P355 Flashcards

(10 cards)

1
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
14.100 Vaṃśastha
महार्हासन n.

A

महार्हासन n. == ‘honored seat’, SEAT OF HONOR
\
FROM
महा + अर्ह + आसन n.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.03 Anuṣṭubh (Śloka)
कैकेय्या गुरुणा सह

A

कैकेय्या गुरुणा सह I THINK THIS HAS TO MEAN
== ‘along with (his mother) Kaikeyi AS HIS GURU (m.)
- I.E. WITH KAIKEYI EGGING HIM ON, AS HIS PRECEPTOR, TO DO THE RIGHT THING NOW
\
IT’S WEIRD TO HAVE गुरुणा IN THE MASC. GOING WITH KAIKEYI. BUT IF IT WERE PUT IN THE FEM
कैकेय्या गुर्व्या सह
IT WOULD JUST SUGGEST THAT KAIKEYI WAS OVERWEIGHT, SINCE गुरु MEANING ‘teacher, preceptor’ WAS APPARENTLY FELT TO BE MASC.
IF THAT’S NOT THE EXPLANATION, I AM NOT SURE WHAT THIS COULD MEAN HERE…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.05 Anuṣṭubh (Śloka)
स्वाराज्य n.

A

== THE KINGDOM OF HEAVEN
स्वाराज्य n. svārājyam स्वाराज्यम् 1 The dominion of heaven, Indra’s heaven; न वयं साध्वि साम्राज्यं स्वाराज्यं भोज्यमप्युत Bhāg.1.83.41; Ait. Br. -2 Identification with the self-refulgent (Brahman) (ब्रह्मत्व); समं पश्यन्नात्मयाजी स्वाराज्यमधिगच्छति Ms.12.91; Bhāg.7.15.45. स्वारोचिषः svārōciṣḥ स्वारोचिस् svārōcis स्वारोचिषः स्वारोचिस् m. N. of the second Manu; see under मनुः स्वारोचिषो द्वितीयस्तु मनुरग्नेः सुतो$भवत् Bhāg. 8.1.19.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.05 Anuṣṭubh (Śloka)
अतिशय adj.

A

== LYING BEYOND == überlegen
अतिशय adj. atiśayaḥ अतिशयः [शी-अच्] 1 Excess, pre-eminence, excellence; वीर्य˚ R.3.62; महिम्नां…अतिशयः U.4.21; तस्मिन् विधानातिशये विधातुः R.6.11 excellence, highest perfection of art. -2 Superiority (in quality, rank, quantity &c.); महार्घस्तीर्थानामिव हि महतां को$प्यतिशयः U.6.11; often in comp. with adjectives, in the sense of ‘exceedingly’; ˚रमणीयः Mu.3; आसीदतिशयप्रेक्ष्यः R.17.25; मुक्ता गुणातिशयसंभृतमण्डनश्रीः V.5.19; or with nouns, meaning ‘excellent’; ‘excessive’; ‘very great’; ˚रयः, अश्वातिशयम् K.8 the best of horses; ˚दारिद्य्रोपहताः. -3 Advantageous result, one of the superhuman qualities attributed to Jain saints. -a. [अतिशयः अस्त्यर्थे अच् Superior, pre-eminent, excessive, very great, abundant. -Comp. -उक्तिः f. 1 exaggerated or hyperbolical language, extreme assertion. -2 a figure of speech, (corr. to hyperbole) said to be of 5 kinds in S. D., but of 4 in K. P.; निगीर्याध्यवसानं तु प्रकृतस्य परेण यत् । प्रस्तुतस्य यदन्यत्वं यद्यर्थोक्तौ च कल्पनम् ॥ कार्यकारणयोर्यश्च पौर्वापर्य- विपर्ययः । विज्ञेयातिसयोक्तिः सा; Ex. of the first kind: कमल- मनम्भसि कमले च कुवलये तानि कनकलतिकायाम् । सा च सुकुमार- सुभगेत्युत्पातपरम्परा केयम् ॥ -3 verbosity.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.06 Anuṣṭubh (Śloka)
ईशितृ m. / adj.

A

ईशितृ m. / adj. īśitṛ ईशितृ a. [ईश्-तृच्] An owner, a master, proprietor. m. The lord of the Universe; न चेशिता नैव च तस्य लिङ्गम् Śvet. Up.6.9. अव्यक्तो$भूदीशितेव प्रणादः Śi.18.3.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.07 Anuṣṭubh (Śloka)
आखण्डल m.

A

== INDRA
आखण्डल m. ākhaṇḍala m. breaker, destroyer, ep. of Indra: -kakubh, f. east; -kâpa, m. n. rainbow; -sûnu, m. son of Indra=Arguna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
14.100 Vaṃśastha
शतक्रतु m.

A

== INDRA
शतक्रतु m. śatakratu noun (masculine)
HERE == Name of Indra (a hundred Aśvamedhas elevating the sacrificer to the rank of Indra) (Monier-Williams, Sir M. (1988))

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.05 Anuṣṭubh (Śloka)
अनुभू adj.

A

GEN SG MASC == अनुभवः
\
अनुभू adj. anubhū अनुभू 1 P. 1 To enjoy; taste, experience, feel, have experience or knowledge of, notice, perceive (by the senses &c.); to suffer, bear, undergo (as misery &c.); अन्वभवं च मधुकर इव नवमालिकामार्द्रसुमनसम् Dk. 121; असक्तः सुखमन्वभूत् R.1.21; भुवनालोकनप्रीतिः स्वर्गिभि- र्नानुभूयते Ku.2.45; R.7.28; आत्मकृतानां हि दोषाणामनु- भवितव्यं फलमात्मनैव K.121; अनुभवति हि मूर्ध्ना पादपस्तीव्रमुष्णम् Ś.5.7; Ku.4.41; संवत्सरमात्रं प्रेष्यभावमनुभूय M.5 undergoing the state of a servant; षष्ठमनुभवन् वर्षम् K.77 being in the sixth year, six years old. -2 To learn, hear, understand; वेदान्नानुभवसि Ch. Up. -3 To try, test, put to the test; न त्वं तेनान्वभाविष्ठा नान्वभावि त्वयाप्यसौ । अनुभूता मया चासौ तेन चान्वभविष्यहम् ॥ Bk.5.35. -4 To comprise, include, grasp; द्वे वामलके अनुभवति Ch. Up. -5 To come up with, arrive at, get, obtain (mostly Ved. in these senses). -6 To turn or incline to; यत् त्वा भवतो रोदसी अनु Rv.1.147.1. -7 To act favourably; य एवैतमनुभवति यो वै तमनुभार्यान् बुभूर्षति Bṛi. Up.1.3.18.] -Caus. 1 To cause to enjoy, feel, or experience; अनुभावयितुं मन्ये यत्नः संप्रति मां विधेः Mu.6.15; स्नानभोजना- दिकमनुभावितो$स्मि Dk.125; आमोदो न हि कस्तूर्याः शपथेनानुभाव्यते Bv.1.12. -2 To reflect on, meditate, think of; मनसा तमेव वृत्तान्तमन्वभावयत् K.176,279. -3 To infer, know; तस्मात्परोक्षवृत्तीनां फलैः कर्मानुभाव्यते H.4.11.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.05 Anuṣṭubh (Śloka)
निरस्त adj. / PPP

A

DISTINGUISH FROM समस्त adj. / PPP collected, combined, THROWN TOGETHER
\
निरस्त adj. / PPP THROWN AWAY, CAST ASIDE ==>
nirasta निरस्त p. p. 1 Cast off or away, thrown out or away, repudiated, driven, expelled, banished; कौलीन- भीतेन गृहान्निरस्ता R.14.84. -2 Dispelled, destroyed. -3 Abandoned, deserted. -4 Removed, deprived or void of; निरस्तपादपे देश एरण्डोपि द्रुमायते H.1.67. -5 Discharged (as an arrow). -6 Refuted. -7 Vomited, spit out. -8 Uttered rapidly; सर्वे ऊष्माणो$ग्रस्ता अनिरस्ता विवृता वक्तव्याः Ch. Up.2.22.5. -9 Torn out or destroyed. -1 Suppressed, checked. -11 Broken (as an agreement &c.). -12 Thrown off (as from a horse). -13 Offered, given; त्वं पुण्डरीकमुख बन्धुतया निरस्तमेको निवापसलिलं पिबसीत्ययुक्तम् Māl.9.4. -14 Rejected, disallowed. -15 Sent forth or away. -स्तः An arrow discharged. -स्तम् 1 Rejecting, refusal &c. -2 Dropping or leaving out, rapid pronunciation. -3 Spitting out. -4 Preventing, warding of. -5 Throwing or casting. -Comp. -भेद a. having all differences removed, same, identical. -राग a. one who has renounced all worldly attachments. -संख्य a innumerable.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

YUDDHA KĀṆḌAM
15.05 Anuṣṭubh (Śloka)
निरस्तातिशयानन्दरूपिन् mfn.

A

निरस्तातिशयानन्दरूपिन् mfn. THE 9transl.) TAKES THIS AS ‘whose Bliss transcends every other forms of joy’
I GUESS I HAVE A HARD TIME FIGURING OUT HOW TO TAKE निरस्त (‘abandoned’) HERE. समस्त (‘all’) SEEMS MORE WORKABLE (?).
NOTE THAT अतिशय m. superiority in quality or quantity or numbers
\\
निरस्त p. p. 1 Cast off or away, thrown out or away, repudiated, driven, expelled, banished; कौलीन- भीतेन गृहान्निरस्ता R.14.84. -2 Dispelled, destroyed. -3 Abandoned, deserted. -4 Removed, deprived or void of; निरस्तपादपे देश एरण्डोपि द्रुमायते H.1.67. -5 Discharged (as an arrow). -6 Refuted. -7 Vomited, spit out. -8 Uttered rapidly; सर्वे ऊष्माणो$ग्रस्ता अनिरस्ता विवृता वक्तव्याः Ch. Up.2.22.5. -9 Torn out or destroyed. -1 Suppressed, checked. -11 Broken (as an agreement &c.). -12 Thrown off (as from a horse). -13 Offered, given; त्वं पुण्डरीकमुख बन्धुतया निरस्तमेको निवापसलिलं पिबसीत्ययुक्तम् Māl.9.4. -14 Rejected, disallowed. -15 Sent forth or away. -स्तः An arrow discharged. -स्तम् 1 Rejecting, refusal &c. -2 Dropping or leaving out, rapid pronunciation. -3 Spitting out. -4 Preventing, warding of. -5 Throwing or casting. -Comp. -भेद a. having all differences removed, same, identical. -राग a. one who has renounced all worldly attachments. -संख्य a innumerable.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly