H3.3: Coxartrose/osteonecrose en leven met een totale heupprothese'

Question 1

girdlestone

Answer 1

dan stop je geen heupkop meer terug, bv bij niet-lopers of ernstige spastische pt, bij onvoldoende bot of infectie

Question 2

osteotomie

Answer 2

rechtmaken, stand aanpassen. proximale femur of acetabulum: bij corrigeerbare anatomische afwijking, jonge pt

ter behandeling of voorkomen

Question 3

arhtroscopie

Answer 3

herstellen heupvorm dmv kijkoperatie

Question 4

artrodese

Answer 4

kan bij jonge pt worden overwogen, maar gebeurt bijna nooit meer

Question 5

valgiserende prox femur osteotomie

Answer 5

je zaagt proximale femur door en dan beweeg je het femur gedeelte naar buiten toe tov lichaamsas.

Question 6

periacetabulaire osteotomie

Answer 6

je isoleert het hele acetabulum uit het bekken (os pubis wordt doorgezaagd, os ilium wordt van proximaal ingezaagd achter het acetabulum langs, os ischium wordt vanaf voorzijde schuin omhoog gezaagd). nu kan je het acetabulum psotioneren waar je hem wil, zodat het beter op de kop past.

je krijgt geen instabiliteit van je bekkenring ischium en ilieum incisies ontmoetne elkaar

Question 7

triradiate cartilidge

Answer 7

groeischijf waarbij ilium, pubis en ischium bij elkaar komen (bij jonge kinderen is deze open)

Question 8

totale heup prothese (THP) bestaat uit

Answer 8

• steel die verankerd wordt in de schacht van de femur, zit meestal met een coating in het proximale gedeelte zodat hij ook kan ingroeien. daar zit hydroxyapatiet opgesprayd, dus deze groeit daadwerkelijk vast in de femur.
• losse conus: staafje waarop de kop gemonteerd op kan worden
• kopje: kan verschillend van lengte zijn, zodat je halslengte kan varieren

er zit al anteflexie in

• je kan een volledig plastic kommetje als acetabulum gebruiken, wat met cement wordt vastgezet
• het kan ook met keramiek; heel slijtvast. maar kan wel breken.
• er worden soms twee kommetjes in elkaar geplaatst: 1tje (ijzer) wordt vastgezet in het bekken, en daarin een keramiek op platic ring en dan daarbinnen is een gat waarin de prothese kop past

Question 9

nadeel keramiek op keramiek

Answer 9

kan piepen

Question 10

heup artrodese

Answer 10

weinig meer toegepast

Question 11

belangrijkste bloedtoevoer proximale femur

Answer 11

a. circumflexa medialis

Question 12

osteonecrose heupkop oorzaken

Answer 12

• traumatisch
  =med. collum fractuur
  =luxatie fractuur heup
• niet traumatisch
  =prednison
  =alcohol
  =hyperlipoproteinemie
  =bij beroepsduikers

Question 13

bij necrose

Answer 13

kraakbeen frommelt op in gewricht

Question 14

classificatie osteonecrose

Answer 14

ficat

Question 15

ficat classificatie

Answer 15

• I= geen veranderingen (alleen met MRI te zien)
• II= subchondrale sclerose, cysten
• III= subchondrale collaps, fractuur heupkop (crescent sign)
• IV= femur kop inzakking, artroitisch gewricht

Question 16

AVN behandeling volwassenen

Answer 16

• vooral stadium I en II kan je behandelen en de kop behouden
• stadium III en IV kun je alleen een heupprothese plaatsen

wat je dan doet bij I en II: core decompressie

Question 17

core decompression

Answer 17

gaatjes boren in de heupkop op plekken die gevasculariseerd moeten worden in fase I en II

Question 18

lauwenstein projectie

Answer 18

de heup 90 graden geëxoroteerd in rontgen, en dan zie je vaak precies welk segment is aangedaan

Question 19

indicatie gewrichtsprothese

Answer 19

• artrose of osteonecrose met:
  =pijn en functiestoornissen met beperkingen ADL
  =ONDANKS CONSERVATIEVE BEHANDELING

> begrijpen van doelen
op de hoogte van nabehandeling
begrijpen van risico op complicaties
informed consent

Question 20

contra-indicaties gewrichtsprothese

Answer 20

• absolute contra-indicatie operatie: inoperabele pt, infectie
• relatieve contra-indicatie: jonge leeftijd, overgewicht, ernstige comorbiditeit

Question 21

doel totale heupprothese

Answer 21

• primair: pijnreductie
• herstel biomechanica van de heup (beenlengte en offset): belangrijk secundair doel
• beenlengte verschil en offset-fout => veranderde biomechanica
• instabiliteit, impingement (hals van prothese kan tegen cuprand aankomen waardoor andere stucturen worden ingeklemd), toename krachten => meer micromotion en loslating
• offset verandering => moment arm verandering => manken, trochanter pijn

Question 22

pre-operatieve evaluatie THP

Answer 22

• uitgebreide anamnese, LO, X-bekken/heup!, evt X LSWK (lumbale wervelkolom problemen kunnen pijn geven in het bekken)
• bekken scheefstand, scoliose
• bespreken complicaties
• preplanning, templating

Question 23

femoral offset

Answer 23

de afstand tussen het centrum van bewegen en het centrum van de femurschacht

Question 24

wat kan je van te voren inschatten door een tekening op precieze schaal over rontgen te leggen?

Answer 24

• grootte prothese
• offset

Question 25

wat kan je van te voren inschatten tijdens de OK?

Answer 25

- anteversie - steilheid kommetje (inclinatiehoek)

Question 26

benaderingen THP

Answer 26

- voorste benadering - anterolateraal - posterolateraal

Question 27

posterolaterale benadering THP risico's

Answer 27

makkelijk luxaties

Question 28

retroversie geplaatst acetabulum component is altijd een risico op een

Answer 28

luxatie

Question 29

voorste benadering THP

Answer 29

recentelijk in gebruik! je doet weinig in het dagelijks leven je heup naar voren dus weinig kans op luxaties

Question 30

anterolaterale benadering THP

Answer 30

- hoe ze vaak ook kop-hals protheses plaatsen - relatief makkelijke benadering

Question 31

internervous plane bij voorste benadering THP

Answer 31

tussen tensor fascia latae en sartorius want: sartorius is n. femoralis, tensor fascia latae is n. gluteus superior dan val je precies op de rectus femoris (oorsprong aan spina iliaca anterior inferior)

Question 32

je gaat bij THP vrij lateraal naar binnen omdat

Answer 32

er een centrale zenuwtak loopt

Question 33

(antero)laterale benadering risico

Answer 33

geen intervervous plane. je moet je gluteus medius splijten (pas op voor n. gluteus sup die van post naar ant in die spier passeert en nog naar de tensor fasciae latae moet)

Question 34

posterolaterale benadering hoe

Answer 34

- incisie over trochanter major. dan kom je eerst de fascia latae tegen. die snij je in tot over de fascie van de gluteus maximus. de gluteus maximus spiervezels ga je spreiden (ook geen internervous plane). dan val je op de 4 korte exorotatoren. die snij je dan los van de trochanter en klap je naar posterieur weg, zodat je daarmee de n. ischiadicus ook wegtrekt.

Question 35

de n. gluteus superior komt ... van ... naar buiten en de inferior ...

Answer 35

proximaal piriformis distaal

Question 36

origo en insertie piriformis

Answer 36

voorzijde sacrum naar de posterieur zijde van het trochantor (exorotator)

Question 37

complicaties THP

Answer 37

- DVT: profylaxe = anti-coagulantia (LMWH) - infectie - zenuwletsel: belangrijkste is n. ischiadicus, meestal klapvoet: herstel langdurig - luxaties: (iets meer bij posterolaterale benadring), revisies, malpositie, abductorenzwakte of avulsie, therapieontrouw voor afgeraden bewegingen - vaatletsel - fracturen (inslagfractuur/periprosthetisch fractuur) - beenlengteverschil - loslating: aseptische vs septische - ectopisch botvorming (periarticulaire ossificaties); je kan evt NSAID profylaxe geven - overlijden; meestal gevolg longembolieën (lucht, cement, bloed of bot deeltjes) of bij cardiopulmonale complicaties

Question 38

hoe bepaal je beenlengteverschil

Answer 38

plankjesmethode: je voelt de spina iliace posterior superior aan de rug en dan leg onder het korte been een plankje om te corrigeren

Question 39

lamellar flow

Answer 39

verticale schone luchtstroom van boven naar beneden op de pt. via de zijkant wordt lucht via roosters weer afgezogen. overal overdruk

Question 40

als infectie te erg is, zal je

Answer 40

hem moeten verwijderen. hierna heb je 2 opties: 1. 2-stage revisie: alles goed schoonmaken en afwachten hoe het met pt gaat en dan re-implanteren 2. girdlestone

Question 41

voor re-implantatie moet je eerst een

Answer 41

antibiotica brij interval hebben, als de pt dan geen koorts ontwikkelt en lab normaal is kan je overgaan tot re-implantatie anderen zeggen, die periode kan je overslaan, want we gebruiken cement waarin al antibiotica is aangebracht

Question 42

aseptische/mechanische loslating

Answer 42

- slijtage partikels polyethyleen - ontstekingsreactie door macrofagen - botverlies rond prothese/botcement - loslating/inzakking - dreigende fractuur

Question 43

je kan ook bone grafting doen

Answer 43

kippengaas in de holte, dat wordt gevuld met kleine botchips. als het weer is gegroeid kan je daar weer een prothese in doen