1.6 Een diverse geschiedenis van de geneeskunde

Question 1

Welke 3 dingen horen bij diversiteit?

Answer 1

• Cultuur -> ‘Ras’ en intersectionaliteit
• Sekse/gender -> Man-vrouw verschillen
• Sociaaleconomische status (SES) -> Klassenverschillen

Sekse: Lichamelijke verschillen in geslacht
Gender: Culturele betekenis van lichamelijke verschillen in geslacht

Question 2

Wat is inclusiviteit?

Answer 2

• Wie ergens aan mag meedoen
• Bijvoorbeeld: Vrouwen moesten niet het werk van mannen doen, want dan worden ze ‘ziek’

Question 3

Wat doen pathologiseren en verabsoluteren?

Answer 3

Verharden van verschillen tussen mensen. Dit gebeurt ook door de geneeskunde

Question 4

Wat is sociaal darwinisme?

Answer 4

• Witte mens ‘fittest’
• Zwarte mens ‘dichterbij dieren’

Question 5

Wat is de definitie van sociaaleconomische status?

Answer 5

De mate waarin men de mogelijkheid heeft om maatschappelijk gewaardeerde goederen te creëren of consumeren

Question 6

Wat is de definitie van cultuur?

Answer 6

Verzameling van tradities, gebruiken en gedachtegoed en gedeeld door een bepaalde groep

Question 7

Wat is de definitie van intersectionaliteit?

Answer 7

Sociale ongelijkheid op basis van elkaar beïnvloedende factoren, zoals etniciteit en opleidingsniveau

Question 8

Wat zijn de 3 aspecten van intersectionaliteit?

Answer 8

• Verschillende aspecten van identiteit beïnvloeden of ‘kruisen’ elkaar
• Deze kruispunten hebben gevolgen voor iemands positie in een bepaalde groep
• Wie worden gezien als ‘norm’ en wie als ‘afwijkend’?

Het is wel veranderlijk: Afhankelijk van tijd, plek, groep, etc.

Question 9

Wat houdt het 1-sekse model in?

Answer 9

Seksen zijn vergelijkbaar:
- Terminologie hetzelfde (anatomie + fysiologie)
- Actieve seksualiteit

Maar beide geslachten toch niet gelijkwaardig:
- Traditie ‘ladder der natuur’ en perfecte man aan top
- Natuur onderschrijft mannelijke maatschappelijke dominantie

Question 10

Wat houdt het 2-sekse model in?

Answer 10

Seksen zijn fundamenteel verschillend:
- Vrouwen bepaald door vrouwelijke geslachtsorganen
- Passieve vrouwelijke seksualiteit

Maar beide geslachten toch niet gelijkwaardig:
- Natuur onderschrijft mannelijke maatschappelijke dominantie
- Verandering met 1-sekse model -> Maatschappelijk in plaats van natuur

Interpretaties van man-vrouw verschillen zijn niet natuurlijk of neutraal

Historische veranderlijkheid van de geneeskunde laat dit ook zien

Question 11

Wat is hokjesdenken?

Answer 11

Pathologiseren en verabsoluteren van een enkel aspect (bijvoorbeeld ras)

Question 12

Hoe wordt de rassenwetenschap beschreven over tijd en wat is het Europese perspectief hierbij?

Answer 12

• 18e eeuw -> Ras als veranderlijk begrip
• 19e eeuw -> Ras wordt verabsoluteerd tot een vaststaand entiteit

Europees perspectief:
- Europeanen ‘normaal’ en ‘beschaafd’ en andere mensen afwijkend en primitief
- Sociaal darwinisme speelt hierbij een rol

Wetenschap construeerde de natuur als basis voor maatschappelijke orde (imperialisme, kolonialisme, slavernij)

Question 13

Wat is een voorbeeld van Hokjesdenken (Intersectionaliteit)?

Answer 13

Er werd door de wetenschappers of artsen van die tijd het volgende beschreven:

Afrikaanse Surinamers:
- Gebrek aan zelfbeheersing en beschaving
- Inferieure constitutie, gevoeligheid voor gif en bron en verspreiders van ziekte
- Behandeling: Geen, deportatie, opsluiting in melaatsenkolonie, voorzorg

Europese Surinamers:
- Besmet door Afrikanen
- Gevaar van verlaging en degeneratie
- Behandeling: Gezonde levensstijl, thuisisolatie