3.1 Kinderpsychiatrische Stoornissen Flashcards
(25 cards)
Welke subtypes van ADHD zijn er volgens DSM-5?
- Aandachttekort EN hyperactiviteit-impulsiviteit -> 6 of meer symptomen uit een lijst van 9, voor beide kerndimensies
- Overwegend aandachttekort -> Alleen voldoende symptomen wijzend op aandachtsproblemen
- Overwegend hyperactiviteit-impulsiviteit -> Alleen voldoende symptomen betreffende hyperactiviteit-impulsiviteit
Wat zijn de symptomen van aandachtsproblemen?
- Onvoldoende aandacht voor details of achteloos fouten maken
- Moeite om de aandacht bij taken of spel te houden
- Niet lijken te luisteren
- Aanwijzingen niet opvolgen of opdrachten niet kunnen afmaken
- Moeite met organiseren van taken
- Vermijden of afkeer hebben van taken die langdurige geestelijke inspanning vragen
- Dingen kwijtraken die nodig zijn voor taken
- Gemakkelijk afgeleid worden
- Vergeetachtigheid bij dagelijkse bezigheden
Wat zijn symptomen rondom hyperactiviteit?
- Onrustig bewegen met handen en voeten of draaien op zijn of haar stoel
- Opstaan als zitten blijven verwacht wordt
- Rondrennen of overal op klimmen als dit ongepast is
- Moeilijk rustig kunnen spelen of ontspannende activiteiten uitvoeren
- In de weer zijn of maar doordraven
- Aan één stuk door praten
Wat zijn de symptomen rondom impulsiviteit?
- Het antwoord eruit gooien voordat de vragen afgemaakt zijn
- Moeite hebben met op de beurt te wachten
- Verstoren van bezigheden van anderen
ADHD gaat vaak gepaard met andere mentale stoornissen. Wat zijn deze stoornissen?
Volgende komen ook vaak voor als iemand ADHD heeft:
- ASD
- ODD
- Dyslexie en dyscalcilie
- Anxiety
- Depressie
- Tic stoornis
- Dyspraxia
Wat is de prevalentie en beloop van ADHD?
- 3-5% van de kinderen op basisschoolleeftijd
- 1-5% van de jeugdigen
- 1% van de volwassenen
- Man-vrouw ratio 3:1
- Beloop is soms in remissie op volwassen leeftijd, afname van aandachtsproblemen, afname van hyperactiviteit/impulsiviteit
Wat is de etiologie van ADHD?
- Multicausale, heterogene stoornis
- Genetische factoren:
-> Erfelijkheid 65-90%
-> Kandidaat genen: DRD4, DAT1 - Omgevingsfactoren:
-> Maternaal roken of alcoholgebruik in de zwangerschap
-> Laag geboortegewicht
-> Psychosociale risico-omgeving - Gen-omgevingsinteracties
- Neuropsychologische mechanismen -> Executieve functies
- Neurofysiologisch:
-> Trage hersengolven
-> Verhoogde theta/bèta-ratio (Passend bij immature corticale ontwikkeling)
Wat is de relatie tussen de structuur en functie van de hersenen van patiënten met ADHD?
Structureel:
- Kleiner globaal hersenvolume
- Kleinere specifieke structuren -> Nucleus caudatus, cerebellum, orbitifrontale cortex
- Cortex rijping 1.5-2 jaar vertraagt
Functioneel:
- Prefrontale cortex verminderde activiteit (Fronto-striataal)
- Hyperactivatie bijvoorbeeld pariëtaal
Wat is de behandeling van de ouders, kind en school bij een kind met ADHD?
Ouders:
- Psycho-educatie
- Ouderbegeleiding (Gedragstherapeutische interventies)
Kind:
- Psycho-educatie
- Zelfregulatietraining
- Neurofeedback?
- Planning en organisatietrainingen/serious games?
- Voedingssupplementen/eliminatiedieet?
- Medicatie -> Methylfenidaat, dexamfetamine, atomoxetine, guanfacine, clonidine
School:
- Psycho-educatie
- Gedragstherapeutische interventies
Wat zijn de neurologische ontwikkelingsstoornissen?
Voorbeelden:
- Autismespectrumstoornis
- La Tourette
- Aandacht deficiëntie/hyperactiviteit stoornis (ADHD)
- Dyslexie
- Tic-stoornis
- Taal(ontwikkeling)stoornis (TOS)
- Verstandelijke beperking
Welke angststoornissen zijn er?
- Paniekstoornis
- Agorafobie
- Gegeneraliseerde Angststoornis (GAD)
- Sociale angststoornis
- Specifieke fobie
- Seperatieangststoornis (SAD)
- Selectief mutisme
Welke Obsessief Compulsieve en verwante stoornissen zijn er?
- Obsessieve Compulsieve Stoornis
- Verzamelstoornis
- Morfodysfore stoornis
- Truchotillomanie
- Excoriatiestoornis (Huidplukstoornis)
Welke trauma- en stressorgerelateerde stoornissen zijn er?
- Acute stressstoornis
- Aanpassingsstoornis
- Posttraumatische stressstoornis
- Reactieve hechtingsstoornis
- Ontremd sociaalcontactstoornis
Welke somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen zijn er?
- Conversiestoornis (Functioneel-neurologisch symptoomstoornis) -> Onder andere psychogene niet-epileptische aanvallen
- Somatische-symptoomstoornis -> Aanhoudende lichamelijke klachten
- Nagebootste stoornis
- Morfodysfore stoornis
Wat zijn voorbeelden van voedings- en eetstoornissen?
- Anorexia Nervosa
- Boulimia Nervosa
- Eetbuienstoornis
- Pica
- Ruminatiestoornis
- ARFID
Welke disruptieve, impulsbeheersing en andere gedragsstoornissen zijn er?
- Normoverschijdend gedragsstoornis
- ODD
Welke depressieve stemmingsstoornissen zijn er?
- Disruptieve stemmingsdisregulatie stoornis
- Depressieve stoornis
- Dysthyme stoornis
Welke Ernstige Psychiatrische Aandoeningen (EPA) zijn er?
- Bipolaire stoornis
- Psychotische stoornis
Hoe zit het met de diagnostiek van psychiatrische stoornissen bij kinderen en jeudgdigen?
- Kinderen zijn in ontwikkeling
- Gedrag van kinderen varieert per context en moment
- Nog onvoldoende in staat om over zichzelf te vertellen
- Meer dimensioneel dan categoraal bepaald
- Dus nodig -> Verschillende informanten voor onderzoek, verschillende methoden van onderzoek, vanuit verschillende invalshoeken/disciplines lijken
Hoe gaat de ouder anamnese?
Klachtenanamnese
Familieanamnese
Ontwikkelingsanamnese en huidig functioneren:
- Zwangerschap
- Perinatale complicaties
- Groei
- Slaap- en voedingsproblemen
- Temperament
- Motoriek
- Taal
- Zindelijkheid
- Contacten
- Schoolverloop
Tractusanamnese:
- Medicatiegebruik
- Hersenaandoeningen
- Gehoor- en visusproblemen
- Atopie/voedselintolerantie
Hoe gaat het kind-interview voor de diagnose?
- Klachtenanamnese
- Activiteiten/hobby’s
- School/werk
- Vrienden
- Gezin
- Lichamelijke klachten
- Trauma’s/ingrijpende gebeurtenissen
- Emoties/gevoelens/zelfbeleving
- Projectievragen
- Reden van komst, specifieke problemen
Welke aanvullende onderzoeken worden er gedaan bij psychiatrische stoornissen?
Psychologisch onderzoek:
- IQ, diagnostiek van leerproblemen en taalstoornissen
- Aandacht, geheugen en planning
Somatisch onderzoek:
- Screening, verwijzing
- Op indicatie nader onderzoek
- Medicatie
Wat is de etiologie van psychiatrische stoornissen?
- Niet 1 oorzaak
- Multipele factoren die het ontstaan en het beloop van psychiatrische stoornissen bepalen
- Twee polen -> Kindfactoren en omgevingsfactoren
Wat is de relatie van gen-omgevingsinteractie, vooral het MAO-A gen?
MAO-A gen codeert een enzym dat in de hersenen verantwoordelijk is voor de afbraak van onder andere serotonine en dopamine. MAO-A ligt op het X-chromosoom.
Als er te weinig van dit enzym is, is er agressief en impulsief gedrag
