
31
Jak inaczej można nazwać fosfatydylocholinę?
lecytyna
32
Jak inaczej można nazwać fosfatydyloetanoloaminę?
kefalina
33
Czym rożni się fosfatydyloseryna od fosfatydylocholiny?
ma serynę zamiast choliny
34
Czym różni się kefalina od lecytyny?
ma etanoloaminę zamiast choliny
35
Do czego jest hydrolizowany 4,5-bifosforan fosfatydyloinozytolu?
diacyloglicerolu (diglicerydu) i trifosforanu inozytolu
36
Jakie znaczenie mają produkty hydrolizy 4,5-bifosforanu fosfatydyloinozytolu?
- wewnątrzkomórkowe cząsteczki sygnałowe | - wtórne przekaźniki
37
Jaki stereoizomer wystpuje w fosfatydyloinozytolach?
monoinoztol
38
Jaki związek jest przekształcany w kardiolopinę?
fosfatydyloglicerol
39
Gdzie występuje kardiolipina?
w błonach mitochondrialnych
40
Czym są lizofosfolipidy?
fosfoacyloglicerole zawierające w swojej cząsteczce tylko jedną resztę acetylową
41
Jak inaczej możemy nazwać izofosfatydylocholinę?
izolecytyna
42
Jakie znaczenie ma izolecytyna?
uczestniczy w metabolizmie i przekształcaniu fosfolipidów
43
Gdzie w organizmie mamy do czynienia z izofosfolipidami?
- utlenione lipoproteiny | - udział w rozwoju miażdżycy
44
Gdzie w organizmie mamy do czynienia z plazmalogenami?
mózg i mięśnie
45
Gdzie w organizmie mamy do czynienia z sfingomielinami?
w mózgu i tkance nerwowej
46
Czym są plazmalogeny?
struktury przypominające fosfatydyloetanoloaminy, które zamiast wiązania estrowego przy węglu sn-1 mają wiązanie eterowe
47
Czym może być zastąpiona etanoloamina w strukturze plazmalogenów?
choliną, seryną lub inozytolem
48
Co powstaje w wyniku hydrolizy sfingomielin?
- kwas tłuszczowy - kwas fosforowy - cholina - sfingozyna (złożony aminoalkohol)
49
Czy w sfingomielinach występuje glicerol?
NIE!
50
Jak nazywa się związek złożony ze sfingozy i kwasu tłuszczowego?
ceramid
51
Gdzie występują glikolipidy?
w każdej tkance organizmu, ale głównie w zewnętrznej warstwie błony plazmatycznej (glikokaliks)
52
Czym są glikosfingolipidy?
ceramid + kilka cząsteczek cukru
53
Gdzie występuje galaktozyloceramid?
mózg i tkanka nerwowa (a w małych ilościach wszędzie)
54
Jakie charakterystyczne kwasy tłuszczowe zawiera galaktozyloceramid?
C24, np. kwas cerebronowy
55
W co może być przekształcony galaktozyloceramid?
w sulfogalaktozyloceramid (sulfatyd)
56
Gdzie obficie występuje sulfatyd?
w mielinie
57
Gdzie występuje glukozyloceramid?
w tkankach pozanerwowych (ale w małych ilościach również tam)
58
Jakie znaczenie ma cholesterol?
- rozwój miażdżycy i chorób serca | - prekursor steroidów
59
Prekursorem jakich steroidów jest cholesterol?
- kwasy żółciowe - hormony kory nadnerczy - hormony płciowe - witamina D - glikozydy nasercowe
60
Kiedy związek steroidowy nazywamy sterolem?
kiedy posiada przynajmniej jedną grupę hydroksylową, a żadnej karboksylowej i żadnej karbonylowej
61
Co jest prekursorem witaminy D?
ergosterol
62
Jak określa się cząsteczkę, której część jest hydrofobowa a część hydrofilowa?
amfipatyczna