Chemie - T5: Organische stofklassen (H3 monofunctionele koolstofverbindingen)

Question 1

Wat is de functionele groep?

Answer 1

atoom/atoomgroep die specifiek zijn vo een bepaalde stofklasse
-> zeggen tot welke groep die stof behoort

Question 2

Hoe is de systematische naam van monofunctionele koolstofverbindingen?

Answer 2

• laagst mogelijke positiecijfer
• meerv binding heeft voorrang op andere positiecijfers

Question 3

Wat is de functionele groep van de halogeenalkanen?

Answer 3

halogeen: Cl, F, I, Br

Question 4

Wat is de algemene structuurformule van de halogeenalkanen?

Answer 4

R-X

Question 5

Wat is de naamgeving van de halogeenalkanen?

Answer 5

halogeen als prefix:
bv. CH3F - fluormethaan

-> als zelfde halogeen meermaals voorkomt, wordt dat id naam aangegeven door di-, tri-, …

Question 6

Hoe is de naamgeving van halogeenalkanen met een lange keten?

Answer 6

positie halogeen (krijgt voorrang op positie zijketen) - (positie zijketen - zijketen -) langste keten (eindigt op aan)

Question 7

Wat zijn de toepassingen van halogeenalkanen? (2)

Answer 7

• trichloormethaan = oplosmiddel en chloroform
• CFK’s = chloor-fluor-koolstofverbindingen
  -> milieuonvriendelijk
  -> aantasting ozonlaag

Question 8

Wat is de functionele groep van de aminen?

Answer 8

-NH2

Question 9

Wat is de algemene structuurformule van de aminen?

Answer 9

R-NH2

Question 10

Wat is de naamgeving vd aminen?

Answer 10

alkaanamine (positiecijfer indien er verwarring mogelijk is)

Question 11

nakijken speciale aminen op hand-outs!!

Answer 11

!!

Question 12

Wat zijn 3 toepassingen van aminen?

Answer 12

• straffe, onaangename geur
• typische geur v oude kaas, serranoham en schimmelkazen
• controle versheid vis => meten vd hoeveelheid aminen

Question 13

Wat is de functionele groep vd alcoholen?

Answer 13

-OH

Question 14

Wat is de algemene structuurformule vd alcoholen?

Answer 14

R-OH

Question 15

Wat is de naamgeving vd alcoholen?

Answer 15

alkanolen (positiecijfer indien er verwarring mogelijk is)

Question 16

Wat zijn 2 toepassingen van alcoholen?

Answer 16

• ethanol is het alcohol in alcoholische dranken
• biologie: glycerol

Question 17

Wat is de functionele groep van de ethers?

Answer 17

O-atoom gebonden in een koolstofketen

Question 18

Wat is de algemene structuurformule van de ethers?

Answer 18

R-O-R’

Question 19

Wat is de naamgeving vd ethers?

Answer 19

alkoxyalkanen OF alkylether
-> langste keten = stam

bv. CH3-CH2-CH2-O-CH3 => methoxypropaan OF propylmethylether

Question 20

Wat is een toepassing vd ethers?

Answer 20

• diëthylether: CH3-CH2-O-CH2-CH3
  -> verwijdert lijmresten van bv plakkers, stickers, …

Question 21

Wat is de functionele groep vd aldehyden?

Answer 21

-CHO

Question 22

Wat is de algemene structuurformule van de aldehyden?

Answer 22

R-CHO
-> ALTIJD eindstandig!! = nooit positiecijfer schrijven (=1)
-> O dubbel gebonden met C

Question 23

Wat is de naamgeving vd aldehyden?

Answer 23

alkanal

Question 24

Wat is een toepassing v aldehyden?

Answer 24

formol (methanal) = sterk water (om bv organen in te bewaren)
-> verboden

Question 25

Wat is de functionele groep van de ketonen?

Answer 25

O dubbel gebonden ad koolstof id keten

Question 26

Wat is de algemene structuurformule vd ketonen?

Answer 26

R-CHO-R'

Question 27

Wat is de naamgeving vd ketonen?

Answer 27

alkanon

Question 28

Wat zijn 2 toepassingen van ketonen?

Answer 28

- aceton = propanon: nagellakverwijderaar - oplosmiddel

Question 29

Wat is de functionele groep van carbonzuren?

Answer 29

-COOH

Question 30

Wat is de algemene structuurformule vd carbonzuren?

Answer 30

R-COOH -> ALTIJD eindstandig => positiecijfer 1

Question 31

Wat zijn 3 toepassingen v carbonzuren?

Answer 31

- Heel wat moleculen dragen de -COOH (carboxyl) groep - aminozuren: amine en carbonzuren - dierlijke en plantaardige vetzuren: palmitinezuur=hexadecaanzuur, boterzuur=butaanzuur

Question 32

Wat is de functionele groep vd esters?

Answer 32

-COO -> afgeleiden vd carbonzuren

Question 33

Wat is de algemene structuurformule vd esters?

Answer 33

R-COO-R'

Question 34

Wat is de naamgeving vd esters?

Answer 34

alkylakanoaat -> hoofdketen is keten waar het koolstofatoom vd COO groep aan gebonden is (waar C naar wijst) bv. CH3-COO-CH2-CH2-CH3 = propylethanoaat

Question 35

Wat zijn 4 toepassingen v esters?

Answer 35

- typische geur - parfums, feromonen, smaakstoffen - oplosmiddel - kunststof

Question 36

Wat is de functionele groep vd amiden?

Answer 36

-CONH2

Question 37

Wat is de algemene structuurformule vd amiden?

Answer 37

R-CONH2 -> O dubbel gebonden ah C en NH2-groep ook gebonden aan zelfde C-atoom

Question 38

Wat is de naamgeving vd amiden?

Answer 38

alkaanamide

Question 39

Wat zijn de 2 toepassingen v amiden?

Answer 39

- kunststof: polyamiden - nylonkousen, visdraad, veiligheidsvesten (Kevlar)

Question 40

Wat is de functionele groep vd nitrogroep?

Answer 40

-NO2

Question 41

Wat is de algemene structuurformule vd nitrogroep?

Answer 41

R-NO2

Question 42

Wat is de naamgeving vd nitrogroep?

Answer 42

nitroalkanen

Question 43

Wat is een toepassing vd nitrogroep?

Answer 43

explosieven

Question 44

vergeet de oefeningen niet te maken!!

Answer 44

!!